Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende de opdrachten van Beliris.

Indiener(s): Christophe De Beukelaer
aan: Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 170)

Datum ontvangst: 05/02/2020		Datum publicatie: 19/05/2020
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 19/20	Datum antwoord: 14/05/2020

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
13/03/2020	Ontvankelijk	Uitgebreid Bureau van het Parlement

Vraag	Beliris heeft onlangs haar 25e verjaardag gevierd. Destijds was samenwerking met de federale staat nodig om de grote werkzaamheden van de Belliardtunnel te voltooien. Op 15 september 1993 zag het samenwerkingsakkoord officieel het levenslicht. Dit samenwerkingsakkoord bepaalt een reeks te financieren projecten, opdat “het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest zijn internationale rol en zijn functie als hoofdstad van het koninkrijk volledig zou kunnen vervullen”. Dit akkoord heeft vooral betrekking op de mobiliteitsinfrastructuur en enkele nationale monumenten, waarvan de ontwikkeling het hele land ten goede moet komen. Dit initiële project verklaart de huidige structuur van Beliris: “Beliris werd ingedeeld bij de FOD Mobiliteit en Vervoer, onder het Directoraat-Generaal Wegvervoer en Verkeersveiligheid als Directie Vervoerinfrastructuur (DVI).” De eerste bijakten voorzien in de financiering van werkzaamheden met betrekking tot de NMBS, waaronder het gewestelijk expresnet (GEN), de Ruimte Brussel-Europa, de neutrale zone en de koninklijke paleizen, de Leopold III-laan - NAVO & de luchthaven Brussel-Nationaal. Voorts is in financiële middelen voorzien voor de Brusselse centra van nationaal belang en enkele Brusselse verkeersaders. Het idee erachter is makkelijk te begrijpen: Brussel moet schitteren, het gaat erom haar toegangswegen en voornaamste monumenten te financieren, waarbij iedereen gebaat is. - Wat is de uitvoeringsgraad, per project, van de laatste vier Beliris-bijakten (2008, 2012, 2016 en 2018)? - Wat zijn de bedragen van de kredietoverdrachten, per project? - Wetende dat de laatste bijakte is ondertekend in 2018, voor wanneer is de volgende voorzien? In de laatste bijakte, met betrekking tot een investering van in totaal 665 miljoen euro, zijn de Beliris-projecten diverser geworden. Hoewel mobiliteit nog de kern is van de investeringen (39% in 2018), winnen andere domeinen hoe langer hoe meer aan belang: cultuur (18%), aankoop van bouwgronden (14%), “herwaardering van wijken” (12%), openbare ruimten (11%). In de laatste bijakten vinden we bijvoorbeeld het European Sport Center, de competentiepool mechanica in Anderlecht, de renovatie van sociale woonwijken, de zwembaden van Schaarbeek en Elsene, de voetgangerszone,… Het lijkt er dus meer op dat “het gewest in Beliris extra middelen vindt voor zijn gewestelijke beleid”. Bij andere projecten lijkt het er dan weer meer op dat “de federale staat in Beliris extra middelen vindt voor zijn federale beleid”: het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, De Munt,… Geleidelijk verandert het Beliris-fonds en wordt afgeweken van zijn oorspronkelijke opdrachten. Ik heb dan ook de volgende vragen: - Welke criteria worden in aanmerking genomen om te bepalen wat de “internationale rol en functie als hoofdstad van het koninkrijk” bevordert? Het zwembad van Elsene wordt een van de werven van Beliris voor 2020: komen alle Brusselse zwembaden in aanmerking of zouden we moeten spreken van het internationale zwembad van Elsene? Hoe zal het zwembad van Elsene een internationale rol vervullen of bijdragen aan de functie als hoofdstad? - Moeten de opdrachten van Beliris niet opnieuw worden toegespitst op zijn basisopdrachten en moet het gewestelijke beleid niet worden gefinancierd met het budget van het gewest? Zo niet leeft het gewest boven zijn stand of is het ondergefinancierd voor zijn basisopdrachten. Ik ben wellicht niet de enige die dat denkt. Uiteraard moeten de door Beliris gefinancierde instellingen en beleidsmaatregelen worden gesteund: het betreft essentiële opdrachten. Het gewest heeft die zeker nodig. Het is evenmin de bedoeling kritiek te uiten op de bijdrage van Brussel aan het hele land of de betrokkenheid van de federale staat bij de ontwikkeling van de hoofdstad ter discussie te stellen. Maar “ieder zijn vak”, een coherent beleid vereist mijns inziens dat infrastructuur, cultuur en sociale zaken elk worden gefinancierd door de bevoegde overheid. Iedereen zal er baat bij hebben: betere leesbaarheid, schaalvoordelen, administratieve en institutionele vereenvoudiging,… Is het niet logisch dat het gewest zelf bouwmeester is van de werkzaamheden, zelfs als het gaat om investeringen in de internationale rol van Brussel en haar functie als hoofdstad, zoals de uitbreiding van metro Noord? Wat dit welbepaalde dossier betreft, is het duidelijk dat de MIVB ervaring op het terrein heeft die noodzakelijk is voor de goede uitvoering van het project – ervaring die Beliris niet heeft. Het is ook de MIVB die deze infrastructuur nadien zal moeten onderhouden. We zijn allemaal voorstander van een vereenvoudiging van de werking van de Brusselse instellingen. Momenteel zijn de opdrachten et functies van Beliris niet duidelijk. De regering is nochtans voor 50% vertegenwoordigd in het overlegcomité. Volgens uw regeerakkoord gaat er werk van worden gemaakt. Mijn vragen over dit punt zijn de volgende: - Wat is het concrete plan van de regering voor de toekomst van Beliris? Er zijn vier opties: 1) Een status-quo met de hierboven uiteengezette problemen 2) De volledige envelop van Beliris opnieuw gebruiken voor zijn basisopdrachten 3) Beliris behouden voor een deel van het budget en het saldo als rechtstreekse financiering verkrijgen om het gewestelijke beleid te financieren 4) Het volledige budget van Beliris overdragen aan het gewest, zodat de gewestelijke administratie volledig ervoor verantwoordelijk is - Wat gebeurt er in het beoogde scenario met het personeel en de infrastructuur van Beliris? - Binnen welke termijn hoopt u de wijzigingen door te voeren? Hoewel we niet de enigen zijn om hierover te beslissen, lijkt het me nuttig dat dit vooraf wordt besproken in het parlement en dat het gewest over dit onderwerp duidelijke taal spreekt.


Antwoord	Uw vraag gaat over de opdrachten van Beliris, de manier waarop die ingevuld worden en de toekomst die het Gewest voor Beliris voor ogen heeft. Sinds de ondertekening van het samenwerkingsakkoord in 1993, met de bijhorende middelen en administratie, heeft het Brussels Gewest er opmerkelijke infrastructurele voorzieningen bijgekregen, die zijn uitstraling en internationale rol ten goede komen. Concreet gaat het om bijna 1.500 projecten voor een totaal bedrag van meer dan 2 miljard euro. In uw eerste vraag verzoekt u om een stand van zaken van de projecten en initiatieven. Om u een volledig antwoord daarop te kunnen geven, hebben wij de nodige informatie opgevraagd bij Beliris, dat een federale administratie is en dus niet onder ons toezicht valt. Zodra wij die informatie gekregen hebben, zullen wij u ze schriftelijk bezorgen. Een tweede thema waarover u meer wil weten, is de aard van de gefinancierde en uitgevoerde initiatieven. Het Gewest gebruikt Beliris om als opdrachtgever projecten te laten vooruitgaan, omdat deze administratie krachtdadig en doeltreffend te werk gaat om projecten uit te voeren. Er is dus meer dan alleen maar het financiële aspect. Sinds de twaalfde bijakte, die betrekking had op de periode 2015-2017, heeft het samenwerkingscomité het budget voor tal van initiatieven teruggeschroefd om de middelen te concentreren op mobiliteit. Zo gaat, ook onder de dertiende bijakte voor de jaren 2018-2019, 39% van het toegekende budget naar initiatieven die verband houden met mobiliteit. De federale overheid en het Gewest bepalen in onderling overleg welke andere initiatieven daarnaast steun krijgen van Beliris. We wachten op de vorming van een nieuwe federale regering om te onderhandelen over een veertiende bijakte voor de periode 2020-2022. Overeenkomstig de algemene beleidsverklaring zal het Gewest vragen om de middelen in te zetten voor de verwezenlijking van grootschalige projecten om een antwoord te bieden op de gewestelijke uitdagingen, zoals bijvoorbeeld de noordelijke uitbreiding van het metronet. Ik wil trouwens opmerken dat de MIVB optreedt als opdrachtgever voor die noordelijke uitbreiding van het metronet en Beliris als gedelegeerd opdrachtgever. De MIVB is dus verantwoordelijk voor dit project. Zij onderzoekt en valideert ook alle strategische keuzes. Een derde onderwerp dat u aanhaalt, is de toekomst van Beliris. Het standpunt van het Gewest is duidelijk en staat omschreven in de algemene beleidsverklaring: het Gewest vraagt om het personeel, het opdrachtgeverschap en de budgettaire middelen over te dragen naar het Gewest. Het zou goed zijn om het Gewest te laten fungeren als opdrachtgever voor de investeringen die via het samenwerkingsakkoord Beliris gefinancierd worden. Met het oog daarop zullen we met de toekomstige federale regering onderhandelingen opstarten om de manier van samenwerken tussen het Gewest en de federale overheid te wijzigen en de uitvoering van de initiatieven op basis van het samenwerkingsakkoord over te laten aan ons. Die beslissing kan vastgelegd worden in een nieuw samenwerkingsakkoord dat de regels met betrekking tot de financiering en het opdrachtgeverschap omschrijft. Daarin zou kunnen staan: · dat de federale staat de financiering jaarlijks stort door één subsidie van 125 miljoen euro toe te kennen aan de gewestelijke overheid, die dan zal instaan voor de investeringen; · hoe het samenwerkingscomité de investeringen kiest die in dat verband gefinancierd zullen worden; · hoe aan het samenwerkingscomité gerapporteerd moet worden. Verder moet ook de overdracht van het personeel van Beliris geregeld worden bij koninklijk besluit.