Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het gevaar van platanen voor de gezondheid.

Indiener(s)
David Weytsman
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 554)

 
Datum ontvangst: 15/09/2020 Datum publicatie: 03/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 30/10/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
21/09/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De vrucht van de plataan bestaat uit haren die zelf microscopische naalden zijn. Deze komen terecht in de slijmvliezen van de neusholten, op de oogleden en de ogen, en veroorzaken rinitis, conjunctivitis en ademhalingsirritaties die in sommige gevallen ernstig kunnen zijn. Deze situatie komt niet uitsluitend in België voor. De gemeentebesturen van Parijs en Bordeaux hebben trouwens beslist om geen nieuwe platanen meer te planten in de verkeersaders, met name om de vermelde medische redenen. Toch wordt een nieuwe rij platanen geplant langs de eigen bedding van bus 71 ter hoogte van de Naamse Poort.

Graag een antwoord op volgende vragen:

- Hoe bepaalt u de soorten bomen die u plant? Is gezondheid een essentiële factor bij deze keuze?

- Worden in het Brussels Gewest nieuwe aanplantingen van platanen gepland, met name op plaatsen die door de MIVB worden gebruikt? Zo ja, waar en waarom specifiek platanen?

- Bent u, gezien het gevaar van platanen voor de gezondheid, van plan om platanen uit de stad te verplanten om andere soorten te planten die niet schadelijk zijn voor de gezondheid?
 
 
Antwoord    De boomsoorten worden gekozen aan de hand van verschillende criteria. Sommige daarvan zijn uitsluitingscriteria of omgekeerd criteria waaraan voldaan moet zijn, andere zijn voorkeurscriteria:
· afmetingen: is de soort - eens volgroeid - compatibel met de beschikbare ruimte, zowel bovengronds (gevels, bovenleidingen, enz.) als ondergronds (nutsvoorzieningen, tunnels, enz.)? Zo niet, is het dan redelijk deze bomen hun hele leven te snoeien (kosten, hinder door werken, hinder voor sommige omwonenden, enz.)?
· levensvatbaarheid:
o komen de abiotische omstandigheden in de stad overeen met het natuurlijke verspreidingsgebied van de soort (temperatuur, regenval, bodemkwaliteit, enz.)?
o lijdt de soort aan dodelijke ziekten die vaak voorkomen (inheemse iepen, Europese en Amerikaanse essen, enz.)?
· gezondheid: bepaalde zeer allergene soorten, zoals berken, waarvan er tientallen soorten zijn, zijn zo goed als uitgesloten; ook zeer doornige varianten van grote bomen zijn uitgesloten (
Robinia pseudoacacia van de natuurlijke doornige soort, Maclura pomifera, enz.).
· bevorderlijk voor de biodiversiteit: honingdragend, vruchten, al dan niet inheems, al dan niet invasieve soorten in de natuur.
· esthetisch: kleur van de bloemen, bladeren, schorsstructuur, groeisnelheid, enz.
· onderhoudsvriendelijkheid, dus mogelijkheid om zelfs lichtjes gesnoeid te worden: draagkracht, bijzondere gevoeligheid van de soort, enz.
· al dan niet beheersbare ongemakken: wortels die de wegbekleding omhoog doen komen, insecten die op voetgangers en voertuigen vallen, vlezige en glibberige vruchten op de voetpaden, enz.
· voorgeschiedenis: leopoldiaanse wegen, dezelfde soort in een bestaande lijn behouden, enz.
· globale kosten: Brussel Mobiliteit zal vanaf 2021 beheersplannen opstellen met daarin de verwachte investerings- en onderhoudskosten volgens de te bepalen doelstellingen.

De gezondheid vormt een belangrijk element in de keuze van de soorten. Zoals hierboven uitgelegd, worden de meest allergene of gevaarlijke soorten uitgesloten of naargelang het geval zo weinig mogelijk aangeplant.

Er dient ook te worden opgemerkt dat heel wat inheemse of geacclimatiseerde soorten allergeen zijn, zoals eiken, elzen, essen, beuken en hazelaars (waaronder de Byzantijnse hazelaar, een boom).

Het zou ongepast zijn deze soorten volledig te schrappen, waarvan sommige talrijk aanwezig zijn in grote Europese steden, waaronder in het bijzonder Brussel.

Als strategie zouden deze soorten gediversifieerd moeten worden, waardoor het aantal allergene deeltjes dat tegelijkertijd in de lucht aanwezig is, wordt verminderd. Deze diversifiëring biedt ook heel wat andere voordelen (biodiversiteit, landschap, humus, weerbaarheid tegen ziektes, enz.).


Brussel Mobiliteit wil de hoeveelheid platanen die in de stad aanwezig zijn geleidelijk verminderen, ten gunste van een diversifiëring van de soorten.

Dit gebeurt via een vermindering van het aantal projecten met platanen, maar niet door het volledig schrappen van deze soort, die heel wat voordelen biedt (weerstand tegen vervuiling, ziektes, genezing, groeisnelheid, enz.).

Daarnaast worden er soms platanen aangeplant in bomenrijen die enkel uit deze soort bestaan om dode of stervende bomen te vervangen. Dit wordt gedaan om de coherentie in het landschap te behouden, maar ook omdat deze boom in staat is naast reeds oudere bomen te leven.

In de lopende projecten bij de DIOV zijn er 16 aanplantingen van platanen gepland.


Er zijn geen plannen om enkel daarvoor platanen te kappen.