Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de bescherming van de kunstwerken in de Brusselse metro

Indiener(s)
Geoffroy Coomans de Brachène
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 487)

 
Datum ontvangst: 16/07/2020 Datum publicatie: 21/09/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 18/09/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
22/07/2020 Ontvankelijk p.m.
18/09/2020 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    De uitbouw en follow-up van de infrastructuren bestemd voor de exploitatie van het gewestelijk openbaar vervoer (metro, premetro, bus en tram) worden beheerd door Brussel Mobiliteit.

De Brusselse metro bezit de grootste ondergrondse kunstgalerie van Brussel. Helaas vertonen sommige openbare kunstwerken inmiddels tekenen van verval.

In dat verband had ik u graag de volgende vragen gesteld:

- Kunt u het programma van de MIVB voor het behoud, de restauratie en het onderhoud van de kunstwerken in de Brusselse metro, maar ook de specifieke maatregelen tegen diefstal en beschadiging meedelen?
- Kunt u een lijst bezorgen van de stations en de bijbehorende kunstwerken, alsook het jaarlijks budget voor het onderhoud en de bescherming van 2019 en 2020?
- Werden er in 2019 en 2020 kunstwerken op het MIVB-net beschadigd en/of zijn ze het voorwerp van daden van vandalisme geweest? Werden de daders gearresteerd?
- Beschikt de MIVB, afgezien van de Brusselse metro, nog over andere kunstwerken in de openbare ruimte? Zo ja, zou het mogelijk zijn om daar een volledige lijst van te krijgen?
 
 
Antwoord    Het betreft niet echt een programma, maar eerder een methodologie voor het bewaren, onderhouden en restaureren van de kunstwerken. De parameters die in rekening worden gebracht zijn de verouderde staat en hun staat in situ, wat de verschillende types beschadigingen omvat (waterinsijpeling), en ook vandalisme (deuken, schrammen, tags, enz.).
De restauratie- en onderhoudswerken worden geprioriteerd op grond van de volgende elementen:
- de meest beschadigde werken worden eerst gerestaureerd;
- indien nodig zijn werken die zich in een werfzone bevinden, of in de nabijheid ervan, prioritair, want dan kan men de gelegenheid te baat nemen om bepaalde tools te gebruiken, zoals stellingen (zo kan men kosten besparen);
Het beschermen/bewaren van de kunstwerken:
- in de meeste gevallen is bescherming tegen diefstal niet noodzakelijk omdat de werken te omvangrijk/zwaar zijn en/of op onbereikbare plaatsen staan;
- tegen vandalisme: we brengen vitrines en een anti-graffitilaag of -verf aan, wat verplicht is voor alle publiek toegankelijke werken (de beschermende verf moet opnieuw worden aangebracht nadat er een paar keer graffiti van het werk is verwijderd);
- duurzaamheid en stevigheid zijn belangrijke vereisten bij de materiaalkeuze en bij het ontwerp en de uitvoering van werken in de Brusselse metro;
- de werken worden geregeld gereinigd om vandalisme tegen te gaan in het kader van kaderovereenkomst bestek 1445;
De Excellijst met alle kunstwerken in de stations bevindt zich in de bijlage.
In de periode 2019 -> 2020 bedraagt het bedrag van de kaderovereenkomst voor de reiniging van de kunstwerken (bestek 1445) 262.647,34 euro (161.067,41 euro voor 2019 en 101.579,93 euro voor 2020). Het bestek verzekert een regelmatig onderhoud, een snelle reactie zodra de eerste tags verschijnen, en een vermindering van de omvang van de schade en de toename ervan.
Binnenkort wordt een nieuwe kaderovereenkomst, het bestek "geringe werken", geraamd op 492.940,00 euro (btw inbegrepen), wat goed is voor gemiddeld 164.313,33 euro/jaar, uitgeschreven (in afwachting van de goedkeuring door het ministerie), bedoeld om beschadigingen of deuken te herstellen, maar ook voor kleine gedeeltelijke reconstructies, of het plaatsen van verschillende types van bescherming, enz. De bedoeling is te zorgen voor een meer doortastend beheer en zware restauraties te vermijden, zodat de levensduur van de kunstwerken wordt verlengd.
Hieronder vindt u de lijst van ingrepen die Brussel Mobiliteit in 2019 en 2020 heeft gerealiseerd of zal realiseren op kunstwerken in de metrostations:
(vandalisme) Station Bizet: Brulin: (deuken) (restauratie van het stuk lopende)
(vandalisme) Station Merode: Raveel: (brandvlek met aansteker) (restauratie gepland 2020 - 2021)
(vandalisme) Tunnelmond station Lemonnier en Jamar: (tags) (restauratie gepland 2020 - 2021)
(vandalisme) Station Anneessens: Beeckman: (schrammen en scheuren) (restauratie gepland tijdens het conversieproject 2021-2024)
(vandalisme) Station IJzer: Mortier: (schrammen) (restauratie gepland 2020 - 2021)
(vandalisme) Station Kruidtuin: Caille: (restauratie uitgevoerd 2019)
(vandalisme) Station Sint-Katelijne: Renard: (zuurtags) (reiniging lopende)
(vandalisme) Station Houba-Brugmann: (gerestaureerd in 2019)
(vandalisme) Station Simonis: Leblanc: (deuken)
(beschadiging) Station Montgomery: Folon: (waterinsijpeling) (gerestaureerd 07/2020, met een jaarlijks bewaringscontract)
(beschadiging) Station Maalbeek: Van Innis: (gerestaureerd 06/2020)
(beschadiging) Station Diamant: Brunfaut: (restauratie afgerond)
(beschadiging) Station Delta: Vanden Abeel: (lopende)

De daders werden niet gevat. We stellen niettemin vast dat het vandalisme gedaald is sinds de aanslagen, wat het gevolg is van een regelmatiger toezicht in de stations.
Brussel Mobiliteit is bevoegd voor het plaatsen, beheren en onderhouden van de vaste kunstwerken in de openbare ruimtes van het Brusselse (pre-)metronet (volledige lijst in de bijlage). De MIVB verzekert het beheer van de tijdelijke kunstwerken, in samenwerking met Brussel Mobiliteit.