Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de gevolgen van de brexit voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de strategie van de Brusselse overheid om bedrijven aan te trekken in het kader van de brexit.

Indiener(s)
Geoffroy Coomans de Brachène
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 207)

 
Datum ontvangst: 06/07/2020 Datum publicatie: 02/10/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 17/07/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
10/07/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Sinds 31 januari 2020 behoort het Verenigd Koninkrijk niet meer tot de Europese Unie.

De EU en het Verenigd Koninkrijk hebben echter onderhandeld over een overzichtelijk terugtrekkingsakkoord, dat met name voorziet in een overgangsperiode die de huidige situatie verlengt tot eind 2020. De aard van de betrekkingen tussen het VK en de EU op 1 januari 2021 zal afhangen van de ondertekening van een vrijhandelsakkoord tussen beide partijen tegen het einde van dit jaar.

Londen en Brussel zijn op maandag 15 juni 2020 overeengekomen dat zij hun besprekingen moeten bespoedigen om voor het einde van het jaar tot een akkoord te komen. Het risico van een brexit zonder akkoord blijft echter bestaan als de onderhandelingen die tijdens de overgangsperiode zijn gestart, niet voor 31 december 2020 zijn afgerond, bij gebrek aan een verlenging van de overgangsperiode zoals aangekondigd door de Britse regering.

Op federaal niveau heeft de FOD Economie de "Brexit Impact" gelanceerd om de in België gevestigde bedrijven voor te bereiden op een betere anticipatie op de risico's, door een inventaris op te maken van de gevolgen van een dergelijk scenario voor de activiteiten.

Om die redenen wil ik u de volgende vragen stellen:

1. Wat zijn volgens de meest recente analyses waarover u beschikt de gevolgen van een gebrek aan akkoord in het kader van de brexit voor de Brusselse buitenlandse handel?

2. Is er overleg geweest tussen uw diensten en de FOD Economie na de lancering van "Brexit Impact"?

3. Een e-mailadres werd ter beschikking van de Brusselse bedrijven gesteld om hun eventuele vragen te verzamelen. In september jongstleden heeft u erop gewezen dat er geen vragen waren gesteld en dat de economische actoren niet om maatregelen hadden gevraagd. Maakt u op dit moment dezelfde vaststelling?

4. Als dit nog steeds het geval is, moet dan worden geconcludeerd dat het economische en sociale weefsel van Brussel zich al heeft aangepast aan de risico’s in verband met de brexit?

5. Welke strategieën hebt u met de Brusselse regeringscommissaris voor Europa en de internationale organisaties aangenomen?

6. Wat zijn de resultaten van de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS) bij de inventarisatie van de gebouwen die in Brussel beschikbaar zijn en die de in het kader van de brexit beoogde agentschappen en bedrijven zouden kunnen huisvesten? Ziet u een positieve dynamiek?

Sinds 31 januari 2020 behoort het Verenigd Koninkrijk niet meer tot de Europese Unie.

Toch blijft België de 4de grootste Europese partner van dit land, met een export van bijna 30 miljard euro over het Kanaal.

De brexit is zeker een risico voor onze bedrijven en ons economisch weefsel, maar ook een kans om nieuwe strategieën te implementeren om meer Britse en internationale bedrijven naar onze hoofdstad aan te trekken.

Tijdens de vorige zittingsperiode had het Gewest een platform gelanceerd om deze in Groot-Brittannië gevestigde bedrijven aan te trekken, met tot nu toe vrij verschillende resultaten.

Hoe zit het vandaag met deze strategie om die ondernemingen, bedrijven en organisaties aan te trekken die in de eurozone willen blijven?

Het Gewest had zich gepositioneerd om de zetel van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) over te nemen: naar Amsterdam gegaan!

Het Gewest had zich ook gepositioneerd om de zetel van de Europese Bankautoriteit (EBA) over te nemen: naar Parijs gegaan!

Hoewel wij een ideaal gastland zijn voor de Europese instellingen en agentschappen, zullen de ingevoerde strategieën duidelijk ontoereikend zijn geweest... of zelfs gebrekkig.

Sinds de laatste gewestverkiezingen lijken het enthousiasme en de schuchtere initiatieven van de Brusselse regering ten aanzien van belangrijke sectoren snel vergeten te zijn.

Maar ook al is ons Gewest niet proactief geweest bij de eerste golf van aangekondigde vertrekken, toch is het nog niet te laat voor de tweede en derde golf. Voor zover er initiatieven worden genomen, natuurlijk!

Om die redenen wil ik u de volgende vragen stellen:

7. Welke initiatieven heeft de Brusselse regering sinds de nieuwe zittingsperiode genomen met betrekking tot de brexit? Welke methodologie gebruikt u om u te richten op de bedrijven? En hoe worden ze benaderd? Zijn er belangrijke sectoren in het bijzonder?

8. Hebt u zich gericht op internationale organisaties die zouden kunnen verhuizen, maar geen beslissing hebben genomen over het al dan niet verhuizen?

9. Wat zijn de middelen voor 2019 en 2020 voor acties in verband met de brexit? Maken die middelen deel uit van Invest-Export.brussels?

10. In de wetenschap dat u veel nadruk heeft gelegd op uw verlangen naar een betere citymarketing voor Brussel, hebt u al mediacampagnes gelanceerd die gericht zijn op specifieke doelgroepen in Londen en het Verenigd Koninkrijk in het algemeen?

11. Is er, net als bij Invest-Export.brussels, een "brexit"-team ter plaatse om bedrijven die op zoek zijn naar informatie te helpen? Zo niet, is er dan een telefoonnummer of een e-mailadres dat dit contact met uw diensten mogelijk maakt?

12. Welke strategieën hebt u samen met de Brusselse regeringscommissaris voor Europa en de internationale organisaties aangenomen?
Welke gebouwen of wijken worden momenteel gepromoot door de Beroepsvereniging van de Vastgoedsector (BVS) in het kader van de mogelijke verhuizing naar Brussel in het kader van de brexit?
 
 
Antwoord    1

Van de 4300 Brusselse exporteurs hebben 697 ondernemingen aan hub.brussels meegedeeld dat ze naar het Verenigd Koninkrijk uitvoeren of uitgevoerd hebben.

Op basis van de beschikbare cijfers van hun jaarrekeningen zijn die ondernemingen goed voor 38 000 jobs.

De impact van een Brexit zonder akkoord kan bijna onmogelijk worden ingeschat. We kunnen de rekbaarheid van de vraag niet kennen, met andere woorden de invloed van de prijsstijging van Brusselse producten door de toepassingen van de douanerechten - waarvan we de exacte omvang vandaag nog niet kennen - op de verkochte volumes.

Het Verenigd Koninkrijk is slechts goed voor 300 miljoen euro, ofwel nauwelijks 4% van de totale export van het gewest in 2019.

De Brusselse kmo's exporteren bijna uitsluitend hoogwaardige producten uit niches, hoofdzakelijk die van de levensmiddelen, naar het VK.

Zelfs voor de autosector, die onze export domineert, is de Brusselse productie premium en elektrisch.

Voor de Engelse consumenten met hoge inkomens en voor zover enkel de prijs meetelt in hun aankopen, zouden de Brusselse producten minder gevoelig moeten zijn voor prijsstijgingen als gevolg van de aanrekening van douanerechten dan de meer alledaagse producten.

Rekening houdend met de positionering van onze producten en met onze relatief beperkte onderlinge handel, zou een harde Brexit geen grote gevolgen hebben voor de export van Brusselse goederen en dus ook niet voor de werkgelegenheid in het gewest.


2

Dit overleg gebeurt sinds 2016 via de Brexit High Level Group, die bijeenkomt op initiatief van de federale minister bevoegd voor Economie en die de ondernemingen helpt om zich erop voor te bereiden. Het hulpmiddel ‘Brexit Impact Scan’ werd ruimschoots verspreid onder de Brusselse exporteurs en werd tijdens de aan Brexit gewijde weken voorgesteld.


3

Dat is nog altijd het geval, dat adres wordt niet gebruikt door de ondernemingen.


4

We denken van niet. Dat betekent dat het Brusselse economische weefsel, zoals elders, nog altijd niet weet wat de eindformule van de onderhandelingen wordt en dat het wacht op de definitieve antwoorden of zich naar andere markten richt, wat de exportstatistieken van goederen van 2019 lijken aan te tonen. Het beheer van de Covid-19-crisis vormt op dit moment de voornaamste zorg van de ondernemingen.


5

De samenwerking tussen de CEIO en BI&E en hub.brussels om organisaties gevestigd in het Verenigd Koninkrijk aan te trekken, bestaat op het terrein sinds het Brexit-referendum. Het Brusselse gedeelte van de Belgische kandidaatstellingsdossiers om de EMA- en EBA-agentschappen aan te trekken, werd gezamenlijk verwezenlijkt door beide instellingen.

Om deze samenwerking zoveel mogelijk te laten opleveren, heb ik ze willen integreren in de meer structurele samenwerking, die ook visit.brussels en Brussels International omvat, om met name over alle promotieaspecten van Brussel op internationaal vlak een inhoudelijke aanpak te vormen.

Deze structurele samenwerking heeft het voorwerp uitgemaakt van een samenwerkingsovereenkomst die in mei 2020 door de vier instellingen werd ondertekend.


6

Het aanbod van de BVS dat in het kader van de Brexit naar voren wordt gebracht is te vinden op de site www.business2belgium.be. De grote meerderheid van de betrokken gebouwen bevindt zich in het Brussels Gewest.

Hoewel er geen Europees agentschap meer is om uit het Verenigd Koninkrijk aan te trekken, is de samenwerking met de BVS altijd positief verlopen. Het Gewest heeft overigens financieel bijgedragen aan de creatie en inhoud van de vermelde site.


7

De strategie die tijdens de voorgaande legislatuur werd gelanceerd, heeft haar vruchten afgeworpen omdat de Britse investeringsstroom naar Brussel sindsdien bijna verdubbeld is, op basis van de cijfers van de laatste barometer inzake aantrekkingskracht van EY.

Die strategie blijft dus onveranderd en we blijven ons richten op ondernemingen uit de financiële, audiovisuele en farmaceutische sectoren, drie sectoren die bijzonder gereglementeerd zijn door de Europese richtlijnen en dus potentieel grotere gevolgen kunnen ondervinden van de Brexit.

Behalve de vele Brusselse troeven die we kennen en die deel uitmaken van onze algemene argumentatie belichten we in onze aanpak de ‘Business-friendly’-vaardigheden en houding van de Belgische reglementaire overheden (NBB, FSMA, BIPT, FAGG) die de ondernemingen zullen controleren van zodra ze zich bij ons vestigen. Dat onderdeel speelt namelijk een doorslaggevende rol in hun locatiekeuze.

Ik heb dan ook de communicatiecampagne van de regering tijdens de vorige legislatuur laten verlengen door een vergelijkende studie te laten uitvoeren over de reglementaire kaders die van toepassing zijn in Brussel en in drie concurrerende steden in het audiovisuele domein. Die heeft de bevoorrechte situatie van Brussel naar voren gebracht en werd door verschillende gespecialiseerde Britse media overgenomen.


8

De EU heeft geen agentschap meer in het Verenigd Koninkrijk. De verwezenlijking van het Belgische kandidaatstellingsdossier voor de ontvangst van internationale organisaties is een bevoegdheid van de FOD Buitenlandse Zaken. Het Brusselse gedeelte van het dossier wordt over het algemeen door de CEIO gecoördineerd, met de bijdrage van de andere betrokken Brusselse instellingen (hub.brussels, BI, Innoviris...), zoals dat momenteel het geval is met het Europees kenniscentrum voor cyberbeveiliging, dat België naar zijn grondgebied probeert aan te trekken.


9

- INVEST :


In juni 2019 bleef er, na afloop van de Brexit-campagne onder de vorige legislatuur, een bedrag van € 93 745 over op een oorspronkelijk budget van € 400 000. Ik heb gevraagd om dat bedrag te herbestemmen voor een nieuwe Brexit-communicatiefase, die ik in punt 7 al heb vermeld en die specifiek op de Britse audiovisuele sector gericht was.

In 2019 en 2020 werden respectieve budgetten van € 57 000 en € 35 000 toegekend voor de Invest-prospectie in het Verenigd Koninkrijk, waarvan elke actie een specifiek Brexit-luik bevat.

Die verschillende bedragen werden wel degelijk aan hub.brussels toegekend.

- EXPORT :

Voor de export heeft hub.brussels 2 seminaries over de Brexit georganiseerd, in samenwerking met de BECI en de Belgische douanes, en ze heeft de adviezen van de voorbereiding op haar website - op 1819 - en op de sociale netwerken geplaatst; voor die sensibilisering werd geen specifiek budget vrijgemaakt.


10

Ja: de campagne die eind vorig jaar in Londen werd gevoerd in de audiovisuele sector (cf. punten 7 en 9).


11

Het eerste contactpunt op het terrein blijft de economische en handelsattaché van het BHG in Londen. Sinds 1 november 2019 werd die post versterkt door de aanwerving van een assistent Invest. Het is niet de rol van die assistent om op mails of telefoontjes te wachten op een gratis nummer, maar wel om de rechtstreekse prospectie te versterken van Britse bedrijven die zich na de Brexit mogelijk in Europa moeten vestigen.


12

Zie punt 5


13

Zie punt 6. Het aanbod van de BVS dat in het kader van de Brexit naar voren wordt gebracht is te vinden op de site www.business2belgium.be. De meerderheid van de betrokken gebouwen bevindt zich in het Brussels Gewest.