Schriftelijke vraag betreffende de fraude in de metro (MIVB).
- Indiener(s)
- Ariane de Lobkowicz
- aan
- Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 612)
| Datum ontvangst: 14/10/2020 | Datum publicatie: 11/01/2021 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 20/21 | Datum antwoord: 09/12/2020 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 29/10/2020 | Ontvankelijk | p.m. |
| Vraag | Als gebruikster van het openbaar vervoer zie ik bijna dagelijks een zeer oude en veel voorkomende fraude: de gebruiker die geen geldig ticket heeft voor de toegang tot de metrolijnen springt gewoon over het poortje. Een variatie op deze methode is om zich simpelweg tegen een vriend of, wat nog vervelender is, tegen een complete vreemde aan te drukken om tegelijkertijd door het poortje te gaan. Dit soort fraude, ook wel "tailgating" genoemd, kan soms gepaard gaan met druk (beledigingen, bedreigingen, enz.) van de fraudeurs tegenover hun slachtoffers. En fraude heeft een kostprijs, want de MIVB vermeldt in haar activiteitenverslag 2019 een zichtbaar fraudepercentage van 5,45%, d.w.z. 0,18% meer dan in 2018. Mijn vragen over de bovengenoemde fraudemethodes zijn als volgt: Wat is het percentage gebruikers dat er gebruik van maakt? Het lijdt geen twijfel dat de MIVB, die over talrijke bewakingscamera's beschikt, een aantal van deze camera's op de poortjes heeft gericht, waardoor het mogelijk zou zijn om dit cijfer snel te achterhalen door de beelden van een dag in een bepaald station te bestuderen. Hoe wordt deze fraude bestreden? Melden de medewerkers achter de bewakingsschermen de verschillende overtredingen aan hun collega's ter plaatse via de radio, met een beschrijving van de overtreder, en vragen ze hen om een controle uit te voeren? Zijn er ter plaatse agenten aanwezig, eventueel in burger, die fraudeurs op heterdaad betrappen? Vorig jaar antwoordde u aan mijn collega, de heer Marc Loewenstein, dat “de MIVB bestudeert of het mogelijk is om een systeem met een ingebouwde camera te installeren om tailgating tegen te gaan”1. Hoever staat het onderzoek naar deze mogelijkheid? Zal er binnenkort een beter presterend systeem voor de bestrijding van “tailgating” operationeel zijn? Wanneer? Nog steeds in het kader van uw antwoord op een vraag aan mijn collega, de heer Marc Loewenstein, gaf u aan dat “de MIVB in 2018 zeventien klachten per e-mail en per telefoon had geregistreerd, alsook vijftien negatieve reacties op sociale netwerken, meer bepaald in de categorie “poortjes-misbruik”. Deze categorie omvat alle fenomenen die te maken hebben met de poortjes zoals klimmen of “tailgating”, hoewel het in de meeste gevallen over het laatste gaat.”. Hebt u deze cijfers voor het jaar 2019? 1 I.V. COM (2019-2020) Nr. 67 |
| Antwoord | De MIVB is op de hoogte van dit type fraude door met iemand mee te glippen door de poortjes (“tailgating”) van de (pre)metro. Het aantal keren dat men over de poortjes springt is verwaarloosbaar klein ten opzichte van de fraude door mee te glippen door de poortjes. De MIVB beschikt inderdaad over goed geplaatste bewakingscamera’s in de buurt van en gericht op de poortjes, waardoor we alle controlelijnen kunnen zien. Deze beelden kunnen live bekeken worden door de bevoegde dispatching, die indien nodig op haar beurt de interventieploegen ter plaatse kan sturen. Onderzoek van de beelden van een doorsnee dag toont aan dat het om een terugkerend probleem gaat en dat dit type fraude afhangt van het station en het tijdstip van de dag. De poortjes zijn op hun beurt uitgerust met een systeem waarbij gesignaleerd wordt dat er meerdere reizigers passeren terwijl maar 1 ticket wordt gevalideerd. Tellingen van passages enerzijds en valideringen anderzijds worden in een databank opgeslagen en laten toe om het procent van niet-validering in te schatten, wat een indicatie kan zijn van de fraude door poortjesglippers. In 2019 schatten we de algemene toegangsfraude door niet-validering van een vervoersbewijs op 9%. Opgelet: het aantal niet-valideringen mag niet verward worden met het cijfer van zichtbare fraude. Dat is gebaseerd op het aantal pv’s en het aantal gecontroleerde reizigers, en dat bedraagt 5,45% ). De fraude wordt bestreden via een dienst die de vervoersbewijzen op het algemene net moet controleren. De operatoren van de dispatching bekijken de camerabeelden niet om fraude op te sporen, dat is niet hun voornaamste taak. De camerabeelden zijn vooral bedoeld om verdacht gedrag op te sporen en real time hulp te kunnen bieden bij ploegen die op het net worden gestuurd. Dit om een beschrijving van de feiten te kunnen geven bij een incident of verdacht gedrag. Controle in burger door medewerkers van de MIVB zijn bij wet verboden (FOD Binnenlandse Zaken) voor veiligheidsmedewerkers. De wet legt vast dat MIVB-medewerkers een uniform moeten dragen waarop 3 opschriften verplicht duidelijk leesbaar moeten zijn: VIGILIS, MIVB en SECURITY. Het controlesysteem voor « tailgating » dat de MIVB momenteel aan het invoeren is, bestaat uit 2 delen: - een deel waarbij automatisch een foto wordt getrokken elke keer dat het fenomeen van tailgating zich voordoet - anderzijds via een gebruikersinterface waarmee de veiligheidsmedewerkers van de MIVB die ter plaatse zijn de foto, genomen aan het poortje, op hun tablet krijgen toegestuurd op dat moment Aangezien de MIVB-medewerkers wettelijk reizigers/personen die ze controleren niet mogen onderscheiden (wet op niet-discriminatie op gelijk welk criterium), is de bedoeling van deze foto om hen te helpen met: - de plaats te bepalen waar de controles dienen te gebeuren om er zeker van te zijn dat deze personen/reizigers niet aan de controles ontsnappen - een idee te hebben van welke mensen geen geldig vervoerbewijs bezitten. Tests met dit systeem zijn begonnen begin 2020 en gaven enkele verbeteringspunten aan. Deze verbeteringen werden intussen aangebracht en intussen is een nieuwe versie beschikbaar. De MIVB is momenteel met een nieuwe testfase bezig. De indienstneming is voorzien voor het eerste trimester van 2021. In 2019 waren er bij de MIVB 12 klachten (mail/telefoon) en 49 reacties met negatieve meningen (Facebook+Twitter) in de categorie over misbruik van poortjes, waaronder ook tailgating is inbegrepen. |