Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de mogelijke energiebesparingen in de welzijns- en zorginstellingen.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 511)

 
Datum ontvangst: 29/10/2021 Datum publicatie: 28/01/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 23/12/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
23/11/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Welzijns- en zorgvoorzieningen kunnen jaarlijks meer dan 27 miljoen euro besparen door energiezuinigere gebouwen, dat bleek uit energiescans van het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) en het Vlaams Energiebedrijf (VEB) tussen 2017 en nu uitvoerde in zo’n 1.640 gebouwen. Bovendien zou er naast de financiële winst op die manier ook 111.365 ton minder CO2 uitgestoten worden.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Welke visie heeft het College uitgewerkt rond energiebesparing in zorginstellingen die erkend worden door de GGC? Welke maatregelen vloeien hieruit voort opdat welzijns- en zorgvoorzieningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geholpen kunnen worden bij het energiezuiniger maken van hun gebouwen? Op welke manier worden zij daarbij begeleid? Welke acties en middelen worden hiertoe voorzien en zijn hiervoor vrijgemaakt?

  • Hebt u in het bijzonder reeds onderzocht of ook de welzijns- en zorgvoorzieningen in ons Gewest beroep zouden kunnen doen op gratis energiescans die hen moeten helpen om hun energieverbruik terug te dringen? Zo ja, kan u dit nader toelichten? Welke organisatie is belast met deze opdracht? Hoe werd deze opdracht toegewezen?

  • Is er door de administratie reeds onderzocht welke totale energiewinst (zowel qua financiële besparing als qua vermindering in CO2-uitstoot) er geboekt zou kunnen worden in de welzijns- en zorgvoorzieningen in ons Gewest? Zo ja, kan u dit nader toelichten?

 
 
Antwoord    Ik dank u voor uw vraag, mevrouw het parlementslid.

Vandaag biedt het Gewest al een reeks hulpmiddelen en stimuli aan om de energie-efficiëntie van de gebouwen van de zorginstellingen te verbeteren zoals de energie- en renovatiepremies, de Facilitator Duurzame Gebouwen, het Energiepack, de PLAGE-aanpak, de verplichtingen m.b.t. de EPB-regelgeving, enz.

Daarnaast verwijzen de Diensten van het Verenigd College in het kader van gesubsidieerde projecten van zorginstellingen met een belangrijke architecturale en/of stedenbouwkundige impact door naar de Bouwmeester Maître Architecte (BMA) van perspective.brussels. De BMA begeleidt gratis projecten om onder meer de architecturale kwaliteit te waarborgen via bijvoorbeeld de organisatie van architectuurwedstrijden. De laatste jaren legt de BMA eveneens het accent op energie-efficiëntie, het gebruik van duurzame materialen en circulair en flexibel bouwen. Voorbeelden van gesubsidieerde projecten die gerealiseerd zullen worden met de hulp van de BMA zijn de gedeeltelijke heropbouw van de site New Bracops van Iris Zuid Ziekenhuizen, de bouw van een nieuw dag- en verblijfscentrum voor personen met een handicap "Tous Ensemble", de bouw van een nieuw verblijfscentrum voor personen met een handicap van het OCMW van Sint-Lambrechts-Woluwe en de herstructurering van de site van het rusthuis Home Vanhellemont van het OCMW van Anderlecht.


Momenteel kunnen de ziekenhuizen ook beroep doen op een financiering door de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van projecten voor duurzame ontwikkeling via het onderdeel A1 van het Budget van de Financiële Middelen van de ziekenhuizen (BFM). Dit financieringsmechanisme werd naar aanleiding van de 6
de Staatshervorming overgeheveld van het federale niveau naar de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en voorziet een tussenkomst ten belope van 100% in de afschrijvingen over een periode van 33 jaar. Sinds 2017 hebben de Leden van het Verenigd College bevoegd voor het Gezondheidsbeleid 4 vergunningen tot werken toegekend voor de oprichting van warmtekrachtkoppelingsinstallaties (WKK) die gefinancierd worden via dit systeem. Daarnaast werden enkele WKK's rechtstreeks gesubsidieerd in het kader van grotere renovatie- en nieuwbouwwerken van ziekenhuizen.

Het Verenigd College heeft inmiddels in 1
ste lezing het voorontwerp van ordonnantie betreffende de financiering van de infrastructuur van ziekenhuizen en psychiatrische verzorgingstehuizen goedgekeurd. Deze ordonnantie zal onder meer de financiering via de onderdelen A1 en A3 van het BFM vervangen door een nieuw financieringssysteem. Er werd in de ordonnantie voorzien in de oprichting van een tool waarmee de duurzaamheid van een infrastructuurproject geanalyseerd zal kunnen worden. De meest duurzame projecten zullen voorrang krijgen om opgenomen te worden in een investeringskalender en om dus van een financiering te kunnen genieten.

Voor wat betreft de subsidiëring van infrastructuurprojecten in andere sectoren dan de ziekenhuizen en psychiatrische verzorgingstehuizen zal bij de selectie van de projecten eveneens voorrang gegeven worden aan projecten die in een belangrijke mate inzetten op energie-efficiëntie, het gebruik van duurzame materialen en circulair en flexibel bouwen. Zo zal dit jaar nog een projectoproep gelanceerd worden voor de renovatie van de woningen van de initiatieven van beschut wonen voor psychiatrische patiënten. Eén van de selectiecriteria om gesubsidieerd te worden is de mate waarin het project het energiegebruik probeert te verminderen.

Leefmilieu.brussels biedt via het Energiepack gratis energiescans aan kmo’s en non-profitorganisaties. Specifiek voor de non-profitsector subsidieert het Gewest de vzw Bruxeo om deze energiescans uit te voeren en de instellingen te begeleiden. De Diensten van het Verenigd College verwijzen reeds in het kader van gesubsidieerde infrastructuurprojecten kleinere instellingen door naar Bruxeo voor een energiescan en begeleiding, vermits zij vaak onvoldoende knowhow of personeel in huis hebben.




De Diensten van het Verenigd College zullen verder met Leefmilieu.brussels en Bruxeo bekijken hoe de gratis energiescans nog meer in de kijker kunnen worden gezet voor de zorginstellingen.


We hebben onlangs ook een initiatiefsubsidie toegekend aan de internationale Europese NGO Healthcare Without Harm. Die NGO zal belast zijn met het bieden van methodologische ondersteuning aan ziekenhuizen om de koolstofimpact van hun activiteiten te beoordelen en ook met het voorstellen van opleidingen rond energiebesparing aan ingenieurs die de renovatie- en heropbouwplannen opstellen.

Voor wat betreft een onderzoek van welke totale energiewinst (zowel qua financiële besparing als qua vermindering in CO2-uitstoot) er geboekt zou kunnen worden in de welzijns- en zorginstellingen in ons Gewest, dit werd nog niet onderzocht door de Diensten van het Verenigd College of Leefmilieu.brussels. Het is moeilijk om de totale potentiele energiewinst die zou kunnen geboekt worden bij de zorginstellingen correct in te schatten, vermits de energiescans op vrijwillige basis gebeuren en aldus slechts een klein deel van de zorginstellingen vertegenwoordigen.


Wij onderzoeken de mogelijkheid om deze type van scan en een energiebesparings- en duurzaamheidsverplichting in onze toekomstige ziekenhuisnormen op te nemen, maar dit is een complexe materie waarbij er voorzichtig en in overleg met de sector moet worden gehandeld.