Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de toekomst van de Zuidwijk en het Victor-project.

Indiener(s)
Elisa Groppi
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 322)

 
Datum ontvangst: 26/08/2020 Datum publicatie: 19/10/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 30/09/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
26/08/2020 Ontvankelijk p.m.
30/09/2020 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    De Zuidwijk ondergaat nieuwe stedenbouwkundige omwentelingen als gevolg van het bestaan van een gewestelijk richtschema en vervolgens een ontwerp van richtplan van aanleg (RPA). In de Zuidwijk stellen verenigingen al lange tijd aan de kaak dat het recht op de stad voor alle inwoners door de overheid wordt opgeofferd ten gunste van particuliere projectontwikkelaars. In de jaren 1990-2000 werden honderden gezinnen onteigend (op twijfelachtige wijze...) om plaats te maken voor 300.000 m² extra kantoorruimte1.

- Hoe staat het met de goedkeuring van het RPA Zuid? Wat zijn de volgende stappen en welke datums zijn voorzien?
- In hoeverre werden de gemeenten betrokken bij het ontwerp van RPA? Welke contacten en formele vergaderingen? Welke standpunten hebben zij daar verdedigd? Zijn er notulen van die vergaderingen?

Onder de projecten van het toekomstige RPA is er het project van de 3 "Victor"-torens tussen Sint-Gillis en Anderlecht. Dit is een project dat sinds 2007 wordt aangestuurd door een consortium van twee vastgoedreuzen, Atenor en BPI. In 2015
2 en vervolgens in 20163heeft de Brusselse regering het Victor-project goedgekeurd en een toren (van 140 m hoog) aangekondigd die volledig gewijd is aan huisvesting (37.500 m² of ongeveer 375 woningen), en 65.000 m² kantoorruimte in 2 andere torens. In maart 20204 hebben we vernomen dat het in feite gaat om 72.000 m² kantoorruimte (twee derde kantoren dus, ondanks de 50/50-verdeling die in het richtschema werd beloofd), maar vooral dat 134 van de 375 woningen zullen worden gebouwd door Atenor-BPI via de wedstrijd van de gewestelijke openbare ontwikkelaar CityDev (102 "geconventioneerde"-woningen + 32 "vrije"-woningen).

- Wat is er in het kader van het Victor-project beslist over de stedenbouwkundige lasten? Hoe kan deze beslissing worden gerechtvaardigd? Zijn ze in het voordeel van de gemeenten (Sint-Gillis en Anderlecht)? Hoe zit het met de stedenbouwkundige vergunning? Wat deze hefbomen en de toewijzing op de site van het toekomstige Victor-project betreft, wat is het standpunt van het Gewest en welke hefbomen heeft het gebruikt?

- In hoeverre werden de gemeenten betrokken bij het Victor-project? Welke contacten en formele vergaderingen? Welke standpunten hebben zij daar verdedigd? Zijn er notulen van die vergaderingen?

- Waarom wilde de BGHM niet een deel van het project in handen nemen? Welke contacten zijn er met de BGHM gelegd?

- Waaruit bestaat de bijdrage van CityDev aan het Victor-project precies? Welke overeenkomst werd gesloten? Welke transacties (financiële of andere)? Welk bestek inzake de woningen? Waarover gaat het wanneer er sprake is van "32 vrije woningen"? Kunt u ons die overeenkomst bezorgen?

- Wat weten we over de ongeveer 240 andere woningen die rechtstreeks door Atenor-BPI zouden moeten worden gebouwd?


1 https://www.lalibre.be/regions/bruxelles/le-midi-plus-jamais-ca-51b8ac95e4b0de6db9b73d0d
2 https://plus.lesoir.be/art/930037/article/actualite/regions/bruxelles/2015-07-07/quartier-du-midi-aura-tete-dans-nuages
3 https://plus.lesoir.be/22913/article/2016-01-25/gare-du-midi-la-mue-du-quartier-sur-les-rails
4 https://www.architectura.be/fr/actualite/42124/appel-a-projets-de-citydevbrussels-188-nouveaux-logements-en-region-bruxelloise?fbclid=IwAR1Re35B9V8ZcLXjMOcKeJuVWAv8g3cVEXa5Scgz9rcY_QFcXIutGMZ4MHE
 
 
Antwoord    Het ontwerp-RPA Zuidwijk en het bijhorende MER werden mij bezorgd nadat ze ter advies voorgelegd waren aan het GCTO. Ik hoop het in de loop van de volgende weken aan mijn Regering voor te kunnen leggen. Nadien volgt dan zoals voorzien in de wetgeving het openbaar onderzoek dat over een periode van 60 dagen loopt. Op dat ogenblik zullen de betrokken gemeenten de kans krijgen een formeel advies te formuleren over het ontwerp-RPA. De gemeenten Anderlecht en van Sint-Gillis zijn echter ook rechtstreeks betrokken geweest bij de volledige uitwerking van het ontwerp-RPA. Met de bevoegde gewestelijke besturen en beleidsverantwoordelijken maakten zij deel uit van het stuurcomité van het project dat sinds de start van de uitwerking tien keer is samengekomen. Daarnaast heeft perspective.brussels tal van thematische werkgroepen georganiseerd waaraan de gemeenten hebben deelgenomen, onder meer omtrent mobiliteit, de openbare ruimte, het parkeerbeleid, enz.

Wat het Victor-project betreft, heb ik vóór de zomervakantie de gelegenheid gekregen in deze commissie een stand van zaken te geven. Voor een volledige beschrijving van de gunningsprocedure wil ik u daarom verwijzen naar het verslag betreffende mondelinge vraag 156 van de heer Van Goidsenhoven. Het project omvat twee delen: een dat handelt over huisvesting en een ander over kantoorruimte. Voor het huisvestingsgedeelte hebben de projectontwikkelaars in 2019 een dossier ingediend in het kader van een projectoproep van citydev.brussels. Op basis van een advies uitgebracht door een adviescomité waarin onder meer de twee gemeenten vertegenwoordigd waren op wier grondgebied het terrein zich bevindt, heeft de raad van bestuur van citydev.brussels op 24 februari jongstleden de opdracht aan dit project toegewezen. De deelname van Citydev aan het Victor-project bestaat erin 102 geconventioneerde woningen te subsidiëren bij de ontwikkeling van dit project, dat dus geconventioneerde woningen omvat, maar ook vrije woningen (wat overeenkomt met vrije woningen die niet in aanmerking komen voor gewestelijke subsidies krachtens het decreet van 26 september 2016), handelszaken, polyvalente ruimtes en een ruimte bestemd voor co-working. In bijlage vindt u een kopie van de beslissing van de raad van bestuur met betrekking tot de toewijzing van de projectoproep.

Het project zou dus +/- 17.000 m² aan woningen tellen, wat neerkomt op een dichtheid die lager is dan de huisvestingsoppervlakte die aanvankelijk in het richtschema voor de Zuidwijk en deze die bij de opmaak van het RPA op tafel lag, werd voorzien. Dit nieuwe huisvestingsproject en zijn geringere dichtheid maakt een betere integratie in de stedenbouwkundige context mogelijk, door bouwhoogten te bepalen die meer in overeenstemming zijn met de bouwhoogten die in het Kuifje-huizenblok en de aangrenzende huizenblokken voorkomen. Nochtans zal er inderdaad gezocht moeten worden naar een nieuw evenwicht met het kantoorgedeelte. De 72.000 m² kantoorruimte waar u gewag van maakt, vormt geen deel van het project dat door citydev.brussels is goedgekeurd en er worden nog gesprekken over gevoerd in het kader van de opmaak van het RPA. In dit plan zullen de dichtheid, de maximale bouwhoogten, de bestemmingen en de inplanting worden bepaald, waarbij er met name een openbare doorgang voorzien zal worden die de stationsbuurt met Kuregem zal verbinden.

Het Victor-project voorziet niet in sociale woningen. Zoals vermeld in het antwoord dat ik heb verstrekt op de vraag over de terreinen van de NMBS in de Zuidwijk, bereidt de Regering in het kader van het relanceplan instrumenten voor om de creatie van sociale woningen op particuliere terreinen te bevorderen, in samenwerking met de operatoren zoals de BGHM.

Vermits de verschillende onderdelen van het Victor-project een geheel vormen, bereiden de projectontwikkelaars een vergunningsaanvraagdossier voor het hele project voor. De eigenaars zullen uiteraard de bestaande procedures moeten volgen om de nodige vergunningen te verkrijgen en zich moeten houden aan het toekomstige RPA. Gezien de omvang van het project is het Gewest de vergunningverlenende overheid. De specifieke stedenbouwkundige lasten zullen dus in dit kader worden behandeld en niet in het kader van het ontwerp-RPA.