Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de lokale crisiscellen in Brussel.

Indiener(s)
Fouad Ahidar
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 348)

 
Datum ontvangst: 14/09/2020 Datum publicatie: 11/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 22/10/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/09/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In de pers wordt geregeld naar aanleiding van de COVID-19-crisis verwezen naar een lokale crisiscel in Brussel, waar onder andere gemeenten en ook onderwijs in vertegenwoordigd zijn.

In de lokale crisiscel zou onder andere worden beslist of scholen van code geel naar code oranje of rood moeten overschakelen. Onze 19 gemeenten kregen een paar dagen geleden de raad van de RAG (Risk Assesment Group) om de lokale crisiscellen samen te roepen. Maar het is nog vrij onduidelijk wie daarin concreet vertegenwoordigd wordt en hoe deze crisiscellen tewerk gaan.

Ik kan best begrijpen dat het de bedoeling is om zo snel mogelijk lokaal in te grijpen, maar dan met een duidleijke omkadering en in overleg met het Gewest.

Vandaar mijn vragen :

1. Zou u ons de werking van de crisiscellen kunnen toelichten ?
2. Hoeveel crisiscellen werden al bijeengeroepen in Brussel en wie beslist om deze samen te roepen?
3. Welke beslissingen kunnen in deze crisiscellen worden genomen en bij wie licht de uiteindelijke beslissing om bepaalde maatregelen in te voeren ?
4. Worden de Minister-President en/of de Gouverneur geadviseerd door de lokale crisiscellen ?
 
 
Antwoord    De vragen die u stelt, vallen onder de bevoegdheid van de Hoge Ambtenaar van de Brusselse agglomeratie. Ik geef u de elementen mee die mij zijn toegestuurd.


1. De werking van de crisiscellen

Het geldend verordenend kader berust in het koninklijk besluit van 22 mei 2019 betreffende de noodplanning en het beheer van noodsituaties op gemeentelijke en provinciale schaal en betreffende de rol van de burgemeesters en de provinciegouverneurs in geval van gebeurtenissen en crisissituaties die een coördinatie of beheer op nationaal niveau vereisen (verschenen in het Belgisch Staatsblad op 27 juni 2019).

Krachtens deze regelgeving worden de crisiscellen samengeroepen door de Hoge Ambtenaar.

a. De veiligheidscel (artikel 1, 1° a en b, artikel 1, 5° en artikel 4) is het multidisciplinair adviesorgaan voorgezeten door de bevoegde overheid en moet deze laatste bijstaan bij de uitoefening van haar bevoegdheden inzake noodplanning. Op gemeentelijk niveau is de bevoegde overheid de burgemeester, op provinciaal niveau de provinciegouverneur en op niveau van de Brusselse agglomeratie is dit krachtens artikel 48 van de bijzondere wet van 12 januari 1989 de Hoge Ambtenaar.

b. Het coördinatiecomité (artikelen 1, 22° en 32) is het multidisciplinair adviesorgaan voorgezeten door de bevoegde overheid dat ermee belast is deze in noodsituaties bij te staan bij de coördinatie van de beleidslijnen op strategisch vlak. Het komt samen in het crisiscentrum opgericht door de bevoegde overheid.

Als de Minister van Binnenlandse Zaken evenwel de federale fase afkondigt, is hij - en bij uitbreiding de federale overheid - verantwoordelijk voor de strategische coördinatie van de noodtoestand en vervalt elke provinciale of gemeentelijke fase (artikel 28, § 1). In dit omstandigheden kan er geen strategische gemeentelijke of provinciale coördinatie zijn in de zin van het koninklijk besluit van 22 mei 2019, wat inhoudt dat geen enkel gemeentelijk of provinciaal coördinatiecomité kan worden vervangen.

c. De Provinciale of de Gemeentelijke Crisiscel (artikel 28, § 2). Tijdens een federale fase bieden evenwel de betrokken gouverneurs en burgemeesters wel ondersteuning aan de coördinatie van het federaal beleid, elk op zijn grondgebied. Dit houdt in dat zij de federale beslissingen ten uitvoer brengen en aanvullende beslissingen kunnen treffen die gelden voor het lokaal niveau, in overleg met het federaal niveau. Artikel 23 § 1 van het ministerieel besluit van 30 juni 2020 houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken neemt deze regel over en verduidelijkt deze.

Daartoe mogen de gouverneurs en burgemeesters de leden van hun coördinatiecomité samenroepen in een provinciale of gemeentelijke crisiscel en de relevante delen van hun nood- en interventieplan ten uitvoer brengen. Het betreft meer bepaald de coördinator van de noodplanning en de strategisch directeur van elke betrokken discipline.


2. Hoeveel crisiscellen zijn in Brussel al samengeroepen en wie beslist hiertoe?

Bij de beheersing van nood- en crisissituaties draagt de Hoge Ambtenaar de verantwoordelijkheid voor de uitvaardiging van een provinciale fase en voor het samenroepen van een Provinciale Crisiscel met vertegenwoordigers van de verschillende disciplines en alle andere dienstige deskundigen in functie van de situatie die zich voordoet.

Op 13 maart 2019 werd de federale fase uitgevaardigd voor de beheersing van de Covid-19 crisis, wat met zich meebrengt dat de leden van de provinciale crisiscel ondersteuning bieden aan het federaal crisisbeheer.

Nog vóór de uitvaardiging van de federale fase, op 28 januari 2020, vestigde de Hoge Ambtenaar naar aanleiding van de Veiligheidscel de aandacht van de leden op de gezondheidstoestand in China op basis van de beschikbare informatie, waarbij deze van de WHO.

Enkel de vertegenwoordigers van de disciplines zijn voor deze vergaderingen uitgenodigd. Deze vonden plaats zonder vertegenwoordigers van het kabinet van de Minister-President of van Minister Maron of de Ministers in persoon.

Vervolgens nam de Hoge Ambtenaar het initiatief om met aanwezigheid van alle betrokkenen de Veiligheidscel samen te roepen op dinsdag 10, vrijdag 13 en woensdag 18 maart, op dinsdag 5 mei en op dinsdag 16 juni 2020. De leden zijn steeds per e-mail op de hoogte gesteld van het crisisbeheer.

Deze vergaderingen werden niet uitgebreid met het kabinet van de Minister-President of van Minister Maron of van Minister Maron of de Ministers in persoon.

In de context van artikel 23 van het ministerieel besluit van 30 juni, vervangen door artikel 13 van het ministerieel besluit van 24 juli betreffende de rol van burgemeesters en gouverneurs bij een lokale opleving van de epidemie is de provinciale crisiscel meermaals samengekomen.

Op grond van deze maatregel kunnen burgemeesters en gouverneurs naar aanleiding van het federaal crisisbeheer aanvullende beslissingen nemen bij de regels uitgevaardigd door het federaal niveau in gemeentelijke en provinciale crisiscellen. Zo werd de provinciale crisiscel zoals deze werd uitgebreid met de Burgemeesters samengeroepen op vrijdag juli, donderdag 6 augustus, zaterdag 26 september en woensdag 7 oktober 2020.

Enkel die vergaderingen vonden plaats in aanwezigheid van het kabinet van de Minister-President of van Minister Maron of van Minister Maron en de Ministers in persoon, met uitbreiding van de burgemeesters.


3. Welke beslissingen kunnen in deze crisiscellen worden genomen en wie neemt de eindbeslissing om maatregelen ten uitvoer te brengen?

Van bij de uitvaardiging van de federale fase van de crisis zijn de disciplines met een groot aantal e-mails op de hoogte gehouden van de toestand en de genomen beslissingen. Aangezien het een gezondheidscrisis betreft, is ook dagelijks vergaderd met de verschillende onderdelen van het medisch beroep.

De provinciale crisiscellen worden samengeroepen en voorgezeten door de Hoge Ambtenaar.

- Vrijdag 31 juli
Deze crisiscel sluit aan bij een ontmoeting met de burgemeesters. Er wordt beslist geen bijkomende maatregelen te nemen en te blijven sensibiliseren voor de preventiemaatregelen. Er wordt aan herinnerd dat de toestand van nabij wordt opgevolgd en dat in functie van de verdere evolutie van de epidemiologische curve bijkomende maatregelen kunnen worden genomen.

- Donderdag 6 augustus 2020
Er wordt beslist het dragen van een mondmasker te verplichten in de openbare ruimte zodra het aantal besmettingsgevallen de grenswaarde van 50 besmettingen/10.000 inwoners over heel het Brussels Hoofdstedelijk grondgebied op zeven dagen tijd zou overstijgen. De Minister-President wordt ermee belast deze beslissing middels een politieverordening ten uitvoer te brengen. Er wordt eveneens beslist te communiceren over de verschillende mogelijkheden inzake testing en over de voorziene toename van de capaciteit voor de volgende weken.

- Zaterdag 26 september
Er wordt beslist dat het verplicht is om steeds een mondmasker bij te hebben, zodat men het kan opzetten zodra men in een zone komt waar het verplicht is om er één te dragen.  Buiten die zones blijft het sterk aanbevolen om een mondmasker te dragen, telkens wanneer het niet mogelijk is om fysieke afstand te bewaren.  De verordeningen van de burgemeesters dienen te bepalen waar het verplicht is een mondmasker te dragen (winkelzones en rond de scholen) en op welke tijdstippen de verplichting geldt. Ook wordt beslist tot de sluiting van de bars, drankgelegenheden voor alcoholische dranken, te sluiten van 23u tot 6u ‘s morgens vanaf maandag 28/09. Boekhandels die beschikken over een speelruimte
en alle andere winkels die drank of voeding verkopen, ook al is dit een nevenactiviteit, moeten sluiten om 22.00 uur. Het verbod op voedsel- en de drankconsumptie op markten. Al deze maatregelen werden geformaliseerd in een politieverordening genomen door de Minister-President.

- Woensdag 7 oktober
Om de werking van de ziekenhuizen bij de uitoefening van al hun opdrachten te vrijwaren, besliste de provinciale crisiscel tot de volgende maatregelen vanaf donderdag 8 oktober, en dit voor de duur van één maand:
o Bars en cafés, maar ook thee- en koffiehuizen moeten de deuren sluiten (gelegenheden waar alcoholische of niet-alcoholische dranken worden geserveerd).
o Sportclubs zowel voor profsporters als voor amateurs moeten de kantine sluiten.
o Amateursportclubs mogen niet lager publiek binnenlaten in overdekte ruimten (gesloten deuren).
o Feestzalen moeten de deuren sluiten.
o In de hele openbare ruimte van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het verboden alcohol te verbruiken.
o De gemeenten worden ermee belast te onderzoeken welke protocollen en maatregelen genomen dienen te worden voor douches en vestiaires van sportzalen die zich op hun grondgebied bevinden.

Ook de volgende maatregelen worden vanaf donderdag 8 oktober met een maand verlengd.
o De sluiting om 22u van boekhandels die beschikken over een speelruimte en alle andere winkels die drank of voeding verkopen, ook al is dit een nevenactiviteit, (zoals al het geval was voor nachtwinkels).
o Het verbod op voedsel- en de drankconsumptie op markten.

De deelnemers aan de vergadering zijn het eens over het principe om de maatregelen voor het onderwijs ongewijzigd te laten. Code geel blijft gelden voor deze sector.


4. Worden de Eerste Minister en/of de gouverneur geadviseerd door deze lokale crisiscellen?

Naar aanleiding van de Covid19-crisis zijn de burgemeesters uitgenodigd voor en betrokken bij de beslissingen genomen in de provinciale crisiscel.

Bij andere noodsituaties kunnen zo ook een burgemeester of zijn vertegenwoordiger uitgenodigd worden.

De samenstelling van de provinciale crisiscellen is aangepast aan de aard van de toestand die beheerst moet worden, bovenop de bepalingen van het koninklijk besluit van 22 mei 2019.