Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het openstellen van het Walckierspark.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 383)

 
Datum ontvangst: 29/06/2020 Datum publicatie: 16/09/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 14/09/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
02/07/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Het debat omtrent het publiekelijk openstellen van het Walckierspark, om zo een verbindingsweg met het natuurreservaat Moeraske ter versterking van de Groene Wandeling tot stand te brengen, werd reeds een hele tijd geleden gevoerd – de laatste passage daaromtrent in deze commissie dateert al van november 2011. Deze discussie kent een hele historiek. Er zijn reeds verschillende bevragingen, studies, openbare onderzoeken en comités de revue gepasseerd.

Nog steeds staat de verbinding van de groene wandeling ter hoogte van het Walckierspark bij de geplande of nog op te starten projecten om het groene netwerk te versterken. Voorlopig is het park immers echter enkel toegankelijk tijdens begeleide wandelingen.

De vzw Milieucommissie Brussel en Omgeving (MOB) heeft zich altijd tegen de plannen gekeerd omdat het Walckierspark een groene ruimte met zeer grote biologische waarde vormt. De discussie ging voornamelijk over de aanleg van een speeltuintje in het park. Nochtans is de wijk rond het Walckierspark een dichtbevolkte wijk zonder een nabijgelegen park. De (gedeeltelijke) openstelling zou een verademing zijn voor vele bewoners en meteen ook een directe verbinding met een groene ruimte opleveren. Nu Momenteel moeten de bewoners omwandelen langs drukke wegen en zijn velen niet op de hoogte van het bestaan van deze groene ruimtes door een onbekende toegangsweg.

Verder is het zo dat de Groene Wandeling ook op andere plekken al door een aantal gebieden met hoogbiologische waarde, zoals de Zavelenberg (Sint-Agatha-Berchem), het Moeraske, de Kinsendael (Ukkel), het Hof ter Musschen (Sint-Lambrechts-Woluwe) en het moeras van Ganshoren. De plannen om de Groene Wandeling het Walckierspark te laten doorkruisen, werden reeds in 2002 opgenomen op de kaart van het groen netwerk in het Gewestelijk Ontwikkelingsplan.

In 2011 liet Mevr. Evelyne Huytebroeck, toenmalig Minister bevoegd voor Leefmilieu, daaromtrent nog het volgende optekenen: “Het pad zal kronkelen om het kappen van bomen te vermijden. Het zal zich in het lagere, minder kwetsbare deel van de site bevinden.” Onder meer omwille van protest vanwege de MOB werden deze plannen echter niet gerealiseerd.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Welke stappen heeft u sinds het begin van deze legislatuur reeds gezet om een verbindingsweg door het Walckierspark aan te leggen ter vervollediging van de groene wandeling zoals ook aangegeven in het Natuurplan 2016-2020?

- Wat is de planning voor de aanleg van deze verbindingsweg?

- Kan u duiden wanneer het laatste buurtoverleg omtrent dit dossier plaatsgevonden heeft? Welke vaststellingen of bemerkingen vloeiden hieruit voort? Werd daarbij de nood aan een verbindingsweg effectief bevestigd?

- Op welke manier vindt hieromtrent een breder structureel overleg plaats met bijvoorbeeld de betrokken gemeenten, de MOB en andere natuurorganisaties? Welke overige actoren worden hierbij betrokken? Welke vaststellingen of bemerkingen vloeiden hieruit voort?

- Kan u een stand van zaken geven wat betreft de plannen om een speelpleintje aan te leggen in het Walckierspark? Liggen deze plannen effectief nog op tafel, of werd deze piste inmiddels opgeborgen?
 
 
Antwoord    VRAAG 1

ANTWOORD:

De eigendom van het Walckierspark werd op 24 oktober 2002 overgedragen van de federale staat naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het maakt deel uit van een voormalige Engelse tuin waarvan evenwel een deel bewaard is gebleven met nog enkele overblijfselen in het bovenste gedeelte. Het onderste deel werd volledig vernield en vervangen door een compacte ophoging waarop een inmiddels verdwenen cementfabriek was gevestigd. De helft van het terrein is dus een braakliggend industrieterrein waarvan de bodem van zeer slechte kwaliteit is en vervuild is door een grote hoeveelheid afval bedekt met een laag aarde.

Sinds 1985 is Milieu Omgeving en Brussel (MOB) verantwoordelijk voor het beheer van het terrein. MOB heeft hiervoor een overeenkomst met Leefmilieu Brussel (LB), de verantwoordelijke instelling voor het beheer van het landschap, die in 2016 vernieuwd werd. Deze overeenkomst verdeelt de taken tussen MOB enerzijds, die de onderhoudswerkzaamheden uitvoert en het landschap nieuw leven inblaast door er regelmatig rondleidingen te organiseren, en LB anderzijds, die ook bepaalde onderhoudswerkzaamheden uitvoert. MOB ontvangt hiervoor een subsidie van LB.
LB heeft sinds het begin van de legislatuur verschillende acties ondernomen:

1. Dringend omhakken van bomen (2019)
Door het gebrekkig beheer van het Walckierspark en meer bepaald van het bomenerfgoed door MOB, heeft LB in 2019 in allerijl bomen die zich langs de Zénobe Grammestraat in Schaarbeek bevonden, moeten laten omhakken.

2. Fytosanitaire inventaris (juni 2019)

In het kielzog hiervan heeft een stand van zaken van de bosmassieven de kritieke toestand van ganse terrein voor de veiligheid aan het licht gebracht. LB heeft een constructieve samenwerking met Urban Brussels (UB) op poten gezet om de nodige acties te ondernemen.

3. Vergunningsaanvragen (juli 2019)

LB heeft vier vergunningsaanvragen ingediend. Urban.brussels heeft toelating gegeven voor een eerste fase bestaande uit het kappen van bomen, de inrichting van een toegang voor de onderhoudsdiensten op het traject van de groene wandeling met het oog op een openstelling en de vervanging van de toegangspoorten tot de site. De bescherming van de historische overblijfselen van een van de eerste Engelse tuinen van dit continent moet verder bestudeerd worden.

4. Beheersplan (september 2019)
Dankzij deze vergunningen konden gevaarlijke bomen of bomen in slechte staat gekapt worden, waardoor ook de weilanden opnieuw konden opengesteld worden en de bosranden die bevorderlijk zijn voor de biodiversiteit konden hersteld worden. De beheersweg, die op termijn de doorgang van de groene wandeling mogelijk zal maken, werd ook aangelegd. Deze werkzaamheden werden aan het einde van de zomer van 2019 opgeleverd, maar MOB heeft, na voltooiing ervan, beroep aangetekend tegen de weg. LB werd tot op heden niet in kennis gesteld van het vervolg dat hieraan zal worden gegeven.

VRAAG 2

ANTWOORD:

Uit kaart nr. 3 "Groen en blauw netwerk" van het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) blijkt duidelijk dat het gewest de intentie heeft de functie van het landschap als groene ruimte te bekrachtigen en er een strook van de groene wandeling aan te leggen. Het GPDO bevestigt ook het semi-natuurlijk karakter ervan, dat moet worden beschermd en versterkt. Het Gewestelijk Bestemmingsplan (GBP) bevestigt het statuut dat het GPDO aan de site geeft door het park aan te duiden als een "Groengebied met hoogbiologische waarde" en van "culturele, historische waarde en voor stadsverfraaiing". Het grootste deel van de site is sinds 1995 beschermd gebied.

De openstelling voor het publiek hangt af van verschillende acties, waarvan in de eerste plaats de afscherming van het bovenste deel van het terrein. Daar zijn namelijk nog steeds kwetsbare overblijfselen aanwezig, evenals het massief met oudere bomen, waarvan een groot aantal aanzienlijke gezondheidsproblemen met zich meebrengt. LB zal met het oog hierop een studie moeten hervatten en een vergunningsaanvraag moeten indien om het park als landschap te beschermen.

LB zet in 2020 de nodige stappen voor de heropstart van een studie zodat in 2021 een aanvraagdossier voor de vergunning kan ingediend worden.

VRAAG 3

ANTWOORD:

LB heeft de afgelopen 15 jaar verschillende projecten ontwikkeld zodat de verbindingsweg van de groene wandeling in het gewest tot stand kan worden gebracht en de nodige aanpassingswerken worden verricht met het oog op de openstelling van deze ruimte die in een dichte woonwijk van Schaarbeek gelegen is. In het verleden zijn verschillende vergunningsaanvragen ingediend. De buurtbewoners tonen geen noemenswaardige tegenstand. Ze kijken zelfs uit naar de openstelling.
Er werd de laatste tijd geen nieuw overleg georganiseerd. Omwille van de stedenbouwkundige beperkingen, zal de weg rekening houdend met de inrichting ervan en de nodige voorzieningen, sowieso door het terrein moeten lopen.

De openstelling van het landschap stuitte daarentegen op verzet van de vzw CEBE. Ook al stond deze vzw open voor dialoog tijdens de begeleidingscomités in het kader van haar beheersopdrachten, toch heeft ze alle mogelijke juridische middelen ingezet om de openstelling tegen te houden.

VRAAG 4

ANTWOORD:

Dankzij de inrichtingswerken kan het landschap opengesteld worden voor het publiek mits eerst een tweede fase met het oog op de verdere beveiliging ervan wordt uitgevoerd. Men zal met name de bomen die als gevaarlijk voor de gezondheid worden beschouwd, moeten aanpakken. LB zal de inventaris verder actualiseren en zal in 2021 de nodige bomenkap laten uitvoeren zodat het historisch en natuurlijk erfgoed kan beveiligd en behouden worden. Het publiek zal dan eindelijk kunnen genieten van deze ruimte die ook de wandelweg naar de andere parken van het Moeraske (Goede Herderspark, Doolegt...) openstelt.

VRAAG 5

ANTWOORD:

De stedenbouwkundige context is uiterst beperkend. Slechts een deel van het terrein, namelijk een niet beschermd perceel aan de rand van de Zénobe Grammestraat in Schaarbeek, zou kunnen dienen voor een speelpleintje.

Een dergelijk project, dat deel zou uitmaken van het gewestelijk beleid betreffende het "speelnetwerk", is delicaat en complex aangezien het noodzakelijk is ook de biodiversiteit van dit landschap met een hoogbiologische waarde te respecteren. Alvorens te overwegen de druk op het gebied te verhogen, is het aangewezen de impact van het publiek op het gebied (overblijfselen, natuurlijke omgeving) te beoordelen.