Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het in kaart brengen van de ondergrond in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Indiener(s)
Julien Uyttendaele
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 506)

 
Datum ontvangst: 24/09/2020 Datum publicatie: 15/12/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 21/10/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
02/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Tijdens de commissie Leefmilieu van 19 februari 2020 (1) ondervroeg ik u over het Bomenplan van de Stad Brussel en de strategie van vergroening van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

U hebt zeer terecht onderstreept dat het aantal bomen, in het bijzonder in het stadscentrum, sterk ingeperkt wordt door de beperkingen gelieerd aan het gebouwenpark, aan de bezetting van de ondergrond en aan andere functies van de openbare ruimte. Dit is een probleem voor de vergroening van de voetgangerszone.

De Stad Brussel heeft toevallig ook net een pilootproject gelanceerd (2) met als doel de plaatsen te onderzoeken waar de bomen zouden kunnen groeien omdat de ondergrond niet verzadigd is door de leidingen en de tunnels. Deze studie uitgevoerd door een aangesteld studiebureau zal betrekking hebben op laag Laken en de Europese Wijk en zal de ondergronden van deze twee wijken in kaart brengen.

Er werd een begroting vrijgemaakt ten belope van 281.000 euro voor dit project.

Terzelfdertijd voorziet Leefmilieu Brussel erin zich uit te rusten met een informaticatool voor het in kaart brengen van het beheer van het bomenerfgoed waarvoor een voorbegroting van 285.000 euro werd toegekend.

Over het algemeen reikt het belang van het in kaart brengen van de ondergronden verder dan de functie van hulpmiddel voor de beplanting.

In onderhavig geval wens ik u de volgende vragen te stellen:

- Wordt er momenteel gewerkt aan het in kaart brengen van de ondergronden op schaal van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest? Indien wel, werd er voorzien in een samenwerking met de gemeenten en in een delen van de tools?
- Omvat de informaticatool voor het in kaart brengen van het beheer van het bomenerfgoed de factoren gelieerd aan de ondergrond?
- Zullen de gegevens van het in kaart brengen van de ondergrond beschikbaar zijn in open data? Welke veiligheidsmaatregelen zullen genomen worden met betrekking tot gevoelige gegevens zoals de eventuele aanwezigheid van backbones (elementen van cruciaal belang op het vlak van gegevensnetwerken)?

Brussels Hoofdstedelijk Parlement – Integraal verslag– Commissie voor het Leefmilieu en de Energie
De Stad Brussel onderzoekt haar ondergrond om zoveel mogelijk bomen te kunnen planten – Véronique Lamquin - 29/04/2020
 
 
Antwoord    1/

Nee, er bestaat geen kaart van de ondergrond van het Brussels gewest en dit is ook niet gepland in de nabije toekomst.

Een dergelijke cartografie zou eerst een grondige reflectie vereisen over de manier waarop ze moet worden uitgevoerd, over de betrouwbare en exploiteerbare bestaande gegevens en over de te verwerven gegevens, over de architectuur van deze gegevensbank en over de doelstellingen van deze aanpak.

Het planten van bomen in steden is een van de mogelijke doelen, maar er zijn nog vele andere, zoals wegenwerken (water-, gas-, elektriciteits- en telecomnetwerken), de aanleg van sleuven en tunnels voor verkeersroutes of de aanleg van dieroversteekplaatsen. Dit is een zeer complex onderwerp omdat de ondergrond van het gewest vol zit met canalisaties, kabels, tunnels en andere leidingen, en er niet noodzakelijkerwijs zeer precieze plannen zijn, vooral als het gaat om oude infrastructuur.

Het staat vast dat alvorens een project voor een cartografie opgestart wordt, de betrokken overheden en belanghebbenden bij deze reflectie moeten worden betrokken zodat iedereen het eens geraakt over de werkelijke behoeften, de te nemen stappen en de te bereiken doelstellingen. Men zou kunnen overwegen onder meer te putten uit de ervaring van de stad Brussel (slechts twee wijken), maar ook uit die van andere steden met een gelijkaardige stedelijke structuur.

Op dit moment kan een kaart of plan aangevraagd worden via de website van KLIM, het federaal Kabels en Leidingen Informatie Meldpunt. Via dergelijke aanvragen kunnen werkzaamheden die gevolgen hebben voor de ondergrond voorbereid worden op voorwaarde dat er een plan voorhanden is voor de betrokken zone.

Tot slot heeft Leefmilieu Brussel onlangs een analyseplatform van de ondergrond voor professionals opgericht: BruGeotool (
https://geodata.environnement.brussels/client/brugeotool/).

Via deze analysetool kunnen geologische, hydrogeologische en geothermische gegevens geraadpleegd worden door opzoekingen te doen in verschillende lagen van informatie. Hoewel Brugeotool milieuthema's op verschillende schaalniveaus qua diepte behandelt, kan dit instrument een inspiratiebron zijn om de ondergrond in de toekomst in kaart te brengen.


2/

Het instrument dat momenteel bij Leefmilieu Brussel wordt ontwikkeld, heeft tot doel het fytosanitair beheer van de bomen in de parken van het gewest te vergemakkelijken en heeft niet tot doel nieuwe mogelijke aanplantingen te definiëren.

Een zeer groot deel van deze bomen bevindt zich in de groene ruimten, waarbij de bomen in de meeste gevallen in een natuurlijke bodem zonder leidingen worden geplant. De fytosanitaire inventarisatie van bomen houdt dus geen rekening met de kwaliteit van de (onder)bodem. Deze vraag zal meer nut hebben indien ook Brussel Mobiliteit en de gemeentelijke beheerders aan de databank zouden toegevoegd worden want hun bomenerfgoed bevindt zich voornamelijk op wegen, pleinen en openbare pleinen bevindt.

Als er een volledige kaart van de ondergrond zou worden gemaakt, zou het technisch haalbaar zijn om deze te kruisen met de databank van de bomen om de noodzakelijke fytosanitaire interventies beter te kunnen evalueren of om nieuwe aanplantingen gericht te kunnen uitvoeren.


3/

Een dergelijke cartografie zou inderdaad in open source zijn omdat dit alleen nuttig is als het voor iedereen direct toegankelijk is. De kwestie van gevoelige gegevens of persoonsgegevens zou moeten worden besproken met juristen en alle belanghebbenden. Men zou aldus de toegang tot bepaalde informatielagen kunnen beperken op basis van de gevoeligheid van bepaalde gegevens.

Zo werd de cartografie van de (mogelijk) verontreinigde grond in Brussel met volledige inachtneming van de wettelijke bepalingen van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) voor persoonsgegevens uitgevoerd.