Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende projectoproep: vernieuwende projecten van sociale en democratische ondernemingen.

Indiener(s)
Emin Özkara
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 286)

 
Datum ontvangst: 24/11/2020 Datum publicatie: 26/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 26/01/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
08/12/2020 Ontvankelijk p.m.
26/01/2021 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    In februari 2020 startte Brussel Economie en Werkgelegenheid een projectoproep om het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op weg te helpen naar een economische, sociale en ecologische transitie. Meer in het bijzonder moet deze projectoproep bijdragen tot de volgende doelstellingen:
- de voorwaarden scheppen voor de economische transitie om bij te dragen aan de gewestelijke klimaatdoelstellingen;
- de zko's en kmo's te ondersteunen, met inbegrip van de industrie, de ambachten, de buurtwinkels en het sociaal en democratisch ondernemerschap;
- de economie te ondersteunen in gebieden die kwaliteitsbanen opleveren voor de Brusselaars;
- de toegang tot een stabiele en duurzame baan voor iedereen te garanderen.

De projectoproep betreft vijf types projecten (Starters: innoverende projecten; Scale-up: opschaling; veranderingen in de bestuurswijze; de informele economie formaliseren; innoverende projecten: scheppen van nieuwe banen).

Twee informatievergaderingen waren gepland:
- 21/02/2020 bij Brussel Economie en Werkgelegenheid om 9.30 uur in de Iriszaal van het CCN (Noordstation), Vooruitgangstraat 80/1, 1030 Brussel.
- 10/03/2020 bij hub.brussels om 17 uur: Charleroisesteenweg 110, 1060 Brussel.

De uiterste datum voor het indienen van het inschrijvingsformulier was 15 april 2020 voor middernacht.

Graag een antwoord op volgende vragen:

1. Hoeveel personen hebben de informatiesessies bijgewoond? Wat is het resultaat van deze twee informatiesessies?

2. Wat is het budget dat voor deze projectoproep werd uitgetrokken?

3. Hoeveel projecten werden ingediend, met vermelding van de gegevens per gemeente en per type project?

4. Welke evaluatiemethode werd toegepast en welke criteria werden gebruikt om deze evaluatie uit te voeren? Wie was belast met deze evaluatie?

5. Welke projecten werden niet geselecteerd of behouden, met voor elk project: soort project, projectleider en rechtsvorm, naam van het project, door het project nagestreefde doelstellingen, aan het project toegekende score(s) en reden(en) voor weigering? Werden er klachten of claims ingediend? Zo ja, hoeveel, wie diende deze klachten in, waarom en voor welke projecten?

6. Welke projecten werden geselecteerd en behouden, met voor elk project: soort project, projectleider en rechtsvorm, naam van het project, nagestreefde doelstellingen en toegevoegde waarde van het project, financiële steun aan het project, periode van uitvoering van het project en aan het project toegekende score(s)?

7. Welke financiële steun werd toegekend aan de geselecteerde projecten, met vermelding van de gegevens per gemeente? Wat zijn de financieringsregelingen wat betreft de duur en het aantal betalingen?

8. Wordt voorzien in begeleiding of omkadering voor de gekozen projecten? Zo ja, door wie zullen de gekozenen begeleid of omkaderd worden tijdens de uitvoering van de projecten?
 
 
Antwoord    Ik dank u voor uw vraag over de projectoproep voor innoverende projecten van sociale en democratische ondernemingen, die ik samen met minister Clerfayt in 2020 heb gelanceerd en die werd georganiseerd door Brussel Economie en Werkgelegenheid (BEW).

Deze projectoproep was een echt succes en heeft het mogelijk gemaakt om 16 innoverende projecten inzake sociale economie te financieren. Deze projecten worden gedragen door vzw’s of coöperatieven en hebben betrekking op verschillende sectoren (bouw, voeding, coöperatieve digitale platformen, bijstand aan personen, juridische diensten, enz.) Deze projecten sluiten aan bij de wens van de regering om de ontwikkeling van de sociale economie en het sociaal en democratisch ondernemerschap als economisch groeimodel te ondersteunen.

Voor de informatiesessie van 21 februari 2020 hebben 79 personen zich aangemeld, van wie er 61 daadwerkelijk hebben deelgenomen. Voor de informatiesessie van 10 maart 2020, die ik zelf heb bijgewoond, hebben 73 personen zich ingeschreven, van wie er 60 daadwerkelijk hebben deelgenomen.

Het resultaat van deze sessies is zeer positief, gezien het grote aantal deelnemers en de kwaliteit van de uitwisselingen op vraag-en-antwoordniveau.

In 2020 is voor deze projectoproep een totaalbudget van 1.000.000 euro uitgetrokken, die als volgt is verdeeld: 400.000 euro ter dekking van de investerings- en werkingskosten van de projecten (opdracht 12: Economie) en 600.000 euro voor de subsidiëring van deze acties (opdracht 16: Werkgelegenheid), waarvan:
- 300.000 euro voor werkingssubsidies bestemd voor privéverenigingen (organisaties of ondernemingen in de sociale economie met vzw-statuut);
- 300.000 euro voor werkingssubsidies bestemd voor privéondernemingen.
-
Het bestuur heeft 93 subsidieaanvragen ontvangen. Hieronder volgt hun geografische uitsplitsing:

Gemeente

Aantal aanvragen

Gemeente

Aantal aanvragen

Elsene

13

Stad Brussel

11

Schaarbeek

10

Sint-Gillis

10

Anderlecht

6

Ukkel

6

Vorst

5

Etterbeek

5

Sint-Pieters-Woluwe

4

Sint-Joost-ten-Node

4

Wallonië

3

Watermaal-Bosvoorde

3

Sint-Jans-Molenbeek

3

Koekelberg

2

Sint-Agatha-Berchem

2

Jette

1

Neder-Over-Heembeek

1

Sint-Lambrechts-Woluwe

1

Oudergem

1

Frankrijk

1

Onbepaald

1



Hieronder volgt de uitsplitsing per type project:
- Starters: innoverende projecten: 41
- Scale-up: schaalvergroting: 23
- Formalisering van de informele economie: 3
- Innoverende projecten die jobcreatie mogelijk maken: 19
- Buiten de werkingssfeer: 7

BEW heeft de ontvankelijkheid van de aanvragen gecontroleerd. Om ontvankelijk te zijn, moesten de projectdragers:
- rechtspersoonlijkheid hebben op de sluitingsdatum van de projectoproep en hun statuten in het
Belgisch Staatsblad gepubliceerd hebben;
- een ondernemingsnummer hebben op de indieningsdatum van hun kandidaatsdossier;
- een maatschappelijke zetel of exploitatiezetel hebben in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
- het standaard-kandidaatsformulier inzenden vóór 15 april om middernacht;
- geen bezoldigde ondernemer van SMARTCOOP cv-so zijn;
- geen zelfstandige in de hoedanigheid van natuurlijke persoon zijn;
- geen openbare instelling zijn;
- niet al worden gefinancierd door het Gewest of door andere fondsen;
- niet gericht zijn op begeleiding van sociaal ondernemerschap, zijnde projecten die in aanmerking komen via de uitvoering van de Brusselse SBA.

Bovendien moesten de projectdragers beantwoorden aan of streven naar de definitie van een sociale onderneming zoals bepaald door het Europese netwerk EMES, te weten activiteiten inzake goederen of diensten die aan de volgende drie kenmerken voldoen:
- Vanuit economisch en ondernemersoogpunt: de begunstigde moet een continue activiteit inzake de productie van goederen en/of diensten ontplooien die hem in staat stelt een aanzienlijk economisch risico te nemen alsook te zorgen voor een minimaal aantal bezoldigde betrekkingen.
- Vanuit sociaal oogpunt: de begunstigde moet in zijn oprichtingsstatuten een expliciete maatschappelijke doelstelling m.b.t. de activiteiten en/of diensten opnemen en hij moet een significant deel van zijn winst voor dat sociale doel bestemmen.
- Vanuit governance-oogpunt: de begunstigde moet beschikken over een voldoende hoge mate van autonomie om te zorgen voor een intern besluitvormingsproces dat niet is gebaseerd op kapitaalbezit en bezit van economische en financiële middelen, en een participatieve dynamiek bevorderen die rekening houdt met de verschillende betrokken partijen van de activiteit en/of dienstverlening.

De projectdragers konden deze criteria aantonen door middel van:
- een erkenning in het kader van de ordonnantie van 23 juli 2018 met betrekking tot de erkenning en de ondersteuning van de sociale ondernemingen;
- een erkenning in het kader van het koninklijk besluit van 28 juni 2019 tot vaststelling van de voorwaarden voor de erkenning als landbouwonderneming en als sociale onderneming;
- een accreditatie bij de Nationale Raad voor de Coöperatie, het Sociaal Ondernemerschap en de Landbouwonderneming (NRC);
- lidmaatschap van een federatie voor sociale economie;
- een afzonderlijke argumentatie, ontwikkeld in een document dat aan het formulier kan worden toegevoegd.

De ontvankelijk verklaarde projecten werden voorgelegd aan een jury bestaande uit: hub.brussels, COOPCITY, BEW - Dienst Economie, BEW Directie Werkgelegenheidsbeleid - Cel Sociale Economie, Centre Economie sociale – Ulg en Sociale InnovatieFabriek. Daarnaast waren twee vertegenwoordigers van het kabinet van de minister van Werk en mijn kabinet aanwezig als waarnemers.

De volgende criteria zijn gehanteerd om de ingediende projecten te onderzoeken vanuit kwalitatief oogpunt:
- voldoen aan een maatschappelijke behoefte/behoeften van Brusselaars;
- integratie van een productieactiviteit van goederen en/of diensten;
- hoge graad van beheersautonomie, zowel in de strategie als in het dagelijks bestuur;
- participatief bestuur;
- voorbeeldfunctie/overdraagbaarheid van het project;
- levensvatbaarheid van het project/mogelijkheid om economische waarde te creëren;
- tewerkstelling/inzetbaarheid van personen en/of behoud van activiteiten;
- toewijzing van de subsidie.

De notulen van de jury met daarin de definitieve rangschikking werden voor een definitieve beslissing naar het kabinet van de minister van Werk en mijn kabinet gestuurd.

De lijst van projecten die niet zijn geselecteerd of behouden, is te vinden in de bijlage. Het bestuur heeft 16 projecten onontvankelijk verklaard, en 19 dossiers onvolledig. De jury heeft 58 projecten gequoteerd. Daarvan zijn 42 projecten niet geselecteerd (zie bijlage).

BEW heeft geen klacht of bezwaarschrift ontvangen voor de niet-geselecteerde projecten.

De lijst van geselecteerde of behouden projecten is te vinden in de bijlage. Daarnaast is de lijst van geselecteerde projecten gepubliceerd op de website van BEW. De verdeling van de subsidies per gemeente is als volgt:
- Schaarbeek: 200.059,33 euro (drie projecten)
- Etterbeek: 80.000 euro (één project)
- Elsene: 227.535,22 euro (vier projecten);
- Sint-Gillis: 81.160 euro (twee projecten);
- Anderlecht: 49.625 euro (één project)
- Molenbeek: 52.835,22 euro (één project)
- Sint-Agatha-Berchem: 80.000 euro (één project)
- Sint-Pieters-Woluwe: 75.000 euro (één project)
- Ukkel: 80.000 euro (één project)
- Sint-Joost-ten-Node: 73.785,22 euro (één project)

De projecten hebben een looptijd van maximaal een jaar. De subsidie zal in twee schijven worden uitbetaald:
- de eerste schijf van 60% van het totaalbedrag van de subsidie op basis van een schuldvordering na ondertekening van de overeenkomst en de kennisgeving van de begrotingsvastlegging aan de begunstigde;
- de tweede schijf van 40% van het totaalbedrag van de subsidie (het saldo) na ontvangst en verificatie van de bewijsstukken.

In de overeenkomsten met de voorwaarden voor subsidieverlening is bepaald dat op initiatief van een van de partijen een begeleidingscomité kan worden aangevraagd. Het begeleidingscomité zal dan als volgt zijn samengesteld:
- voor de begunstigde: een vertegenwoordig(st)er
- voor het Gewest:
o de bevoegde minister of zijn/haar vertegenwoordig(st)er
o de bevoegde staatssecretaris of zijn/haar vertegenwoordig(st)er
o een vertegenwoordig(st)er van de Directie Werkgelegenheidsbeleid.
o een vertegenwoordig(st)er van de Dienst Economie
o de manager en/of de projectverantwoordelijke zal de vergaderingen van het begeleidingscomité bijwonen.

Het begeleidingscomité wordt belast met de opvolging van de overeenkomst waarin de voorwaarden voor subsidieverlening en de verbintenissen van de begunstigde zijn vastgelegd. In dit kader kan het alle nuttige maatregelen nemen om de goede uitvoering van het project te verzekeren.

Een collectieve begeleiding door hub.brussels is gepland voor de winnaars van de projectoproep voor innoverende projecten van sociale en democratische ondernemingen. Er zijn drie sessies gepland die gebaseerd zijn op de ‘intervisie’-methode, waarbij de groep zijn problemen en oplossingen kan delen. Als ondernemers geconfronteerd worden met gemeenschappelijke problemen en een of meer behoeften identificeren, zal hub.brussels daarop reageren. Daarnaast ontvangen de winnaars een e-mail waarin het team voor sociaal ondernemerschap van hub.brussels wordt voorgesteld en wordt vermeld dat ze een beroep kunnen doen op dit team als dat nodig is.