Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de 70 aanbevelingen ter verbetering van het gezondheidsstelsel

Indiener(s)
Françoise Schepmans
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 686)

 
Datum ontvangst: 17/02/2023 Datum publicatie: 28/04/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 18/04/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
28/02/2023 Ontvankelijk
 
Vraag   
Het Partnership for Health Systems Sustainability and Resilience (PHSSR) heeft onlangs een door de Universiteit Gent (UGent) opgesteld rapport gepubliceerd dat een 70-tal concrete aanbevelingen bevat om het Belgische gezondheidssysteem te verbeteren.

Volgens de pers werden de aanbevelingen voorgesteld aan de gezondheidssector, maar ook aan de beleidsmakers. De aanbevelingen hebben hebben weliswaar betrekking op het hele gezondheidssysteem, maar vele ervan zijn transversaal en kunnen ook betrekking hebben op gewestelijke bevoegdheden, zoals de rusthuizen.

  1. Hoe zorgt uw regering voor de invoering van een duurzaam en veerkrachtig gezondheidsbeleid?

  2. Een van de aanbevelingen bestaat erin het zorgaanbod in de RH’s/RVT’s uit te breiden door het aantal verpleegkundigen te verhogen. Het rapport wijst ook op het belang om hun administratieve taken te verminderen door meer administratief personeel aan te nemen. Hoe voert uw regering deze aanbeveling uit, met name in het kader van uw hervorming?

  3. Het rapport benadrukt het belang van permanente opleiding voor de medewerkers van de RH’s/RVT’s, met name op het gebied van preventie en bestrijding van infecties. Wordt dit overwogen in uw hervorming? Kunt u toelichtingen verstrekken?
 
 
Antwoord    Wat de organisatie van het gezondheidszorgsysteem betreft om het duurzamer en veerkrachtiger te maken, is het belangrijk om een hulp- en zorgmodel te bevorderen waarin preventie in haar vier dimensies versterkt wordt: primair, secundair, tertiair en quartair. Hulp en zorg moeten ook de versterking van care (zorg dragen) mogelijk maken, gezien het groeiend aantal Brusselaars dat daar behoefte aan heeft in een context van vergrijzing en verarming van vele Brusselaars. Op het vlak van behandeling (genezen) moet ervoor gezorgd worden dat de voetafdruk ervan verkleind wordt (sterke duurzaamheid) en dat tegelijkertijd het vermogen ervan om schokken op te vangen verbeterd wordt (veerkracht). De meest duurzame zorg is zorg die voorkomen kan worden.

De strategie die de regering gekozen heeft en die in het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan weergegeven wordt, is het versterken van de eerstelijnsgezondheidszorg, de lokale aanpak (territorialisering) in verantwoordelijke (verantwoordelijkheid tegenover de bevolking) en zelforganiserende (lokale welzijns- en gezondheidscontracten of LWGC’s) gebieden in samenhang met supralokale structuren die kwaliteitsvolle en minder frequente diensten verlenen (zone, gewest en supragewestelijk). Werken in niveaus maakt een aanpak mogelijk waarbij kwaliteit, efficiëntie, tevredenheid van de gebruikers, respect voor de arbeidsomstandigheden van de werknemers, toegankelijkheid, duurzaamheid en veerkracht gecombineerd worden.

Binnen dat kader zijn de belangrijkste strategieën voor duurzaamheid en veerkracht dus:
- administratieve vereenvoudiging, zie hieronder, en subsidiariteit;
- versterking van de wijkbenadering op het vlak van welzijn en gezondheid voor globale, geïntegreerde, doorlopende en toegankelijke hulp en zorg op individueel niveau en actie voor preventie en gezondheidsbevordering op collectief niveau via de LWGC’s;
- versterking van preventieve acties via verschillende concrete maatregelen;
- bewustmaking en begeleiding van ziekenhuizen om hun milieuvoetafdruk te verkleinen;
- invoering van duurzaamheidsnormen voor de ziekenhuizen;
- versterking van de cel voor ziektepreventie van de GGC om rekening te houden met andere gezondheidsrisico's, wat betreft het voorspellen en voorbereiden van een respons en om de Brusselse veerkracht tegen vastgestelde gezondheidsrisico’s te vergroten, overeenkomstig de bevoegdheden van de GGC en in samenhang met de federale en gewestelijke bevoegdheden;
- bewustmaking van zorgkundigen, huisartsen, verloskundigen, enz. voor de uitdagingen van duurzame zorg.

Belangrijke aspecten van veerkrachtige zorg vallen onder de bevoegdheden van de federale overheid en zelfs van Europa. Het gaat bijvoorbeeld om normen voor de farmaceutische industrie en medische technologieën of normen voor de beoefenaars van de geneeskunst. Wij vragen de federale minister om met die uitdagingen rekening te houden.

Wat betreft de vermindering van de administratieve last voor de instellingen: sinds mei 2022 heeft Iriscare de normen voor reactiveringspersoneel in de Brusselse centra voor dagverzorging verhoogd met 1,46 VTE’s per 15 begunstigden, en in rusthuizen (en rust- en verzorgingstehuizen) met 0,1 VTE per 30 bewoners voor alle afhankelijkheidsprofielen. Die normverhoging heeft het mogelijk gemaakt om de reactiveringstaken van de personeelsleden (fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten ...) beter af te stemmen op de specifieke zorgbehoeften van de gebruikers in de centra voor dagverzorging en om de werkdruk te verlichten.

In het kader van een globale hervorming van de sector van de rusthuizen (en rust- en verzorgingstehuizen) zijn meerdere maatregelen aangenomen of ze worden overwogen om een antwoord te bieden op de problemen rond het absenteïsme en de waardering van de personeelsleden. Bijvoorbeeld:
- De toepassing van de IFIC-barema’s in de sector van de rusthuizen (en de rust- en verzorgingstehuizen) heeft voor tal van zorgprofessionals tot een loonsverhoging van ongeveer 7 % geleid. Die nieuwe barema's zijn in december 2022 in werking getreden met terugwerkende kracht tot 1 juli 2022.
- In het kader van de herziening van de erkenningsnormen van de rusthuizen (en de rust- en verzorgingstehuizen) werken we aan de invoering van verschillende maatregelen om de levenskwaliteit van personeelsleden op het werk te verbeteren, in overleg met de vertegenwoordigers van de sector. Het gaat over maatregelen om bijvoorbeeld de ontvangst van nieuwe personeelsleden te verbeteren, de permanente opleiding te ondersteunen of, meer in het algemeen, de inspraak van personeelsleden in acties van de directie te versterken.
- Er wordt ook nagedacht over de herziening van de omkaderingsnormen in de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen. Er is een studie uitgevoerd door een externe dienstverlener. Die studie is gebaseerd op een brede raadpleging van de actoren op het terrein en moet leiden tot een reeks aanbevelingen over de herziening van de omkaderingsnormen van de rusthuizen (en rust- en verzorgingstehuizen).
- Er zijn maatregelen uitgewerkt voor administratieve vereenvoudigingen in het kader van de globalere herziening van de ordonnantie van 2008 betreffende de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen:
o de invoering van een erkenning van onbepaalde duur: die wijziging van de ordonnantie gaat gepaard met de invoering van tussentijdse sancties voordat de erkenning ingetrokken wordt, de ultieme sanctie;
o de afschaffing van de mogelijkheid om vergunde of erkende bedden tussen beheerders over te dragen;
o het automatische verval van onbezette erkende bedden gedurende een periode van één jaar onder bepaalde voorwaarden;
o het verval van specifieke vergunningen tot ingebruikneming en exploitatie (SVIE’s) wanneer de beheerder alle of een deel van de erkende bedden vrijwillig sluit, behoudens een door het Verenigd College bepaalde afwijking.
- Tegelijkertijd past Iriscare het beginsel ‘only once’ toe bij de vergunnings- en erkenningsaanvragen.

Ook zullen de rusthuizen (en de rust- en verzorgingstehuizen) vanaf 1 april 2023 overschakelen op elektronische facturering. Die overschakeling zal zorgen voor een aanzienlijke administratieve vereenvoudiging aangezien de verwerkingstijd van die facturen zal verminderen (zowel voor de instellingen als voor de Brusselse verzekeringsinstellingen). Bovendien zal die overschakeling naar elektronische facturering het risico op fouten verminderen en een geautomatiseerde controle van facturen, een groter reactievermogen en een reële tijdswinst mogelijk maken.
 
Wat de opleiding van het personeel betreft:
In het kader van het lopende hervormingsproject zal het personeel van rusthuizen (en rust- en verzorgingstehuizen) een opleidingsprogramma moeten volgen dat over twee jaar verspreid is en dat ten minste dertig uur opleiding per jaar omvat. Er moeten ook regelmatig opleidingen voorzien worden over onder meer de kwaliteit van de zorg en de doorlopende verbeteringsaanpak, alsook over de begeleiding en de inspraak van ouderen.

Daarnaast heeft Iriscare in juni 2022 het Brusselse netwerk van coördinerende en raadgevende artsen (CRA) ingewijd. De pandemie heeft namelijk duidelijk belicht hoe cruciaal de rol is van de CRA in de rusthuizen (en de rust- en verzorgingstehuizen) en van de referentiearts in de rusthuizen. Sinds 2020 zijn er nauwe banden ontstaan tussen Iriscare en die artsen. Die vruchtbare samenwerking was een van de sleutels tot succes om de verschillende fasen van de pandemie in de instellingen te beheersen. Dat netwerk van Brusselse CRA’s heeft in grote mate bijgedragen en blijft bijdragen aan het welzijn en de gezondheid van de bewoners. Het doel is om opleidingsavonden aan te bieden zodat de CRA’s actuele onderwerpen van de sector kunnen bespreken.

Ten slotte heeft Iriscare ook een bicommunautair netwerk van hoofdverpleegkundigen in de rusthuizen en rust- en verzorgingstehuizen opgezet. Dat werd officieel gelanceerd op 12 oktober 2022. Het is de bedoeling om regelmatig contact te onderhouden met het terrein, gericht advies te vragen aan het netwerk, specifieke thema's te bespreken en ook een beter zicht te krijgen op de problemen waarmee de sector te kampen heeft.