Schriftelijke vraag betreffende de toekomst van het gebouw van de drukkerij van de NBB.
- Indiener(s)
- Geoffroy Coomans de Brachène
- aan
- Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 115)
| Datum ontvangst: 13/02/2020 | Datum publicatie: 09/04/2020 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 19/20 | Datum antwoord: 01/04/2020 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 13/03/2020 | Verwijzing commissie Territoriale Ontwikkeling | p.m. | ||
| 13/03/2020 | Ontvankelijk | Uitgebreid Bureau van het Parlement |
| Vraag | Dit jaar slaat de Nationale Bank van België (NBB) een bladzijde om: ze stopt met het drukken van bankbiljetten en het 20.000_m2 grote 'kluizengebouw' in het hart van Brussel, waarin haar zwaarbeveiligde drukkerij was ondergebracht, komt op de markt(1). De NBB was een van de laatste centrale banken uit de eurozone die nog een eigen drukkerij hadden(2). Sinds de oprichting van de Europese Centrale Bank in 1998 was die gaandeweg haar bestaansrecht kwijtgeraakt. Op dit moment wordt er in Zellik gebouwd aan een nieuw cash center en een kluizencomplex. Die zouden in principe in 2023 klaar moeten zijn. Daarna wil de NBB beginnen aan een grondige renovatie van haar Brusselse zetel(3) en herbekijkt ze de manier van werken. Meer bepaald komen er landschapskantoren, zodat ze haar vloeroppervlakte in het stadscentrum van de meer dan 200.000_m2 nu kan terugschroeven naar 87.000_m2. Na de renovatie van de hoofdzetel zal de NBB het gebouw aan de overkant van de De Berlaimontlaan verlaten (in 2028). Ze zal merkelijk minder plaats innemen in het centrum van Brussel, maar haar schitterende museum aan de Warmoesberg houdt ze wel aan. U hebt het vast al begrepen: die grote veranderingen zijn een unieke kans voor het Brussels Gewest en Brussel-Stad om eindelijk de Pachecolaan en omgeving in ere te herstellen. Die waren de afgelopen decennia veel van hun gratie kwijtgeraakt, precies door de monofunctionaliteit van alle er gevestigde administraties en van in zichzelf gekeerde gebouwen. Tussen al die kansen springt er al meteen eentje tussenuit: het is cruciaal hoe het drukkerijgebouw op de markt wordt gebracht. Een gebouw met die ampleur, ontworpen door Marcel Van Goethem, op een boogscheut van Centraal Station en Grote Markt, is een buitenkans op de Brusselse vastgoedmarkt. Het gebouw zou overigens met het centrale gebouw verbonden zijn door middel van een ondergrondse gang van 32_meter onder de boulevard. Architect Marcel Van Goethem was een van de sleutelfiguren in de monumentale architectuur in België. Hij was een van de ontwerpers van de Citroëngarage in Brussel, maar werd ook bekend van de Shell Building en het gebouw van de Assurances Générales de Trieste (nu Generali). Vanaf 1955 was hij architecturaal supervisor van Expo 58 en bood hij meer dan vijfhonderd architecten, ingenieurs en designers de kans om mee te experimenteren in het grootste 'proeflaboratorium' tot dan toe. Mijnheer de staatssecretaris, na al die informatie had ik graag opheldering gehad op volgende punten: -_Is het gewest al benaderd naar aanleiding van de verkoop van het gebouw? -_Zijn er architecturale, erfgoed- en stedenbouwkundige richtlijnen opgesteld voor een herbestemming met respect voor het gebouw? -_Is het werk van architect Marcel Van Goethem op enigerlei wijze beschermd? -_Heeft het Brussels Gewest al interesse getoond (of wil het interesse tonen) in het gebouw dat op de markt komt, om er bijvoorbeeld een collectieve voorziening, museum of openbare dienst in onder te brengen? -_Op en om de Pachecolaan is er al hard gewerkt, en de komende jaren zal er nog meer veranderen. Kan het gewest een masterplan opstellen om te reflecteren over de architectuur, de stadsplanning, de vermenging van functies, de mobiliteit en de levenskwaliteit aldaar? 1 https://www.graphiline.com/article/32263/la-banque-nationale-de-belgique-vend-son-imprimerie-fiduciaire ² https://www.lecho.be/economie-politique/belgique/federal/la-bnb-n-imprimera-plus-de-billets-en-2020/9267981.html ³ https://www.lecho.be/economie-politique/belgique/bruxelles/la-banque-nationale-lance-un-megaprojet-immobilier/10177251.html) |
| Antwoord | Sinds de aankondiging van de vastgoedplannen van de Nationale Bank van België heb ik de instelling een ontmoeting voorgesteld in aanwezigheid van mijn administratie en de bouwmeester om de te herwaarderen erfgoedelementen te identificeren en om de toekomstige stedenbouwkundige projecten en ontwikkelingen zo goed mogelijk te begeleiden. Na een eerste vergadering werden in samenwerking met de administraties van het Gewest en van de Stad Brussel een aantal bezoeken aan verschillende gebouwen georganiseerd. Vervolgens werden verschillende studies aangevat om de mogelijke ingrepen in dat bijzondere erfgoed aan te geven en om de verschillende herbestemmingsopties van de gebouwen te bekijken. Bijzondere aandacht gaat naar het architecturale concept van Marcel Van Goethem, waarvan de goederen die eigendom zijn van de Nationale Bank vandaag in de inventaris zijn opgenomen. De keuze voor meer bescherming kan aan het eind van de analyse worden gemaakt. Architect Marcel Van Goethem (1900-1960) heeft meerdere jaren de handen in elkaar geslagen met zijn collega Alexis Dumont. Samen bouwden ze openbare en private gebouwen, waarvan de Citroëngarage, de Shell building en het verzekeringsgebouw van Trieste zeker de bekendste zijn. Na de Tweede Wereldoorlog verwezenlijkte hij in samenwerking met ingenieur Paul Moenaert het Paul-Emile Janson-auditorium, gelegen in de Franklin Rooseveltlaan 48 in Elsene. Het auditorium werd gerealiseerd om ten tijde van Expo 58 congressen te ontvangen en stond nadien ter beschikking van de Université Libre de Bruxelles. Dat gebouw is momenteel het enige goed van de architect dat als monument beschermd wordt (RB 23/3/2017). Een aantal goederen van dezelfde architect werden in de inventaris van het onroerende goed opgenomen en krijgen op die manier een zekere bescherming. Dat is het geval voor de hierboven genoemde goederen maar ook voor andere goederen zoals het appartementsgebouw gelegen in het Solbossquare 6 in Elsene en het gebouw gelegen in de Munthofstraat 98 in Sint-Gillis. Wat de goederen van de Nationale Bank betreft, zijn de studies nog altijd aan de gang en we hebben nog geen kennis van uitgesproken belangstelling van private of publieke ontwikkelaars. Zoals eerder vermeld stellen de administraties momenteel richtlijnen op. Ze zullen het mogelijk maken om toekomstige ontwikkelingen te omkaderen door een herwaardering van het erfgoed te integreren en door de komst van hoogwaardige hedendaagse architectuur te stimuleren. |