Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de bewonersraden in woonzorgcentra

Indiener(s)
Khadija Zamouri
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 688)

 
Datum ontvangst: 24/02/2023 Datum publicatie: 28/04/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 31/03/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
03/03/2023 Ontvankelijk
 
Vraag    In het rapport van Unia dat op 2 februari in de commissie Gezondheid en Bijstand aan Personen werd voorgesteld stonden interessante aanbevelingen en bemerkingen. In de commissie werd opnieuw het belang van het tubbe-model onderstreept. Het tubbe-model is een nieuwe, horizontalere manier van werken. Er is speciale aandacht voor maatwerk, co-creatie, medezeggenschap en relatiegerichte zorg met een betere kwaliteit tot gevolg.

Daarin is een belangrijke rol weggelegd voor de bewoners zelf. Daar zitten mensen tussen die actief (willen) zijn, met levenservaring en die mee aan oplossingen kunnen werken, als ze betrokken worden, bv. via een bewonersraad.

Bewonersraden zijn er om de bewoners inspraak én beslissingskracht te geven. De bewoners maken deel uit van een gezamenlijk en collectief project.

 

  • Hoeveel WZC in Brussel beschikken over een bewonersraad? Zij er cijfers over de tevredenheid?

  • Hoeveel WZC zorgen voor vertegenwoordiging van de bewoners in hun bestuursraad of dergelijke?

  • Wordt er daarbij ook gekeken naar de kinderen van de bewoners, wanneer de bewoners zelf niet meer kunnen? Zijn daar goede praktijken rond?

  • Hoe worden bewonersraden gepromoot binnen de woonzorgcentra? Is er begeleiding of best practices vanuit de regering of het middenveld om bewonersraden aan te wakkeren, om het op te zetten?

  • Zal de toekomstige controle en bijhorende sancties de rol van de bewonersraad benoemen en mee betrekken, zoals het rapport van Unia aanhaalt? Zullen bewoners mee betrokken worden in het zoeken naar oplossingen?
 
 
Antwoord    De huidige erkenningsnormen (besluit van het Verenigd College van 3 december 2009 tot vaststelling van de erkenningsnormen waaraan de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen moeten voldoen alsmede tot nadere omschrijving van de groepering en de fusie en de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen) voorzien in de participatie van de bejaarde persoon door onder meer de verplichte oprichting van een participatieraad in iedere voorziening voor ouderen (rusthuizen, service-residenties, centra voor dagopvang en centra voor dagverzorging).


In de praktijk beschikt dus elk erkend rusthuis over een participatieraad en de werking ervan wordt gecontroleerd door de kwaliteitscontroleurs hulp- en zorgverstrekkingen van Iriscare. Voormelde raad is samengesteld uit de bejaarde personen of hun vertegenwoordiger en vergadert ten minste eenmaal per kwartaal. Hij neemt zijn eigen huishoudelijk reglement aan en bepaalt onder meer de wijze waarop zijn voorzitter wordt aangewezen, de wijze van uitnodigen en de wijze van opstellen van de agenda's en notulen van de vergaderingen.

De beheerder of de directeur neemt de nodige maatregelen om, binnen de participatieraad, een echte deelnamedynamiek in de hand te werken bij elke bejaarde persoon, in voorkomend geval, door een personeelslid van de voorziening of een externe gemachtigde persoon aan te wijzen om de participatieraad te organiseren. De beheerder of de directeur verleent alle faciliteiten voor de organisatie van de vergaderingen van de participatieraad, onder meer door een lokaal voor deze vergaderingen ter beschikking te stellen.

De participatieraad kan adviezen uitbrengen, hetzij op eigen initiatief, hetzij op verzoek van de beheerder of de directeur van de voorziening, over alle aangelegenheden die de algemene werking van de voorziening betreffen en wordt ingelicht over het gevolg dat aan zijn adviezen werd gegeven.

De beheerder of de directeur moet ervoor zorgen dat van alle vergaderingen van de raad notulen worden opgemaakt, die ter beschikking worden gesteld van de bejaarde personen of hun vertegenwoordiger. De beheerder, de directeur en personeelsleden en, in voorkomend geval, de coördinerende geneesheer kunnen er worden uitgenodigd om te debatteren over de door de bejaarde personen gewenste onderwerpen.

De inlichtingen betreffende de raad dienen op de meest passende plaats uitgehangen te worden. Zij bevatten onder meer de lijst van de leden, het tijdschema van de vergaderingen, de agenda en de notulen van de laatste vergadering, die gedurende drie maanden zullen worden uitgehangen. Ook in het huishoudelijk reglement dat de rechten en de plichten van de bejaarde persoon en van de beheerder omschrijft, dienen de nadere regels voor de werking van de participatieraad opgenomen te worden.

Tijdens de uitgevoerde controles door Iriscare bij de voorzieningen wordt nagegaan of de participatieraad naar behoren functioneert en worden de laatste drie notulen opgevraagd en geanalyseerd.

De bejaarde personen of hun vertegenwoordiger en de participatieraad kunnen eveneens suggesties of opmerkingen laten optekenen in een daartoe bestemd register bij de directeur. Een doos moet op elk ogenblik beschikbaar zijn en elke persoon in de mogelijkheid stellen om alle suggesties of opmerkingen mede te delen. Deze laatste worden dan opgenomen in het voormelde register.

Iriscare beschikt niet over cijfers omtrent de tevredenheid over de bewonersraden binnen haar instellingen.

De participatieraad is samengesteld uit de bejaarde personen of hun vertegenwoordigers. Kunnen de bejaarde personen vertegenwoordigen:
a) de wettelijke of gerechtelijke vertegenwoordiger van de bejaarde persoon;
b) de door de bejaarde persoon aangewezen gemachtigde. In de praktijk zijn dit meestal de kinderen.

Tijdens de uitgevoerde controles door Iriscare bij de voorzieningen kunnen de kwaliteitscontroleurs hulp- en zorgverstrekkingen van Iriscare aanbevelingen doen voor een betere werking van de participatieraad. Na de controle ter plaatse kan door middel van een actieplan gevraagd worden om het bewijs te leveren van de goede werking van de raad (overmaking agenda, notulen, huishoudelijk reglement …).

De controles zijn overgedragen sinds 1 januari van dit jaar en het proces voor de overdracht loopt tot eind 2026. Een luik in verband met de tevredenheid van de begunstigden is opgenomen in de doelstellingen voor de overdracht. Momenteel werken we samen met organisaties van vertegenwoordigers van de begunstigden om samen met hen een strategisch plan over dat onderwerp uit te werken. De voor- en nadelen van participatieraden hangen af van vele factoren, met name de omvang van het woonzorgcentrum, de diversiteit van de bevolking, de mate van betrokkenheid van de bewoners, het personeel en de familieleden, en de bereidheid van de directie om rekening te houden met de aanbevelingen van de raad.

Het strategisch plan heeft onder meer tot doel om die factoren te beheren, zodat de participatieraden een doeltreffend middel zijn om de participatie en samenwerking in de woonzorgcentra en rust- en verzorgingstehuizen in het Brussels Gewest te bevorderen.