Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het gebruik en de controle van speedpedelecs.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 684)

 
Datum ontvangst: 23/10/2020 Datum publicatie: 29/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 29/01/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
23/12/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Volgens de wegcode is een speedpedelec geen fiets maar een bromfiets ‘klasse P’. Aan het gebruik hiervan hangen andere voorwaarden dan aan het gebruik van een fiets.  Zo heb je onder andere een rijbewijs nodig (bromfiets is voldoende), zijn een helm, achteruitkijkspiegel en nummerplaatje verplicht, mag je gemengde voet- en fietspaden niet gebruiken en gelden de onderborden uitgezonden fietsers (M2-M5) niet voor speedpedelecs. 

Er zijn meer en meer fietsers op allerlei soorten fietsen op de Brusselse wegen. Het mobiliteitsbeleid moet het fietsers makkelijker maken om pendel- en of dagelijkse andere ritten veilig met de fiets te kunnen afleggen. 

- Zijn er controles geweest op de snelheid van speedpedelcs? Hoeveel keer? Wanneer? Op welke locaties? 

- Zijn er controles op de (geldige) nummerplaat op speedpedelecs? Hoeveel personen zijn er betrapt op een speedpedelec zonder geldig rijbewijs? En hoeveel zonder helm en/of spiegel? 

- Zijn er controles geweest op het gebruik van de speedpedelec op plaatsen die niet voor hen bestemd zijn (zoals tegenrichting in eenrichtingsstraten, op gemengde voet- en fietspaden). 

- Kan u mij per jaar het aantal ongevallen waar een speedpedelec in betrokken is geweest opsommen? Kan u specificeren of er een andere partij bij het ongeval betrokken was en zo ja, welke partij dit was (voetganger, fietsers, andere speedpedelec, step, auto,…)? Kan u specificeren op welke soort weg dit ongeval plaatsvond (fietspad op straat, afgescheiden fietspad, dubbel fietspad, weg,…)? 

- Zijn er plannen om verplaatsingen in straten met beperkt eenrichtingsverkeer mogelijk te maken voor speedpedelecs in beide richtingen? Welke studies en stappen zijn hier voor ondernomen? Wat zou de kostprijs zijn om alle onderborden bij borden C1 en F19 te vervangen? 

- De verkeerskennis rond speedpedelecs is niet heel groot. Zijn er plannen voor (gerichte) campagnes of vormingen om de verkeersregels voor speedpedelecs beter gekend te maken?
 
 
Antwoord    De meeste politiezones hebben ons laten weten dat speedpedelecs vrij weinig voorkomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en dat ze dus niet over terreinfeedback beschikken waaruit zou blijken dat er momenteel specifieke problemen zijn met die speedpedelecs.

Bijgevolg bestaan er geen specifieke snelheidscontrole voor speedpedelecs.

De controles beogen alle fietsers zonder onderscheid met betrekking tot de niet-naleving van de verkeerslichten, de trottoirs, ...

De zone Montgomery organiseert regelmatig themacampagnes over zachte mobiliteit (fietsen, steps, speedpedelecs, enz.). Campagnes van dit type vonden plaats in september en december 2019 en in juli, augustus en oktober 2020.

Volgens de politie zones van wie we een antwoord ontvangen hebben, is er tot nu toe geen enkele overtreding vastgesteld met betrekking tot de nummerplaten noch de achteruitkijkspiegels.

Wat het dragen van een helm betreft, is er in 2020 slechts één overtreding vastgesteld in de zone Montgomery.

Zoals hierboven aangegeven voeren de politiezones geen specifieke controle uit.

Voor de zone Montgomery is er in 2018 één proces-verbaal opgesteld tegen een speedpedelecgebruiker die een rood licht had genegeerd. In 2019: geen enkel pv opgesteld ten overstaan van deze doelgroep. In 2020 zijn er twee processen-verbaal opgesteld tegen een speedpedelecgebruiker die door een rood licht had gereden, en nog een proces-verbaal tegen een speedpedelecgebruiker die geen helm droeg en door het rood licht reed.

Er bestaat geen wetgeving die verduidelijkt dat het om een speedpedelec gaat (er kan enkel vermeld worden dat het al dan niet om een elektrische fiets gaat). De politiezones die ons een antwoord gestuurd hebben, melden evenwel dat er geen spoor is van ongevallen waarbij een speedpedelecgebruiker betrokken was.

Er wordt inderdaad in voorzien de wegbeheerders de mogelijkheid te bieden beperkte eenrichtingsstraten open te stellen voor speedpedelecs.

Dit zou gebeuren in het kader van de herziening van de gewestelijke Code van de Wegbeheerder. Die herziening is aan de gang.

De begrotingsimpact zal uiteraard bekeken worden.

In 2019 vond op initiatief van Brussel Mobiliteit een prospectief onderzoek naar het gebruik van speedpedelecs plaats. Volgens dit onderzoek waren er in juni 2019 165 speed pedelecs ingeschreven, op een totaal van 16.031 in heel België, met grote verschillen tussen de gewesten en provincies. Er lijkt vooral een groot verschil te zijn tussen de Vlaamse en Waalse provincies. Zo waren er op dat moment al 6.682 ingeschreven pedelecs in de provincie Antwerpen en 3.370 in de provincie Oost-Vlaanderen, maar slechts 38 in de provincie Namen of 15 in de provincie Luxemburg. In de vanuit Brussel dichtstbijzijnde provincie Vlaams-Brabant waren er al 2.706 inschrijvingen, terwijl er maar 118 waren in Waals-Brabant.

Dit onderzoek had als doel het profiel van de gebruikers te bepalen, de eraan verbonden risico's en het potentieel op het vlak van modale verschuiving. Dit gebeurde via een analyse van de Brusselse cijfers, maar ook via een vrij brede benchmarking, gelet op het lage aantal speedpedelecs in Brussel.

Speedpedelecs worden hoofdzakelijk, om niet te zeggen uitsluitend, gebruikt door de actieve bevolking (40-60 jaar). We stellen overigens vast dat de reden voor de verplaatsing met de speedpedelec voor het overgrote deel de woon-werkverplaatsing is.

Waar we beschikken over informatie met betrekking tot de vervoerswijze die de speedpedelec vervangt, stellen we vast dat dit voor het overgrote deel de wagen is.

Dat is dus zeer interessant voor de Brusselse mobiliteit.

Gelet op het beperkte aantal gebruikers zouden grote infocampagnes over de geldende regels evenwel niet relevant zijn. Daarenboven zit de planning inzake verkeersveiligheidscampagnes in 2021 al stampvol.

Gerichte informatieacties over de regels ten overstaan van nieuwe kopers zijn daarentegen wel te overwegen.