Schriftelijke vraag betreffende energieverbruik van de instellingen onder uw toezicht.
- Indiener(s)
- Pierre Kompany
- aan
- Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 310)
| Datum ontvangst: 18/08/2020 | Datum publicatie: 19/10/2020 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 19/20 | Datum antwoord: 30/09/2020 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 18/08/2020 | Ontvankelijk | p.m. | ||
| 30/09/2020 | Bijlage aan het antwoord | p.m. | Bijlage |
| Vraag | De klimaatuitdagingen zijn een beleidsprioriteit geworden. De strijd tegen energieverspilling is dan ook van vitaal belang. Dat is niet enkel zo voor het leefmilieu, maar ook voor de begroting, aangezien energie steeds duurder wordt en een steeds grotere hap neemt uit de budgetten van de gezinnen, bedrijven, overheden en diverse entiteiten. In dat verband wil ik u vragen welke maatregelen de verschillende overheidsinstellingen die onder uw toezicht staan, hebben getroffen om hun energieverbruik terug te schroeven. 1. Welke structurele maatregelen heeft elk van die instellingen in 2019 getroffen om het volgende verbruik te verminderen: a) elektriciteit; b) gas; c) eventueel stookolie; d) water? 2. Wat is het verbruik van elke instelling afzonderlijk voor: a) elektriciteit; b) gas; c) eventueel stookolie; d) water? 3. Wat zijn de kosten van elk van de instellingen in 2019 voor: a) elektriciteit; b) gas; c) eventueel stookolie; d) water? 4. Hebben de instellingen in de loop van 2019 programma's opgezet voor de productie van schone energie via zonne- en/of fotovoltaïsche panelen en/of andere middelen? Hebben ze in dezelfde periode programma's opgezet voor de isolatie van de lokalen en gebouwen die ze betrekken? |
||||||||||||||||||||
| Antwoord | Bij deze kan ik u de volgende elementen van antwoord verstrekken op uw vraag: Wat mijn bevoegdheden Stadsvernieuwing en Territoriale Ontwikkeling betreft en meer bepaald de instellingen Citydev, Urban, Perspective evenals de GOB. Citydev : In het kader van zijn bedrijfsplan heeft citydev.brussels zich, op vrijwillige basis, verbonden tot de uitvoering van een Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie (PLAGE) voor zijn onroerende erfgoed met economische bestemming. Die stap op het vlak van energie-efficiëntie heeft als doel de meest energieverslindende gebouwen te identificeren, er een diagnose voor te stellen en goedkope acties op te zetten om hun energieverbruik aanzienlijk te verlagen. Betere energieprestaties maken het mogelijk de energiefacturen te verlagen, het comfort en de gezondheid van de gebruikers ervan te verhogen, de impact op het milieu tot een minimum te beperken en het imago van onze instelling te verbeteren. Met de invoering van een vrijwillig PLAGE-programma hebben de diensten van citydev.brussels willen anticiperen op de goedkeuring door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van het besluit van 14 juni 2018 betreffende het Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie dat erin voorziet dit plan verplicht te maken voor eigenaars en/of gebruikers van gebouwen die samen een totale oppervlakte van 50.000 m² vertegenwoordigen, of toebehoren aan en/of betrokken worden door een federale, gewestelijke of gemeenschapsoverheid. De inwerkingtreding van het besluit was vastgesteld op 19 juli 2019, zodat de stappen ondernomen in het kader van het bedrijfsplan de diensten in staat hebben gesteld om al een stap vooruit te zijn op de te volgen procedure voor de uitvoering van het PLAGE-programma. Methodologie van het PLAGE: Energiekadaster en energieboekhouding Een van de eerste stappen van het PLAN voor het onroerende erfgoed met economische bestemming van citydev.brussels bestond erin een energiekadaster op te maken, een soort van "energiescan" verkregen door het energieverbruik in te geven over een bepaalde periode die dienst doet als uitgangspunt voor de analyse van het verbruik van de beoogde gebouwen. Dit werd werk dan in de tijd voortgezet door de opmaak van een energieboekhouding die regelmatig werd bijgehouden met het oog op het vergaren en analyseren van de gegevens in verband met het energieverbruik. Deze twee tools, het energiekadaster en de energieboekhouding, maakten het mogelijk de facturen en de impact van dagelijkse handelingen op het verbruik beter te begrijpen, maar ook om het onderhoud van de installaties te optimaliseren door verliezen, lekken enz. op te sporen. Naast de uitwerking van een PLAGE-programma, neemt citydev.brussels ook deel aan de internationale wedstrijd ‘Concours Usages Bâtiment Efficace 2020’ (CUBE2020). Die heeft tot doel om van 1 juli 2018 tot 30 juni 2019 energiebesparingen te bevorderen in een of meer gebouwen, en dit voornamelijk door in te zetten op hefbomen op het vlak van gebruik, exploitatie en parametrisering van de installaties. Dankzij de langdurige energieanalyses verricht in het kader van het PLAGE-programma hebben de diensten de "kinderziekten" kunnen blootleggen van de Greenbizz incubator, gebouwd in 2016 en amper 3 jaar in gebruik. De diensten van citydev.brussels hebben de incubator aangesteld om deel te nemen aan de wedstrijd in de categorie ‘bâtiments de bureaux certifiés en exploitation’ (HQE, BREEAM In Use, ISO 50 001). De diensten van citydev.brussels zijn erin geslaagd energie te besparen, met name door de gebruikers van het gebouw te sensibiliseren door milieubewuste gebaren te stellen (manier van verwarmen, gebruik van water, gebruik van ramen, ...), maar ook dankzij een lang en nauwgezet "afstemmen" (parametrisering) van het verwarmingssysteem. Door op die manier over een jaar tijd 20,4% energie te besparen, werd citydev.brussels bekroond met een ‘Cube d’or’ (voor meer dan 20% energie bespaard over een periode van een jaar) en een zilveren medaille in de categorie ‘Bâtiment à l’étranger’ (2e plaats). De diensten voor Economische Expansie van citydev.brussels hebben ook een reeks energiebesparingsmaatregelen getroffen voor het onroerende erfgoed met economische bestemming. Er werden voor een aantal sites energieaudits uitgevoerd om tot een grondiger analyse van het potentieel inzake energiebesparingen en de rentabiliteit van de investeringen te kunnen komen. Bovendien werd in drie gebouwen de verwarmingsinstallatie gerenoveerd. Twee gebouwen ondergingen een ingrijpende renovatie: Isolatie van de buitenschil en renovatie van het verwarmingselement. Voor andere gebouwen werd bijzondere aandacht besteed aan de parametrisering en regeling van de installaties. Zo hebben de gebouwen Scheikundige en Mondial Palace een renovatie van de schil en het verwarmingselement ondergaan. - Vilvolease: renovatie van de stookplaats - Gosset: energieaudit en renovatie van de stookplaats - Scheikundige: ingrijpende renovatie van de buitenschil van het gebouw Hierna de gegevens voor citydev.brussels voor wat het verbruik betreft: a) elektriciteit; EE-sites = 2.558.076 kWh b) gas; EE-sites = 2.423.269 kWh c) stookolie, desgevallend: n.v.t. d) water = 496 m³ a) elektriciteit = 242.238,43 € b) gas = 50.572,62 € c) stookolie, desgevallend = / d) water = 29.179,48 € TOTAAL = 321.990,53 € Bovendien begeeft citydev.brussels zich ook op het pad van de zonne-energie. Zo ontwikkelen de diensten van citydev.brussels niet alleen een ‘fotovoltaïsch plan’, waarbij het potentieel onderzocht wordt van de vele daken van citydevs onroerende erfgoed met economische bestemming om er met eigen middelen of via de tussenkomst van derde investeerders fotovoltaïsche panelen te plaatsen, maar citydev.brussels heeft zich ook aangesloten bij het programma SolarClick van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat door Sibelga uitgevoerd en door Leefmilieu Brussel gefinancierd wordt. Tot op heden heeft het SolarClick programma uit een lijst van 6 gebouwen de installatie van fotovoltaïsche panelen op twee gebouwen mogelijk gemaakt: - 210 fotovoltaïsche panelen voor een totaal vermogen van 59,85 kWp en een productie van 51.096 kWh per jaar op een netto dakoppervlakte van bijna 500 m² van het gebouw van het Huis voor Ondernemerschap, Charleroisesteenweg 110 in 1060 Brussel. - 190 fotovoltaïsche panelen voor een totaal vermogen van 56 kWp en een productie van 43.990 kWh per jaar op een netto dakoppervlakte van bijna 500 m² van het gebouw van het Bedrijvencentrum Euclides, Scheikundigestraat 34-36 in 1000 Brussel. Er moet echter verduidelijkt worden dat slechts een heel beperkt aantal gebouwen dat geheel of gedeeltelijk afkomstig is uit het onroerende erfgoed van citydev.brussels in aanmerking komt voor NRClick van Sibelga omwille van het institutionele en gesubsidieerde aspect van het programma. Nochtans is er nog een belangrijk aantal dakoppervlakken van gebouwen waar citydev.brussels eigenaar of mede-eigenaar van is beschikbaar voor de installatie van fotovoltaïsche panelen en het potentieel voor de ontwikkeling van installaties voor fotovoltaïsche panelen lijkt relatief groot te zijn. In dat verband wil citydev.brussels de installatie van fotovoltaïsche panelen met eigen middelen financieren en, desgevallend, een beroep doen op een derde-investeerdersformule in het kader van een openbare aanbesteding, alternatieve financieringssystemen die worden aanbevolen door het gewestelijk Lucht-Klimaat-Energieplan. Daartoe willen de diensten vooral het potentieel van de installaties voor fotovoltaïsche panelen kunnen objectiveren, zowel vanuit het oogpunt van de nog beschikbare oppervlakte als van de geraamde energieproductie (kWh), en staan ze op het punt om via een onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking een overheidsopdracht te lanceren voor een studie- en adviesopdracht. Voor wat Urban betreft: De Gewestelijke Overheidsdienst Brussel Stedenbouw en Erfgoed (Urban.brussels) is sinds bijna 2 jaar gevestigd in het ARCADIA-gebouw op de Kunstberg, 10 -13 in 1000 Brussel. Dit gebouw, dat gehuurd wordt, onderging een renovatie voordat de diensten er hun intrek namen. Daarbij werd bijzondere aandacht besteed aan de milieuaspecten; hierdoor kon het energieverbruik worden beperkt tot 137 kWh/m²/jaar, wat overeenkomt met een B-waardering in termen van EPB-certificaat (voor de goede orde, de gemiddelde gewestelijke energieprestatie is D). Bij de recente renovatie (2018) werden heel concrete maatregelen doorgevoerd: - Plaatsing van afwezigheidsdetectoren in de kantoren (zodra er niemand in het vertrek is, schakelt de verlichting na bepaalde tijd uit); - Plaatsing van een timer op de algemene verlichting zodat alle lichten 's avonds en in het weekend uitgeschakeld worden. Behalve de renovatiewerken uitgevoerd in 2018, werden de volgende maatregelen genomen in 2019: a) elektriciteit: uitrusten van de algemene verlichting met nieuwe lampen (gebruik van buislampen die meer lumen per watt produceren en zorgen voor een betere kleurweergave). Het overschakelen op LED-verlichting zal geleidelijk gebeuren naarmate de bestaande uitrustingen vervangen worden en binnen de grenzen van de beschikbare budgetten. gas: om het verbruik voor verwarming te verminderen, zijn er sensoren op de ramen van het gebouw geplaatst; als deze geopend worden, schakelt de thermostaat uit, zodat de ruimte niet voor niets verwarmd wordt. b) stookolie, desgevallend: niet van toepassing c) water: om te voorkomen dat spoelbakken en kranen aan de basis zouden liggen van belangrijke waterlekken, bezoekt een technicus regelmatig de installaties om de werking van de spoelbakken en kranen te controleren; bovendien is er een meldsysteem voor incidenten opgezet, zodat elk personeelslid dat een probleem opmerkt, dit rechtstreeks aan de afdeling Facilities kan melden. Tot slot neemt het wassen van archeologische overblijfselen (voorwerpen die in de grond zijn gevonden tijdens opgravingscampagnes) een belangrijke plaats in in het waterverbruik. Daarom werd een studie opgestart om een systeem te ontwikkelen waardoor het water dat bij het wassen gebruikt wordt, gerecupereerd kan worden om op die manier het verbruik te beperken. Voor Urban zag het verbruik er in 2019 als volgt uit: a) elektriciteit: 383,148 MWh (piekuren) en 284,518 MWh (daluren), wat neerkomt op een totaal van 667,666 MWh b) gas: 695,156 MWh c) stookolie: niet van toepassing d) water: 5.026 m³ Voor een kostprijs in 2019 van: a) elektriciteit: 80.413,73 € b) gas: 26.492,59 € c) stookolie: niet van toepassing d) water: 15.105,57 € Gelet op de recente renovatie van het gebouw, zijn de isolatiewerkzaamheden reeds uitgevoerd. Urban.brussels neemt evenwel deel aan het PLAGE-programma van Leefmilieu Brussel. Urban bevindt zich op dit ogenblik in de identificatiefase (deadline: 31/12/2020) die gevolgd zal worden door een programmatiefase (periode van 18 maanden na de identificatiefase). Deze laatste fase omvat de opmaak van het energiekadaster van de gebouwen en het opstellen van een actieprogramma. Het is dus in deze fase dat de haalbaarheid en de uitvoering onderzocht zullen worden van programma's voor de productie van schone energie (zonnepanelen / fotovoltaïsche panelen / ...) of andere acties om het energieverbruik van de gebouwen waarin Urban.brussels gevestigd is te verminderen. Voor wat Perspective betreft Perspective.brussels is gevestigd in een gebouw dat in 2016 volledig gerenoveerd werd in overeenstemming met de toen geldende energienormen. Vandaar dat er geen structurele maatregelen genomen zijn om het energieverbruik, dat van bij het begin aan de recente normen voldeed, in te perken. Voor 2019 bedroeg het verbruik voor het gebouw dat door perspective.brussels in gebruik is genomen: a) elektriciteit = 278,570MWh b) gas = 280,317MWh c) stookolie = n.v.t. d) water = 550m³ (berekend tussen 16/10/2018 en 11/10/2019) De kostprijs van het verbruik voor het gebouw dat door perspective.brussels in gebruik is genomen, bedroeg in 2019: a) elektriciteit = 45245,26€ b) gas = 11296,68€ c) stookolie = n.v.t. d) water = 2521,17€ (berekend tussen 16/10/2018 en 11/10/2019) Omdat het gebouw van perspective.brussels onlangs gerenoveerd werd en omwille van zijn configuratie is er in 2019 geen programma voor de productie van schone energie opgezet. Voor wat de GOB betreft Reeds sinds lang besteedt de GOB bijzondere aandacht aan het duurzame karakter van haar activiteiten, aan bewustmaking rond milieu en de correcte toepassing van wetten en regelgevingen. De klimaatuitdagingen vallen daar zeker onder, maar ook de luchtkwaliteit, duurzame mobiliteit en afvalbeheer. Dit vormen slechts een aantal thema’s waarrond de GOB dagelijks werkt. Op het vlak van energie voert de GOB jaarlijks verschillende acties om haar personeelsleden ervan bewust te maken minder energie te verbruiken. Zo organiseerde de GOB in 2019 een dikketruiendag. In het tweede kwartaal werd via het intranet een sensibiliseringsbericht verstuurd waarin een oproep voor minder digitale vervuiling werd gedaan. In de intranetrubriek gewijd aan het milieubeleid van de GOB wordt een overzicht geboden van goede milieupraktijken, waaronder maatregelen om het energieverbruik te verminderen. In het kader van het project Be Connected wordt ook aandacht besteed aan het terugdringen van niet-zuinige toestellen. In het kader van het PLAGE-programma (Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie) heeft de GOB de volgende acties ondernomen: - Aanstelling van een PLAGE-coördinator (bij de directie Facilities); - Centralisatie van het energiethema in een nieuwe functionele cel; - Inschrijving van ambtenaren voor de opleidingen van het BIM; - Identificatie van het vastgoedbestand (locaties, oppervlakten, bestemmingen, enz.). In het kader van het NRClick-programma heeft de GOB (directie Facilities) de volgende acties ondernomen: - Goedkeuring van de GOB in verband met de HVAC-onderhoudsdienst (heating, ventilation and air-conditioning of verwarming, ventilatie en airconditioning) van de aankoopcentrale; - Goedkeuring van de lijst met gebouwen die voldoen aan de toetredingsvoorwaarden van de betreffende aankoopcentrale; Ondertekening van de documenten om in te tekenen op de diensten die Sibelga aanbiedt; - Goedkeuring van de aansluiting van de GOB bij de aankoopcentrale. Het energieverbruik van de GOB bedroeg in 2019: 2188,94kWh/VTE, d.w.z. 12.62% minder dan in het referentiejaar 2017. Een gedetailleerd overzicht samen met de energiekosten van de GOB zijn als bijlage bij dit antwoord gevoegd. Naar aanleiding van de verhuizing van de GOB naar de Silver Tower werd veel aandacht besteed aan de duurzaamheid van het gebouw en aan het terugdringen van het energieverbruik in dit moderne, nieuwe gebouw, dat beter geïsoleerd is en uitgerust is met faciliteiten die ervoor zorgen dat er geen energie wordt verspild. Wat mijn bevoegdheid Veiligheid betreft en meer bepaald de instelling Brussel Preventie en Veiligheid. Naar aanleiding van de lopende inrichtingswerken op de nog niet gebruikte verdiepingen (plaatsing van kantoorwanden) heeft Brussel Preventie & Veiligheid regulatoren geplaatst op het verkoelings- en verwarmingssysteem om de temperatuur en de CO2 te meten in de lokalen. Deze installatie optimaliseert het temperatuurcomfort in de kantoren en werkt tegelijk energiebesparend omdat het de ruimte snel en nauwkeurig op de gewenste temperatuur brengt en zo verspilling vermijdt. BPV heeft eveneens multifunctionele kranen aangekocht en geïnstalleerd die voorzien zijn van ecologische en hygiënesensoren en een elektrische handendroger (een besparing van water, papier en CO2). Het verbruik van BPV voor het jaar 2019:
De energiekosten van BPV voor het jaar 2019 bedragen
BPV heeft geen eigen energieprogramma ontwikkeld (geen zonne- of fotovoltaïsche panelen). Het gebouw dat BPV betrekt, is in 2016 door de eigenaar volledig gerenoveerd. In het kader van mijn bevoegdheid Imago van Brussel en derhalve de instellingen Screen.brussels en Visit.brussels vindt u hierna de volgende elementen van antwoord op uw vraag: 1. Structurele maatregelen gericht op een verminderd energieverbruik Screen.brussels Er geldt geen specifieke maatregel: screen.brussels fund is een vzw met slechts 3 VTE die kantoren huurt die in 2017 zijn gerenoveerd en beschikken over een uitstekende isolatie en een laag energiegebruik. De verluchting gebeurt op natuurlijke wijze (geen airconditioning) en de ruimten kennen een sterke lichtinval (op de derde verdieping met doorschijnende wanden). Het elektriciteits- en verwarmingsverbruik wordt daarmee ten volle geoptimaliseerd. Visit.brussels Visit.brussels is huurder in het Konings-BIP-complex van de GOB en kan derhalve niet op alle gestelde vragen een antwoord verstrekken. Wat de structurele maatregelen betreft, kan enkel de GOB antwoorden op de globale vragen over de verschillende gebouwen beheerd onder beheer van het Gewest. 2. Verbruik Screen.brussels Eigen elektriciteitsverbruik: 2.216 KWH De elektriciteit voor de gemeenschappelijke delen, gasverwarming en waterverbruik zijn begrepen in de gemene lasten, die geen detail geven over het verbruik in meet- of energie-eenheden. Visit.brussels Het waterverbruik voor dit jaar bedraagt 2068 M³ voor de gebouwen van het BIP en Lalaing samen. Voor het gas- en het elektriciteitsverbruik wordt verwezen naar het antwoord dat wordt verstrekt door de GOB. 3. Kostprijs Sceen.brussels Eigen elektriciteitsverbruik: 531 € TTC Elektriciteit gemeenschappelijke delen en parking: 327.85 € TTC Gas voor verwarming: 454 € Water: 131,52 € Visit.brussels De kost voor de waterfactuur bij Vivaqua voor 2019 bedraagt 7808,66 euro excl. BTW. De GOB voorziet in een antwoord voor de bedragen voor gas en elektriciteit. Het betreft verwarming op gas. 4. Energieproductie- en isolatieprogramma’s Screen.brussels Er geldt geen specifieke maatregel aangezien het gebouw perfect geïsoleerd is en weinig energie verbruikt met zijn natuurlijke ventilatie en zeer heldere ruimten. Visit.brussels Ook hiervoor wordt verwezen naar het antwoord verstrekt door de GOB. |
||||||||||||||||||||