Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de samenstelling van de afdeling PBM van de Gewestelijke Mobiliteitscommissie

Indiener(s)
Aurélie Czekalski
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 422)

 
Datum ontvangst: 15/06/2020 Datum publicatie: 11/08/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 17/07/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/06/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De Gewestelijke Mobiliteitscommissie is een commissie die adviezen uitbrengt en is tevens een forum voor informatie, bewustwording en uitwisseling tussen belanghebbenden.

De afdeling PBM onderzoekt regelmatig de voortgang van de geïntegreerde toegankelijkheidsstrategie van de MIVB en het Gewest. Deze elementen moeten het mogelijk maken om, wat de integratie van gehandicapten in het weg- en vervoerssysteem betreft, de beginselen van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap, dat door het Gewest werd geratificeerd, in acht te nemen.

Graag een antwoord op volgende vragen:

- Uit hoeveel personen bestaat deze afdeling PBM?

- Wie zijn deze personen en vzw's die daarvan deel uitmaken? Kunnen we de lijst als bijlage bij het antwoord krijgen?

- Krijgen deze vzw's en personen die er deel van uitmaken subsidies van het Gewest?
o Zo ja, brengt dat de vrijheid om een advies uit te brengen niet in het gedrang?
o Wat is het bedrag van de subsidie per vzw of per persoon?

- Hoe onderzoeken ze de vooruitgang van de geïntegreerde toegankelijkheidsstrategie van de MIVB en het Gewest?
o Geven ze advies over plannen?
o Maken ze bezoeken op het terrein?

- De PBM's stellen regelmatig toegankelijkheidsproblemen aan de kaak, bijvoorbeeld op de bouwplaatsen van de laatste jaren zoals die voor tram 8, de voetgangerszone, het Jourdanplein, enz. Dit roept vragen op. Worden alle bouwplaatsen bekeken door de afdeling PBM? Geeft zij een advies over alle plannen?
o Worden de adviezen te allen tijde gevolgd?
o Waarom doen zich nog steeds toegankelijkheidsproblemen voor als de wetgeving ter zake duidelijk is en de adviescommissies de plannen analyseren?
o Ontvangt de gewestelijke mobiliteitscommissie klachten van PBM's over de bouwwerven van het Gewest en de MIVB?
§ Zo ja, hoeveel?
§ Welk type?
§ Voor welke bouwplaatsen?

- Hoeveel keer per jaar komt de afdeling PBM van de Gewestelijke Mobiliteitscommissie bijeen?
 
 
Antwoord    Opdracht van de afdeling PBM:

De belangrijkste opdracht van de afdeling PBM van de GMC is in de eerste plaats het behandelen van transversale kwesties in verband met de toegankelijkheid, en in de tweede plaats specifieke projecten voor de inrichting van de openbare ruimte. In de bijlage vindt u een lijst met thema’s die de afdeling PBM sinds begin 2019 heeft behandeld. Om de inhoud van het werk van dit orgaan en zijn vermogen om belangrijke initiatieven aan te moedigen nauwkeuriger te illustreren, willen we u kort de volgende drie punten toelichten:

- Aangezien de kwaliteit van de bekleding van de voetpaden steeds weer problemen voor de toegankelijkheid oplevert, heeft de afdeling PBM het Gewest verzocht hierover een diepgaand onderzoek in te stellen. Het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw heeft bijgevolg op vraag van Brussel Mobiliteit meetinstrumenten ontwikkeld om de kwaliteit van de voetpaden (vlakheid, gladheid) in kaart te brengen en een reeks aanbevelingen opgesteld voor de implementatie van comfortabele en toegankelijke voetpaden. Dit werk heeft geleid tot de uitwerking van het Handvest voor voetgangersbekledingen, dat in november 2019 door de Regering werd goedgekeurd en in het verordenend luik van het GMP/Goodmove is opgenomen.
- Aangezien het beleid van de MIVB inzake personen met beperkte mobiliteit een gebrek aan coherentie en langetermijnvisie vertoonde, heeft de afdeling PBM Brussel Mobiliteit en de MIVB gevraagd een gezamenlijk en coherent programma op te stellen dat over meerdere jaren is verspreid om de toegankelijkheid van het Brusselse openbaar vervoer structureel en op alle niveaus te verbeteren. Als antwoord op deze vraag hebben Brussel Mobiliteit en de MIVB in overleg met de afdeling PBM het strategisch plan voor het toegankelijk maken van de MIVB uitgewerkt, dat aan het beheerscontract van de MIVB (2019-2024) werd toegevoegd.
- Een initiatief dat dichter aanleunt bij de actualiteit zijn de reeks aanbevelingen die de afdeling PBM voor de overheidsdiensten heeft uitgewerkt met betrekking tot de afzonderingsmaatregelen en de afbouw van deze maatregelen (bv. over de opstoppingen op de voetpaden door de wachtrijen, het verbod om vooraan in de bus in te stappen voor personen met een visuele beperking, enz.). De afdeling PBM heeft deze aanbevelingen aan het kabinet van de minister van Mobiliteit bezorgd, alsook aan de gemeenten (via het netwerk van mobiliteitsadviseurs).

Om een beter beeld te krijgen van het specifieke karakter van de opdracht van de afdeling PBM, is een korte voorstelling van de twee andere organen die eveneens problemen op het vlak van toegankelijkheid opvolgen, op zijn plaats:

- De afdeling Actieve Modi van de GMC onderzoekt de projecten voor de inrichting van de openbare ruimte. In deze afdeling zetelen vertegenwoordigers van verschillende diensten van Brussel Mobiliteit en de MIVB, maar ook van verenigingen die zich inzetten voor de rechten van voetgangers, fietsers en personen met beperkte mobiliteit. Die laatsten worden vertegenwoordigd door het Collectif Accessibilité Wallonie-Bruxelles (CAWaB) en Atingo, een studiebureau dat gespecialiseerd is in toegankelijkheid.
- De taskforce voor de opvolging van het strategisch plan voor het toegankelijk maken van het MIVB-net komt driemaal per jaar samen met de directies van de MIVB en Brussel Mobiliteit, alsook de vertegenwoordigers van het CAWaB. Dit orgaan heeft als belangrijkste doelstelling, zoals de naam al aangeeft, het opvolgen van de voortgang van de uitvoering van het plan voor het toegankelijk maken van de MIVB: bijvoorbeeld het programma voor het conformeren van de bovengrondse haltes, de uitrol van de Accessibus-lijnen, het plaatsen van liften in de (pre)metrostations, enz.

Zoals u ziet vullen de afdeling PBM, de afdeling Actieve Modi en de taskforce “Toegankelijkheid” elkaar aan: de eerste bestudeert de transversale kwesties en zet diepgaande initiatieven op, de tweede onderzoekt projecten voor de inrichting van de openbare ruimte en de derde volgt de structurele projecten van de MIVB inzake toegankelijkheid op.


Aanhoudende problemen met de toegankelijkheid

Het werk van deze organen heeft op het vlak van de toegankelijkheid voor concrete vooruitgang gezorgd. Het valt echter niet te ontkennen dat er nog steeds grote problemen blijven bestaan en optreden, ook in het kader van nieuwe inrichtingen. Deze ongelukkige situatie kent meerdere oorzaken:

- Brussel Mobiliteit heeft zich ertoe verbonden alle grote projecten aan de afdeling Actieve Modi voor te leggen. Het komt echter voor dat sommige kleine projecten er niet worden besproken, evenals inrichtingsprojecten die door andere beheerders worden uitgevoerd. Beliris, de MIVB en de gemeenten stellen hun projecten niet automatisch aan de afdeling Actieve Modi voor.
- Daarnaast zijn de adviezen van de afdeling Actieve Modi niet dwingend. De projectleiders en wegbeheerders kunnen er dus van afwijken. Bovendien heeft de afdeling niet altijd de mogelijkheid de herziene plannen te analyseren, omdat blijkt dat een tweede passage bij de afdeling Actieve Modi vaak moeilijk te realiseren is vanwege de indieningstermijnen van de vergunningen.
- Tot slot vloeit het toegankelijkheidsprobleem in sommige gevallen niet voort uit het ontwerp van het project, maar uit de uitvoering.

Laten we ook even kort stilstaan bij de voetgangerszone in het centrum die u aanhaalt. Over het geheel genomen is deze voetgangerszone conform de toegankelijkheidsprincipes. Op een gedeelte van het De Brouckèreplein werd echter een onregelmatige bekleding geplaatst waar dit niet had mogen gebeuren. Het CAWaB heeft Beliris en Brussel Mobiliteit hier vorig jaar reeds op aangesproken en de afdeling Actieve Modi heeft Beliris uitgenodigd om de oorzaak van het probleem en de geplande maatregelen om dit te verhelpen, te komen toelichten. Dit punt stond op de agenda van de vergadering van 17 maart, maar moest door de gezondheidscrisis worden uitgesteld.

Om terug te komen op uw opmerking over de slechte toegankelijkheid van de bouwplaatsen, zult u op basis van bovenstaande elementen begrijpen dat de afdeling PBM niet als doel heeft specifieke klachten te behandelen of terreinbezoeken uit te voeren. Dit zijn taken van de wegbeheerders. De leden van de afdeling benadrukken echter regelmatig de tekortkomingen op dit gebied en vragen in het algemeen om klachten over de toegankelijkheid van de openbare ruimte gemakkelijker te kunnen indienen en sneller te behandelen. Deze problematiek zal op de agenda van de volgende vergadering van de afdeling PBM worden geplaatst: de verantwoordelijken van de toepassing FixMyStreet bij het CIBG en de vertegenwoordigers van de onderhouds- en controlediensten van Brussel Mobiliteit zullen worden uitgenodigd om een gezamenlijke oplossing te vinden voor dit terugkerende probleem.


Samenstelling van de afdeling PBM:

De afdeling PBM is een orgaan dat perfect is aangepast aan de transversale kwesties die ze behandelt, aangezien ze een breed scala aan actoren samenbrengt, waarbij sommigen een grondige kennis van het terrein en de specifieke behoeften van personen met een handicap hebben, terwijl anderen over technische en operationele expertise beschikken:

- Verenigingen: CAWaB, AMT Concept, Passe le message à ton voisin, Eqla, Solumob, Transport et vie, Association belge des paralysés, Ratrap, Inclusion ASBL, AccesAndGo (vroeger ANLH);
- De openbaarvervoeroperatoren en de directies van Brussel Mobiliteit: MIVB, NMBS, directie Personenvervoer en directie Organiserende overheid van de mobiliteit;
- Publieke partnerinstellingen: Gemeentelijke Adviesraad voor Personen met een Handicap van Ukkel, Brulocalis, Equal.brussels, UNIA, FOD Mobiliteit en Vervoer en FOD Sociale Zekerheid;
- Expertiseorganen: Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw en VIAS.

De afdeling PBM komt vijf keer per jaar samen. De vertegenwoordiger van een vereniging leidt de besprekingen en de toegankelijkheidsfacilitator van Brussel Mobiliteit is verantwoordelijk voor het uitvoerend secretariaat.

Er dient opgemerkt te worden dat de samenstelling van de afdeling PBM niet zo strikt is als die van de Gewestelijke Mobiliteitscommissie zelf. In tegenstelling tot de samenstelling van de GMC wordt die van de afdeling PBM namelijk niet per besluit vastgelegd.

Van de organisaties die in de afdeling PBM zijn vertegenwoordigd, ontvangt het CAWaB een jaarlijkse subsidie van 75.000 euro van Brussel Mobiliteit. Atingo, lid van de afdeling Actieve Modi, ontvangt een jaarlijkse subsidie van 15.000 euro. De andere verenigingen die lid zijn van de afdeling PBM ontvangen geen subsidies: zij nemen er vrijwillig aan deel.

De reikwijdte van de initiatieven van de afdeling PBM en de diversiteit van de problemen die ze onderzoekt, illustreren de goede werking van het orgaan, alsook de onafhankelijkheid van de verenigingen die erin zetelen en zich inzetten voor personen met een handicap. Bovendien deinzen deze laatste er niet voor terug om, wanneer zij dit nodig achten, de wegbeheerders en openbaarvervoeroperatoren onverbiddelijk aan te spreken, wie dit ook mogen zijn.


Bijlage:

Lijst met kwesties die de afgelopen twee jaar werden aangekaart:

In 2019 boog de afdeling PBM zich met de hulp van externe experten over de volgende kwesties:

- Voorstelling van het project bIoTope door het Brusselse parkeeragentschap voor het lokaliseren van vrije parkeerplaatsen voor personen met een handicap om de gebruikers te informeren;
- Inachtneming van het probleem voor de voertuigen van de vzw Transport et Vie wanneer zij een parkeerplaats voor personen met een handicap gebruiken, omdat de rechthebbende zijn kaart meeneemt en er tijdens de transfer van de persoon dus geen kaart in het voertuig ligt;
- Definitieve en globale voorstelling van de opdracht van het PAVE;
- Voorstelling van het handistreamingbeleid dat door alle schepenen van de Stad Brussel wordt gevoerd;
- Bevraging over de assistentiediensten van de NMBS;
- Voorstelling van de toegankelijkheidsaspecten van de nieuwe M7-dubbeldektreinen door de NMBS;
- Voorstelling van een eerste campagne om de kwaliteit van de voetpaden te meten met behulp van de meetstoel van het Opzoekingscentrum van de Wegenbouw;
- Voorstelling van een proefproject door AMT Concept om de toegankelijkheid van alle handelszaken in de gemeente Koekelberg te verbeteren;
- Voorstelling van de realisaties van de dienst Haltes van de MIVB en toekomstperspectieven;
- Stand van zaken van het onderhoud van de oprijplaten door de MIVB;
- Voorstelling van het gewestelijk beleid ten aanzien van vrijevlootsteps die obstakels vormen voor blinden en slechtzienden en een valrisico vormen voor personen die moeilijk te been zijn;
- Verslag van het werk van de taskforce voor de opvolging van het strategisch plan voor het toegankelijk maken van het MIVB-net;
- Bespreking over het overwegen van parkeerplaatsen voor personen met een handicap rond de voetgangerszone van de centrumlanen en verduidelijking over het verschil in statuut van de voetgangerszone en de ontmoetingszone met betrekking tot de mogelijkheid voor personen met een handicap om toegang met de auto te krijgen.

Tijdens de eerste twee vergaderingen van dit jaar boog de afdeling PBM zich over de volgende punten:

- Opvolging van de maatregelen van de NMBS op het vlak van toegankelijkheid en selectie van nieuwe uitdagingen voor een volgende ontmoeting met de NMBS;
- Voorstelling van de studie “Gênes piétonnes dans les rues commerçantes” en voorstel van concrete maatregelen die eruit gehaald kunnen worden;
- Mogelijkheid tot het organiseren van een deeldienst voor rolstoelen in de (pre)metrostations en parkings die uitgeven op de voetgangerszone van het centrum;
- Controle van de PBM-parkeerkaarten via scancars;
- Adviezen en aanbevelingen van de GMC PBM over mobiliteitsmaatregelen die genomen werden in het kader van de lockdown en uitstap op basis van de door de verenigingen verstrekte elementen.