Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de vereffening van de subsidies aan de SVK's voor 2020.

Indiener(s)
Bertin Mampaka Mankamba
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 156)

 
Datum ontvangst: 13/02/2020 Datum publicatie: 06/04/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 06/04/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Het instrument van de Sociale Verhuurkantoren (SVK's) kende tijdens de regeerperiode 2014-2019 een opvallende groei, in het bijzonder dankzij de steun van de voltallige vorige regering en van mevrouw Céline Fremault, die bevoegd was voor Huisvesting.

Er werden verschillende maatregelen genomen opdat de meest kansarme gezinnen op de privémarkt een dak boven hun hoofd zouden kunnen vinden. Om het systeem succes te laten hebben, kwamen er verschillende incentives voor verhuurders, zoals onroerende voorheffing tegen nultarief; er kwamen speciale maatregelen zoals zones met verhoogde huurprijs, en zoals we vorige week al aanhaalden in deze commissie, kwam ondanks een moeizame start het systeem van Sociale Verhuurkantoren voor Studenten (SVKS's) uit de startblokken. Het SVKS kent nu veel succes.

Onze cdH-fractie is altijd een groot voorstander geweest van een constante en efficiënte ondersteuning van de SVK's.

De schitterende resultaten die de hele regeerperiode lang werden behaald, zijn door de toenmalige leden van de commissie voor de Huisvesting met veel aandacht gevolgd, gesteund en zo goed als unaniem goedgekeurd: de SVK's namen tot op heden samen 6.000 woningen onder hun hoede. Dat is het equivalent van wat een fusie van drie middelgrote openbare vastgoedmaatschappijen zou opleveren.

In haar algemene beleidsverklaring, meer bepaald op p. 14, zegt de regering over wat zijzelf een noodprogramma noemt: "De Regering zal eveneens steun verlenen aan gezinnen die wachten op een sociale woning door het woningenaanbod bij de SVK’s (sociale verhuurkantoren) uit te breiden."

In de algemene beleidsverklaring zegt de regering zelfs het reglement op het recht van openbaar beheer te willen herzien in de strijd tegen leegstand. Zo kan ze een systeem invoeren om verwaarloosde panden gedwongen aan de gemeenten en de SVK's over te dragen. Op p. 15 van de gewestelijke beleidsverklaring staat: "Vandaag is het model van de SVK voor woningen met een bescheiden huurprijs alvast een eerste voorbeeld van een conventionele logica waarbij de overheid zich ertoe verbindt een deel van de risico’s voor de verhuurders op zich te nemen en zo de huurprijzen te verlagen."

In de beleidsverklaring staat ook gepreciseerd dat het een logica is die de regering veralgemeend wil doorvoeren op de gehele huurmarkt door specifieke overheidssteun ten aanzien van de doelgroep te bepalen.

Mevrouw de staatssecretaris, bij de voorstelling van uw begroting wezen verschillende leden uit de oppositie, onder wie ikzelf, u erop dat de middelen die in de begroting 2020 worden uitgetrokken voor steun aan de SVK's, ontoereikend zijn. Het woningenbestand, beheerd door de SVK's, wordt immers met amper 200 wooneenheden uitgebreid vergeleken met de toestand die u van uw voorgangster erfde.

Wij hadden al twijfels over uw voornemen om de grote lijnen van uw noodplan rond huisvesting te volgen, maar de informatie die nu binnenloopt, baart mij grote zorgen.

Na alle inspanningen die uw voorgangers hebben geleverd om het systeem van de SVK's een boost te geven, met onder meer bewustmakingscampagnes voor huizeneigenaars, ben ik verbaasd om op dit moment - in februari - van verschillende SVK-beheerders en van andere instellingen te moeten horen dat ze nog geen werkingssubsidies ontvangen hebben. Erger nog, sommige SVK's zouden nu al met een betalingsstop zitten. Dat nieuws is een echte ramp voor de sector. Het ondergraaft het opgebouwde vertrouwen tussen de SVK's en de pandeneigenaars, van wie er sommigen nog altijd sceptisch blijven, ondanks het succes en ondanks de maatregelen die de regering heeft ingevoerd.

Uw voorgangster, mevrouw Céline Fremault, heeft tijdens haar ambtsperiode bijzonder haar best gedaan om de verschillende procedures die werden ingesteld met Brussel Huisvesting te versnellen en permanent te maken. Dat deed ze precies om dit soort catastrofes te vermijden en om geen twijfel te doen ontstaan bij de verschillende partijen die betrokken zijn bij de werking van de SVK's. In samenspraak met de hele sector werd er een precieze planning opgesteld met duidelijke deadlines.

1. Mevrouw de staatssecretaris, kunt u ons verzekeren dat de regering de subsidiëringsbesluiten van de SVK's heeft goedgekeurd?

2. Welke bedragen werden er vrijgemaakt? In het algemeen voor alle SVK's samen, of voor elk SVK apart?

3. Kunt u ons zeggen wat u in de toekomst zult doen om te vermijden dat bepaalde SVK's, die al in slechte papieren zitten, met een betalingsstop te maken krijgen?

4. Hebt u de verschillende betrokkenen in dit dossier al gesproken: de administratie, de federatie van de SVK's...? Zo ja, wat kwam daaruit voort?
 
 
Antwoord    Wat betreft de goedkeuring van de besluiten over de subsidiëring voor de sociale verhuurkantoren voor 2020:

De besluiten over de subsidies voor de Brusselse sociale verhuurkantoren (SVK’s) voor 2020 werden op 13 februari 2020 goedgekeurd door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.

Deze timing is volledig in overeenstemming met het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 17 december 2015 houdende organisatie van de sociale verhuurkantoren en met de retroplanning die Brussel Huisvesting ons op 12 september 2019 bezorgde.

Wat betreft de bedragen van de subsidies voor de SVK’s voor 2020:

Op basis van prognoses van de administratie over de evolutie van het woningbestand van de SVK’s, die wij in juli 2019 kregen, werd er in de initiële begroting 2020 een budget van 18.066.994,00 euro voorzien.

Op 14/11/2019 heeft de sector de berekening van de woningen herzien op basis van een stand van zaken op 30/9/2019. De sector liet dan weten dat het woningbestand 6.268 woningen telde, ten opzichte van 5.534 het jaar voordien.

Dit is een sterkere toename dan aanvankelijk in de prognoses van de administratie werd vooropgesteld.

De begrotingsramingen van de sector werden naar boven bijgesteld zodat de totale subsidie, berekend overeenkomstig het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 17 december 2015, nu 19.291.374,93 euro bedraagt.

Om liquiditeitsproblemen bij de SVK’s te vermijden, hebben we de totale enveloppe die in het begin van 2020 voor de subsidies aan de SVK’s was voorzien, toegekend. Dat komt overeen met 93,65% van het vereiste bedrag, rekening houdend met de meegedeelde ramingen in november, dus na de goedkeuring van de oorspronkelijke begroting 2020.

Het resterende bedrag zal worden toegekend zodra de nodige kredieten beschikbaar zijn bij overdrachtsbesluit.

Deze werkzaamheden zijn momenteel aan de gang en zullen de noodzakelijke middelen opleveren voor het restbedrag van 1.225.002,31 euro.

Er zal een wijzigingsbesluit worden aangenomen zodat de SVK’s kunnen gebruikmaken van het volledige subsidiebedrag, berekend op basis van hun op 30 september 2019 vastgestelde en in november meegedeelde respectieve woningbestand. De goedkeuring van dit wijzigingsbesluit is eveneens aan de gang.

Ik wil benadrukken dat deze situatie geenszins invloed heeft op de werking van de verschillende SVK’s, gezien zij het volledige bedrag van de eerste schijf van hun subsidie hebben ontvangen en dat de geplande wijziging voornamelijk betrekking heeft op de tweede schijf.

Ik wil er ook op wijzen dat mijn voorgangster vorig jaar dezelfde werkwijze heeft gevolgd.

Er zijn evenwel structurele maatregelen genomen om dergelijke situaties in de toekomst te vermijden - of in elk geval om de gevolgen ervan te beperken.

Zoals hierboven werd geëxpliciteerd, is de onderschatting van het budget niet enkel te verklaren door de sterke groei van de sector, maar ook door het feit dat er heel wat tijd zit tussen het moment waarop de cijfers voor de initiële begrotingsopmaak voor het komende jaar bezorgd moeten worden en het moment waarop de administratie in het bezit komt van de gegevens over de toename van het vastgoedbestand van de sociale verhuurkantoren.

Daarom werd aan Brussel Huisvesting gevraagd om een financieel monitoringsysteem op te zetten, dat elk kwartaal wordt geactualiseerd, om de evolutie van het (huidige en geplande) woningbestand van de SVK’s te kunnen opvolgen.

Op 22 januari 2020 kwamen mijn kabinet, de administratie en de Federatie van Sociale Verhuurkantoren (FEDSVK) bijeen om een monitoring op punt te stellen van de budgettaire impact van het woningbestand van de SVK’s.

Deze drie actoren waren het erover eens dat er idealiter driemaandelijks een stand van zaken van het woningbestand van de SVK’s zou moeten worden meegedeeld om eventuele budgettaire onderschattingen in de sector te vermijden.

Er zal ook een begeleidingscomité worden opgericht dat de evolutie van de sociale verhuurkantoren moet opvolgen.

Wat de procedure betreft om stakingen van betaling te vermijden:

De betaling van de subsidies aan de SVK’s vervroegen met enkele weken is geen structurele oplossing. De betrokken diensten (administratie, inspectie van Financiën, minister van Begroting) moeten bovendien de nodige tijd krijgen om hun werkzaamheden correct uit te voeren. Een voorafbetaling zou dit in de praktijk onmogelijk maken.

Daarom werd Brussel Huisvesting gevraagd om de financiële situatie van de SVK’s te monitoren.

Deze monitoring zou gebaseerd kunnen worden op de Financiële Gezondheidsindex van de SVK’s in het Vlaamse Gewest.

Op basis van deze analyse zal er kunnen worden bepaald welke eventuele maatregelen moeten worden genomen om de financiële gezondheid van de SVK’s te waarborgen.