Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het "Baby Boom"-project en de Noord-Zuid-partnerschappen voor herbebossing.

Indiener(s)
Julien Uyttendaele
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 252)

 
Datum ontvangst: 16/03/2020 Datum publicatie: 15/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 15/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
18/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Onlangs verscheen in de pers een bericht over het project ‘Baby Boom’ van de stad Brussel in het kader van het klimaatplan 2018. Het project zou starten in januari 2020. Op de website van het project staat te lezen: “Voor elke geboorte van een Brusselaar op het grondgebied van de Stad Brussel wordt er een boom geplant in het Zuiden. Het doel is om een project van koolstofcertificering uit te voeren. Dit bestaat uit het planten van bomen om de effecten van onze CO2-uitstoot te verminderen en zo bij te dragen tot de herbebossing in samenwerking met een of meerdere ngo’s.”

Het gewest plant ook bomen in het Zuiden. Hiervoor heeft Leefmilieu Brussel met Enabel een partnershipovereenkomst gesloten voor vijf jaar (2016-2020) om vier verzachtings- en aanpassingsprojecten voor de gevolgen van de klimaatveranderingen te leiden. Dit programma voor bebossing, herbebossing en behoud van de biosfeer vindt plaats in vier grensdistricten van Kigali in Rwanda. De overeenkomst is voor een bedrag van 2.519.186 euro, dat op evenwichtige wijze wordt verdeeld tussen de vier geselecteerde projecten.

Op de website van Leefmilieu Brussel staat ook de lijst van de geselecteerde projecten die momenteel worden gesubsidieerd. Daarbij is er geen enkel bebossings- of herbebossingsprogramma in Rwanda.

Een aanbesteding van de Belgische Technische Coöperatie (‘Enabel’ sinds 1 januari 2018), vermeldt activiteiten van bebossing en herbebossing in zeven Rwandese FMBE-interventiedistricten (Forest management and woody biomass energy support). Blijkbaar is deze aanbesteding, met afsluitdatum 20 februari 2018, niet gegund.

In het licht van het voorgaande stel ik u graag deze vragen:

· Is de aanbesteding gegund?

· Zo ja, aan wie? Zo neen, waarom niet?

· Hoe zit het in voorkomend geval met de toewijzing van de 629.796,50 euro, dit is een vierde van het totaalbedrag van de overeenkomst voor de bebossings- en herbebossingsprojecten in Rwanda? Hoeveel bomen zijn er tot nu toe geplant?

· Welke zijn de geplande partnerships tussen Leefmilieu Brussel en het Zuiden inzake bebossing en herbebossing?

· Welke menselijke middelen worden bij Leefmilieu Brussel ingezet voor dit project? Wat is precies de rol van Leefmilieu Brussel in dit kader? Zijn ambtenaren van Leefmilieu Brussel naar Rwanda gereisd of hebben ze daar verbleven om dit project tot een goed einde te brengen?

· Bestaat er overleg over het project ‘Baby Boom’ tussen de stad en het gewest om overeenstemming te bereiken over het soort uit te voeren aanplantingen, met name in verband met de klimaatverandering?

· Hoe staat het met het delen van expertise, contacten en ervaring met betrekking tot de bebossings- en herbebossingsprojecten in het Zuiden?
 
 
Antwoord    L’appel d’offres a-t-il été attribué ? Si oui, à qui ? Si pas, pour quelles raisons ?

Ter herinnering: het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een partnerschapsovereenkomst afgesloten met Enabel voor 5 jaar (2016-2020) om vier projecten te voeren om de gevolgen van de klimaatverandering te beperken en zich daaraan aan te passen. Aangezien de thema's van de beperking en de aanpassing aan de gevolgen van de klimaatverandering per definitie breder zijn dan herbebossing alleen, heeft de overeenkomst ook betrekking op andere elementen.

De projecten zijn de volgende:

· Palestina: ontwerp, levering en installatie van fotovoltaïsche zonne-energiesystemen voor scholen;
· Mozambique: installatie van ontziltingsinstallaties op zonne-energie voor de watervoorziening in de provincie Gaza;
· Rwanda: programma voor bebossing, herbebossing en behoud van de biosfeer in vier grensdistricten van Kigali;
· Oeganda: voorziening van bevoorradingssystemen op hernieuwbare energie in beroepsopleidingsinstituten.

Zoals het principe van de ‘top-up’-projecten die onder deze overeenkomst vallen voorschrijft, is de Brusselse bijdrage altijd complementair aan een project dat al ter plaatse wordt uitgevoerd, om de effecten ervan te versterken en tegelijkertijd te profiteren van het kader van het project en zo de vaste kosten in verband met de lancering ervan of het zoeken naar partnerschappen te beperken.

Voor het project in Rwanda is de Brusselse bijdrage complementair aan het programma tussen de Belgische samenwerking en het Rwandese ‘FMBE’ (‘Forest management and woody biomass energy support’), dat loopt van december 2016 tot juni 2021, met een totaalbudget van 3 miljoen euro.

De Brusselse bijdrage maakt het mogelijk het potentiële toepassingsgebied van het FMBE-project uit te breiden in vier grensdistricten van Kigali (waar de milieudruk bijzonder hoog is) en draagt bij tot het herstel van ten minste 2 miljoen hectare aangetaste grond in Rwanda.

De klimaatverandering verstoort immers het neerslagstelsel van Rwanda en daarmee de land- en bosbouw. De bossen leveren het grootste deel van de energiebronnen voor een bevolking waarvan de dichtheid steeds groter wordt, waardoor het milieu steeds meer onder druk komt te staan.

In het kader van deze bijdrage is de aanbestedingsprocedure voor de bebossings- en agrobosbouwactiviteiten voor het project in Rwanda in 2019 afgerond met de gunning en ondertekening van twee contracten via twee openbare offerteaanvragen:

· RWA873 (bebossings- en herbebossingsactiviteiten) voor een totaalbedrag van 323.912,83 euro.
· RWA874 (aanplanting van bomen voor agrobosbouw), voor een totaalbedrag van 185.363,58 euro.


Le cas échéant, qu’en est-il de l’affectation des 629.796,5 euros, soit le quart du montant global de la convention dédié aux projets d’afforestation et de reforestation au Rwanda ? Combien d’arbres ont été plantés à ce jour ?

Hoewel in de overeenkomst tussen Enabel en Leefmilieu Brussel is bepaald dat het totale bedrag gelijkelijk over de vier projecten wordt verdeeld, komt dit niet neer op een eenvoudige verdeling door vier.

Voor het programma voor bebossing, herbebossing en behoud van de biosfeer in vier grensdistricten van Kigali in Rwanda, bedraagt de bijdrage van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 565.000 euro.

Hier volgt een samenvatting van de doelstellingen in hectare bebossing/herbebossing (we hebben geen gegevens over het aantal bomen) van de Brusselse bijdrage:

Saison mars 2019 - mai 2020 – Boisement / conversion de terres publiques

Seizoen maart 2019 - mei 2020 – Bebossing / Conversie van openbare grond

Kigali

Rwamagana

Rulindo

Gakenke

Gicumbi

Total RBC

Totaal BHG

FMBE

FMBE

RBC

BHG

FMBE

RBC

BHG

FMBE

RBC

BHG

FMBE

RBC

BHG

Hectare (ha)

Nouveau bord route / rivière

Nieuw langs weg of rivier

185

40

50

48

48

40

Unités de gestion des forêts privées

Private bosbeheereenheden

110

164,6

44

65

44

65

100

394,6

Agroforesterie

Agrobosbouw

1.000

500

480

1.980

185

110

1204,6

94

565

92

545

48

100

2.414,6




In 2019 zijn de volgende activiteiten uitgevoerd:

1° identificatie en in kaart brengen van de aan te planten gebieden;
2° mobilisatie/bewustmaking van de gemeenschap tijdens de voorbereiding van het volgende plantseizoen: oprichting van coöperatieven van private boseigenaars; identificatie van facilitatoren voor de ‘bosbouwschool’ op de te beplanten nieuwe terreinen; oprichting en opleiding van toezichtscomités van de gemeenschap voor de te beplanten wegen;
3° voorbereidende werkzaamheden tijdens het regenseizoen: aanleg van boomkwekerijen en graven van sloten en anti-erosiegaten om te planten;
4° aanbestedingsprocedure (zie vraag 1)
5° lancering van een plantcampagne en aanplanting van een oppervlakte van 2.414 ha tussen oktober en december 2019.

In termen van het aantal begunstigden:

· 6.361 eigenaars van landbouwgrond hebben baat gehad bij agrobosbouwkundige interventies op 1.980 ha;
· 1.424 kleine boseigenaars hebben geprofiteerd van bebossingswerkzaamheden om hun aangetaste bossen te herstellen.

Dit jaar voert het project hoofdzakelijk activiteiten uit die voornamelijk betrekking hebben op het onderhoud van de bomen.


Quels sont les partenariats prévus impliquant Bruxelles Environnement et les pays du Sud en matière d’afforestation et de reforestation ?

Wat de (her)bebossingsprojecten betreft, steunt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, naast het project van Enabel in Rwanda, in het kader van zijn projectoproep ‘zuiden’, ook een project voor de bescherming en het behoud van de biodiversiteit tegen de schadelijke gevolgen van de klimaatverandering in Haïti, onder leiding van de ngo Geomoun, voor een bedrag van 115.400 euro. Dit project bestaat uit de bestrijding van de ontbossing.


Quels sont les moyens humains mobilisés au sein de Bruxelles Environnement pour ce projet ? Quel est exactement le rôle de Bruxelles Environnement dans ce cadre ? Des agents de Bruxelles Environnement ont-ils voyagé ou résidé au Rwanda pour le mener à bien ?

Enabel is verantwoordelijk voor de uitvoering van concrete acties op het terrein, in partnerschap met de lokale actoren. Er is dus geen enkele medewerker van Leefmilieu Brussel naar Rwanda gereisd.


Concernant le projet ‘Baby Boom’, existe-t-il une concertation entre la ville et la Région afin de s’accorder sur le type de plantation à réaliser, notamment en lien avec les évolutions climatiques ?

Nee, in dit stadium is er geen overleg over dit onderwerp tussen het Gewest en de Stad. Leefmilieu Brussel heeft echter contacten met de Stad Brussel voor hun klimaatplan en de gegevens die ermee verband houden.


Qu’en est-il du partage d’expertise, de contacts et d’expérience en ce qui concerne les projets d’afforestation et de reforestation dans les pays du Sud ?

Leefmilieu Brussel is niet van plan om zijn eigen expertise of netwerk op dit gebied te ontwikkelen, aangezien er al professionele actoren bestaan.

Het is in die optiek dat Leefmilieu Brussel samenwerkt met Enabel (maar ook met andere actoren voor andere projecten, waaronder multilaterale fondsen), waarvan de expertise ruimschoots is aangetoond. Voor de uitvoering van projecten omringt Enabel zich met een netwerk van lokale, regionale, nationale of internationale actoren, waarin Leefmilieu Brussel niet tussenkomt.

Om een samenhang op het gebied van klimaat te garanderen, worden de belangrijke oriëntaties van de projecten vastgelegd in stuurcomités waarin de vertegenwoordigers van Leefmilieu Brussel die belast zijn met de opvolging van de dossiers over de internationale klimaatfinanciering en een lid van mijn kabi