Beschikt u over indicatoren die kunnen inschatten hoeveel kinderen er in 2021 niet hebben kunnen profiteren van die automatische take-up nadat de ouders geen kinderbijslag hadden aangevraagd? Op welke manier worden deze kinderen alsnog opgespoord? Welk bedrag vertegenwoordigt deze non-take-up? Welke evolutie kan u duiden in deze cijfers in vergelijking met de voorgaande jaren?

De procedure inzake non-take-up is binnen Famiris, het Brusselse publieke kinderbijslagfonds,  opgestart in oktober 2020. In de periode van oktober 2020 tot en met december 2021 heeft Famiris in totaal 5.838 gezinnen gecontacteerd in het kader van de non-take-up detectie.  Elk gezin ontving in dit kader een brief met als bijlage een in te vullen formulier "aanvraag kinderbijslag".

Deze 5.838 gezinnen betroffen potentiële gevallen, die allemaal aangeschreven werden. Sommige gezinnen reageren niet en vaak blijkt uit het onderzoek van de ontvangen elementen in het dossier ook dat er in Brussel geen voorrangsrecht is.  Dit laatste op basis van de tewerkstelling of gelijkgestelde prestaties van de ouders of één van de ouders in het buitenland; bij een Europese instelling of bij een instelling van internationaal recht. 

Slechts in een kleine minderheid van gevallen is het immers mogelijk om automatisch de betalingen te starten (vb. alleenstaande moeder met leefloon, waarvan de kinderen voldoen aan alle verblijfsvoorwaarden). In alle andere gevallen is essentiële informatie vereist inzake onder meer de tewerkstelling van de ouders. Deze informatie ontbreekt vaak in dit type dossiers omwille van het Internationaal karakter van de tewerkstelling van de ouders, waardoor er geen DMFA beschikbaar is. Het aanschrijven van 5.838 gezinnen in bovenvermelde periode heeft geleid tot de uitbetaling van de kinderbijslag aan 1.426 kinderen.

In de huidige procedure wordt slechts eenmaal contact opgenomen met deze gezinnen. Het betreft in de overgrote meerderheid gezinnen waarvoor we geen prestaties ontvingen voor minstens één van de actoren in het dossier. Zoals hierboven vermeld wellicht omdat één of beide ouders werken voor een Internationale instelling, voor een Europese instelling of in het buitenland. In veel gevallen is daar het voorrangsrecht gevestigd. De gezinnen ontvangen reeds kinderbijslag via deze instellingen of via een kinderbijslagregeling in het buitenland en reageren bijgevolg niet op de brief. Dit wordt uiteraard versterkt door het internationale karakter van Brussel.

De koppeling met het Rijksregister voor de detectie van de non-take-up gebeurt elke dag. Dus kinderen die onder toepassing van de regeling vallen (kinderen waarvan de bijslagtrekkende 120 dagen nadat hij/zij de hoedanigheid van bijslagtrekkende verwierf, geen aanvraag hebben ingediend) worden op dagelijkse basis geanalyseerd. Op basis van de elementen in het dossier worden deze gezinnen vervolgens gecontacteerd via brief (met bijgevoegd een in te vullen formulier). De detectie gebeurt aan de hand van een rijksregisternummer, een brief is dus het enige communicatiemiddel vermits telefoon, email en dergelijke uiteraard niet gekend zijn.

De evolutie met de voorgaande jaren is nog niet vast te stellen vermits het systeem werd opgestart in oktober 2020. Voorheen bestond er geen equivalent systeem binnen de Algemene Kinderbijslagwet. De eerste vergelijkende analyse zal dus pas mogelijk zijn in 2023 aangaande cijfers in 2022.

Kan u nader toelichten welk aandeel (zowel in relatieve als in absolute cijfers) van de kinderen kan rekenen op het basisbedrag van de kinderbijslag? Welk aandeel van de kinderen heeft recht op een sociale toeslag? Kan u duiden hoe deze cijfers evolueren tegenover de voorgaande jaren en hoe deze cijfers zich verhouden tegenover het armoedepercentage in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

Binnen de groep non-take-up dossiers werden in totaal 1.426 kinderen gedetecteerd met een recht. Hiervan waren er  23,2 procent in een gezin met een laag inkomen of 331 kinderen en 2,5 procent in de categorie "midden" inkomen of 36 kinderen. Gezamenlijk is dit 25,7 procent of 367 kinderen.

Dit aandeel is lager dan het aandeel kinderen met een sociaal supplement in de volledige populatie van kinderen binnen het publieke kinderbijslagfonds Famiris. In december ontvingen binnen het publieke kinderbijslagfonds famiris 61.297 kinderen een sociale toeslag, of 53,15 procent van alle kinderen. Verhoudingsgewijs zijn er dus binnen de groep non-take-up  dossiers veel minder kinderen met een sociale toeslag dan binnen het algemene doelpubliek van Famiris.

Als we het bekijken op Brussels niveau voor alle kinderbijslagfondsen samen, dan hadden in december 2021 129.328 kinderen een sociale toeslag, of 42,14 procent van het totaal aantal kinderen.

De link met het armoederisico kan niet eenduidig gemaakt worden. Wat betreft het armoederisico kunnen we verwijzen naar de studie van het planbureau: 

https://www.plan.be/uploaded/documents/202105180544440.WP_2104_12405.pdf