Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de verlenging van de erkenning van rusthuizen die niet meer aan de normen voldoen in het Brussels Gewest

Indiener(s)
Emmanuel De Bock
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 704)

 
Datum ontvangst: 05/04/2023 Datum publicatie: 06/06/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 30/05/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
18/04/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van de Verenigde vergadering
 
Vraag   

Ik had u reeds eerder een vraag gesteld over de bijzonder zorgwekkende situatie in Ukkel met betrekking tot het openbaar rusthuis Brugmann en het openbaar rusthuis Neckersgat.

Het eerste rusthuis voldoet al jaren niet meer aan de normen. Het  gewest houdt het open, terwijl de menselijke waardigheid van de  van de bewoners die niet eens over een kamer met sanitaire voorzieningen beschikken, ernstige vragen oproept op het vlak van het respect voor ouderen. Dit is des te ernstiger daar twee derde van de meest kwetsbare personen die ten laste van het OCMW zijn, momenteel in particuliere rusthuizen worden geplaatst waarvan de kosten door het OCMW worden gedekt. Het feit dat bepaalde patiënten niet kunnen kiezen waar ze geplaatst worden en verplicht worden  naar het rusthuis Brugmann moeten gaan, doet ernstige vragen rijzen over de gelijke behandeling van gebruikers van openbare en particuliere rusthuizen.

Het tekort van het rusthuis Brugmann alleen al bedraagt meer dan 1,5 miljoen euro per jaar voor minder dan een honderdtal personen.
De bezettingsgraad van het rusthuis is gedaald van 100% naar minder dan 60% en de dagelijkse kosten zijn met 20% gestegen, een bewijs, voor zover dat nog nodig was, van de beheersproblemen.

Mijn vragen zijn de volgende: 

1. Hoeveel openbare en particuliere rusthuizen in het Brussels Gewest voldoen niet aan de erkenningsvoorwaarden en hebben toch een afwijking verkregen?
2. Kunt u ons zeggen hoeveel openbare en particuliere rusthuizen  een afwijking verkregen? In welke gemeente?
3. Er zijn minimale omkaderingsnormen van kracht zijn voor alle rusthuizen Waarom blijft u dan afwijkingen toekennen als het beter zou zijn om deze mensen in nabijgelegen, minder dure rusthuizen te huisvesten, zelfs in particuliere rusthuizen?
 
 
Antwoord    Aan het Home Brugmann en verschillende andere rust- en verzorgingstehuizen (RVT’s) werd een eerste afwijking toegestaan (door de ministers, afwijking geldend tot en met 31 december 2010) van de normen h), i) en j) van het koninklijk besluit van 21 september 2004 houdende vaststelling van de normen voor de bijzondere erkenning als rust- en verzorgingstehuis, als centrum voor dagverzorging of als centrum voor niet-aangeboren hersenletsels:

“h) In het rust- en verzorgingstehuis mogen er in geen geval meer dan vier bedden per kamer zijn. Vanaf 1 januari 2010 moet ten minste de helft van de opnamecapaciteit bestaan uit eenpersoonskamers; de overige opnamecapaciteit mag uit tweepersoonskamers bestaan. Nieuwe gebouwen dienen van bij hun ingebruikname aan deze voorwaarde te voldoen.
i) Vanaf 1 januari 2010 moeten alle kamers een aparte toiletruimte hebben met ten minste een lavabo en een toilet. Ingeval van nieuwbouw dienen de kamers van bij hun ingebruikname aan deze voorwaarde te voldoen.
j) Vanaf 1 januari 2010 moet de netto-oppervlakte per eenpersoonskamer ten minste 12 m² bedragen, het sanitair niet meegerekend. Die oppervlakte wordt opgetrokken tot 18 m² voor twee personen. Ingeval van nieuwbouw dient van bij de ingebruikname aan deze voorwaarde voldaan te zijn.”

Aan de RVT’s die nog altijd niet aan de architectonische normen voldeden, werd door de ministers een tweede afwijking toegestaan, tot en met 31 december 2014.

Bij het besluit van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van 9 juli 2015 tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 september 2004 houdende vaststelling van de normen voor de bijzondere erkenning als rust- en verzorgingstehuis, als centrum voor dagverzorging of als centrum voor niet-aangeboren hersenletsels kregen de RVT’s die nog altijd niet aan de normen voldeden, de mogelijkheid om de naleving van die normen uit te stellen tot en met 31 december 2017, onder bepaalde voorwaarden:
 “j/1. De datum van 1 januari 2010 die in h), i) en j) wordt vermeld, wordt uitgesteld tot 1 januari 2018 in de volgende gevallen:
a) de inrichting heeft, vóór 1 januari 2015, effectief werken of aanpassingswerken opgestart om aan de bovengenoemde normen te voldoen;
b) de inrichting heeft, om aan de bovengenoemde normen te voldoen, vóór 1 januari 2015, een aanvraag tot vergunning voor werken ingediend overeenkomstig de bepalingen van artikel 6 van het besluit van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van 4 juni 2009 tot vaststelling van de procedures voor de programmering en de erkenning van de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen die tot de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie behoren;
c) de inrichting die geen van de in a) en b) bedoelde stappen heeft ondernomen, moet vóór 1 januari 2016 een aanvraag tot vergunning voor werken, om aan bovengenoemde normen te voldoen, indienen, overeenkomstig de bepalingen van artikel 6 van het hierboven vermelde besluit van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van 4 juni 2009.
Indien niet voldaan is aan één van de voorwaarden in het eerste lid, wordt de datum van 1 januari 2010 die in h), i) en j) wordt vermeld, uitgesteld tot 1 januari 2016. In geval van weigering of verval van de vergunning voor werken onder de voorwaarden van artikel 10 van de ordonnantie van 24 april 2008 betreffende de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen zullen de in h), i) en j) bedoelde normen onmiddellijk en van rechtswege op de datum van weigering of verval van toepassing zijn. Niettemin, indien bedoelde datum vroeger ligt dan 1 januari 2016, wordt de inrichting gemachtigd vóór 1 januari 2016 een nieuwe aanvraag tot vergunning voor werken in te dienen, om aan bovengenoemde normen te voldoen, overeenkomstig de bepalingen van artikel 6 van het hierboven vermelde besluit van het Verenigd College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van 4 juni 2009.”

Vanaf 1 januari 2018 zijn er bijgevolg geen afwijkingen van de specifieke RVT-normen meer mogelijk.

Ondertussen hebben bijna al de openbare rusthuizen al werken ondernomen of zijn de werken gestart om zich te conformeren aan de voormelde architectonische normen.


Enkel in Home Heydeken (OCMW van Ganshoren) dienen de werken nog te starten in september 2023, met een vermoedelijk einde van de werken in maart 2024. Ook in Home Roger Decamps zullen de werken nog in 2023 opgestart worden.

Het OCMW van Ukkel, beheerder van het Home Brugmann en het Domein Neckersgat, heeft op 7 juli 2015 een vergunning voor werken aangevraagd. Het project met 136 bedden voorziet in de sluiting van het Home Brugmann zodra de werken van het Domein Neckersgat zijn voltooid.

De ministers hebben de vergunning voor werken op 30 augustus 2018 toegekend. De werken van het Domein Neckersgat zijn echter pas in oktober 2022 van start kunnen gaan wegens een conflict in verband met de stedenbouwkundige vergunning.

Gezien de verhuisbewegingen die plaatsvinden richting het Domein Neckersgat, bouwt de residentie Brugmann geleidelijk aan het aantal bewoners af tot de definitieve sluiting die gepland is voor oktober 2025.

In 2024 is een inspectie gepland om de voortgang van de werkzaamheden te controleren.

Momenteel beschikken we nog niet over precieze statistieken over het aantal rusthuizen dat een afwijking van de architectonische normen geniet, noch over het type afwijking dat werd toegestaan.


Bij de ordonnantie van 15 december 2022 tot wijziging van de ordonnantie van 24 april 2008 betreffende de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen zijn tussentijdse sancties en een systeem van administratieve geldboetes ingevoerd om de doeltreffendheid van de bepalingen van bovengenoemde ordonnantie te versterken.

In het kader van de herziening van de erkenningsnormen van rusthuizen (en rust- en verzorgingstehuizen) wordt voorgesteld om bepaalde architectonische normen te verstrengen en toe te passen op alle inrichtingen, met behoud van een afwijkingsstelsel voor bepaalde welomschreven normen, dat zowel op rusthuizen als op rust- en verzorgingstehuizen van toepassing zou zijn.

Ter voorbereiding van de inwerkingtreding van de nieuwe normen, zal Iriscare een stand van zaken opmaken van de in het verleden toegekende afwijkingen.

Een nieuwe versie van het voormelde besluit, dat grondig is gewijzigd, is, na de goedkeuring ervan in eerste lezing door het Verenigd College op donderdag 25 mei 2023, voor advies voorgelegd aan de Technische Commissie van Iriscare.