Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geplaatste gedenkstenen

Indiener(s)
Emin Özkara
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 15)

 
Datum ontvangst: 21/10/2019 Datum publicatie: 26/11/2019
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 26/11/2019
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
25/10/2019 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Sedert 2009 werden meer dan 200 gedenkstenen geplaatst in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Op 10, 11 en 17 oktober 2019, liet de vzw Auschwitz in gedachtenis gedenkstenen plaatsen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ter ere van de verzetsstrijders die tijdens de Tweede Wereldoorlog geëxecuteerd werden bij de Nationale Schietstand en in Breendonk en begraven werden in het “Ereperk der Gefusilleerden” in Brussel.

Deze stenen maken deel uit van een herinneringsplicht waaraan wij bijzondere aandacht besteden. Voor de burgers van vandaag en voor de toekomstige generaties lijkt het me immers zeer belangrijk om te zorgen voor inachtneming van de gedenkplicht, gesymboliseerd door deze in onze mooi en gevarieerd Gewest en elders geplaatste stenen.

Volgens minister-president Rudi Vervoort (PS) worden de gemeenten systematisch betrokken bij de plaatsing van deze stenen, en krijgen zij de verantwoordelijkheid voor het onderhoud ervan, zowel bij vandalisme als bij werken.

Graag een antwoord op volgende vragen.

1. Welke gemeenten namen op 10, 11 en 17 oktober 2019 deel aan de plaatsing van "gedenkstenen"? Waar werden deze gedenkstenen gelegd? Werd contact met u opgenomen om over te gaan tot de inhuldiging van deze gedenkstenen? Zo ja, door wie?
2. Hoe en door wie wordt de integriteit van "gedenkstenen" gewaarborgd tijdens weg-/trottoirwerken door aannemers?
3. Werden gevallen van vandalisme, beschadiging of diefstal van "gedenkstenen" gemeld? Zo ja, op welke data en door wie zijn de nodige meldingen en reparaties uitgevoerd? Wat is de te volgen procedure bij vaststelling van vandalisme, beschadiging of diefstal van een van deze kostbare en onschatbare stenen?
4. Kan u het exacte aantal "gedenkstenen" geven die momenteel geplaatst zijn in elke gemeente en die daadwerkelijk aanwezig zijn in het trottoir?
5. Ontbreken eerder geplaatste gedenkstenen op dit moment in de trottoirs? Zo ja, hoeveel en waar? Wordt een vervanging van de ontbrekende gedenkstenen gepland? Zo ja, wanneer?
 
 
Antwoord    Er werden 44 struikelstenen gelegd in de stad Brussel, Sint-Joost, Jette, Laken, Schaarbeek, Evere, Sint-Lambrechts-Woluwe, Ukkel, Vorst, Sint-Gillis, Etterbeek, Elsene en Anderlecht. (cf. lijst in bijlage).

De betrokken gemeenten worden systematisch bij de plaatsing betrokken, die door de kunstenaar zelf gebeurt. Het Brusselse Gewest werd niet gecontacteerd en was bij de steenleggingen dus niet aanwezig.
De plaatsing wordt georganiseerd in samenwerking met de gemeenten, zodat het hen toekomt te waken over de integriteit van de stenen in geval van wegenwerken.

Voor de plaatsing van deze stenen is geen vergunning nodig, op grond van artikel 6 van het regeringsbesluit van 13.11.2008 tot bepaling van de handelingen en werken die vrijgesteld zijn van een stedenbouwkundige vergunning en van allerlei adviezen en procedures. Het Gewest heeft dus geen informatie over de eventuele schade die deze stenen zouden opgelopen hebben.

Wanneer beschadiging vastgesteld wordt, dient contact opgenomen te worden met de wegendienst van de betrokken gemeente en dient de Association pour la Mémoire de la Shoah (
ams@restitution.be) verwittigd te worden, die alle geplaatste stenen in België registreert.

De lijst van de stuikelstenen die in het kader van het project geplaatst werden, wordt toegevoegd aan die welke de minister-president u bezorgd heeft wanneer u hem hierover ondervraagd hebt in de vorige legislatuur.


Struikelstenen (Gedenkstenen) voor de Verzetsstrijders, terechtgesteld op de Nationale Schietbaan in Brussel en in Breendonk tijdens de Tweede Wereldoorlog, en begraven op het 'Ereperk der Gefusilleerden' (Brussel)
Oktober 2019

Legendes:

TN - Struikelsteen, gelegd in het kader van het project 'Nationale Schietbaan' (in het Frans: Tir National)
AMS = Struikelsteen, gelegd door de Association pour la Mémoire de la Shoah (buiten het project TN)
FA = Struikelsteen, gelegd door de Stichting Auschwitz (in het Frans: Fondation Auschwitz), maar buiten het project TN


Stenen, gelegd op 10 oktober 2019 - (Brussel, Sint-Joost-ten-Noode, Jette, Laken)

- Boomkwekerijstraat 20 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Rudolf Schönberg (TN)
- Ruisbroekstraat 56 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Jean Plas (FA)
- Jagersstraat 9 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Jacques Drabbe (TN)
- Anneessensstraat 23 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Maurice (Moïse) Mandelbaum (TN)
- Hallenstraat 13 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van François Neyt (TN)
- Bolwerklaan 21 - 1210 Sint-Joost-ten-Node / ter nagedachtenis van Maurice Reygaerts (TN)
- Hooikaai 27 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Arthur Verdurmen (TN)
- de Moranvillestraat 4 - 1090 Jette / ter nagedachtenis van Aloïs Verstraeten (TN)
- Léon Theodorstraat 31 - 1090 Jette / ter nagedachtenis van Jozef Loossens TN)
- Léon Theodorstraat 117 - 1090 Jette / ter nagedachtenis van Vincent Vandermaelen (TN)
- Léon Dopéréstraat 78 - 1090 Jette / ter nagedachtenis van Valère Broeckaert (TN)
- Capartlaan 1 - 1090 Jette / ter nagedachtenis van Frédéric Mohrfeld (TN)
- Mutsaardlaan 20 - 1020 Laken / ter nagedachtenis van Ghislain Neybergh (TN)
- Sint-Albaansbergstraat 33 - Laken 1020 / ter nagedachtenis van Paul Gelenne (TN)
- Jan Bollenstraat 34 - Laken 1020 / ter nagedachtenis van Louis Everaert (TN)
- Koningschapsstraat 36 - Laken 1020 / ter nagedachtenis van Julien Kemel (TN)

Stenen, gelegd op 11 oktober 2019 (Schaarbeek, Evere, Sint-Lambrechts-Woluwe, Brussel, Ukkel, Vorst, Sint-Gillis)

- Generaal Eisenhowerlaan 11 - 1030 Schaarbeek / ter nagedachtenis van Armand Lefort (TN)
- Destouvellesstraat 28 - 1030 Schaarbeek / ter nagedachtenis van Mikulas Lovenvirth (TN)
- Guido Gezellestraat 68 - 1030 Schaarbeek / ter nagedachtenis van Naftali Rozenblum (AMS)
- Édouard Stuckensstraat 80 - 1140 Evere / ter nagedachtenis van Maurice Geeraerts (TN)
- Sint-Vincentiusstraat 50 - 1140 Evere / ter nagedachtenis van Louis Rickal (TN)
- Terkamerenstraat 138 - 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe / ter nagedachtenis van Richard Altenhof (TN)
- Vilain XIIII-straat 40 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Perla Guidalevitch-Kopelman en Alexandre Guidalevitch (AMS)
- Meerstraat 46 - 1000 Brussel / ter nagedachtenis van Eléonore Fischer- Guidalevitch, Willy Fischer en Philippe Fisher (AMS)
- Molièrelaan 298 - 1180 Ukkel / ter nagedachtenis van Jean Coppens (TN)
- Roberts Jonesstraat 66 - 1180 Ukkel / ter nagedachtenis van Robert Roberts-Jones (TN)
- Brusselsesteenweg 16 - 1190 Vorst / ter nagedachtenis van Edmond Van Wezemael (TN)
- Keerkringenlaan 11 - 1190 Vorst / ter nagedachtenis van Szmul (Samuel) Potasznik (TN)
- Joseph Claesstraat 103 - 1060 Sint-Gillis / ter nagedachtenis van Kula Zylberberg-Brutmann (AMS)
- Théodore Verhaegenstraat 126 - 1060 Sint-Gillis / ter nagedachtenis van David Nissim Sephiha (AMS)
- Overwinningsstraat 88 - 1060 Sint-Gillis / ter nagedachtenis van Abraham Efira (AMS)
-

Stenen, gelegd op 17 oktober 2019 (Etterbeek, Elsene, Anderlecht)

- Ramskapellestraat 14 - 1040 Etterbeek / ter nagedachtenis van Omer Vandeuren (TN)
- Generaal Fivéstraat 8 - 1040 Etterbeek / ter nagedachtenis van Emile Vanlerberghe (TN)
- Albert Meuricestraat 15 - 1040 Etterbeek / ter nagedachtenis van Albert Meurice (TN)
- Goffartstraat 72 - 1050 Elsene / ter nagedachtenis van Bruno Weingast (TN)
- Limaugestraat 19 - 1050 Elsene / ter nagedachtenis van Jean Bontemps (TN)
- Graystraat 125 - 1050 Elsene / ter nagedachtenis van Achille Hottia (TN)
- Alphonse De Wittestraat 58 -1050 Elsene / ter nagedachtenis van Raoul Claeys (TN)
- Brillat-Savarinlaan 92 - 1050 Elsene / ter nagedachtenis van Marguerite Nicholls (AMS)
- Émile Clausstraat 39 - 1050 Elsene / ter nagedachtenis van André Louis (TN)
- Molièrelaan 162 - 1050 Elsene / ter nagedachtenis van Arthur Hellmann (TN)
- Doker De Meersmanstraat 45 - 1070 Anderlecht / ter nagedachtenis van Joseph Sadowski, Ida Brawerman en Dounia Sadowski (FA)
- Brogniezstraat 172 - 1070 Anderlecht / ter nagedachtenis van Minna Friedmann-Steinitz (AMS)
- Luitenant Liedelstraat 16 - 1070 Anderlecht / ter nagedachtenis van Aron Kupferminc, Chawa Laja, Kupfermine-Ajzenfisz, Hilda Kupferminc, Lajbus Kupferminc en Sara Kupferminc (AMS)