Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het vuurwerk op het gewestelijk grondgebied en de gevolgen ervan.

Indiener(s)
Victoria Austraet
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 195)

 
Datum ontvangst: 26/01/2020 Datum publicatie: 28/04/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 20/04/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Toen de eindejaarsfeesten naderden heeft de pers er herhaaldelijk aan herinnerd dat het afschieten van vuurwerk door particulieren, behoudens bijzondere toestemming, verboden was in alle Brusselse gemeenten. Maar elk jaar is het hetzelfde liedje: dit verbod wordt helemaal niet nageleefd. Wellicht is dit zelfs de meest voorkomende inbreuk op de wet die we kennen. Het is wellicht niet eenvoudig om die maatregel strikt te handhaven, maar nu bevinden we ons in een toestand van totale straffeloosheid. De overtredingen worden natuurlijk ook in de hand gewerkt door het feit dat het, ironisch genoeg, perfect mogelijk is om op het Brusselse grondgebied vuurwerk te kopen.
 
Vuurwerk is een bron van grote problemen, en dan heb ik het niet alleen over illegaal vuurwerk door particulieren, maar ook over vuurwerk op initiatief van Visit Brussels, het Gewest zelf dus. Dan denk ik aan het traditionele Nieuwjaarsvuurwerk of aan het zomerse Vuurwerk in Laken. In de eerste plaats is er natuurlijk de lawaaioverlast voor Brusselaars en omwonenden. Men kan zich wel inbeelden dat niet iedereen opgezet is met die knallen, of ze nu illegaal of legaal zijn.
 
Ernstiger is het probleem van de pollutie. Vuurwerk geeft heel wat afval en stoot een grote hoeveelheid schadelijke stoffen uit, gaande van fijn stof tot zware metalen als cadmium en barium. Deze cocktail van vervuilende stoffen wordt de lucht in gestoten, waar hij zich dan kan vastzetten op allerlei organismen en ook de wateroppervlakten kan vervuilen. Als men weet dat het Brussels Gewest mooie milieuambities heeft, vraag ik me af of het wel goed te praten is om dan zulke toxische materialen tot ontploffing te brengen, zelfs in kleine hoeveelheden.
 
Tot slot wil het nog hebben over de grote impact op wilde dieren en huisdieren. Die gevolgen kunnen zelfs dodelijk zijn. Vroeger kwam dat niet in de media, maar vandaag des te meer, gelukkig maar. Voortaan weten we dat de vuurwerkontploffingen tot immense verplaatsingen van wilde vogels zorgen, in die mate zelfs dat hun collectieve vluchten waar te nemen zijn door meteorologische radars. Organisaties die zich met natuurbescherming bezig houden, trekken aan de alarmbel. In de winter zijn vogels zeer zuinig met hun energie en verplaatsen ze zich alleen als het absoluut noodzakelijk is. Paniekvluchten veroorzaakt door vuurwerk zouden dus wel eens de overlevingskansen van de zwakste vogels danig kunnen compromitteren.
 
Voor veel huisdieren is het kabaal van een vuurwerk evenmin een lachertje. De hevige ontploffingen leiden ook bij hen tot paniekaanvallen, soms zelfs dodelijk. Elk jaar krijgen de dierenrechtenorganisaties tientallen meldingen binnen van dieren die door een vuurwerk angstig uit hun huis ontsnapt zijn of die zelfs overleden zijn ten gevolge van een hartinfarct. Heel wat Brusselse eigenaars van katten en honden zullen deze situatie herkennen. Het fenomeen is zelfs zo ruim verspreid dat de FOD Economie een sensibilisatiefolder over vuurwerk verspreid heeft. Daarin staat een halve pagina vol met aanbevelingen om het ongemak voor huisdieren tot een minimum te beperken.
 
Ik wil ook even het gevaar van vuurwerk voor de menselijke gezondheid aanhalen: de risico’s zijn reëel en elk jaar zijn er verschillende ongevallen te betreuren, die soms zwaar zijn en resulteren in brandwonden of erger.
 
Al die elementen brengen me ertoe vragen te stellen over de zin en onzin van vuurwerk. De problemen die met dit soort vermaak gepaard gaan, raken aan heel wat domeinen, die gedeeltelijk ook onder de bevoegdheden van het Brussels Gewest vallen. Het gaat daarbij over leefmilieu, dierenwelzijn, openbare netheid, brandgevaar. Ik vraag me dan ook af of de regering niet in actie moet schieten. Om te beginnen bestaat er bij mijn weten geen enkele gewestelijke maatregel inzake vuurwerk, terwijl iedereen toch weet dat er over het hele Gewest illegaal vuurwerk afgeschoten wordt. Voorts zou een gewestelijke sensibilisatiecampagne over de gevaren die verbonden zijn aan vuurwerk, erg welkom zijn. En dan is er de kwestie van de aanschaf van vuurwerk. Vuurwerk is in Brussel heel gemakkelijk te koop, terwijl het gebruik ervan toch verboden is volgens de politiereglementen van alle Brusselse gemeenten. Tot slot is er het bevreemdende feit dat het Gewest zélf vuurwerk organiseert en daarmee het slechte voorbeeld geeft. Daarmee is de overheid ook inconsequent met het beleid dat ze zelf verkondigt over milieubescherming en dierenwelzijn.
 
Nochtans zien we dat er alternatieven bestaan en dat die ook stilaan terrein winnen. Voor Nieuwjaar heeft de stad Brugge beslist om het traditionele vuurwerk te vervangen door een klank- en lichtspektakel met drones; volgens de Brugse burgemeester zou die show amper meer kosten dan het jaarlijkse vuurwerk. Ook een metropool als Shanghai grijpt naar zo een alternatief en het resultaat is verbluffend; ik raad de minister aan om het filmpje eens te bekijken op internet. Dit alles om maar te zeggen dat een nieuwe Brusselse aanpak inzake vuurwerk me noodzakelijk lijkt. Leefmilieu en dierenwelzijn maken integraal deel uit van de gewestelijke bevoegdheden en alleen al daarom zou een strikt verbod op het verhandelen en het gebruik van vuurwerk op het Brusselse grondgebied te verantwoorden zijn. Temeer omdat het klassieke officiële vuurwerk vervangen kan worden door spektakels waarvan de negatieve impact op milieu, dierenwelzijn en volksgezondheid veel kleiner zou zijn.
 
Ziehier dan ook mijn vragen:
 
- Beschikt de regering over een overzicht van alle incidenten die zich met vuurwerk tijdens de eindejaarsfeesten al hebben voorgedaan, incidenten waarbij de menselijke veiligheid of het dierenwelzijn in het gedrang kwam? Zouden we dat overzicht kunnen inzien?
 
- Bestaan er gegevens over de schade die het jaarlijkse Brusselse vuurwerk aan het milieu toebrengt?
 
- Heeft de gewestregering zich al over deze problematiek gebogen, wetende dat ze haar voornemen heeft uitgesproken om het leefmilieu, het dierenwelzijn en de volksgezondheid maximaal te beschermen?
 
 
Antwoord    Ik dank u voor uw vragen, Mevrouw het Parlementslid. Ze vallen echter niet onder mijn bevoegdheden. Ik nodig u dan ook uit om mijn collega, de heer Clerfayt, die bevoegd is voor Dierenwelzijn, hierover te ondervragen.