Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende energieverbruik van de instellingen onder uw toezicht.

Indiener(s): Pierre Kompany
aan: Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 506)

Datum ontvangst: 18/08/2020		Datum publicatie: 19/10/2020
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 19/20	Datum antwoord: 01/10/2020

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
18/08/2020	Ontvankelijk	p.m.

Vraag	De klimaatuitdagingen zijn een beleidsprioriteit geworden. De strijd tegen energieverspilling is dan ook van vitaal belang. Dat is niet enkel zo voor het leefmilieu, maar ook voor de begroting, aangezien energie steeds duurder wordt en een steeds grotere hap neemt uit de budgetten van de gezinnen, bedrijven, overheden en diverse entiteiten. In dat verband wil ik u vragen welke maatregelen de verschillende overheidsinstellingen die onder uw toezicht staan, hebben getroffen om hun energieverbruik terug te schroeven. 1. Welke structurele maatregelen heeft elk van die instellingen in 2019 getroffen om het volgende verbruik te verminderen: a) elektriciteit; b) gas; c) eventueel stookolie; d) water? 2. Wat is het verbruik van elke instelling afzonderlijk voor: a) elektriciteit; b) gas; c) eventueel stookolie; d) water? 3. Wat zijn de kosten van elk van de instellingen in 2019 voor: a) elektriciteit; b) gas; c) eventueel stookolie; d) water? 4. Hebben de instellingen in de loop van 2019 programma's opgezet voor de productie van schone energie via zonne- en/of fotovoltaïsche panelen en/of andere middelen? Hebben ze in dezelfde periode programma's opgezet voor de isolatie van de lokalen en gebouwen die ze betrekken?


Antwoord	Brussel Mobiliteit: a) elektriciteit: Deze structurele maatregelen werden getroffen voor de openbare verlichting in 2019: 1. de installatie van een testproject voor een slim verlichtingssysteem voor de nieuwe inrichting aan de Ninoofsepoort, die het vermogen van de openbare verlichting regelt op basis van de weggebruikers die ze detecteert. 2. De vervanging van de oude openbare verlichtingssystemen door spaarzamere systemen (bijvoorbeeld ledverlichting) 3. Hetzelfde geldt voor de tunnels: de verlichtingstoestellen worden geleidelijk vervangen door minder energieverslindende ledtoestellen. 4. De structurele maatregelen getroffen voor de verkeerslichten in 2019 betroffen de voortzetting van de omvorming van kruispunten in ledtoestellen. De eerste ledtoestellen zijn in 2003 geplaatst (ze gaan al meer dan twee keer zo lang mee als hun fabricagelevensduur). 74% (451/608) van de kruispunten hebben momenteel ledverlichting, 10% in laagspanning (halogeen), 16% in 230 V. 5. Alle nieuwe ITS-systemen (zoals snelheidsmelders en parkeergeleidingspanelen) hebben altijd (energiebesparende) led-displays. Al het andere ITS-materiaal (Manbru-netwerk/modems/...) is "state of the art" (verbruikt niet meer dan strikt nodig). b) gas Niet van toepassing bij Brussel Mobiliteit. Wat de gebouwen betreft, beschikt BM niet over deze inlichtingen. Wend u tot de toezichthoudende minister van de GOB. c) stookolie, in voorkomend geval Wat de gebouwen betreft, beschikt BM niet over deze inlichtingen. Wend u tot de toezichthoudende minister van de GOB. Hoewel de diensten van Brussel Mobiliteit geen stookolie gebruiken om zich te verwarmen, koopt BM wel brandstof aan voor de motoren van de No-breaks (noodaggregaten) voor het geval de elektriciteitstoevoer onderbroken wordt in de tunnels, om zo de veiligheid te kunnen blijven verzekeren. In 2019 is de overheidsopdracht uitgeschreven voor de vervanging van de noodaggregaten van de Belliardtunnel (werken aan de gang in 2020). De motoren van de nieuwe aggregaten verbruiken minder energie. d) water Brussel Mobiliteit neemt het waterverbruik van de openbare fonteinen en de tunnels (onderhoud en brandkranen) ten laste. De openbare fonteinen werken met een gesloten circuit. Een systeem regelt voortdurend de waterniveaus om het niveau van elke fontein minimaal te houden en eventuele verliezen aan te vullen. Het waterverlies is te wijten aan verdamping tijdens de zomer, water dat buiten de bekkens spat door de wind (bepaalde fonteinen zijn uitgerust met een windmeter die de sterkte van de stralen aanpast om die effecten te minimaliseren), en het leegmaken van de fonteinen om ze te onderhouden en buiten/in dienst te stellen voor/na de winter. Brussel Mobiliteit let bijzonder op elk abnormaal verbruik om eventuele lekken zo snel mogelijk op te sporen (ondergrondse lekken blijven het moeilijkst op te sporen). Zoals het er nu voorstaat, lijkt het lastig het waterverbruik nog verder terug te dringen, gelet op de verschillende waterbesparingssystemen die al geïnstalleerd zijn wat de fonteinen betreft. Naast de fonteinen heeft Brussel Mobiliteit ook initiatieven genomen om de aanplantingen spaarzamer te besproeien. Net aangeplante bomen moeten immers de eerste jaren die volgen op de aanplanting besproeid worden. Er worden intussen al drie jaar lang drukmetende sondes in de grond geplaatst bij de aanplanting van bepaalde jonge bomen om de watertoevoer te optimaliseren. Door deze sondes geven we op het juiste moment de juiste hoeveelheid water aan de bomen. Daardoor besparen we niet enkel water, maar ook kilometers afgelegd door onze dienstverlener. Dit levert dus op verschillende vlakken winst op. We beschikken niet over een precies cijfer van de bespaarde hoeveelheid water, maar het gaat om honderden kubieke meters. Een tweede besparing op drinkwater is de deelname aan het project voor het hergebruik van opgevangen water om het grondwaterpeil te doen zakken bij grote werken (zo heeft onze dienstverlener dit water bijvoorbeeld gerecupereerd bij de bouwplaats van Thurn & Taxis in 2019 om er de bomen mee te besproeien). Tot slot is er het onderhoud van de tunnels, dat water vereist. De laatste jaren heeft Brussel Mobiliteit er nochtans de voorkeur aan gegeven machines voor "droge reiniging" te gebruiken, maar voor bepaalde taken is er nog altijd water vereist. a) elektriciteit: De elektriciteit die Brussel Mobiliteit verbruikt, valt op te delen in drie percelen: laagspanning, hoogspanning en forfaitair verbruik. Het forfaitair verbruik stemt overeen met het verbruik dat niet aangerekend wordt via een meter, maar waarvan de berekening gebaseerd is op het vermogen van de bevoorrade uitrusting; het betreft dus een theoretische berekening die naargelang de omstandigheden min of meer kan afwijken van het werkelijke verbruik. Voor het hoogspanningsverbruik en het forfaitaire verbruik wordt maandelijks een overzicht opgesteld (overzicht op afstand of theoretische schatting). Het is dus mogelijk het totaalverbruik voor 2019 te bepalen. Voor het laagspanningsverbruik is dit niet mogelijk. De berekening gebeurt immers op basis van het indexverschil tussen twee verbruiksoverzichten, maar de periode tussen twee overzichten kan sterk variëren (dat kan gaan van drie à vier maanden tot twee jaar in extreme gevallen), en er worden het hele jaar door overzichten opgemaakt (Brussel Mobiliteit beschikt over meer dan 750 meters). Daarom betaalt Brussel Mobiliteit voorschotten, net als alle burgers, en het bestuur krijgt vervolgens een afrekeningsfactuur in de maand die volgt op het indexoverzicht. Maar aangezien de regulariseringsperiode twee jaar bestrijkt (soms drie in extreme gevallen), is het onmogelijk het verbruik per jaar te achterhalen, te meer omdat sommige voorzieningen in bepaalde seizoenen meer verbruiken (een wintermaand komt neer op twee à tweeënhalf keer een zomermaand voor de openbare verlichting). Dat levert het volgende op: Voor hoogspanning: 23.150 MWu (van 01.01.2019 tot 31.12.2019) Voor forfaitair verbruik: 4.770 MWu (van 01.01.2019 tot 31.12.2019) Voor laagspanning: 15.205 MWu (verbruik dat deels 2018 en deels 2019 beslaat, tot aan de datum van de afrekeningsfactuur opgestuurd in 2019). Opmerking: aangezien er van nu tot eind 2020 nog indexoverzichten gepland staan (voor een periode die deels 2019 en deels 2020 beslaat), was dit onmogelijk te berekenen, zelfs niet door de uitsluitend in 2019 verbruikte laagspanningselektriciteit te proratiseren. b) gas: Niet van toepassing bij Brussel Mobiliteit. c) stookolie, in voorkomend geval: Tunnels: ongeveer 6.000 liter per jaar voor de noodaggregaten van de Belliardtunnel d) water: Net als voor de laagspanningselektriciteit worden de indexoverzichten het hele jaar door opgemaakt, en een afrekeningsfactuur wordt bezorgd in de maand die volgt op het overzicht. Het verbruik slaat dus altijd op twee jaren, maar met verschillende dekkingsperiodes (voor sommige gaat dit van februari van jaar N tot februari van jaar N+1, terwijl het voor andere gaat om de periode van juli van jaar N tot juli van jaar N+1). Het is dus moeilijk een precies verbruik voor enkel 2019 te bepalen, maar het betreft een cijfer in de grootteorde van 17.500 tot 18.000 m³ voor de fonteinen en 12.500 m³ voor de tunnels. a) elektriciteit Voor hoogspanning: € 3.243.766,09 Voor forfaitair verbruik: € 836.310,20 Voor laagspanning: € 2.423.512,93 Opmerking: er valt op te merken dat de elektriciteitslevering in 2019 een opdracht tegen vaste prijs betrof (de prijs was vastgelegd op 1 december van het voorgaande jaar). Sinds 1 januari 2020 is Brussel Mobiliteit lid van de aankoopcentrale voor elektriciteitslevering van Sibelga. Dat is een leveringsopdracht tegen variabele prijs. Voor 2019 werd de elektriciteitsprijs op 1 december 2018 vastgesteld op 60,35 euro per MW (de elektriciteitsprijs had een piek van meer dan 70 euro/MW bereikt in november 2018 wegens problemen in de kerncentrales. Dat vormde een meerprijs, aangezien de elektriciteitsprijs in 2019 schommelde tussen 45 en 50 euro per MW, maar dat is dan de tegenprestatie voor een vaste elektriciteitsprijs; soms loont het en soms niet. Dat is duidelijk het geval geweest in 2019, en dat feit maskeert de energiebesparingen in die periode. b) gas Niet van toepassing bij Brussel Mobiliteit. c) stookolie, in voorkomend geval; Tunnels: ongeveer 4.500 euro per jaar voor de noodaggregaten van de Belliardtunnel d) water Het jaarlijkse budget gewijd aan de openbare fonteinen bedraagt om en bij 70.000 euro, en dat voor het onderhoud van de tunnels en de bevoorrading van de brandkranen om en bij 50.000 euro. Aangezien Brussel Mobiliteit enkel wegvoorzieningen beheert (openbare verlichting, fonteinen, verkeerslichten, radars, lichtschermen, ...) en geen gebouwen (die afhangen van een ander gewestelijk bestuur, namelijk Brussel Gewestelijke Coördinatie, Directie Facilities), heeft Brussel Mobiliteit geen enkel elektriciteitsopwekkingssysteem geplaatst. De directie Facilities heeft een programma opgezet voor de opwaardering van de daken van openbare gebouwen om te bepalen in welke mate die op te waarderen zouden zijn voor de plaatsing van fotovoltaïsche panelen en de terugwinning van regenwater. Deze dienst zal beter in staat zijn om meer informatie over dit onderwerp te verschaffen. Brussel Mobiliteit heeft ook beslist de kosten voor het elektriciteitsverbruik te optimaliseren door lid te worden van de aankoopcentrale voor elektriciteitsbevoorrading die Sibelga begin 2020 heeft opgestart. Het doel van dit lidmaatschap is aantrekkelijkere prijzen te genieten via een groepsaankoop. In 2019 zijn er geen zonnepanelen geplaatst. Dit zijn de stations uitgerust met zonnepanelen: · Belgica · Beekkant · Simonis · Hankar · Kraainem · Weststation · Delacroix · Petillon · Pannenhuis · Heizel · Beaulieu · Delta MIVB 1.Wat betreft elektriciteit volgt de MIVB momenteel haar meerjarenplan voor relighting met LED’s in haar ateliers en stelplaatsen. In 2019 werd de verlichting in gebouwen als Haren, Jacques Brel en Centrale Werkplaats vervangen. Wat betreft stookolie wordt enkel nog het atelier van Kuregem op stookolie verwarmd. Het vernieuwen van de verwarmingsinstallatie werd niet voorzien aangezien de ploegen verhuisd zouden worden naar een nieuw gebouw in Haren. We willen u eraan herinneren dat het overgrote deel van het dieselverbruik van de MIVB gelinkt is aan de uitbating van haar busvloot. In 2019 zet de MIVB de energietransitie van haar busvloot verder koers met de komst van 25 elektrische gelede bussen en 74 hybride gelede bussen. Wat betreft het gasverbruik werden talrijke projecten uitgevoerd om het gasverbruik van de MIVB te verminderen, met name de vernieuwing van verwarmings-installaties en de verbetering van de afstelling daarvan door een centraal beheerssysteem in gebruik te nemen. In 2019 werd de verwarmingsinstallatie in de onderhoudshal voor bussen te Haren volledig vernieuwd. Wat betreft het water, worden bij de nieuwe gebouwen die ontworpen worden ambitieuze technieken geïntegreerd om het verbruik van leidingwater te verminderen via performante uitrustingen, regenwaterrecuperatie en hergebruik van water voor het wassen van voertuigen. De MIVB zoekt voortdurend manieren om water- en energieverbruik beter te kunnen opvolgen. Er werd een partnership afgesloten met Sibelga in het kader van het programma NRJ Click. Zo zal het energiebeheer van op afstand kunnen uitgebreid worden op verschillende sites van de MIVB in 2020. 2.In 2019 bedroeg het energieverbruik van de MIVB: a. 251.215.521 kWh totaalverbruik aan elektriciteit (tractie-energie inbegrepen) waarvan79.061.222 kWh voor de infrastructuur (gebouwen) b. 42.484.802 kWh gasverbruik c. 145.745 liter mazout voor verwarming d. 121.486 m³ water 3. Voor de MIVB bedroeg in 2019: a. De kost voor elektriciteit: 15.460.675 euro b. De kost voor gas: 1.535.384 euro c. De kost voor verwarmingsmazout: 72.497 euro d. De kost voor water: 478.655 euro 4.De MIVB besliste om de daken van bepaalde stelplaatsen uit te rusten met zonnepanelen via het programma SolarClick. In 2019 werden 2.748 panelen geïnstalleerd op de site van de tramstelplaats in Elsene. Er werd 4.707 m² bedekt met panelen, wat een productie van tussen de 718 en 784 MWh per jaar oplevert, wat zou neerkomen op 42% van het elektriciteitsverbruik van de gebouwen. Ook in Jacques Brel en in Schaarbeek werden in 2020 al zonnepanelen geïnstalleerd. Wat het Parkeeragentschap betreft: 1. De verantwoordelijke "ecodynamische onderneming" van parking.brussels ziet toe op de implementatie van meerdere goede praktijken (gebruik van papier met het Europees ecolabel, IT-park met het Energy Star-label, geïmplementeerd systeem voor het sorteren van afval, vervanging van halogeenverlichting door ledverlichting enzovoort). Er werden maatregelen genomen om de bestaande verlichting te vervangen door ledverlichting. In de praktijk betekent dit dat elke defecte halogeenlamp wordt vervangen door ledverlichting. Het Agentschap is ook toegetreden tot de aankoopcentrale van Sibelga, die voor 100% groene elektriciteit levert aan het Agentschap. Deze maatregel is sinds januari 2020 van kracht. 2&3: Hoofdzetel Elek.: huurlasten Water: huurlasten Antenne Vorst Elek.: € 3.113,81 Water: huurlasten Antenne Anderlecht Elek.: € 2.110,78 Water: € 168,66 Antenne NW Elek.: € 4.689,51 Water: huurlasten Antenne Elsene Elek.: huurlasten Water: huurlasten Antenne Jette Elek.: € 780,92 Water:€ 67,91 4. Nee.