Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de stand van zaken omtrent het justitieel welzijnswerk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 290)

 
Datum ontvangst: 16/11/2020 Datum publicatie: 18/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 14/01/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
30/11/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De welzijnsnoden van gedetineerden vormen vaak een complex en moeilijk te beantwoorden lappendeken van verschillende domeinen. Door het aanbieden van hulp- en dienstverlening, aan gedetineerden en hun naasten, proberen verschillende organisaties een antwoord te formuleren op die noden. Deze hulp- en dienstverlening strekt zich uit over verschillende domeinen zoals onderwijs, cultuur, tewerkstelling, sport, gezondheid, welzijn… De diensten voor justitieel welzijnswerk vervullen hierbij een belangrijke rol.

In dat opzicht werd op vrijdag 13 november laatstleden door de Vlaamse Regering alvast het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden en geïnterneerden 2020-2025 goedgekeurd. Met dit plan wordt een concrete invulling gegeven aan de vijf overheidsbrede geïntegreerde transversale doelstellingen die op 24 april 2020 door de Vlaamse Regering werden goedgekeurd.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Kan u een overzicht geven van nieuwe maatregelen omtrent het welzijn en de opvolging van gedetineerden en geïnterneerden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die in deze legislatuur binnen de GGC-bevoegdheden en in het bijzonder in het kader van de coronacrisis werden ondernomen? Kan u in het bijzonder toelichten op welke manier er omtrent mentaal welzijn en psychologische begeleiding wordt gewerkt? Kan u per maatregel eveneens nader toelichten hoeveel budget dit vertegenwoordigt?

- Kan u toelichten hoeveel gedetineerden en geïnterneerden deelnemen aan de initiatieven en maatregelen die de GGC hieromtrent voorzien? Welk aandeel van het totale aantal gedetineerden en geïnterneerden vertegenwoordigen zij? Kan u deze cijfers opsplitsen naargelang het geslacht, de taal, nationaliteit en leeftijdscohorte van de gedetineerde/geïnterneerde in kwestie?

- Op welke manier staat u in structureel overleg met de Gemeenschappen en het federale niveau omtrent een integrale aanpak in het kader van de re-integratie van gevangenen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

- In het kader van het Vlaams strategisch plan hulp- en dienstverlening aan gedetineerden en geïnterneerden 2020-2025 voor wat betreft de doelstellingen/acties die betrekking hebben tot het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Op welke manier worden deze doelstellingen samen aangepakt en opgevolgd? Welke taakverdeling werd hierbij vastgelegd?

- Werkt u samen met de gevangenisdirecties aan een analoog strategisch meerjarenplan op Brussels niveau? Zo ja, welke stappen werden daartoe reeds gezet? Welk tijdspad voorziet u hiertoe? Hebt u zicht op de middelen die vanuit elke bevoegdheid momenteel voorzien worden inzake de hulpverlening aan gevangenen? In welke beleidsdomeinen heeft men zich geëngageerd om meer te geven om de re-integratiekansen van gedetineerden te kunnen verhogen?
 
 
Antwoord    Het welzijn van de gedetineerden gaat in deze uiteraard gepaard met het aanbod en de werking van de diensten.

In de eerste maanden van de coronacrisis hebben de externe diensten actief binnen de gevangenis gezamenlijk beslist om, met het oog op het respecteren van de door de nationale veiligheidsraad opgelegde maatregelen, zich niet langer in de gevangenis te begeven. In deze fase werd de opvolging en begeleiding door de externe diensten telefonisch gegarandeerd. Sinds 4 mei wordt de individuele begeleiding binnen de 3 gevangenissen opnieuw verzekerd.

Tot op heden konden de groepsactiviteiten in de gevangenissen niet hervatten. Om tegemoet te komen aan dit gebrek en de gedetineerden alsnog bij te staan, hebben de externe diensten flyers aangemaakt waarop de gedetineerden en geïnterneerden activiteitenbundels kunnen aanvragen. Het aanbod bestaat uit: een ontspanningsbundel, yogaoefeningen, fitnessoefeningen, moppenbundel, denkoefeningen, een quiz en tips en info om te solliciteren. Elke gedetineerden en geïnterneerde kan op de flyer aanvinken in welke bundel(s) hij of zij interesse heeft en deze aanvragen.

Het aanbieden van de activiteitenbundels is vorige week (de week van 30 november) van start gegaan. Exacte cijfers zijn op dit moment nog niet beschikbaar, maar de 3 sites melden dat de bundels een succes zijn en de vraag bij de gedetineerden en geïnterneerden groot is.

Het overlegcomité justitieel welzijnswerk dat om de anderhalve maand samenkomt brengt de verschillende overheden bevoegd voor het justitieel welzijnswerk en actief op het Brussels grondgebied samen, alsook de daaraan verbonden administraties en de door deze overheden erkende diensten.

Het federale niveau wordt in het kader van deze bijeenkomsten vertegenwoordigd door een afgevaardigde van het directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen.

Hoewel dit overlegmoment niet specifiek gericht is tot het bespreken of aanpakken van de re-integratie van de gedetineerden, staat het elk lid vrij een onderwerp op tafel te leggen en kan er, indien noodzakelijk een werkgroep opgericht worden.

De werkgroep die opgericht wordt voor de totstandkoming van het nieuw Brusselse strategisch meerjarenplan, bestaat onder meer uit de vertegenwoordigers van de verschillende gemeenschappen. Ook de Vlaamse gemeenschap is er dus vertegenwoordigd waardoor de link tussen beiden gemaakt kan worden waar mogelijk.

Desalniettemin dient benadrukt te worden dat het Brussels strategisch meerjarenplan een samenwerking is tussen alle gemeenschappen actief binnen het justitieel welzijn in Brussel.

Het opstellen van een nieuw strategisch meerjarenplan heeft de afgelopen maanden vertraging opgelopen. Zo stond er in 2020 onder meer een studiedag gepland welke er op gericht was met alle betrokkenen een reflectie te maken over de toekomst. De organisatie van dit gezamenlijk reflectiemoment diende, als gevolg van de actuele gezondheidscrisis herdacht te worden. Ook de bevraging bij de sector dient anders georganiseerd te worden. Deze bevraging is cruciaal. Het zijn namelijk de diensten, actief binnen de sector van het justitieel welzijnswerk die de vertaling van het strategisch meerjarenplan naar de praktijk dienen te maken. Op dit moment wordt hiervoor de maand april 2021 als streefdatum geprikt.

Net zoals bij het vorige strategische meerjarenplan is het ook deze keer de bedoeling de directies te betrekken bij de totstandkoming van het nieuwe plan.

Wat de voorziene middelen betreft inzake de hulpverlening aan gevangenen kan meegedeeld worden dat de initiële uitgavenbegroting van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie 2021, 775.000 euro voorziet voor de financiering van de erkende diensten (4), alsook 165.000 euro voor het project van de vzw Rizome-Bxl betreffende de toegang tot huisvesting ten aanzien van ex-gedetineerden.