Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de vrouwen met een handicap die het slachtoffer zijn van geweld

Indiener(s)
Hasan Koyuncu
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 613)

 
Datum ontvangst: 24/08/2022 Datum publicatie: 08/11/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 14/10/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
12/09/2022 Ontvankelijk
 
Vraag   

 

 

Ik zou graag willen weten of er cijfers zijn over vrouwen met een handicap die het slachtoffer zijn van geweld in ons Gewest?

Zo ja, kunt u mij deze bezorgen?

Zo niet, welke pistes worden er verkend om de omvang van het probleem te achterhalen en oplossingen te vinden?

Zijn de structuren en diensten die zich bezighouden met vrouwelijke slachtoffers van geweld ook verantwoordelijk voor de zorg voor gehandicapte vrouwelijke slachtoffers van geweld?

Zo ja, kunt u mij zeggen of deze diensten toegankelijk zijn voor personen met een handicap en of zij over de nodige voorzieningen beschikken om deze diensten te ontvangen?

Welke andere maatregelen denkt de minister te nemen om de bewustwording te vergroten en het verschijnsel van geweld tegen vrouwen met een handicap in het bijzonder en tegen alle soorten kwetsbare bevolkingsgroepen in het algemeen te bestrijden?

 

 

 

 

 

 
 
Antwoord    V1
Iriscare verzamelt hier geen cijfers over.

In 2015 deed equal.brussels een
prevalentiestudie over geweld op vrouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Van een steekproef van 426 vrouwen gaf 18,9 % (n= 78) aan tot een etnische, religieuze, seksuele, immigranten- of gehandicaptenminderheid te behoren. Uit de bevraging bleek dat meer dan de helft van de Brusselse vrouwen in hun leven al met minstens één vorm van partnergeweld geconfronteerd werd. 86 % van de vrouwen kreeg al te maken met seksuele intimidatie en 17 % met stalking. Bovendien heeft het geweld een zeer grote impact: 30 % van de vrouwen die ooit te maken kreeg met geweld geeft aan dat ze er tot op heden nog steeds de gevolgen van draagt, zelfs al dateren de feiten vaak van jaren geleden. Equal.brussels stelde geen statistisch significant verschil vast in de verhouding tussen de groep respondenten die aangaf tot een minderheid te behoren (etnische, seksuele, immigranten-, gehandicapten- of andere minderheidsgroep) en de vormen van geweld over de volledige levensloop die we hebben gemeten.

Het
federaal actieplan handicap (2021-2024) voorziet in maatregel 124 de ‘Aandacht voor de meervoudige discriminatie van vrouwen en meisjes [sic] met een handicap, in de voorziene evaluatie van de gelijkheids- en mensenrechtenorganen’. Er zijn ook maatregelen voorzien om beter statistieken te verzamelen, door rekening te houden met andere factoren zoals leeftijd of geslacht: ‘Oprichten van een task force ter identificatie van de noden en mogelijkheden voor de verzameling van gegevens en statistieken met betrekking tot personen met een handicap (met aandacht voor andere criteria zoals geslacht, leeftijd, etc.)’ (maatregel 130) en ‘Bijzondere aandacht voor intersectionaliteit, in het bijzonder wat betreft leeftijd en geslacht, in de statistiekproductie inzake IVT en IT en cijfermatige analyses’ (maatregel 132).

V2
In juni 2020 heeft de federale overheid de uitbreiding van het aantal Zorgcentra na Seksueel Geweld (ZSG) van drie naar tien goedgekeurd. Een ZSG, dat wordt ondergebracht binnen een ziekenhuisstructuur, stelt slachtoffers van seksueel geweld in staat om alle mogelijke hulp op één plaats te krijgen, 24 uur per dag, inclusief de mogelijkheid om een klacht in te dienen. De ZSG’s staan open voor alle personen, ongeacht hun afkomst, geloofsovertuiging, geslacht, leeftijd, handicap, of ze nu in het bezit zijn van papieren of niet.

Tussen november 2017 en februari 2019 hebben de drie ZSG’s 1277 slachtoffers van seksueel geweld opgevangen. 68 % van de slachtoffers die naar de ZSG’s kwamen, heeft een klacht ingediend bij de politie. Dat aantal ligt veel hoger dan gebruikelijk is bij seksueel geweld. Het feit dat de ZSG’s alle hulpverlening op één plaats samenbrengen, helpt slachtoffers de stap te zetten om een klacht in te dienen. Het overgrote deel van de slachtoffers waardeert de expertise en de kwaliteit van de zorg van de forensisch verpleegkundigen en het contact met de speciaal opgeleide zedeninspecteurs, psychologen en casemanagers.

V3
De Brusselse minister van Gelijke Kansen, Nawal Ben Hamou, heeft het Brusselse plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen uitgebracht. Zesenvijftig concrete acties ter verbetering van de opvang, de informatie, de begeleiding en de bescherming van slachtoffers, maar ook ter verbetering van de opleiding en bewustmaking van actoren in preventie, gezondheid, veiligheid, stedenbouw en mobiliteit.
De FOD Sociale Zekerheid DG Beleidscoördinatie en Internationale Relaties participeert in oktober 2022 in het kader van de constructieve dialoog tussen België en het comité van het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (CEDAW) aan het opstellen van thematische fiches om de Belgische delegatie tijdens deze dialoog te ondersteunen. De DG is met name verantwoordelijk voor de coördinatie van de fiches ‘Vrouwen en meisjes met een handicap’ en ‘Tijdelijke bijzondere maatregelen voor kansarme groepen’.
Sinds 2014 moeten alle ontwerpen van wetgevende en regelgevende handelingen die aan de ministerraad worden voorgelegd, worden onderworpen aan een ‘Regelgevingsimpactanalyse’ die een gendercomponent bevat (wet van 15 december 2013). In 2021 heeft de regering het derde Federaal Plan Gender mainstreaming aangenomen, dat een reeks verbintenissen bevat om de genderdimensie te integreren in onder meer het beleid ten aanzien van personen met een handicap. Er werd een opleiding rond gender mainstreaming georganiseerd binnen de FOD Sociale Zekerheid, die verantwoordelijk is voor de federale tegemoetkomingen aan personen met een handicap.
In 2014 is een nieuwe wet (17 maart 2013) in werking getreden om een nieuwe beschermingsstatus in te voeren die strookt met de menselijke waardigheid. Volgens die wet zou de betrokken persoon met een handicap toestemming moeten geven voor sterilisatie, op basis van geïnformeerde toestemming. Die toestemming zou dus niet meer gegeven kunnen worden door de voogd die de betrokkene bijstaat of vertegenwoordigt (Vrouwenraad en Conseil des femmes francophones de Belgique, alternatief CEDAW-rapport, 2019, p. 20). Indien de rechter beslist dat de persoon niet in staat is om toestemming tot sterilisatie te verlenen, kan bovendien niemand in haar plaats toestemming verlenen (artikel 497/2).
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft zijn antidiscriminatiewetgeving versterkt met de aanneming van de ordonnantie van 5 oktober 2017 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie en ter bevordering van gelijke behandeling, de kaderordonnantie van 25 april 2019 met het oog op een beleid voor de bevordering van diversiteit en de bestrijding van discriminatie bij de Brusselse plaatselijke ambtenarij en de ordonnantie van 21 december 2018 tot wijziging van de Brusselse Huisvestingscode teneinde de strijd tegen discriminatie bij de toegang tot huisvesting te versterken. Krachtens de code heeft de Gewestelijke Inspectiedienst de opdracht om discriminatie vast te stellen aan de hand van een situatietest.
Verschillende actoren (Franse Gemeenschap, Waals Gewest, FGC, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Duitstalige Gemeenschap) hebben workshops rond zelfverdediging georganiseerd voor vrouwen met een handicap, om hun zelfvertrouwen te verbeteren en hen te helpen voor zichzelf op te komen (
Handicap - Garance vzw).
Alle ontwerpen van regelgevende teksten worden onderworpen aan een analyseprocedure voor gender mainstreaming (decreet van 21 juni 2013).
Sinds het begin van de zittingsperiode hebben de
Franstalige ministers van Vrouwenrechten en de verschillende beleidsniveaus besloten om hun krachten te bundelen en samen te werken om de vrouwenrechten te verbeteren, met één prioriteit op de agenda: het geweld tegen vrouwen terugdringen.
De Regeringen van de Federatie Wallonië-Brussel, Wallonië en de FGC hebben het
Intra-Franstalig Plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen 2020-2024 aangenomen.
De aangenomen acties zijn onder meer de volgende:
· het veralgemenen van animaties over relationele, affectieve en seksuele voorlichting (
EVRAS) in scholen;
· het verzamelen van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens, met name voor onderzoeksdoeleinden;
· het oprichten van een specifieke opleidingscluster over het thema geweld;
· het lanceren van grootschalige informatie- en bewustmakingscampagnes;
· het openen van bijkomende opvangplaatsen;
· het openen van nieuwe huisvestingsvormen voor de slachtoffers.

Dat plan zal de bijdrage vormen van de Franstalige entiteiten aan het toekomstig Nationaal Actieplan in de strijd tegen gendergerelateerd geweld.

Wat EVRAS betreft, heeft Iriscare in maart 2022 een ontmoeting gehad met de leidinggevenden van de vzw AditiWB om de bewustmaking van de directies van instellingen voor personen met een handicap op het vlak van het affectieve en seksuele leven te bespreken. Het doel van die uitwisseling was om na te gaan of het mogelijk was om een facultatieve subsidie toe te kennen. De vzw AditiWB organiseert namelijk bewustmakingsdagen. Ze verstrekt informatie aan instellingen en diensten op het gebied van handicaps, en aan hogescholen (verpleegkundigen, opvoeders ...). Ze organiseert ook opleidingen voor werknemers in de gehandicaptensector over seksualiteitskwesties en over de begeleiding van personen die vragen hebben rond seksualiteit. Ze geeft ook opleidingen rond het instrument ‘vlaggensysteem’ voor de analyse en de juiste aanpak van vermoedelijk misbruik. Tijdens tussenkomsten op conferenties en tijdens opleidingen voor professionals uit de sector behandelt AditiWB vragen over de opvang van personen met een handicap die seksueel misbruikt geweest zijn. De vzw laat die onderwerpen ook aan bod komen tijdens sessies seksuele opvoeding die gericht zijn op volwassenen en jongeren met een handicap.
De vzw werkt samen met het Nederlandstalige Aditi om een opleiding te organiseren voor vrouwen met een handicap over seksualiteit, instemming en de verdediging van hun integriteit. De vzw geeft informatie en advies aan personen met een handicap en hun omgeving, met name via een telefonische permanentie en individuele gesprekken. De vzw gaat concreet in op individuele verzoeken en biedt begeleiding in de vorm van concrete diensten. Seksuele begeleiding wordt soms gevraagd door vrouwen die in een veilige omgeving het vertrouwen in hun seksualiteit willen herwinnen nadat zij het slachtoffer zijn geworden van misbruik.