Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de mobiliteit rond het station van Sint-Agatha-Berchem, voormalig GGB 14.

Indiener(s)
Christophe De Beukelaer
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 314)

 
Datum ontvangst: 07/02/2020 Datum publicatie: 19/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 18/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/03/2020 Verwijzing commissie Mobiliteit p.m.
13/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Als toegangspoort in het noorden van het gewest is Sint-Agatha-Berchem het prototype van de gemeente die wordt doorkruist door de stroom van pendelaars. Berchem, bijgenaamd ‘de stadspoort’, is een belangrijke verkeersader van zowel het auto- als het treinverkeer voor al wie naar de hoofdstad komt.

Elke dag wordt de gemeente overspoeld met auto’s afkomstig van de E40 en de Ring, op weg naar de Gentsesteenweg en de Keizer Karellaan. Daarnaast wordt ze doorkruist door de spoorlijnen S4 en S10 tussen Aalst en Brussel Zuid, en tussen Aalst en de Europese wijk. Ten slotte rijden door de stationswijk bussen van de MIVB (83/87) en De Lijn (212/213/214), naast de tram (82). Door deze concentratie vormt de gemeente een belangrijke corridor voor de pendelaars uit Vlaanderen.

De stationswijk, die in de jaren 2000 erkend is als ‘gebied van gewestelijk belang’ (GGB), is sindsdien vergeten in het mobiliteitsbeleid. Zelfs al staat de gemeente centraal in de ambities van de federale en gewestelijke overheid, de mogelijkheden zijn nog niet ten volle benut:

- Sluiting van de overweg van de Gentsesteenweg zonder dat er een geloofwaardig alternatief wordt geboden. Het verkeer wordt omgeleid naar de nabijgelegen overweg, wat files creëert. Hoe gaat u dit oplossen?
- De heraanleg van het station sleept aan. Hoe ver staat het project? Wat is de timing?

- Bij de brug boven de spoorlijn is geen rekening gehouden met de PBM’s en de zachte mobiliteit. Wat gaat u doen om het de PBM’s en fietsers mogelijk te maken in alle veiligheid over te steken?

- In dit station rijden amper twee treinen per uur! Hoe ver staan de besprekingen met de NMBS om het S-aanbod uit te breiden?

- Aangezien de P+R aan de afrit van de E40 al jarenlang een luchtkasteel blijft, palmen de auto’s van de pendelaars de gemeente en de parkings van Basilix in.

Bovendien wil Vlaanderen een P+R met 1200 parkeerplaatsen aanleggen in Groot-Bijgaarden. De ervaring leert ons echter dat het succes van deze grote parkings ter discussie staat. De kleinere P+R’s hebben immers een veel grotere bezettingsgraad dan de grote. Om de pendelaars op te vangen, wijst de gemeente Berchem naar een terrein dat in Vlaanderen ligt, maar langs de ring en op een honderdtal meter van het station van Berchem, waar een parking van dat type kan worden aangelegd. Wat is het standpunt van de regering over de vestiging van de P+R op die plaats in het gewest? Kan een P+R worden aangelegd op het terrein dat de gemeente aanwijst? Hebt u contacten met Vlaanderen over haar voornemen om P+R’s aan te leggen aan de rand van ons gewest?

- De Keizer Karellaan is niet heraangelegd. Ondernemingen en hun klanten wijzen vaak op het verkeer in de Keizer Karellaan en de regeling van de verschillende verkeerslichten. De recente ongekende toename van files wordt aangevoeld als ‘de kers op de taart’. Hoewel het gewest belooft om de verkeerslichten in realtime beter te regelen tegen eind 2016, blijft de bezorgdheid. Hebt u objectieve gegevens over de gebreken van de verkeerslichten en de verkeersproblemen op die plaats? Wanneer is de Keizer Karellaan in Berchem voor het laatst heraangelegd? Beschikt u over een planning van de wegwerkzaamheden voor deze laan?
 
 
Antwoord    Wegens de toename van het spoorverkeer heeft Infrabel besloten om de zes laatste in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aanwezige spoorwegovergangen te verwijderen, om de veiligheid te verbeteren van de personen die de openbare weg gebruiken.

Deze overgangen (zullen) worden vervangen door vier doorgangen onder de sporen enerzijds en twee overgangen boven de sporen anderzijds. Dit is het geval voor de Gentsesteenweg in Berchem.

De sluiting van de Gentsesteenweg heeft dus te maken met de door Infrabel gewenste verwijdering van spoorwegovergangen.

In Good Move (het gewestelijke mobiliteitsplan dat op 04.10.2019 in eerste lezing werd goedgekeurd door de BHR) zijn de Steenweg op Zellik (AutoComfort) en de Keizer Karellaan (AutoPlus) specifiek bestemd om het verkeer te concentreren. Deze assen van een hoger niveau kunnen als alternatief voor de sluiting dienen.

We herinneren eraan dat de oude Gentsesteenweg (AutoWijk) deel uitmaakt van een wijk die moet worden ontlast.

Een goede sturing van het stroomopwaarts verkeer moet de zoektocht naar een alternatieve route vermijden, onder meer via de Nestor Martinstraat, en moet er op die manier voor zorgen dat deze te ontlasten wijk niet wordt overbelast.

De stedenbouwkundige vergunning (SV) voor de nieuwe voetgangersbrug werd op 23 juli 2019 aan Infrabel meegedeeld. We kunnen er dus van uitgaan dat de tijdelijke voetgangersbrug op korte termijn zal worden vervangen.

In 2015 werd een SV afgeleverd voor de heraanleg van de perrons, maar deze vergunning lijkt vervallen te zijn (wegens niet-uitvoering). Er zal een nieuwe aanvraag voor een SV moeten worden ingediend.

We willen er nogmaals op wijzen dat Infrabel deze heraanleg leidt.
In afwachting van de bouw van een definitieve voetgangersbrug, zal Infrabel een voorlopige brug plaatsen.

Deze tijdelijke voetgangersbrug zorgt er wel niet voor dat iedereen op deze plaats kan oversteken. Een omleiding via de Nestor Martinstraat blijft tot dusver de enige oplossing. De definitieve aanleg zal deze situatie oplossen, daar dit een vlotte en rechtstreekse overgangsplaats voor iedereen zal bieden.

De visie die in het ontwerp van Gewestelijk Mobiliteitsplan (GMP of "Good Move") werd aangenomen, heeft als doel de ontwikkeling van het spooraanbod voort te zetten. In deze visie worden een aantal strategische knooppunten geïdentificeerd en worden onder meer de volgende doelstellingen gepreciseerd:

• "Aantrekkelijker frequenties te hebben om zich met de trein te verplaatsen in het Gewest. Tijdens het spitsuur, zowel in de week als op zaterdagen, komt dit erop neer minstens om het kwartier over een trein te beschikken in beide richtingen voor alle S-lijnen. Tijdens het daluur, zowel in de week als op zaterdagen, is het de bedoeling minstens over twee treinen per uur te beschikken, in beide richtingen en voor alle S-lijnen."

• "De oost-westverbinding te versterken door de Europese wijk, de Noordwijk, Jette en Sint-Agatha-Berchem met elkaar te verbinden."

Het advies van de DIRECTIE ORGANISERENDE OVERHEID VAN DE MOBILITEIT VAN BRUSSEL MOBILITEIT over het ontwerp van VERVOERPLAN VAN DE NMBS voor de periode 12/2020-2023 omvat de twee verbindingen (S4 en S10) die momenteel via Berchem lopen in de prioritaire aanvragen (aanvraag om tweemaal per uur te mogen passeren). Meer in het algemeen betreft het een aanvraag tot uitbreiding van de dienstregeling.

Volgens onze bronnen (presentatie van de NMBS aan de verschillende "stakeholders" van 25 november 2019), zou de verdubbeling van het aantal frequenties op de lijnen S4 en S10 niet worden weerhouden, in het bijzonder niet voor de lijn S4 wegens te grote exploitatiebeperkingen in de noordelijke vierhoek. De toename van de dienstregeling voor de S4-lijn zou daarentegen worden weerhouden, maar op dit moment kunnen we nog niet meer details vrijgeven over de uitvoeringskalender.

Dit alles moet overigens worden aanzien als zijnde een intentie, het vervoerplan moet namelijk nog worden goedgekeurd door Infrabel en de federale regering.

Op 27 april 2015 nam een regeringsnota het station van Berchem op als mogelijke site voor een P+R en besloot de regering deze site te integreren in het GPDO. Echter werd niet beslist om het station van Berchem als een van de prioritaire projecten te beschouwen voor de uitrol van de P+R.

De Overheid geeft het Parkeeragentschap en Brussel Mobiliteit opdracht om in nauw overleg met Net Brussel te onderzoeken hoe een P + R kan worden uitgevoerd op de site van het Net Brussel-gebouw. Na onderzoek moest deze site worden verlaten omdat er niet genoeg ruimte was om een P+R met 500 plaatsen te ontwikkelen.

De regering geeft het Parkeeragentschap en Brussel Mobiliteit de opdracht om overleg te plegen met Redevco Retail Belgium (Carrefour) met het oog op het beheer van een deel van de bestaande parkeerplaatsen van de supermarkt zoals P + R, maar deze oplossing kon niet worden afgerond. Op basis van het in voorbereiding zijnde Besluit openbare parkeerplaatsen kan Leefmilieu Brussel in het kader van de vernieuwing van de omgevingsvergunning mogelijk P + R ruimtes toekennen. In afwachting daarvan is het creëren van een P + R op een commerciële parkeerplaats niet toegestaan.

De kruispunten op de as Keizer Karel zijn verbonden met de centrale en de coördinatie ervan wordt via deze centrale beheerd. Deze coördinatie gebeurt hoofdzakelijk via een uurplanning en het aantal voertuigen per uur en per richting die elke dag min of meer op dezelfde manier evolueert (voor een dergelijke as is het typisch dat de inkomende stroom het grootst is 's ochtends en de uitgaande stroom 's avonds).

Het gebeurt sporadisch dat schade of defecten aan materiaal voor problemen zorgen aan de met lichten uitgeruste kruispunten, maar dit zou niet tot abnormaal hoge files mogen leiden. Zo bedroeg het werkingspercentage van het kruispunt Keizer Karel / Termonde iets minder dan 98%, maar dit had te maken met een panne waarvoor men om en bij de 18 uur nodig had om deze op te lossen. Een zo lage graad is werkelijk uitzonderlijk.

Als de gemeente problemen aan de lichten vaststelt, moet zij ons dit in ieder geval zo snel mogelijk via een e-mail op ons generiek e-mailadres laten weten, en als het dringend is (voor een kruispunt met lichten bijvoorbeeld of een mogelijk defect aan een kruispunt) via Mobiris.
In het programma "Stadspoorten" van Good Move (het gewestelijk mobiliteitsplan dat op 04.10.2019 in eerste lezing door de BHR werd goedgekeurd) werd de heraanleg van de as Keizer Karel opgenomen.

Dit project is opgenomen in de begrotingsvoorstellen voor deze legislatuur.