Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de stand van zaken omtrent de oprichting van een Brussels onderzoekscentrum rond artificiële intelligentie.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 237)

 
Datum ontvangst: 24/09/2020 Datum publicatie: 24/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 20/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
02/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Samen met de technologische ontwikkeling van onze hoofdstad neemt ook artificiële intelligentie een steeds grotere rol in in onze samenleving. Begin 2019 kondigde de Minister-President nog aan dat Brussel dé hoofdstad van de artificiële intelligentie moet worden, wat al vertaald werd in een eerste editie van het evenement ‘Digitale Lente’. Geïnspireerd door het Canadese Montréal groeide zo ook de ambitie om een interdisciplinair onderzoekscentrum uit de grond te stampen waar minstens de vier Brusselse universiteiten, de start-upgemeenschap en grote technologiespelers elkaar zouden kunnen ontmoeten en inspireren.

Ook in de beleidsverklaring wordt de ambitie omtrent een bredere Digitale Lente en de uitrol van een smart citybeleid aangehaald. Artificiële intelligentie zou ten dienste gesteld moeten worden van onder meer de ecologische transitie van de economie en strategische sectoren als e-gezondheid, fintech en logistiek moeten helpen bij hun omschakeling. Om een passage uit de beleidsverklaring te citeren: “De Regering zal steun verlenen voor de initiatieven om in samenwerking met de academische wereld en de digitale industrie een Brussels geïntegreerd onderzoekscentrum rond artificiële intelligentie te ontwikkelen.”

Daarom stel ik u graag volgende vragen:

- Kan u een stand van zaken geven wat betreft de uitbouw van uw plannen omtrent dit onderzoekscentrum voor artificiële intelligentie? Welke stappen dienen hieromtrent nog ondernomen te worden? Welk tijdspad en welke middelen voorziet u hiertoe?

- Kan u toelichten welke mogelijke locaties er momenteel op tafel liggen voor dit onderzoekscentrum? Op basis van welke criteria zal besloten worden welke locatie effectief gekozen zal worden? Kan u per mogelijke locatie eveneens de daaraan gekoppelde kosten (verwerving van het gebouw/de site, verbouwingswerken etc.) duiden? Kan u toelichten welke alternatieven er op tafel liggen ingeval er geen fysiek centrum voorzien zou worden, maar men eerder voor een ‘virtueel netwerk’ zou opteren met het oog op de verdere uitbouw van het AI-beleid in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?

- Is er al overleg geweest met de verschillende betrokken actoren, zoals onder meer de Brusselse universiteiten, hogescholen en het bedrijfsleven, omtrent de noden en inrichting van zo'n onderzoekscentrum? Is het de bedoeling om dit via een Publiek-Private Samenwerking uit te bouwen?

- Werd er omtrent de gewestelijke ontwikkeling van een AI-beleid reeds een adviesraad (of een dergelijk orgaan) opgericht waarin wetenschappers, de industrie en andere betrokken actoren structureel overleg kunnen plegen? Zo ja, met welke frequentie komt deze samen en welke adviezen vloeiden hier reeds uit voort?

- Kan u een overzicht geven van alle initiatieven omtrent het gewestelijke AI-beleid die reeds werden ondernomen tijdens het jaar 2020? Kan u tevens duiden welke budgetten hiertoe voorzien werden?
 
 
Antwoord    Ik dank u voor deze vraag over de initiatieven van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op het gebied van kunstmatige intelligentie. Het betreft inderdaad een technologie in ontwikkeling, waar veel economische spelers hoge verwachtingen van hebben, maar die, als ze zonder sterke en precieze beleidslijnen evolueert, het risico loopt zich in alle richtingen te ontwikkelen. Beleidslijnen zijn dus belangrijk en ik probeer ze te bewerkstelligen door te pleiten voor de ontwikkeling van een kunstmatige intelligentie ten dienste van de overgang, die zich bewust is van de gevolgen voor het milieu en die werkt aan de vermindering ervan, een kunstmatige intelligentie die inclusief en democratisch is. De hieronder gegeven antwoorden zijn allemaal gebaseerd op deze fundamentele visie.

Het Brussels Gewest werkt aan de oprichting van een
digital innovation hub in Brussel. In het kader van het Europese programma Digital Europe is de lidstaten namelijk gevraagd deel te nemen aan de creatie van Europese Digital Innovation Hubs (EDIH). Het doel van deze innovatiehubs is om de particuliere en publieke sector te begeleiden bij hun digitale transformatie en om ontwikkelingen op het gebied van geavanceerde technologieën zoals kunstmatige intelligentie (KI) en high performance computing (HPC) te bevorderen. Het Digital Europe-programma bestrijkt de periode 2021-2027 en voorziet in financiering voor EDIH’s voor een periode van 3 tot 7 jaar. Alleen de door de Europese Commissie geselecteerde kandidaten kunnen door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest medegefinancierd worden.

Het voortouw nemend van de Belgische gewesten, hebben Innoviris, hub.brussels en Brussel Economie en Werkgelegenheid daarom in april 2020 een oproep tot het indienen van blijken van belangstelling gelanceerd (zie
https://innoviris.brussels/nl/european-digital-innovation-hubs), waarop één consortium heeft gereageerd om deze pool op poten te zetten. Dit voorstel, dat focust op KI ten dienste van de ecologische, sociale en digitale transitie van de economie, kreeg in oktober 2020 de steun van de Brusselse regering en zal worden toegevoegd aan de Belgische EDIH-lijst die ter beslissing aan de Europese Commissie zal worden voorgelegd.

Het stappenplan en het verloop van de daaropvolgende procedure zijn sterk afhankelijk van het tijdschema van de Europese Commissie, maar in dit stadium kan, als de Brusselse EDIH door de Commissie geselecteerd wordt, de uitvoering ervan eind 2021 of begin 2022 worden overwogen. Voor de selectieprocedure, de financiering en het gedetailleerde tijdschema, nodig ik u uit de volgende informatiepagina van de Europese Commissie te raadplegen:
https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/digital-innovation-hubs.

Als het consortium dat de Brusselse EDIH leidt door de Europese Commissie geselecteerd wordt, is het de bedoeling dat de hub in de gebouwen van een van de consortiumpartners wordt ondergebracht. Afgezien van de werkingskosten zijn er geen specifieke kosten verbonden aan het gebouw, aangezien de locatie al bestaat.

In het kader van de oproep tot het indienen van blijken van belangstelling werd afgelopen februari een informatiebijeenkomst georganiseerd waarvoor alle digitale spelers in Brussel (inclusief universiteiten, onderzoekscentra en bedrijfsfederaties) waren uitgenodigd. Opgemerkt moet worden dat het project wordt ondersteund door een consortium van universiteiten, onderzoekscentra, bedrijfsfederaties en incubators.

Er bestaat momenteel geen adviesraad voor de gewestelijke ontwikkeling van het KI-beleid. De Raad voor Wetenschapsbeleid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (RWBBHG), die de Regering van het BHG moet adviseren bij de voorbereiding van het gewestelijk wetenschapsbeleid en die vertegenwoordigers van de universitaire en hogere onderwijsinstellingen van het BHG, representatieve werkgeversorganisaties die in BruPartners zetelen, representatieve werknemersorganisaties die in BruPartners zetelen en vertegenwoordigers van de Regering samenbrengt, kan echter adviezen uitbrengen, dit onder meer over kwesties van kunstmatige intelligentie. Ik nodig u uit om de pagina's gewijd aan de RWBBHG te raadplegen op de website van Innoviris:
https://innoviris.brussels/nl/cps/werking.

Innoviris heeft, in samenwerking met hub.brussels, een gedetailleerd overzicht van alle KI-initiatieven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest opgesteld (deze inventaris is te vinden op
http://artificialintelligence.brussels/). Het is een uitgebreid naslagwerk voor ondernemingen, maar ook voor onderzoekers, burgers en studenten, die met KI aan de slag willen gaan of hun kennis over het onderwerp willen vergroten. Deze studie werd uitgevoerd door PWC, in het kader van een overheidsopdracht. Innoviris heeft voor deze studie een budget van 47.300 euro ter beschikking gesteld.

Innoviris heeft dit jaar geen specifieke projectoproep rond KI-projecten gelanceerd - zoals in 2017 en 2018 (voor een totaalbedrag van ongeveer 12 miljoen euro), omdat de visie die deze regering ontwikkeld heeft, niet die van technologie als doel op zich is, maar van technologie als middel om een doel te bereiken. Innoviris heeft daarom verschillende oproepen geopend voor onderzoeks- of bewustmakingsprojecten waarbij KI komt kijken vanwege de ondersteuning die het kan bieden aan de transitie. Dit is bijvoorbeeld het geval met de
Joint R&D-oproep ‘De industrie van morgen: groen, humaan en slim’ of de Wetenschapscheques.