Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het reinigen van de gewestwegen .

Indiener(s)
Anne-Charlotte d'Ursel
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 173)

 
Datum ontvangst: 10/02/2020 Datum publicatie: 28/04/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 27/04/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
12/03/2020 Ontvankelijk p.m.
27/04/2020 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    Zoal u weet, zorgt het Agentschap Net Brussel (ANB) voor het reinigen van de gewest- en supragemeentelijke wegen, wat overeenkomt met ongeveer 410 km aan wegen.

Dit is een gecompliceerde taak in een stad die zo dichtbevolkt is als Brussel en ik wil alle mannen en vrouwen bedanken die elke dag werken om onze stad schoner te maken. In een hoofdstad als Brussel, tevens hoofdstad en kruispunt van Europa, is het inderdaad belangrijk om ervoor te zorgen dat zowel de burgers als de toeristen genieten van een gezonde en schone omgeving waarin het aangenaam is om te reizen en te leven.

Als gewestelijk beheerder voert Net Brussel zijn opdracht uit in het kader van vijfjarenplannen voor netheid. Deze stellen de doelstellingen vast en bepalen de acties en middelen om deze te bereiken. Bovendien legen de teams van Net Brussel meer dan 4.700 vuilbakken op de gewestwegen en in het Zoniënwoud. De frequentie van het legen varieert afhankelijk van de vulgraad van de vuilbakken. Daarnaast is het ANB ook verantwoordelijk voor de ophaling en verwerking van afval in het hele Gewest, voor de sensibilisering voor de netheid en de reiniging en het onderhoud van de geulen, en voor de reiniging van de eigen beddingen van de MIVB die zich op de gewestelijke wegen bevinden. Al deze opdrachten vereisen aanzienlijke middelen in termen van mankracht, coördinatie en planning.

Het blijkt echter dat veel gewestwegen nog te vaak te lijden hebben onder een gebrek aan reiniging, of te weinig frequente reiniging. Het meerderheidsakkoord dat in 2014 werd ondertekend, voorzag er echter al in om van Brussel een voorbeeldige stad te maken op het vlak van netheid. Een ambitie die ook in de gewestelijke beleidsverklaring van 2019 is terug te vinden, maar deze keer was het de bedoeling om voorzichtiger te zijn, omdat eerlijk gezegd "nog veel inspanningen moeten worden geleverd". Deze noodzakelijke inspanningen worden ook gevraagd door verschillende lokale vertegenwoordigers, zoals de schepen voor netheid van Schaarbeek die onlangs in de pers verklaarde dat ze dagelijks met zoveel problemen werd geconfronteerd dat het haar tijd en veel energie kostte om achter het Agentschap te staan. Het Agentschap heeft er ook terecht op gewezen dat het niet meer dan normaal is dat een verantwoordelijke voor netheid onberispelijk is in een tijd waarin van de burgers wordt gevraagd om inspanningen te leveren voor afvalsortering en -vermindering.

Om samen met u de balans op te maken van deze kwestie, wil ik natuurlijk graag weten of deze stand van zaken wordt bevestigd door objectieve gegevens en of u dezelfde opmerking deelt als die welke zojuist is gemaakt. Daarom wens ik een antwoord op volgende vragen:

Kan u mij meedelen hoeveel incidenten op het gebied van netheid in 2018 werden gemeld op de gewestwegen? Kan u uw antwoord opsplitsen door onderscheid te maken tussen sluikstorten, achtergelaten vuilniszakken en materialen?

In 2017 registreerde Net Brussel 31.410 klachten, waarvan 22.821, oftewel 62%, ontvankelijk waren. Kan u mij het aantal klachten voor 2018 aangeven en het aandeel van deze klachten dat betrekking heeft op een gebrek aan netheid op de gewestwegen?

Werd sinds de versterking van de teams die op gewestelijk niveau werken, een evaluatie van deze teams uitgevoerd?

Uw voorganger gaf in 2018 aan dat zij op dat moment, vanwege de institutionele context in verband met de zesde staatshervorming, niet in staat was om een evaluatie van het vijfjarenplan voor netheid 2012-2017 uit te voeren. Is er nu een evaluatie van dit plan uitgevoerd? Zo ja, wat zijn dan de belangrijkste lessen ervan? Zo niet, wat zijn dan de belemmeringen en wat is het tijdschema dat u heeft bepaald om deze evaluatie uit te voeren?

Als het is uitgevoerd, wat heeft u dan beslist over de uitwerking en presentatie van een nieuw vijfjarenplan voor netheid? Wat is het tijdschema dat u heeft bepaald om dit te doen? Wat zijn de belangrijkste strategische doelstellingen?

Volgens de website van het ANB vertrouwen sommige gemeenten op de menselijke en logistieke middelen van Net Brussel om te zorgen voor het reinigen van openbare wegen of markten. Kan u me de lijst van de betrokken gemeenten meedelen?

Uw voorganger gaf aan dat de toegenomen reiniging op gewestelijk niveau de gemeenten in staat heeft gesteld om personele middelen vrij te maken voor het reinigen van hun eigen wegen. Hoe verzoent u deze destijds gedane vaststelling met die van de schepen voor netheid in Schaarbeek?

Waarom kan het evaluatierapport van het Agentschap voor 2018 niet worden gevonden op de website van het ANB?

Wat is het aandeel van de incidenten die tijdens de vergaderingen van de stuurgroep zijn gemeld, en rekening houdend met het feit dat het Agentschap Net Brussel ze anders behandelt, wat is het aandeel van de eenmalige en terugkerende incidenten? Kent u het aandeel van de incidenten op de regionale wegen in deze twee categorieën?

In de meeste gemeenten is de trend om het aantal vuilnisbakken te verminderen om illegaal storten tegen te gaan en de netheid in de omgeving te verbeteren, wat zijn vruchten lijkt af te werpen. Door de aard van de betreffende wegen wordt het omgekeerde verschijnsel waargenomen op gewestwegen, waar het aantal vuilnisbakken toeneemt. Wat is uw standpunt ten aanzien van het verbeteren van de algehele netheid van de gewestwegen? Heeft u beslist het aantal van deze vuilnisbakken te verminderen? Is een frequentere ophaling noodzakelijk?
 
 
Antwoord    1) Kunt u mij meedelen hoeveel incidenten met betrekking tot de netheid op de gewestwegen in 2018 zijn gemeld? Kunt u uw antwoord opsplitsen voor sluikstorten, vuilniszakken en achtergelaten materialen?

In 2018 bedroeg het aantal klachten voor de wegen die door het Agentschap Net Brussel worden onderhouden, d.w.z. de gewestelijke, bovengemeentelijke en gemeentelijke wegen onder contract, 25.349 interventies, waarvan er 15.995 ontvankelijk waren.

· 3.158 sluikstorten
· 1.574 netheidsproblemen bij de schoonmaak + 338 afvalstoffen die zijn ingedeeld volgens het Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de weg
· 10.925 gemechaniseerde inzamelingen, deur-aan-deurophalingen en ledigingen van glasbollen


2) Is er sinds de versterking van de op gewestniveau werkende teams een evaluatie van deze teams uitgevoerd?

Ondanks deze nieuwe middelen deelt het Agentschap ons mee dat de klachten over overvolle vuilnisbakken met 70% zijn toegenomen en de klachten over sluikafval met 37%.

Het Agentschap merkt echter op dat de toename van het aantal klachten deels wordt verklaard door het toegenomen gebruik, door de gemeenten, van het Allo-Pronet-systeem (een ANB-tool) en de mobiele toepassing FixMyStreet door verschillende gebruikers van de openbare ruimte. Opgemerkt moet worden dat de reactietijd van het Agentschap voor de netheidsklachten maximaal 24 uur bedraagt.


3) Uw voorgangster heeft in 2018 aangegeven dat zij op dat moment, vanwege de institutionele context in verband met de zesde staatshervorming, niet in staat was een evaluatie van het vijfjarige Netheidsplan 2012-2017 uit te voeren. Is er nu een evaluatie van dit plan uitgevoerd? Zo ja, wat zijn dan de belangrijkste lessen die eruit worden getrokken? Zo niet, wat zijn dan de hinderpalen en welk tijdschema heeft u vastgelegd om deze evaluatie uit te voeren?

In het kader van het Netheidsplan 2012-2017 zijn verschillende acties uitgevoerd door Net Brussel. Er zijn wijzigingen doorgevoerd, maar er is geen echte evaluatie uitgevoerd. Het Agentschap Net Brussel heeft mij echter een lijst van de verschillende acties meegedeeld. Die hadden vooral betrekking op operationele elementen, de communicatie, de verbalisatie en de netheidsinfrastructuur.

In mijn visie is het essentieel om de (slechte) openbare netheid te objectiveren met behulp van indicatoren om, bijvoorbeeld, het schoonmaken van wegen te optimaliseren. Deze maatregel zal worden opgenomen in de strategie voor stedelijke netheid.

In dit stadium merkt het ANB echter niet de impact van de verbaliseringen en de vroegere bewustmakingscampagnes op het gedrag van de Brusselaars. Op basis van deze vaststelling en om een objectieve en meer globale visie op de situatie in Brussel te krijgen, heb ik het BISA in februari 2020 opdracht gegeven om de impact van de bewustmakingsacties en de sancties inzake netheid op de doelgroepen te beoordelen. Deze beschrijvende en evaluatieve analyse zal dus een beeld geven van de situatie.

De versterking van de samenwerking tussen het Agentschap en de gemeenten is een van de punten die in de audit Structuur worden geanalyseerd. Hoewel dit oorspronkelijk niet gepland was, heb ik de auditeurs gevraagd om bepaalde actoren in het ANB-ecosysteem, waaronder enkele gemeenten, te bevragen. Mijn kabinetsmedewerker Netheid heeft de 19 Brusselse gemeenten ontmoet. We hebben nu een nauwkeuriger beeld op de mogelijke marges voor verbetering op dit gebied. Dit is duidelijk een van mijn aandachtspunten.


4) Als ze wel is uitgevoerd, wat heeft u dan beslist voor de uitwerking en presentatie van een nieuw Vijfjarenplan voor Netheid? Welke kalender is hiervoor vastgelegd? Wat zijn de belangrijkste strategische doelstellingen?

Ons doel is om de ‘eerste’ strategie voor stedelijke netheid te lanceren, die samen met alle actoren die verantwoordelijk zijn voor de netheid in het Brusselse gewest zal worden uitgewerkt.

Deze strategie heeft tot doel een openbaar kader te creëren door middel van een innovatief bestuur dat is geïnspireerd op verschillende bestaande modellen en dat gunstig is voor de coördinatie en samenwerking van deze actoren tijdens hun opdrachten.

De strategie zal worden opgesteld om de spelers in staat te stellen samen te werken aan terugkerende en structurele problemen, door het bevorderen van synergieën en het bundelen van vaardigheden via samenwerkingsinstrumenten.

Het doel hiervan is een nieuw gestructureerd en geïnstitutionaliseerd kader te bieden voor een nauwe samenwerking tussen actoren die niet genoeg gelegenheid hebben gehad om elkaar te ontmoeten, uit te wisselen of samen te werken. Deze participatieve dynamiek zal zorgen voor samenhang en continuïteit van de actie. Dankzij deze methode zullen verschillende gemeenschappelijke doelstellingen worden gedefinieerd.

Wat het tijdschema betreft, zullen de werkgroepen in de loop van dit jaar van start gaan en zal ongeveer een jaar later een eerste ontwerp van de strategie worden opgesteld. In het licht van de pandemie zal het tijdschema worden aangepast in functie van het daadwerkelijke einde van de sociale-afzonderingsmaatregelen.


5) Op de website van het ANB staat dat sommige gemeenten een beroep doen op de menselijke en logistieke middelen van Net Brussel om de wegen of markten waarvoor zij verantwoordelijk zijn, te reinigen. Kunt u mij de lijst van deze gemeenten en de betreffende wegen bezorgen?

Inderdaad, wat de markten betreft, hebben de gemeenten Elsene, Jette en Oudergem beslist om een beroep te doen om de diensten van het Agentschap.

Bijgevoegd volgt de lijst van wegen waarvoor het Agentschap belast is met de schoonmaak voor de gemeenten (wegen onder contract of bovengemeentelijke wegen).


6) De minister die u is voorgegaan, heeft aangegeven dat de versterking van de reiniging op gewestelijk niveau de gemeenten in staat heeft gesteld om menselijke middelen vrij te maken voor het reinigen van hun eigen wegen. Hoe verzoent u deze vaststelling indertijd met die van de schepen van Netheid in Schaarbeek?

Het ANB-personeel is altijd toegewezen aan de gewestwegen en het gemeentelijke netheidspersoneel aan de gemeentewegen, met uitzondering van de wegen die onder contract staan bij het Agentschap of de bovengemeentelijke wegen. De beslissing van de vorige staatssecretaris was om de reiniging van de gewestwegen te versterken om hun netheid te verbeteren.

Om de (slechte) netheid van onze straten te objectiveren en het schoonmaken van de wegen te sturen, zullen objectieve netheidsindicatoren worden ingezet. We zullen ons beleid baseren op analyses, vaststellingen, evaluaties en feiten in plaats van op intuïtie.


7) Waarom is het evaluatieverslag van het Agentschap voor het jaar 2018 niet beschikbaar op de website van het ANB?

Het jaarverslag van het Agentschap wordt momenteel afgerond en zal binnenkort beschikbaar zijn.


8) Betreffende de incidenten die tijdens de vergaderingen van de stuurgroepen worden gemeld, en rekening houdend met het feit dat het Agentschap Net Brussel deze verschillend behandelt, wat is het aandeel van de eenmalige incidenten en de terugkerende incidenten? Kent u het aandeel incidenten met betrekking tot gewestwegen in deze twee categorieën?

Het Agentschap heeft geëvalueerd dat meer dan 50% van de tijdens deze stuurgroepen besproken incidenten terugkerende incidenten zijn. Het merendeel van deze incidenten heeft betrekking op de inzameling op de gemeentelijke en gewestelijke wegen, maar er zijn ook klachten over de netheid op bepaalde gewestwegen (ongeveer 20%), waarvan de meeste commerciële assen zijn.


9) In de meeste gemeenten is de trend om het aantal vuilnisbakken te verminderen om sluikstorten tegen te gaan en de netheid in de omgeving te verbeteren, wat zijn vruchten lijkt af te werpen. Door de aard van de betreffende wegen wordt het omgekeerde verschijnsel vastgesteld op de gewestwegen, waar het aantal vuilnisbakken toeneemt. Wat is uw standpunt om de algemene netheid op de gewestwegen te verbeteren? Hebt u besloten om het aantal vuilnisbakken te verminderen? Is een grotere ophaalfrequentie nodig?

Tijdens de vorige zittingsperiode is er geen politieke discussie geweest over de rationalisering van de vuilnisbakken. Er zijn geen tests uitgevoerd om de noodzaak van deze rationalisering te verifiëren. Integendeel, het beleid dat in de vorige zittingsperiode werd bepleit, was om de aanwezigheid van vuilnisbakken op straat te vergroten.

In het Netheidsplan 2012-2017 werd gevraagd om minimaal één vuilnisbak per 100 meter te plaatsen, en daarbij voorrang te geven aan drukke en/of dichtbevolkte wijken en rekening te houden met het type weg. Het Agentschap deelt ons mee dat deze doelstelling is behaald.

Op dit moment wordt er binnen het Agentschap geen rationaliseringsbeleid uitgevoerd. Vooral de gemeente Jette heeft het aantal vuilnisbakken gerationaliseerd. Tijdens de stuurgroepen heeft mijn medewerker Netheid dit aspect met de Brusselse gemeenten besproken, en het is inderdaad een trend die bevestigd lijkt te worden. Het is iets wat we op de voet volgen.

Zo zijn er bijvoorbeeld openbare vuilnisbakken geïdentificeerd die kunnen worden misbruikt en gebruikt voor andere doeleinden dan hun primaire functie, namelijk het verzamelen van ‘klein afval’ (papier, blikjes, verpakkingen van allerlei aard, enz.). Sommige burgers gebruiken deze vuilnisbakken namelijk om er hun huishoudelijk afval in te deponeren of zelfs om grote voorwerpen ernaast te plaatsen. De openbare vuilnisbak moet niet langer worden beschouwd als een ‘mini-stortplaats’.

Mijn standpunt over het al dan niet rationaliseren van het netwerk van vuilnisbakken op de gewestwegen zal gebaseerd zijn op feiten en niet op intuïtie. Deze reflectie zal plaatsvinden met alle belanghebbenden die verantwoordelijk zijn voor de openbare netheid en dit in het kader van de gezamenlijk uitgewerkte strategie stedelijke netheid die we hebben besloten te lanceren. We moeten de uitwisseling van informatie en goede praktijken tussen de belanghebbenden die met deze kwestie belast zijn, institutionaliseren.