Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de criminaliteit in verband met het bezit, het gebruik en de handel in cannabis in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Indiener(s)
Christophe Magdalijns
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 453)

 
Datum ontvangst: 10/11/2020 Datum publicatie: 12/02/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 10/02/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
23/12/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In de commissie binnenlandse zaken van 27 oktober 2020 verklaarde u het volgende:
- De eerste maatregel beoogt de invoering van een actieplan te steunen, dat een snelle opsporing en de identificatie van cannabistelers op Brussels grondgebied mogelijk maakt. (…) Het doel is een bestuurlijke aanpak van de georganiseerde misdaad die samenhangt met cannabisteelt, tot stand te brengen en te zorgen voor middelen om de productieplaatsen te ontmantelen.
- Op de vraag die u werd gesteld over de drugs die de belangrijkste reden waren voor de toename van de drugshandel met 19%, antwoordde u: “Het gaat voornamelijk om cannabis”.

Uit uw verklaringen lijkt naar voren te komen dat cannabis centraal staat in de criminaliteit die verband houdt met drugsgebruik en drugshandel in de ruime zin. Voor deze stof en de bijproducten ervan worden aanzienlijke publieke middelen ingezet gezien het prohibitionistische beleid dat in onze contreien wordt gevoerd.

In het hoofdstuk "Drugs en verslavingen" van het Globaal veiligheids- en preventieplan (GVPP) wordt gesteld dat "dit plan in de eerste plaats [wil] pleiten voor een aanpak die de volksgezondheid bevordert". Specifiek met betrekking tot het bezit en het gebruik van drugs stelt het GVPP dat "een gebruiker die geen enkel ander misdrijf heeft gepleegd, geen gevangenisstraf [zal] moeten ondergaan. Er zal voorkeur gegeven worden aan andere straffen en maatregelen.”. Verder wordt met betrekking tot cannabis gezegd dat politie en justitie zich voornamelijk zullen concentreren op de productie op professionele schaal.

Mijn vragen zijn als volgt:

- Wat is het aandeel van cannabisgerelateerde misdrijven in verhouding tot alle drugsgerelateerde misdrijven in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het afgelopen jaar?

- Is dat percentage stabiel, stijgend of dalend?

- Wat zijn de belangrijkste factoren en fenomenen achter de stijgende of dalende trend in dit percentage?

- Kunt u ons een schatting geven, in cijfers of in verhouding tot de totale misdaadgerelateerde kosten, van de budgettaire en financiële impact van het handhavingsbeleid inzake cannabis voor de zes Brusselse politiezones?

- Kunt u mij tot slot herinneren aan de mechanismen en overeenkomsten waarmee u in het GVPP de prioriteiten inzake de politieaanpak en de gerechtelijke vervolging van drugsmisdrijven kunt vaststellen?
 
 
Antwoord    De algemene gegevensbank (ANG) van de geïntegreerde politie op basis waarvan de criminaliteitsstatistieken worden opgemaakt, werd ingevoerd om te dienen als operationele database ter ondersteuning van de opdrachten van de gerechtelijke en de bestuurlijke politie. Het gebruik ervan voor statistische doeleinden komt neer op het benutten van een opportuniteit. Een groot aantal criminele figuren wordt dus niet geregistreerd. Ik herinner er u aan dat Brussel Preventie en Veiligheid (BPV) geen rechtstreekse toegang tot die gegevensbank heeft en volledig is aangewezen op de dienst van de directeur-coördinator van het administratief arrondissement Brussel om op aanvraag rapporten te verkrijgen.

Die rapporten brengen allerlei feiten in verband met verdovende middelen in kaart, maar maken bijvoorbeeld geen onderscheid tussen het bezit van verschillende soorten drugs. Daarenboven worden bepaalde misdrijven die gepleegd zijn in een multicriminele context, enkel geregistreerd op basis van het element dat de rechtbank in aanmerking zal nemen om een vonnis te vellen. Tot slot is geweten dat de statistieken over verdovende middelen maar tot op zekere hoogte waarheidsgetrouw zijn omwille van een zeer hoog “dark number” (deel van de criminaliteit dat onzichtbaar blijft).

Die statistieken, die te raadplegen zijn op de website van de federale politie (http://www.stat.policefederale.be/criminaliteitsstatistieken/rapporten/) hangen in grote mate af van hoe proactief de politie optreedt en maken het dus niet mogelijk om een rechtstreeks oorzakelijk verband te leggen tussen de cijfers en de werkelijke evolutie van een bepaald verschijnsel. Uit de recentste resultaten van de gezondheidsenquête uitgevoerd door Sciensano (HIS, Sciensano 2018) blijkt evenwel dat het aantal cannabisgebruikers in de Brusselse bevolking toeneemt: de prevalentie (percentage van de bevolking van 15 tot 64 jaar dat in de afgelopen 12 maanden cannabis heeft gebruikt) in het Brussels gewest bedroeg 8,1% in 2013 en 12,4% in 2018. Die stijging van het gebruik kan wijzen op een toegenomen vraag. Het aantal inbeslagnames van cannabis in België is tussen 2014 en 2018 met 15% gestegen (36.669 in 2018 tegenover 31.970 in 2014, bron: EMCDDA).

Het zou gewaagd zijn om op basis van de bestaande gegevens waartoe wij toegang hebben, een schatting in cijfers te maken van de budgettaire en financiële impact van het handhavingsbeleid inzake cannabis voor de zes politiezones. Er is geen opsplitsing van de budgetten van de politiezones per programma of fenomeen beschikbaar en bovendien wordt dit fenomeen door het optreden van de politie soms onrechtstreeks bestreden. Het is echter wel zeker dat dit fenomeen een budgettaire impact heeft op de politiezones.

De prioriteiten inzake de politieaanpak en de gerechtelijke vervolging van drugsmisdrijven zijn opgenomen in de Kadernota Integrale Veiligheid, het Nationaal Veiligheidsplan, het Globaal Veiligheids- en Preventieplan (GVPP) en de zonale plannen. Zij worden onder meer in de praktijk gebracht via gezamenlijke acties onder leiding van de FGP van Brussel. Die heeft in samenwerking met de Brusselse politiezones en het parket van Brussel een geïntegreerde en gegeolokaliseerde aanpak ontwikkeld om drugstrafiek te bestrijden. Die aanpak omvat de uitvoering van multidisciplinaire en gerichte controles om de logistieke en financiële pijlers van de misdaadbendes te verstoren.

De nadere regels in verband met de follow-up van het GVPP 2021-2024 worden momenteel met de bevoegde partners uitgewerkt.