Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de veiligheid en de fytosanitaire beveiligingsmaatregelen voor de groene zones.

Indiener(s)
Christophe Magdalijns
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 571)

 
Datum ontvangst: 17/11/2020 Datum publicatie: 22/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 18/01/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
01/12/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Op 23 oktober 2019 antwoordde u op een mondelinge vraag het volgende:
- De sluiting van de parken door Leefmilieu Brussel is slechts een laatste reddingsmiddel dat wordt gebruikt wanneer de veiligheid van de bezoekers in het gedrang komt. Elke beslissing tot sluiting wordt genomen op basis van waarschuwingen van het Koninklijk Meteorologisch Instituut.
- Eind 2018 verlaagde het KMI zijn eigen waarschuwingsdrempel met 10 km/u. De norm die momenteel van kracht is, is dus die van winden of vlagen vanaf 70 km/u tijdens het groeiseizoen en vanaf 80 km/u buiten het groeiseizoen.
- Leefmilieu Brussel heeft deze drempel verlaagd tot 60 km/u voor bepaalde parken en bossen die als gevoeliger worden beschouwd.
- Deze parken zijn onderworpen aan fytosanitaire veiligheidsmaatregelen en zullen op termijn van deze lijst worden geschrapt wanneer hun fytosanitaire situatie is verbeterd.

In sommige parken en bossen die als gevoelig zijn aangeduid, kunnen HORECA- en/of sportfaciliteiten aanwezig zijn. De herhaalde sluitingen, die met name voortvloeien uit strengere dan de normale maatregelen, veroorzaken extra ongemak voor de gebruikers en de economische actoren die er actief zijn.

Graag een antwoord op volgende vragen:

- Heeft u statistieken over vallende bomen of takken die persoonlijk letsel en/of materiële schade hebben veroorzaakt in parken, bossen en het Zoniënwoud? Zo ja, wat zijn de cijfers voor 2019 en 2020 (eerste 10 maanden)? In hoeverre vonden deze gebeurtenissen plaats tijdens de sluitingsperiodes? Komen deze gebeurtenissen in de loop van de tijd steeds vaker voor?

- Wanneer zullen de maatregelen om de fytosanitaire veiligheid van de meest kwetsbare groenzones te garanderen hun vruchten afwerpen? Bestaat er een plan, een afbouwchronologie ter zake voor de parken en bossen die zijn opgenomen in de lijst van de gevaarlijkste gebieden?

- Wat houden de fytosanitaire veiligheidsmaatregelen in?
 
 
Antwoord    1/

Tijdens de stormen van maart en juni 2019 en februari 2020, de belangrijkste van de afgelopen twee jaar, heeft het terreinpersoneel van Leefmilieu Brussel 299 ontwortelde bomen of afgebroken hoofdtakken (gesteltakken) gemeld.
- 63% van deze 299 gevallen betrof de zes parken die kwetsbaar zijn op het vlak van de stabiliteit van de bomen die ze bevatten (Kauwberg, Woluwepark, Goede Herderpark, Wilderpark, Dudenpark en de Nestor Martinsite);
- 23% van deze 299 gevallen betrof de twee parken die kwetsbaar zijn op het vlak van hun horeca- of sportinfrastructuur (Dudenpark met zijn tijdelijke bar en Woluwepark met zijn permanente infrastructuur, Wolu Sports Park).

Deze kwetsbaarheid is te wijten aan:
- de aanwezigheid van oude, aftakelende bomen (beuken in het Dudenpark of populieren op de Nestor Martinsite en in het Wilderpark);
- nieuw in beheer genomen sites met een onstabiele boomlaag (Kauwberg en Goede Herderpark);
- vertragingen in gezondheids- en bosbouwkundige uitdunningsinterventies (Woluwepark, wordt momenteel gestabiliseerd).

Sinds 1 januari 2019 zijn er negentien incidenten gemeld met lichamelijk letsel en/of materiële schade in de door Leefmilieu Brussel beheerde parken. In één enkel geval was er een persoon bij betrokken (niet dodelijk incident, niet tijdens stormweer).

Van de negentien vastgestelde incidenten hebben er achttien plaatsgevonden tijdens stormweer. Het gaat om vallende bomen en takken op auto's, gebouwen en omheiningen.

Deze inventarisatie wordt pas sinds drie jaar uitgevoerd en laat niet toe om conclusies te trekken over de evolutie van het aantal incidenten in de tijd.

Hoewel de klimaatprognoses tot nu toe geen toename van de frequentie en de intensiteit van stormen voorspellen, lijkt de algemene gezondheidstoestand van de bospartijen af te nemen als gevolg van de klimaatverandering (bv. nieuwe parasieten, toegenomen droogteperioden). Deze structurele evolutie zou het risico op omvallende bomen en vallende takken tijdens stormweer kunnen vergroten. Het is daarom belangrijk om de proactieve beheersinspanningen die Leefmilieu Brussel de afgelopen jaren heeft geleverd, te handhaven en de veerkracht van de bospartijen in het licht van de huidige en toekomstige klimaatverandering te versterken, door een bosbouwkundig beheer dat de natuurlijke regeneratie bevordert en aanplantingen van verschillende ouderdom en soorten die zijn aangepast aan de voorspelde veranderingen.


2/

In het Dudenpark, het populierenbos op de Nestor Martinsite en, in mindere mate, in het Wilderpark, zullen de aftakelende veteranenbomen geleidelijk aan worden vernieuwd, wanneer de gezondheidstoestand van de boom dit rechtvaardigt. Voor het Dudenpark zal de vernieuwing in fasen gebeuren over een periode van dertien jaar, die van start gegaan is in 2017, in overeenstemming met het bosbeheerplan.

In het Goede Herderpark en op de Kauwbergsite wordt momenteel een veiligheidskap uitgevoerd. Deze twee sites zouden binnen twee jaar van de lijst van kwetsbare parken kunnen worden geschrapt.

Het Woluwepark ondergaat op dit ogenblik een veiligheidskap en een uitdunnings- en regeneratiekap. Het is in dit stadium moeilijk te zeggen of deze bospartijen zich hebben gestabiliseerd, aangezien de laatste drie jaren van droogte een impact hebben gehad op bepaalde soorten (waaronder de spar en de gewone esdoorn). De huidige opvolging van de evolutie van het aantal bomen dat per storm valt, zal het mogelijk maken om te bepalen vanaf welk moment het park als gestabiliseerd kan worden beschouwd.


3/

Er worden verschillende maatregelen genomen, waaronder:
- omkappen of beveiligen van de boom door kroonreductie;
- snoeien van dode of onstabiele takken;
- verankeren van takken (plakoksels) die dreigen af te scheuren;
- plaatsen van ondersteuningsstructuren op erfgoedbomen;
- beschermen van individuele bomen of boomgroepen door het instellen van een veiligheidsperimeter gedurende meerdere jaren.