Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de evaluatie en opvolging van het "be.exemplary"-label voor bouw- en renovatieprojecten die een duurzame stedelijke ontwikkeling beogen.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 154)

 
Datum ontvangst: 27/05/2020 Datum publicatie: 01/07/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 01/07/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
28/05/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Sinds enkele jaren lanceert de Brusselse Regering de projectoproep ‘be.exemplary’, een label waarbij bouw- en renovatieprojecten die voorbeeldig zijn op vlak van duurzame stedelijke ontwikkeling beloond worden. De ingediende projecten worden beoordeeld op vier uitdagingen: architecturale en stedenbouwkundige kwaliteit, het milieu, het sociale en de kringloopeconomie.

Laureaten kunnen tot maximaal 150 of 250 euro per vierkante meter aan subsidie ontvangen, waarvan 15 euro per vierkante meter voorbehouden wordt aan de architect. De winnende projecten worden eveneens gepromoot. Elke publieke of private bouwheer kan hieraan deelnemen, zowel met een nieuwbouw- als met een renovatieproject, zolang het project maar op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gelegen is. De kandidaten voor een subsidie dienen hun kandidatuur, een technische nota die de houding van het project met betrekking tot de 4 uitdagingen verklaart, in voor de zomervakantie. Na een grondige analyse komt de jury, bestaande uit partners en experts, in het najaar bijeen om de laureaten aan te wijzen.

Het aantal laureaten en de toegekende subsidies variëren per jaar. Volgens de website van be.exemplary werd aan de 10 laureaten van 2016 in totaal 2,4 miljoen euro uitgekeerd, voor de 7 laureaten van 2017 was dat 2,2 miljoen euro en de 9 laureaten van 2018 mochten in totaal 2,16 miljoen euro ontvangen.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Heeft deze Regering beslist om deze oproep verder te zetten? Zo ja, voor welk bedrag? Wanneer zal deze gelanceerd worden voor 2020? In hoeverre wordt deze projectoproep aangetast door de huidige coronacrisis?

- Kan u duiden welke partners en experts zetelen in de jury die de laureaten aanduidt voor 2019 en 2020? Zijn dit elk jaar dezelfde partners en experts, of wordt deze telkens opnieuw samengesteld na een oproep? Kan u verduidelijken op basis van welke criteria de juryleden gekozen worden en welke kosten hieraan verbonden zijn?

- Kan u verduidelijken op basis van welke parameters de hoogte van het subsidiebedrag per vierkante meter bepaald wordt voor de projectoproep 2020?

- Op welke manier worden de laureaten en in het bijzonder de grote projecten die het be.exemplary-label mogen ontvangen verder opgevolgd inzake hun engagementen? Hoe worden deze voorbeeldprojecten verder geëvalueerd? Werden er bijvoorbeeld reeds onregelmatigheden vastgesteld bij de ontplooiing van gelauwerde projecten?

- Hebt u reeds maatregelen ondernomen om de monitoring van hun engagementen te verbeteren en hun aangegane engagementen af te dwingen?
 
 
Antwoord    Gesterkt door de positieve dynamiek die be.exemplary geleidelijk aan op gang brengt in de denkoefening en het ontwerp van projecten in het algemeen heeft de regering in haar Regeerverklaring bevestigd om ermee verder te gaan.

Het reglement wordt herzien om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de ambities van de gewestelijke beleidsverklaring Dit werd goegekeurd door de Ministerraad.

Er dient binnen het zicht van de gezondheidscrisis nog bepaald worden welk moment het meest geschikt is om een nieuwe oproep te lanceren.

De editie van 2019 is afgesloten en heeft 16 laureaten aangeduid. In het licht van de 38 kandidaturen die werden ontvangen, kwam de jury 2 dagen bijeen, op 17 en 18 september 2019. Zoals elk jaar bestond de jury uit effectieve leden en uit waarnemers.

In 2019 waren de 8 effectieve leden:

- Christophe Bastien (Projectleider be.exemplary bij urban.brussels);
- De BMA Kristiaan Borret (Voorzitter van de jury / Partner);
- Ann De Cannière (Team BMA / Partner);
- Camille De Smet ( Leefmilieu Brussel / Partner);
- Christine Fontaine (Extern deskundige Uitdaging 1 Architectuur);
- Julie Neuwels (Extern deskundige Uitdaging 2 Sociaal);
- Liesbet Temmerman (Extern deskundige Uitdaging 3 Milieu);
- Emilie Gobbo (Extern deskundige Uitdaging 4 Circulaire Economie).

Als waarnemers waren voorzien: mijn kabinet, het kabinet van de minister van Leefmilieu Alain Maron, leefmilieu Brussel en Homegrade (Partner voor de uitvoering van de begeleiding).

Het secretariaat 2019 werd verzekerd door urban.brussels.

De 4 externe juryleden kunnen jaarlijks variëren en worden aangeduid in overleg met de Boumeesteren met Leefmilieu Brussel.

De 4 externe juryleden zijn bezoldigd. Het samenwerkingsverzoek dat aan hen wordt bezorgd (nog voor de ontvangst van de kandidaturen) vermeldt een bezoldiging die vergelijkbaar is met het voorgaande jaar en wordt aangepast in verhouding tot het aantal ontvangen kandidaturen. Voor 2019 kwam die bezoldiging, voor de analyse van 38 kandidaturen, de opstelling van een § motivering voor elk dossier (binnen hun respectieve uitdaging) en 2 jurydagen in onze kantoren, neer op € 2250 excl. btw.

Om de renovatie van het oude Brusselse vastgoedpark in de handen van privé-eigenaars zoveel mogelijk te stimuleren, stelt be.exemplary sinds 2019 drie verschillende categorieën voor, waarvan de eerste twee voor (kleine en grote) privéprojecten.

Over het algemeen wordt het subsidiebedrag per vierkante meter op een dergelijke manier bepaald dat de globale subsidie aantrekkelijk is voor de ontwerpers en bouwheren. Met aantrekkelijk wordt verstaan dat ze het onderzoek en de innovatieve en voorbeeldige uitvoering mee helpt aan te moedigen.

Die eenheidsprijzen per vierkante meter moeten in hun context worden geanalyseerd met het geheel aan mechanismes en plafonds die in de berekeningsmethode zijn opgenomen. De globale subsidie is daadwerkelijk voorzien van minimum- en maximumplafonds die worden vastgelegd op basis van de ervaring van de vorige edities en bestemd om een minimumbedrag te verzekeren voor de projecten met weinig vierkante meters en om een beperking op te leggen voor de bedragen bij erg grote oppervlakken.

Ook in categorie 1 (+ €100/m² voor de 100 eerste m²) is er een mechanisme om middelgrote woningen te bevorderen.

Be.exemplary is een win-win-uitwisseling en bovenop de eventuele controles moet er iets voor worden teruggegeven op initiatief van de laureaten. Als de bekroonde ‘kwaliteiten’ tijdens de werf wijzigingen ondergaan, moeten de actoren daarvoor toestemming vragen aan urban en aanvaardbare alternatieven voorstellen. Bovenop die ‘controles’ heeft be.exemplary het recht op 10 bezoeken in 5 jaar om lessen te trekken uit wat er wordt uitgewerkt en moet een jaarverslag worden overhandigd gedurende drie jaar na het einde van de werf.

Op dit moment zijn 2 werven officieel beëindigd.

De cel be.exemplary bestaat momenteel uit één persoon.