Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de huisvesting voor studenten.

Indiener(s)
Dominique Dufourny
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 378)

 
Datum ontvangst: 08/10/2020 Datum publicatie: 07/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 25/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
22/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In een enquête van 2019 door Sonecom en BDO, op initiatief van het kabinet van de minister van Hoger Onderwijs van de Fédération Wallonie-Bruxelles, konden we informatie inwinnen over de beschikbaarheid en het aanbod van studentenhuisvesting in de Brusselse studentenwijken.

We weten dat gedeelde studentenhuisvesting en intergenerationele huisvesting om financiële redenen steeds populairder worden onder studenten. Inderdaad, de huren zijn lager en de sociale aantrekkingskracht is sterker. Klassieke studentenhuisvesting is nog steeds erg in trek. De keuze voor universitaire kotten en openbare woningen wordt ook gemaakt om financiële redenen, terwijl particuliere woningen meer voor het comfort worden gekozen, omdat de huurprijs hoger is.

Graag een antwoord op volgende vragen:

1. Wat is de huidige trend onder studenten om over te stappen op gedeelde huisvesting en intergenerationele huisvesting?

2. Bestaan er andere alternatieven voor conventionele, intergenerationele of kot-studentenhuisvesting die de aandacht trekken en waaraan wordt gewerkt?

3. Worden andere alternatieven die een aantrekkelijke huur en comfort combineren, in overweging genomen om de studentenhuisvesting toegankelijker en betaalbaarder te maken voor de student, vooral in tijden van crisis? Evenals mogelijke waarborgen om de student te verzekeren in geval van precaire omstandigheden?

4. Bovendien is het aanbod van studentenhuisvesting vaak verzadigd. Wat wordt voorzien om de vraag op te vangen? Worden publiek-private partnerschappen overwogen?
 
 
Antwoord    Volgens de studie uit 2016 van het Agentschap voor Territoriale Ontwikkeling, "het studentenleven in Brussel: Stedelijke praktijken en omgang met de stad” zou minstens een derde van de studenten wonen in gedeelde huurwoningen.

Het principe van toegang tot een degelijke woning was altijd een grote bekommernis van de Brusselse regering, in het bijzonder voor bepaalde specifieke, meer kwetsbare groepen, waaronder studenten. Zo zijn via het "Studentenhuisvestingsplan" belangrijke maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat het aanbod van studentenhuisvesting voldoende, toegankelijk en van goede kwaliteit is.

Alle maatregelen van het Studentenhuisvestingsplan werden nauwgezet opgevolgd en men is op de goede weg om deze maatregelen door te voeren.

Hieronder vindt u een overzicht van deze maatregelen. De resultaten hiervan zijn vandaag de dag al tastbaar en de maatregelen komen al veel Brusselse studenten ten goede.


1e Maatregel: de hervorming van de SVK’s en het SVKS :

De goedkeuring van het besluit van 17 december 2015 heeft het mogelijk gemaakt nieuwe bepalingen in te voeren die gericht zijn op een betere ondersteuning van de SVK-sector en de diversificatie daarvan. Studentenwoningen zijn intussen erkend en genieten een tenlasteneming van hun goed door een SVK gericht op studentenhuisvesting, namelijk het Sociaal Verhuurkantoor voor Studenten (SVKS). Net zoals de andere SVK’s, zorgt het SVKS ervoor dat personen die problemen ondervinden om een woning te vinden op de privéhuurmarkt betaalbare woningen kunnen vinden tegen lagere huurprijzen. Alleen richt het SVKS zich specifiek op studenten. Het SVKS maakt momenteel een opmerkelijke groei door en vormt dus een alternatief voor de “klassieke” studentenhuisvesting.


2e maatregel: intergenerationele huisvesting die de studentenhuisvesting omvat :

Er zijn twee projectoproepen "intergenerationele huisvesting" gelanceerd in 2015 en 2017 voor een respectievelijk totaalbedrag van € 1.263.966,00 en € 705.090,00. Het doel van deze projectoproepen bestond erin het ontstaan van projecten rond intergenerationele huisvesting op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te bevorderen.

Een almaar groter aantal ouderen wil noch oud worden in een bejaardentehuis, noch alleen thuis wonen. Tegelijkertijd ondervinden heel wat mensen grote moeilijkheden om kwaliteitsvolle en betaalbare woningen in Brussel te vinden, terwijl heel wat panden die eigendom zijn van ouderen en die door hen bewoond worden, onderbezet zijn.

Intergenerationele huisvesting is dus een van de antwoorden op de huisvestingscrisis in Brussel, en studenten zijn zeker een van de best geplaatste groepen om deel uit te maken van dit soort projecten.

In 2015 werden 16 projecten geselecteerd. In 2017 werden 9 projecten geselecteerd. Op termijn moeten de twee projectoproepen betrekking hebben op zo'n 212 woningen voor studenten of studentenkoppels. Dit is echter maar een raming, aangezien deze projecten momenteel worden uitgevoerd.

De vraag of studenten eerder kiezen voor intergenerationele huisvesting in plaats van een gedeelde huurwoning (of omgekeerd) is echter zeer moeilijk te evalueren. Dit komt omdat deze dynamische huursituaties vooral betrekking hebben op de privéhuurmarkt en de huurovereenkomsten dus niet systematisch worden geregistreerd. Bovendien gebeurt een groot deel van deze situaties waarin woningen worden gedeeld zonder vermelding in de huurovereenkomst of zonder dat er een specifieke huurovereenkomst wordt ondertekend. Het zou nuttig kunnen zijn eraan te herinneren dat het gebrek aan individualisering van de rechten in het bijzonder een zeer grote belemmering vormt voor de ontwikkeling van gedeelde, intergenerationele huisvesting.


3e maatregel: label "kwaliteitsvolle studentenwoning":

Vandaag is de studentenhuisvesting op het gebied van kwaliteit weinig homogeen. Terwijl heel wat studenten in fatsoenlijke omstandigheden gehuisvest zijn, moeten we anderzijds vaststellen dat heel wat anderen het slachtoffer zijn van verhuurders zonder veel scrupules. Bijgevolg heeft de Regering besloten om een label “kwaliteitsvolle studentenwoning” te creëren, zodat studenten over een kwaliteitsgarantie beschikken met betrekking tot hun gehuurde woning, maar ook om de student-huurder te beveiligen ten aanzien van de huurvoorwaarden en om de verhuurder een zekere zichtbaarheid te bieden op zijn verhuurde kwaliteitswoning.

Een van de toekenningsvoorwaarden van dit label gaat specifiek over het gebruik van de standaardhuurovereenkomst voor studenten. Dit label "studentenwoning" is in januari 2018 in werking getreden en wordt toegekend door de DGHI (Directie Gewestelijke Huisvestingsinspectie).


4e maatregel: wijziging van de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (GSV):

Het gaat hier om een bevoegdheid van de Minister-President, de heer Rudi Vervoort. De werken in verband met de hervorming van de GSV worden voortgezet. De specifieke kenmerken van collectieve woningen en studentenwoningen zijn wel degelijk opgenomen in het in eerste lezing goedgekeurde GSV-ontwerp.


5e maatregel: het tot stand brengen van concentraties van studentenwoningen:

De Fritz Toussaintkazerne werd begin 2018 door het Brussels Gewest overgekocht. Dit Usquare-project voorziet in de bouw van +/- 570 universitaire woningen (studenten, onderzoekers, gastprofessoren), +/- 170 woningen voor gezinnen, openbare ruimten, lokale voorzieningen die toegankelijk zijn voor buurtbewoners, verenigingen en andere culturele actoren, en een fijnproevershal verbonden aan een stadsboerderij waar verticale landbouw wordt uitgeoefend.

De eerste twee stedenbouwkundige vergunningen werden afgeleverd in oktober 2020. Een van deze vergunningen heeft betrekking op de renovatie en de herbestemming van de gebouwen aan de Generaal Jacqueslaan tot universitaire voorzieningen en woningen voor onderzoekers. Meer informatie op: usquare.brussels.

Er werden ook andere concentraties van studentenwoningen ontwikkeld en nog andere worden momenteel gebouwd:
­ In mei 2018 heeft de Université Saint-Louis het gebouw "Ommegang", gelegen in de gelijknamige straat in Brussel, ingehuldigd. In het gebouw bevinden zich 143 studentenwoningen, waarvan er 2 zijn voorbehouden voor personen met een beperkte mobiliteit, en een nieuw auditorium met 651 zitplaatsen dat sinds september jongstleden in gebruik is;
­ De kunsthogeschool LUCA heeft een project met 67 studentenwoningen afgerond in Schaarbeek;
­ Wat de Erasmus Garden betreft: er worden studentenwoningen voorzien in het citydev-gedeelte;
­ Met betrekking tot Delta, net tegenover de Pleinlaan: Het “Chirec”-gedeelte van de zone zou studentenwoningen moeten bevatten.


6e maatregel: rechtszekerheid van de student:

Deze maatregel werd bereikt via de regionalisering van de huurovereenkomst, waardoor een specifiek hoofdstuk aan studentenhuisvesting kon worden gewijd. Studenten genieten nu een huurovereenkomst die meer is aangepast aan hun statuut, waardoor het een betere rechtsbescherming biedt.


7e maatregel: bestendiging Verenigingen voor Integratie via Huisvesting (VIH) met focus op studenten:

Het studentenhuisvestingsplan stelt vast dat de VIH’s een belangrijke rol spelen om de toegang tot huisvesting te verbeteren voor heel wat groepen die moeilijkheden op dit gebied ondervinden, waaronder de studenten.

Door middel van de herziening van de regelgeving met betrekking tot VIH's konden verenigingen waarvan de "core business" studenten zijn, worden erkend en gesubsidieerd. Het nieuwe besluit van 7 juli 2016 subsidieert de VIH's voor verschillende opdrachten, waaronder: opvang, opleiding en het verstrekken van informatie of advies inzake huisvesting; het aanbieden van een accommodatie ten behoeve van kansarme bewoners; actieve hulp bij de zoektocht naar of het behoud van een woning; de ontwikkeling van specifieke huisvestingsprojecten en -instrumenten voor personen die moeilijk een kwaliteitswoning tegen een betaalbare prijs vinden; de belangenverdediging en vertegenwoordiging van specifieke doelgroepen; enz.

Er is een aanvullende subsidie toegekend om bepaalde opdrachten verder te zetten waaronder bijvoorbeeld de invoering van intergenerationele of solidaire huisvestingsprojecten.


8e en 9e maatregel: ontwikkeling van instrumenten om de zoektocht naar studentenwoningen te bevorderen en waarneming en analyse van de kwantitatieve en kwalitatieve evolutie van de studentenwoning.

Het studentenhuisvestingsplan wil de zoektocht naar studentenwoningen vergemakkelijken, in het bijzonder door het samenbrengen van de verschillende gegevensbanken met een overzicht van studentenwoningen op de privémarkt.

Vanuit dit oogpunt moeten we het teamwork van de VZW Brik en het PLE (studentenhuisvestingsplatform) benadrukken. Zij brachten een softwareprogramma tot stand waardoor studenten in de nabijheid van hun studieplek een woning kunnen vinden.

Het gaat om de website Mykot waardoor studenten en eigenaars zich autonoom met hun advertenties kunnen bezighouden. Zodra de student (kandidaat-huurder) op de website is ingeschreven, kan hij of zij zich rechtstreeks wenden tot de verhuurder, zonder tussenpersoon. Dit project werd financieel ondersteund door het Gewest. Het PLE werd dus gefinancierd als VIH.


10e maatregel: oprichting van het stuurcomité:

Het comité in kwestie werd reeds opgericht en zal naar verwachting minstens tweemaal per jaar bijeenkomen.

Hoewel het niet specifiek gericht is op studentenhuisvesting, maakt het Noodplan voor huisvesting tot slot wel deel uit van de plannen om het aanbod van betaalbare en kwaliteitsvolle woningen te vergroten. Het noodplan wordt momenteel afgerond en zal binnenkort worden gepubliceerd.