Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de inventaris van de vissen in de door Leefmilieu Brussel beheerde vijvers

Indiener(s)
Ariane de Lobkowicz
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 167)

 
Datum ontvangst: 24/02/2020 Datum publicatie: 10/04/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 10/04/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
28/02/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Vijvers moeten regelmatig leeggemaakt worden voor onderhoudswerkzaamheden of gewoon in het kader van het visbeheer.

In hoeveel van de door Leefmilieu Brussel beheerde vijvers werden in 2018 en 2019 dergelijke werken uitgevoerd?

Wat was voor elke vijver de reden daarvoor? Wat was het gewicht van de gevangen vissen?

Welk percentage van de vissen werd na de werken opnieuw in de vijvers gezet? Wat is er met de rest gebeurd? Werden ze verkocht (zo ja, voor welke prijs), vernietigd (zo ja, waarom) of gratis weggegeven (aan wie en waarom)?

Tijdens de werken kunnen ook bepaalde soorten worden gevangen die helemaal niet thuishoren in onze vijvers. Ik denk bijvoorbeeld aan schildpadden, Californische rivierkreeften of Chinese karpers. Hebben uw diensten een inventaris opgemaakt van deze of andere uitheemse soorten? Zo ja, wat hebben ze dan met die dieren gedaan?
 
 
Antwoord    1) Het gebeurt regelmatig dat vijvers moeten worden leeggemaakt voor onderhoudswerken of gewoon in het kader van het visbeheer.

- Hoeveel vijvers die door Leefmilieu Brussel worden beheerd, zijn in 2018 en 2019 aan dergelijke operaties onderworpen?
- Wat was voor elk van hen de reden hiervoor en wat was het gewicht aan gevangen vis?

In het kader van het beheer van het hydrografische netwerk heeft Leefmilieu Brussel tussen 2017 en 2019 11 vijvers of poelen leeggemaakt. De lijst van de ledigingen en het resultaat van de vangst voor de jaren 2018 – 2019 wordt hieronder weergegeven.

Vijvers moeten soms worden leeggemaakt in het kader van infrastructuurwerken (een herstel van een hydraulische structuur of de oevers van de vijver).

Het ledigen kan ook worden uitgevoerd als onderdeel van het (uitgebreide, en dus occasionele) beheer van het sedimentatieslib. Het droogleggen van vijvers maakt het immers mogelijk om het slib te mineraliseren. Dit biodegradatieproces beperkt de hoeveelheid organisch materiaal in het slib en voorkomt of vertraagt zo de uitvoering van dure baggerwerken (slibverwijdering).

Het ledigen kan ook nodig zijn vanwege onevenwichten in de voedselpiramide (bestaande uit vis, dierlijk en plantaardig plankton) van de vijver.

Het ledigen van vijvers is een voorouderlijke beheerpraktijk die sinds de jaren 2000 geleidelijk aan weer wordt toegepast door Leefmilieu Brussel op advies van het Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen.

Het droogleggen creëert grote zones met blootliggende modder (in de open lucht), wat een zeldzame biotoop is en goed is voor veel vogels.

Bij deze ledigingen doen we altijd een beroep op een professionele viskweker die de bouwheer en de aannemer begeleidt.

Winter 2017 - 2018
In de Koninklijke Visserij in Watermaal-Bosvoorde werd de vijver leeggemaakt als onderdeel van de bagger- en inrichtingswerken van de vijver. 1 ton inheemse karper, koikarper en meerval (700 kg/ha) werd afgevoerd naar een viskweker.

In de
Hoefijzervijver in het Zoniënwoud werd het waterniveau verlaagd in het kader van het beheer van de rietvelden. Er werd geen vis weggenomen.

Winter 2018 - 2019
Voor de vijver 2 van het Rood-Klooster in Oudergem werd beslist om de viskweek stop te zetten omdat deze niet verenigbaar was met de instandhoudingsdoelstellingen die voortvloeien uit het Natura 2000-statuut dat bij besluit is vastgesteld voor deze speciale beschermingszone nr. 1. In deze context heeft Leefmilieu Brussel alle visfauna weggenomen, d.w.z. 578 kg inheemse karper, 236 kg brasem, 50 kg koikarper, 9 kg snoek, 5 kg zeelt en ½ kg baars.

De
westelijke Vogelzangvijver in Anderlecht is drooggelegd in het kader van de installatie van een mechanisme dat de Canadese gans en de nijlgans moet afschrikken om de oevers van de vijver te koloniseren. Er was geen vis aanwezig in deze vijver, die eerder was heraangelegd.

Lente 2019
De Kruidtuinvijver is afgevist om een goed ecologisch evenwicht te bevorderen.

Het betreft hier een vangst zonder lediging waarbij de volgende hoeveelheid vis is weggenomen:
. +/- 250 kg karper van 50 g tot 2 kg
. +/- 180 kg kleine voorns en rietvoorns bij elkaar (er waren ook enkele blauwwinden)
. 2 steenkarpers
. 1 zeelt
. 5 schildpadden

In dit specifieke geval werd beslist om pootvoorn, enkele karpers, zeelt en steenkarpers terug te zetten om een vispopulatie voor de herkolonisatie van deze vijver te behouden.

Zomer 2019
De middelgrote Pedevijver is drooggelegd als gevolg van de aanwezigheid van blauwalgen in deze vijver, die momenteel door de gemeente Anderlecht wordt beheerd.

Tijdens de interventie van Leefmilieu Brussel, ter ondersteuning van de gemeente, werden 102 karpers en 4 steenkarpers weggenomen.

Bij deze gelegenheid werden ook enkele bijzonderheden in deze vijver waargenomen zoals een zwanenmossel, verschillende Rasbora pseudorasbora (een exotische soort die in de Camargue werd geïntroduceerd om muggen te bestrijden die verantwoordelijk zijn voor malaria) en een waterschildpad.

Vijver in het Astridpark (werken)
Gemeentelijke vijver.

Winter 2019 - 2020
De Florealvijver in Watermaal-Bosvoorde, de Kinsendaalvijver in Ukkel en de Wildervijver in Sint-Agatha-Berchem zijn leeggemaakt om te worden gereinigd. In deze 3 poelen was de hoeveelheid vis verwaarloosbaar en werd de vis door de viskweker meegenomen in het kader van de overheidsopdracht.


2)
Welk percentage van deze vis werd opnieuw geïntroduceerd nadat de werken waren uitgevoerd en wat is er met de rest gebeurd? Verkocht (en zo ja, voor welke prijs), vernietigd (en zo ja, om welke redenen) of gratis weggegeven (aan wie en waarom)?

De vissen die tijdens deze ledigingen zijn weggenomen, zijn voornamelijk karperachtigen die, wanneer ze dominant zijn in een populatie, bijdragen aan de eutrofiëring van de vijvers (ecologisch onevenwicht door overmatige aanvoer van fosfor en stikstof) door de vijverbodem te begrazen en om te woelen.

Leefmilieu Brussel heeft daarom beslist om, in het kader van een goed beheer, de vijvers die het beheert, niet opnieuw met dit type vis te bepoten en zo hun geleidelijke natuurlijke herkolonisatie door inheemse soorten te bevorderen.

De ongewenste vis wordt meegenomen door de viskweker in het kader van de overheidsopdracht en wordt als een last van de aanneming beschouwd.

De weggenomen inheemse vis die overeenkomstig de Habitatrichtlijn (Natura 2000) geschikt is voor het ecosysteem van de vijvers, wordt soms overgebracht naar andere vijvers in het gewest om een overpopulatie te vermijden. Deze zou immers tot eutrofiëring van het aquatisch milieu kunnen leiden.

Tijdens het leegmaken van vijver 2 van het Rood-Klooster werden 5 snoeken overgebracht naar vijver 3 van het Rood-Klooster en de rest van de vangst werd ter plaatse verkocht door de visvereniging die de visvangst op deze vijver beheert. Dit beheer gebeurt via een overeenkomst tussen de visvereniging en Leefmilieu Brussel.

Voor het evenwicht van de vijvers is het belangrijk om een visdichtheid te hebben tussen 250 en 500 kg/ha en een gevarieerde populatie en leeftijdscategorieën. Deze ledigingen zijn een goede manier om vispopulaties te evalueren en onder controle te houden.


3)
Deze operaties maken het ook mogelijk om bepaalde soorten te vangen die absoluut niet thuishoren in onze vijvers. Ik denk bijvoorbeeld aan schildpadden, Californische rivierkreeften of Chinese karpers. Hebben uw diensten deze soorten of andere uitheemse soorten aangetroffen? En zo ja, wat is er dan gebeurd met de ontdekte exemplaren?

De schildpadden en andere exotische vissen werden vroeger onder meer naar Pairi Daiza gestuurd. Vanwege te veel gevangen exemplaren worden de schildpadden sinds kort ondergebracht bij de viskweker.

Er werd geen enkele rivierkreeft gevangen.