Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de toegang tot leegstaande verdiepingen boven de gelijkvloerse handelspanden

Indiener(s)
Pepijn Kennis
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 341)

 
Datum ontvangst: 24/09/2020 Datum publicatie: 22/12/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 09/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
02/10/2020 Ontvankelijk p.m.
09/11/2020 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    Net zoals andere hoofdsteden wordt Brussel niet gespaard van het leegstandfenomeen. Een van de redenen van deze leegstaande woningen is het gebrek aan een toegang naar de verdiepingen boven de gelijkvloerse handelspanden. De RTBF heeft bijvoorbeeld via de journaliste Barbara Boulet in mei jongstleden bericht dat de stad Brussel 313 gebouwen telde met leegstaande verdiepingen en gelijkvloerse bezette winkelpanden voor het jaar 2019. Bovendien blijkt dat het renovatiepremiesysteem de gevallen van gelijkvloerse handelspanden die geen afzonderlijke ingang hebben voor de bovenverdiepingen niet expliciet impliceert.

De uitdaging van de leegstaande verdiepingen boven de handelspanden lijkt ons cruciaal in de bestrijding van de leegstaande woningen. We waren dan ook verwonderd geen specifieke punten gewijd aan dit luik te hebben teruggevonden in de algemene beleidsverklaring.

- De strijd tegen de leegstaande woningen is een van de prioriteiten van uw regering. Nochtans wordt er na een telling tijdens de vorige zittingsperiode nergens melding gemaakt van een evolutie van de situatie sinds 2014. Kunt u ons zeggen hoeveel door de bijzondere bepalingen van “de lege verdiepingen boven de gelijkvloerse handelspanden” betrokken gebouwen gerenoveerd zijn tot woningen?

- Beschikt u over gegevens die kunnen bepalen wat het aandeel is van de leegstaande verdiepingen boven de gelijkvloerse handelspanden in het totaal aantal leegstaande woningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest? Bestaat er een gegevensbank die dit percentage en de verspreiding van dit probleem over het Brussels grondgebied zou kunnen bepalen?

- De Stad Brussel informeert ons over de bedragen die ze toekent aan de eigenaars die een afzonderlijke ingang willen maken teneinde de bewoning van de verdiepingen boven de handelspanden mogelijk te maken. Daaruit blijkt dat 70% van de kostprijs van de renovaties door de premies gesubsidieerd worden. De premies werden geplafonneerd op 15.000 euro. Wij vinden hierover echter geen enkele melding van gewestelijke premies om het euvel van de handelsgebouwen die geen afzonderlijke ingang hebben voor de toegang tot de bovenverdiepingen te verhelpen. Met welke maatregelen, andere dan strafmaatregelen denkt het Brussels Gewest dit probleem op te vangen?
 
 
Antwoord    Er werd een nauwkeurige inventarisatie in de handelskernen in Brussel opgemaakt, waaruit blijkt dat er een potentieel is van 208.000 m² à 306.000m² bruikbare oppervlakte, wat overeenkomt met 3.400 tot 5.200 woningen die kunnen worden herbestemd.

Onderzoek wijk per wijk, dat door het Centre d’études et de recherches urbaines (ERU) werd uitgevoerd in het kader van een actie-studie, heeft geleid tot de identificatie van bepaalde grote winkelketens die in twee of meerdere kernen aanwezig zijn. Hierdoor konden specifieke contacten geselecteerd worden betreffende:
­ 493 gebouwen in totaal;
­ 11 kernen (met uitzondering van alleenstaande gebouwen), dus een gemiddelde van +/- 45 opgelijste gebouwen per kern;
­ 130 gebouwen die ‘interessant’ zijn bevonden: d.w.z. panden waarvoor het na een terreinonderzoek, schatting van de lege ruimtes en een eerste gegevensanalyse de moeite loont om proactief contacten te leggen, omdat op voorhand kan worden ingeschat of de eigenaar belangstelling zou tonen voor de projectoproep.
­ 12 handelsketens die zich bevinden in 2 tot 5 gebouwen die in het Brussels Gewest als "onderbezet" zijn geklasseerd. (Het betreft Alsemberg, Louiza, Tongeren, Naamsepoort, Vijfhoek).

Bij een eerste projectoproep ter bevordering van de omvorming van leegstaande verdiepingen boven handelszaken werden 12 projecten ingediend waarvan er 8 werden geselecteerd, voor een totaal van 23 woningen. De samenvatting van de stand van zaken van de geselecteerde projecten vindt u in bijlage 1. De projecten zullen in 2021 bijgewerkt worden in het kader van een geplande ontmoeting met de winnende projectdragers.

Er bestaan geen statistische gegevens waarmee precies kan worden vastgesteld welk aandeel van leegstaande woningen in het BHG toe te schrijven is aan de leegstand van verdiepingen boven handelszaken op de benedenverdieping.

In bijlage 2 vindt u echter tabellen met de aanleidingen voor het openen van een nieuw dossier bij de cel Leegstaande Woningen, namelijk: een klacht van de gemeente, een klacht van een erkende vereniging of een initiatief van de cel (op basis van onderzoek op het terrein en/of analyse van lijsten van water- en elektriciteitsleveranciers).

De tabellen geven het aantal nieuwe dossiers weer waarvoorj er een onderzoek werd uitgevoerd inzake vermoedelijke leegstand voor de periode 2016-2019.

Gezien het schaarser worden van de gronden en om de methoden voor een snelle uitbreiding van het openbarewoningenbestand te variëren, heeft de Regering geïnnoveerd door zich toe te leggen op projecten voor de omvorming van leegstaande gebouwen en kantoren, alsook leegstaande verdiepingen boven handelszaken, tot woningen.

Dankzij een eerste projectoproep ter bevordering van de omvorming van leegstaande verdiepingen boven handelszaken, zijn er nieuwe mechanismen en instrumenten ingevoerd, en zijn er nieuwe samenwerkingsverbanden opgezet tussen de verschillende belanghebbenden (administraties, SVK’s, eigenaars, enz.).

Om deze dynamiek van met name renovatie van leegstaande woningen boven handelszaken voort te zetten, heeft de regering onlangs een opdracht van diensten gelanceerd om de haalbaarheid en de operationaliteit van een inventarisatie van leegstaande woningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te onderzoeken.

De opdracht in kwestie werd op 31 augustus 2020 gegund aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) en de Vrije Universiteit Brussel (VUB), die samenwerken in het kader van het Brussels Studies Institute (BSI), voor een bedrag van 166.089,44 euro (incl. BTW).

Het onderzoek is begin september 2020 van start gegaan en zal naar verwachting negen maanden duren.