Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de conclusies van de onderzoeksgroep SAULE over het bouwproject voor overheidswoningen op de site van het Kwartelveld.

Indiener(s)
Joëlle Maison
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 306)

 
Datum ontvangst: 24/08/2020 Datum publicatie: 24/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 16/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
28/09/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In 2013 heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM) belast met de ontwikkeling, in opdracht van de openbare vastgoedmaatschappij (OVM) Le Logis, van een project voor de bouw van 80 sociale woningen op de site van het Kwartelveld, in de gemeente Watermaal-Bosvoorde. Hierbij stuitte de BGHM al snel op weerstand van sommige omwonenden, omdat deze nieuwe overheidswoningen gebouwd zouden worden op een stuk grond waar de Kwartelveldboerderij was gevestigd, een innovatief project voor stadslandbouw dat in omvang was gegroeid en ontegenzeggelijk een succes was onder de bevolking van Bosvoorde. Veel wijkbewoners hebben zich ingezet om duidelijk te maken dat ze gehecht zijn aan deze stadsboerderij en dat ze zich zorgen maken over de start van het project voor de bouw van sociale woningen dat ongeveer een derde van het terrein van het Kwartelveld zal gaan bezetten. De functie "wonen" concurreert met de functie "stadslandbouw" op dit perceel. De overheid moest dus werken aan een evenwichtige oplossing die het mogelijk zou maken om tegemoet te komen aan de dringende noodzaak om het aantal sociale woningen in het Brussels Gewest te verhogen en er tegelijk voor te zorgen dat dit landbouwkundig experiment, dat in overeenstemming is met de doelstellingen van duurzame ontwikkeling en een vector van sociale cohesie, niet in het gedrang zou komen.

Om rekening te houden met de meningen van de inwoners en om de harmonieuze ontwikkeling van de functies "wonen" en "stadslandbouw" veilig te stellen, heeft de gewestregering in juli 2017 een moratorium van drie jaar ingesteld op het bouwproject "Kwartelveld". Bovendien heeft zij het onderzoeksgroep SAULE (Symbiose Agriculture Urbaine Logement Ecosystème) opdracht gegeven om tijdens deze drie jaar een allesomvattend denkwerk over de toekomst van de site uit te voeren, met als doel een formule voor te stellen om de creatie van nieuwe openbare woningen te verzoenen met de bestendiging van de activiteiten van de boerderij. De SAULE-onderzoeksgroep bestaat uit burgers, onderzoekers, stedenbouwkundigen, professionals in de stadslandbouw en specialisten op het gebied van sociale informatie. Dankzij de financiering van Innoviris kon dit collectief tussen maart 2017 en maart 2020 een uitgebreide studie uitvoeren, teneinde de behoeften van de bewoners in kaart te brengen, de rol van landbouwactiviteiten in het leven van de wijk te onderzoeken en workshops, discussietafels, conferenties en bezoeken aan inspirerende voorbeelden te organiseren. Eerder dan zich te verzetten tegen de functies "huisvesting" en "landbouw", heeft de SAULE-onderzoeksgroep getracht de voorwaarden te omschrijven die bevorderlijk zijn voor een harmonieus samenleven van deze twee complementaire functies.

Op 27 juli kondigde de pers aan dat het collectief SAULE de conclusies van zijn studie had vrijgegeven. In het persbericht heeft de onderzoeksgroep voor het eerst de vele positieve aspecten van de ervaring van de Kwartelveldboerderij belicht: productie van kwaliteitsvoedsel dat bijna 400 mensen voedt, bevordering van korte circuits, creatie van een tiental banen, aanwezigheid van groene ruimten, behoud van biodiversiteit, kwaliteit van het landschap, participatieve dynamiek, gezelligheid, sociale cohesie, organisatie van feestelijke evenementen voor de inwoners en educatieve activiteiten voor kinderen, enz. In het licht van deze verschillende elementen is het collectief SAULE van mening dat de overheid alles in het werk moet stellen om het voortbestaan van deze innovatieve stedelijke ervaring veilig te stellen en de integriteit en de samenhang van dit landbouwproject, dat zijn waarde heeft bewezen, te behouden.

In hun persbericht geven de leden van de onderzoeksgroep echter aan dat ze de doelstelling van de gewestelijke overheid om nieuwe overheidswoningen in de wijk tot stand te brengen niet ter discussie willen stellen, maar dat ze dit willen bereiken door op een andere manier te werk te gaan. Zij zijn van mening dat het niet gepast zou zijn om één (of meer) gebouw(en) te bouwen op de site van het Kwartelveld, zoals gepland in het oorspronkelijke project dat door de BGHM is ontwikkeld. Volgens de auteurs van de studie zou de bouw van een of meer gebouwen de omvang van het perceel van de boerderij met een derde verminderen, waardoor een deel van de activiteiten van de boerderij in gevaar zou komen. Het collectief SAULE beveelt de Brusselse regering dan ook aan om het bouwproject Kwartelveld op te geven en andere wegen te verkennen om het aantal overheidswoningen in de wijk te verhogen. De onderzoekers stellen met name voor om de gebouwen in de John Eggericx-blokken te voorzien van verdiepingen, een nieuw gebouw te bouwen op de site van Tritomas, een tiental extra wooneenheden te creëren op de site van Zeegoden-Mimfen en de renovatie van een honderdtal leegstaande sociale woningen in de tuinsteden Le Logis en Floréal te bespoedigen. Voor de volledigheid is het ook belangrijk om te onthouden dat de burgemeester van Watermaal-Bosvoorde, Olivier Deleuze, tegen het bouwproject op de site van het Kwartelveld is en dat hij een studie heeft laten uitvoeren om een bijzonder bestemmingsplan (BBP) op te stellen dat het volledige terrein van de boerderij zou moeten bestrijken.

Graag een antwoord op volgende vragen:

Welke lessen heeft de gewestregering getrokken uit het onderzoek van de SAULE-onderzoeksgroep? Heeft de BGHM een advies uitgebracht over de conclusies van dit onderzoek en de aanbevelingen van het collectief SAULE?

Heeft de Brusselse regering het bouwproject Kwartelveld al opnieuw onderzocht in het licht van de conclusies van de studie van het collectief SAULE? Zo ja, welke beslissing heeft de gewestregering in deze zaak genomen? Heeft zij besloten af te zien van het project voor de bouw van 80 openbare woningen op de site van het Kwartelveld? Heeft de Brusselse regering reeds de mogelijkheid onderzocht, of is zij van plan te onderzoeken, om het aantal openbare woningen in deze wijk te verhogen door de verschillende suggesties van de SAULE-onderzoeksgroep op te volgen? Heeft de regering de BGHM gevraagd, of is zij van plan dit te doen, om haalbaarheidsstudies uit te voeren naar de verschillende alternatieve bouwprojecten die door het collectief SAULE worden genoemd (het toevoegen van verdiepingen aan de gebouwen in de John Eggericx-blokken, het creëren van nieuwe woningen in Tritomas en Zeegoden-Nimfen, ...)? Kunt u ons een schatting geven van de omvang van de begrotingsmiddelen die het Gewest zou moeten vrijmaken om deze alternatieve projecten te financieren? Zouden deze verschillende alternatieve sporen veel duurder kunnen zijn dan het oorspronkelijke project voor de productie van nieuwe woningen op het terrein van het Kwartelveld?

Tijdens dit eerste jaar van de zittingsperiode hebt u de lokale vertegenwoordigers (burgemeesters, schepenen voor huisvesting, OCMW-voorzitters, voorzitters van de raden van bestuur van de OVM's, ...) van elk van de negentien Brusselse gemeenten ontmoet om het sluiten van de "huisvestingscontracten" voor te bereiden, die de specifieke doelstellingen van elke gemeente op het vlak van het huisvestingsbeleid zouden moeten vastleggen. Heeft u het dossier van het Kwartelveld vermeld tijdens uw ontmoeting met het gemeentebestuur van Watermaal-Bosvoorde? Zo ja, wat is er dan uit deze discussies naar voren gekomen? Wat moeten de volgende stappen in dit dossier zijn?
 
 
Antwoord    De regering heeft het onderzoeksproject SAULE op 15/12/2016 geselecteerd in het CO-CREATE-programma dat door Innoviris wordt gefinancierd voor een bedrag van 533.870 euro.

De lancering van de SAULE-studie resulteerde inderdaad in het besluit van de regering op 6 juli 2017 om elk bouwproject op initiatief van de BGHM op de Cailles-site in Watermaal-Bosvoorde op te schorten, en dit op initiatief van mevrouw Fremault, die op dat moment zowel voor huisvesting als voor leefmilieu bevoegd was.

De SAULE-studie werd begin juni 2020 ingediend. Op 14 juli ontving mijn kabinet het team van SAULE, dat de onderzoeksbundels overhandigde en de belangrijkste conclusies toelichtte, waarvan we nota hebben genomen.

Het evenement ter afsluiting van het onderzoek was gepland voor 27 oktober 2020, maar werd geannuleerd wegens de COVID-19-crisis. Naar aanleiding van dit slotevenement werd er een nieuw einddocument van het onderzoek verspreid. De gezondheidsmaatregelen hebben de voltooiing van de studie jammer genoeg heel erg bemoeilijkt.

Dat gezegd zijnde wil ik mijn waardering uitspreken voor de opmerkelijke energie die gedurende meer dan 3 jaar in dit project werd gestoken. Het moet gezegd dat de vele besprekingen de reflectie hebben verrijkt en dat het vooral de verdienste is van SAULE dat er een dynamiek van collectieve intelligentie rond cruciale kwesties werd gecreëerd. Deze kwesties zijn noch nieuw, noch bijzonder voor Brussel. Door de problematiek van stadsontwikkeling rijst de kwestie van het gebruiksconflict in de stad, vooral tussen huisvesting en landbouwactiviteiten.

De SAULE-studie moest onderzoek doen naar de symbiotische verhouding tussen stadslandbouw en huisvesting, en het leefmilieu/ecosysteem (Symbiose entre l’Agriculture Urbaine (AU) et le Logement ainsi que l’Environnement/Ecosystème). De bedoeling was om te komen tot een voorbeeldproject van symbiose tussen stadslandbouw en huisvesting, dat op andere plekken in Brussel zou kunnen worden overgedaan.

Van bij de start van het project was de doelstelling van SAULE duidelijk: De dynamiek binnen de Ferme du Chant des Cailles bestendigen en de lokale verankering en de impact op de wijk versterken.

Er moet echter worden opgemerkt dat de rechtstoestand grotendeels werd verwaarloosd in deze studie. Immers:
- De akte van overdracht van het terrein van 1964 bepaalt dat het terrein wordt overgedragen aan Logis om er woningen op te bouwen;
- De overeenkomst tussen de vzw Ferme du Champ des Cailles en de eigenaar (Le Logis-Floreal) is van tijdelijke aard, in afwachting van de realisatie van een woningproject;
- De bestemming van de grond volgens het GBP is “woongebied met residentieel karakter”.

Ik wil hiermee dus duidelijk maken dat het een bouwgrond betreft die bedoeld is om te worden gebruikt voor betaalbare woningen. Elke andere activiteit, zoals een landbouwactiviteit, mag slechts een aanvulling zijn op een woningproject, met inachtneming van het bestaande regelgevend kader.

Wat betreft het advies van de Regering over deze studie: het is niet voorzien dat de Regering zich hierover specifiek uitspreekt, net zoals de Regering zich ook niet uitspreekt over andere conclusies van studies die door Innoviris worden gefinancierd.

Door de beslissing van de Regering op 10/12/2015 tot validatie van het gewijzigde programma van operatie Kwartels van de Alliantie Wonen kan de BGHM het project vandaag opnieuw lanceren zonder dat er een nieuwe regeringsbeslissing nodig is. Dit is in overeenstemming met de beslissing van de regering op 6/7/2017 waarbij deze instemde met de stopzetting van de studies die door de BGHM uitgevoerd worden voor de operatie “Kwartels- Logis”, in afwachting van de conclusies van het SAULE-project, die verwacht worden voor 2020.

De SAULE-groep heeft in de studie de volgende 3 scenario's uitgetekend:

1. Valorisatie van de landbouw, bouw verdeeld over de wijk:
- De woningen worden verdeel over de wijk: Door de 12 Eggericx-blokken te verhogen, zou men 24 tot 48 woningen creëren verdeeld over de wijk van de Kwartellaan, Zeegodenlaan en de wijk van de Bosnimfenlaan. De sites Tritomas en Zeegodenlaan-Bosnimfenlaan zou 40 woningen omvatten.
- Er komt een voedingsgerichte dienstverlening: De opbrengst van het terrein zou verhogen door onder meer de functie van het fruit, en dit door het planten van fruitstruiken en -bomen in de velden; door de opleiding in permacultuur verder te ontwikkelen, door vegetatielagen (agrobosbouw); door de productie uit te breiden met nieuwe groenten (het type landbouw moet eventueel worden besproken, in verband met de weerstand tegen de klimaatverandering, de mogelijkheid van een serre). Daarnaast zou er de mogelijkheid zijn om nieuwe banen te creëren (verfplanten, riet, bijenstal, verschillende projecten op stapel, zoals de broodoven,...).
2. Bouw van woningen, namelijk:
- In dit scenario wordt een project voor woningen en een gemeenschapszaal voorgesteld, dat ruimte zou bieden voor een buurtcentrum en de inclusie van nieuwe gezinnen zou bevorderen. Het betreft de bouw van een module op het terrein, gelegen aan de rand van de straat, zo klein mogelijk (20x20m), opgenomen in het landschap (bouwprofiel van de buurt, GLV + 1 achteraan) tegen de site Petit Cailles, waarbij de bomen worden behouden, en indien mogelijk deels op Petit Cailles.
- Een innovatieve gemeenschapswoning: Deze nieuwe bouwmodule (bouwprofiel = +/- 1 Eggericx-blok) zou tegemoetkomen aan de behoefte aan kleine woningen en zou een oplossing zijn voor het probleem van eenzaamheid van sommige alleenwonende huurders van Logis-Floréal. Er zouden twee eenheden van +/- 6 woningen gecreëerd worden. Een daarvan zou een gemeenschapsproject zijn rond activiteiten die gericht zijn op voeding, een gemeenschapskeuken, de gemeenschapskeuken, de vergroening van het gebouw en waarbij er wordt bijgedragen aan de wijkactiviteit... Voor de tweede wooneenheid zouden de bewoners vooraf moeten worden gesensibiliseerd over stadslandbouw (om misverstanden en problemen tussen buren te vermijden) De bedoeling is om de bewoners te integreren in de dynamiek van de wijk.
3. Bouw van een gemengd project: de inclusieve, innovatieve, educatieve transitieboerderij:
- Een gebouw met een geïntegreerd bouwprofiel zou worden opgericht op de niet-productieve grond van het terrein, langs de Kwartellaan, aan de kant van Petit Cailles (of op het perceel Petit Cailles indien er een overeenkomst is met de gemeente om de twee sites gezamenlijk te gebruiken), waarbij de vele bomen worden behouden en de rijke biodiversiteit van de bodem van het perceel Petit Cailles niet in het gedrang komt.
- Het gebouw zou een bescheiden grondoppervlakte hebben en niet te veel vruchtbare grond inpalmen. Het zou een oppervlakte hebben van 440 m², want het zou gerealiseerd worden met budgetten van de Duurzame Wijkcontracten, naar het voorbeeld van de Buurthuizen in Vorst (cf. DWC Albert of St.-Antonius).
- Wat betreft de uitrusting op de gelijkvloers: de 440 m² benedenverdieping zou bestemd zijn voor landbouw- en gemeenschapslokalen van de buurt. Verschillende lokalen zouden dienen voor het educatieve project van de boerderij: een klaslokaal en een klein kantoor. Daarnaast zouden een moduleerbare buurtzaal, toiletten, een gemeenschappelijke keuken dienen voor de wijk, en zouden (voedsel-)opslagruimtes, droogruimtes en een klein kantoor bestemd zijn voor de tuinbouw (cf. het model van Trefcentrum).
- Er zou een woning met verdiepingen (GLV + 2 + 1 achteraan) worden gebouwd. In dit scenario zouden 2 innovatieve modules met gemeenschapsruimtes de verdiepingen innemen, in overeenstemming met de landbouwfunctie. Deze modules zouden eveneens tegemoetkomen aan de behoefte aan kleine woningen van de OVM’s (zie scenario 2) en zouden een wooneenheid integreren voor tuinbouwers die voldoen aan de voorwaarden voor een sociale woning.

Men kan dus vaststellen dat huisvesting in deze scenario’s een minimale plaats inneemt, respectievelijk 0 woningen in scenario 1; +/- 12 woningen in scenario 2 en ongeveer 10 woningen in scenario 3.

Als men dit vergelijkt met de 70 tot 80 woningen die aanvankelijk door de regering in december 2015 werden voorzien en waarbij toen al de ontwikkeling van de Ferme du Champ des Cailles op minimaal 2 hectare mogelijk was, kan men alleen maar verbaasd zijn dat er niet meer symbiose en evenwicht is tussen de functies van stadslandbouw en huisvesting in het SAULE-project.

Men heeft weliswaar het voorstel gedaan om bepaalde constructies te verhogen om elders in de wijk nieuwe woningen te creëren, maar de BGHM laat mij weten dat deze operaties niet erg realistisch zijn: ze zijn duur, ze worden belemmerd door de afmetingen van verticale doorgangen voor technische uitrustingen en mensen en zijn moeilijk uitvoerbaar in bezette gebouwen. Dit soort werken worden idealiter uitgevoerd als er een grote en volledige renovatie van het gebouw gepland is.

Wat betreft het advies van de BGHM over de SAULE-studie, laat de BGHM mij weten dat ze de einddocumenten van deze studie op 8/10/2020 heeft ontvangen. De BGHM onderzoekt de studie dus nog.

Ze heeft echter reeds een conclusie kunnen trekken uit de eerder voorgestelde analyse van de studie: SAULE heeft zich in de studie vooral gericht op de vraag of het mogelijk is om gebouwen op een veld te hebben (of om de ‘hinder’ daarvan zoveel mogelijk te beperken), ten nadele van het voorwerp van de bestelde studie, namelijk het onderzoeken van de mogelijkheden van symbiose tussen stadslandbouw en huisvesting.

Het laatste wat ik echter wil doen is geen rekening houden met de bestaande dynamieken in de wijken waar sociale woningen worden gebouwd. Daarom heb ik gevraagd een werkgroep ‘Cailles’ op te richten, die alle actoren die bij het project betrokken zijn (de vzw FCC, Le Logis-Floreal, de BGHM en mijn kabinet) moet samenbrengen om een consensus te bereiken over het gemengde programma, omvattende:
- huisvesting;
- landbouwactiviteit;
- Een voorziening waarmee het verband tussen de twee eerste punten kan worden gelegd;
- Een sterke sociale cohesie.

Deze werkgroep zal uiteraard externe partijen kunnen uitnodigen die een input kunnen leveren over specifieke aspecten.

Dat gezegd zijnde, kunnen we van de conclusies van SAULE het volgende onthouden:
- Innovatieve huisvesting zou de functie van stadslandbouw kunnen integreren;
- Beschermde sites moeten worden gerespecteerd;
- Er is een bijkomende voorziening nodig;
- Er moeten ook middenklassewoningen zijn;
- De (ondergrondse en bovengrondse) parking moet worden geschrapt;
- De architectuur moet duurzaam zijn;
- Er moeten gebouwen op niet-productieve grond worden opgenomen.

Ik denk dat de zeventigtal woningen die oorspronkelijk voorzien waren op de Cailles-site, zouden kunnen worden verdeeld over het terrein van Champ des Cailles, en ook over ‘Petite Cailles’, het aangrenzende terrein van de gemeentelijke Regie waarop aanvankelijk een dertigtal woningen zouden gebouwd worden.

Wat betreft uw vraag over een eventuele verhoging van het aantal openbare woningen in deze wijk: deze vraag werd gesteld aan de BGHM en op basis van vergelijkbare ervaringen uit het verleden lijkt een verhoging van de Eggerickx-gebouwen uit technisch, stedenbouwkundig en patrimoniaal oogpunt en op het vlak van beheer van de bezetting van de gebouwen, niet realistisch. Ik heb niettemin aan de BGHM gevraagd om mij een uitvoerig verslag te bezorgen.

U moet ook weten dat er over de andere terreinen in de wijk, die al door de BGHM waren opgenomen in de Alliantie Wonen, een overeenkomst met de gemeente was voor de planning van nieuwe woningen (met name Tritomas: 25 woningen; Zeegoden-Nimfen; 25 woningen)

Wat de haalbaarheidsstudies betreft, heeft de BGHM op verzoek van de gemeente Watermaal-Bosvoorde en van de OVM al haalbaarheidsstudies uitgevoerd op de terreinen Tritomas, Zeegoden-Nimfen, Aartshertogen-Noord (aanvraag SV lopende), Giervalken.

Wat betreft de budgettaire middelen voor dit soort projecten, moeten alle projecten in het kader van de Alliantie Wonen uitgevoerd worden met de 600 miljoen euro die de regering hiervoor heeft uitgetrokken.

Hieronder vindt u de bedragen die in de fase van de haalbaarheidsstudies werden gevalideerd en de data van de goedkeuringen door de rvB van de BGHM (de bedragen zullen waarschijnlijk moeten geactualiseerd worden, aangezien ze gebaseerd zijn op 1.250 euro per bruto m² woning, terwijl deze referentieprijs is geactualiseerd naar 1.400 euro per bruto m²):
- Aartshertogen-Noord - 39 woningen voor middeninkomens: 13.153.418,09 euro incl. btw (bedrag voorontwerp) goedgekeurd door de rvB van de BGHM op 16/7/2020;
- Giervalken - 25 middenklassewoningen: 4.237.010,95 euro incl. btw goedgekeurd door de rvB van de BGHM op datum van (bedrag dat op basis van fase 1 kan worden herschat op 8.430.000 euro incl. btw);
- Tritomas - 55 sociale woningen: 9.715.621,60 euro incl. btw goedgekeurd door de rvB van de BGHM op datum van 9/3/2017 (bedrag dat vandaag kan worden herschat op ongeveer 10.880.000 euro) > te herzien voor 25 woningen;
- Zeegoden-Nimfen - 25 woningen (60% sociale woningen, 40% woningen voor middeninkomens): 4.870.032,60 euro incl. btw goedgekeurd door de rvB van de BGHM op datum van 9/3/2017 (bedrag dat vandaag kan worden herschat op ongeveer 5.455.000 euro);
- Cailles - 70 woningen (80% sociale woningen 20% woningen voor middeninkomens): 12.435.794,88 euro incl. btw goedgekeurd door de rvB van de BGHM op datum van 16/11/2015 (bedrag dat vandaag kan worden herschat op ongeveer 13.930.000 euro incl. btw).

Elk project van de BGHM leeft dezelfde technische en functionele bepalingen na om ongeveer binnen hetzelfde budget te blijven. De bouwprijs bedraagt 1.400 euro bruto m² per woning. Dat is uiteraard een gemiddelde, sommige projecten kosten meer dan andere, afhankelijk van onder meer de schaalvoordelen en van de geografische ligging.

Wat betreft het verhogingsproject “Eggericx”, moet worden opgemerkt dat een ander gelijkaardig experiment is uitgevoerd en is stopgezet wegens de technische moeilijkheden van het bouwen op een bestaand gebouw en wegens de zeer hoge kosten. De uitbreiding van een klein aantal woningen, zeker als die worden gebouwd bovenop bestaande gebouwen, zou complexer zijn op het vlak van planning en uitvoering dan een enkel gebouw op een enkele site. Het zou dus moeilijk zijn om binnen de gebruikelijke kosten te blijven.

Tijdens mijn gesprek met de gemeentelijke mandatarissen van Watermaal-Bosvoorde werden deze dossiers allemaal besproken. Er is een akkoord bereikt over de planning voor alle bouwgronden voor sociale huisvesting in de perimeter van Aartshertogen, behalve voor het Cailles-project. Daarom heb ik gevraag op een werkgroep op te richten.

De volgende fasen in het dossier zijn de volgende:
- De procedure voor de uitwerking van het BBP ‘Aartshertogen’ loopt en wordt volledig aangestuurd door de gemeente, die ook het initiatief heeft genomen;
- Het jaar 2021 zal gebruikt worden om de werkgroep de kans te geven zo rustig en constructief mogelijk te werken;
- De bedoeling is dat we uiteindelijk kunnen aantonen dat het mogelijk is om de gebruikelijke verdeeldheden te overbruggen, dat het mogelijk is om de stad van de 21ste eeuw te creëren, waarbij de verschillende stadsfuncties worden gerespecteerd en dat dit mogelijk is via een project met een voorbeeldfunctie op Europees vlak. De bedoeling is dat de twee luiken (huisvesting en landbouw) van hetzelfde programma elkaar verrijken zodat elk project erdoor verbeterd wordt. Ik geloof hier heel sterk in, en ik overweeg nu al om uitzonderlijke fondsen aan te vragen om de voorbeeldige kwaliteit en het sociale en landbouwkundige karakter van het project te verzekeren.