Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het aantal vacatures in het BHG in 2020.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 585)

 
Datum ontvangst: 14/01/2021 Datum publicatie: 19/02/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 19/02/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
26/01/2021 Ontvankelijk p.m.
19/02/2021 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    In 2020 werden in totaal 240.811 vacatures rechtstreeks gemeld aan VDAB. Dat zijn er 17,6% minder dan in 2019. Actiris telde gemiddeld 88.803 werkzoekenden in 2020 wat 0,9% meer dan in 2019. Daarnaast stelde Actiris vast dat ondanks maatregelen als tijdelijke werkloosheid, het overbruggingsrecht en het moratorium op faillissementen neemt de werkloosheid dus verder toe.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Kan u een opsplitsing van de vacaturecijfers in het BHG in 2020 aanleveren op scholingsniveau en per sector, met hun maandelijkse stijging of daling tov. de maandelijkse cijfers van 2019? Hoe verhouden deze cijfers zich met de omliggende gewesten?

- Over welke prognoses omtrent het aantal vacatures beschikt u voor 2021? Kan u deze toelichten en welke factoren spelen hier de belangrijkste rol in?

- Hoeveel vacatures zijn in Brussel ingevuld door het platform ‘Ik zorg voor Brussel’? In hoeverre heeft dit een terugval in vacatures in Brussel kunnen opvangen? Zijn de Covid-19 vacatures bijgeteld in deze statistieken? Hoeveel COVID-19 vacatures werden er gepubliceerd en ingevuld in 2020?
 
 
Antwoord    In het bijgevoegde Exceldocument bezorgen wij u een overzicht van de maandelijkse evolutie van alle werkaanbiedingen die in 2019 en 2020 werden ingediend.

Het is nuttig eraan te herinneren dat de maandelijkse evolutie van de cijfers i.v.m. de vacatures voor een deel wordt beïnvloed door het beheer van deze vacatures door Actiris. De procedures voor de registratie van de vacatures kunnen zo de statistische evolutie beïnvloeden. Er moet bijgevolg met enige afstand worden gekeken naar de conjuncturele informatie die de maandreeksen van de werkaanbiedingen kunnen opleveren.

We wijzen er verder op dat Actiris slechts een deel van de jobopportuniteiten op de Brusselse arbeidsmarkt beheert. De vermelde aantallen werkaanbiedingen zijn dus geen volledige afspiegeling van de evolutie van de vraag naar personeel bij de bedrijven op de Brusselse arbeidsmarkt.

Op jaarbasis (zie de tabellen hieronder) is een algemene daling van de aanwervingen te zien voor alle sectoren, met bovenaan de horeca, de handel, het toerisme, de evenementensector, en de administratieve en ondersteunende diensten aan bedrijven zoals de uitzenddiensten. De enige sectoren waar het aantal vacatures in 2020 toenam, zijn de bouwsector, de informatie en communicatie, de financiële activiteiten en verzekeringen, de administratie en een deel van de logistieke diensten.

Tabel 1: Evolutie van de rechtstreeks door Actiris ontvangen werkaanbiedingen per activiteitensector – 2019-2020:

Activiteitensector

2019

2020

Variatie 2019 - 2020

in a.w.

in %

A. Landbouw, bosbouw en visserij

21

29

8

38 %

B-C. Industrie

449

418

-31

-7 %

D-E. Energie, water en afvalverwerking

360

319

-41

-11 %

F. Bouwnijverheid

669

805

136

20 %

G. Groot- en detailhandel, reparatie van auto’s en motorfietsen

3.398

2.191

-1.207

-36 %

Motorrijtuigen

192

82

-110

-57 %

Groothandel

638

510

-128

-20 %

Kleinhandel

2.568

1.599

-969

-38 %

H. Vervoer en opslag

1.342

996

-346

-26 %

I. Verschaffen van accommodatie en maaltijden

1.954

928

-1.026

-53 %

Verschaffen van accommodatie

384

64

-320

-83 %

Eet- en drinkgelegenheden

1.570

864

-706

-45 %

J. Informatie en communicatie

1.955

2.105

150

8 %

K. Financiële activiteiten en verzekeringen

419

651

232

55 %

L. Exploitatie van en handel in onroerend goed

344

234

-110

-32 %

M. Vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten

3.448

2.304

-1.144

-33 %

N. Administratieve en ondersteunende diensten

5.140

5.466

326

6 %

Terbeschikkingstelling van personeel

3.719

4.194

475

13 %

Andere dienstverlenende activiteiten

1.421

1.272

-149

-10 %

O. Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen

4.488

5.481

993

22 %

P. Onderwijs

3.605

3.535

-70

-2 %

Q. Menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

4.145

3.904

-241

-6 %

Menselijke gezondheidszorg

1.298

1.306

8

1 %

Maatschappelijke dienstverlening met huisvesting

758

586

-172

-23 %

Maatschappelijke dienstverlening zonder huisvesting

2.089

2.012

-77

-4 %

R. Kunst, amusement en recreatie

514

425

-89

-17 %

S. Overige diensten

1.438

1.136

-302

-21 %

T. Huishoudens als werkgever; niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door huishoudens voor eigen gebruik

18

5

-13

-72 %

U. Extraterritoriale organisaties en lichamen

55

30

-25

-45 %

Z. Onjuist aangewezen activiteiten

1.301

1.006

-295

-23 %

Totaal

35.063

31.968

-3.095

-9 %

Bron: Actiris, berekeningen view.brussels



Als aanvulling hierop vindt u hieronder ook de jaarevolutie van de Select-werkaanbiedingen. Het gaat om werkaanbiedingen waarvoor de werkgevers het beheer rechtstreeks aan Actiris hebben toevertrouwd.

Tabel 2: Evolutie van de rechtstreeks door Actiris ontvangen werkaanbiedingen per activiteitensector – 2019-2020 – beheersmethode Select:

Activiteitensector

2019

2020

Variatie 2019 - 2020

in a.w.

in %

A. Landbouw, bosbouw en visserij

16

20

4

25 %

B-C. Industrie

132

148

16

12 %

D-E. Energie, water en afvalverwerking

15

7

-8

-53 %

F. Bouwnijverheid

217

333

116

53%

G. Groot- en detailhandel; reparatie van auto’s en motorfietsen

1.267

1.005

-262

-21 %

Motorrijtuigen

47

30

-17

-36 %

Groothandel

167

116

-51

-31 %

Kleinhandel

1.053

859

-194

-18 %

H. Vervoer en opslag

230

210

-20

-9 %

I. Verschaffen van accommodatie en maaltijden

1.020

544

-476

-47 %

Verschaffen van accommodatie

162

27

-135

-83 %

Eet- en drinkgelegenheden

858

517

-341

-40 %

J. Informatie en communicatie

128

136

8

6 %

K. Financiële activiteiten en verzekeringen

136

49

-87

-64 %

L. Exploitatie van en handel in onroerend goed

116

94

-22

-19 %

M. Vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten

396

260

-136

-34 %

N. Administratieve en ondersteunende diensten

765

755

-10

-1 %

Terbeschikkingstelling van personeel

363

318

-45

-12 %

Andere dienstverlenende activiteiten

402

437

35

9 %

O. Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen

1.687

1.725

38

2 %

P. Onderwijs

1.576

1.864

288

18 %

Q. Menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening

1.553

1.679

126

8 %

Menselijke gezondheidszorg

226

299

73

32 %

Maatschappelijke dienstverlening met huisvesting

119

113

-6

-5 %

Maatschappelijke dienstverlening zonder huisvesting

1.208

1.267

59

5 %

R. Kunst, amusement en recreatie

246

201

-45

-18 %

S. Overige diensten

539

503

-36

-7 %

T. Huishoudens als werkgever; niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door huishoudens voor eigen gebruik

3

0

-3

-100 %

U. Extraterritoriale organisaties en lichamen

16

3

-13

-81 %

Z. Onjuist aangewezen activiteiten

528

353

-175

-33 %

Totaal

10.586

9.889

-697

-7 %

Bron: Actiris, berekeningen view.brussels



De evolutie van de Select-werkaanbiedingen toont een algemene daling van 7 %, die de algemene daling van de rekruteringen in de economie vertaalt. Sinds het begin van de crisis heeft Actiris evenwel een aantal maatregelen getroffen om tijdelijk meer middelen naar de beroepen in de gezondheidssector te laten stromen. Tussen 2019 en 2020 steeg het aantal werkaanbiedingen voor deze sector met maar liefst 32 %. Dit vertaalt de inspanningen die Actiris heeft geleverd om de rekruteringen te stimuleren in deze sectoren die als zeer belangrijk worden beschouwd voor het bedwingen van de gezondheidscrisis.

Ter informatie vindt u hier de link naar de specifieke webpagina waar werkgevers hun zorgvacature kunnen delen:
https://www.actiris.brussels/nl/burgers/een-zorgvacature-delen/

Wat de evolutie van de vacatures in functie van de kwalificatievereisten betreft, beschikken we tot slot niet over deze informatie voor het jaar 2020.


Door de onzekere context is het erg moeilijk om prognoses te maken. De lage cijfers m.b.t. de faillissementen en het jobverlies in 2020 tonen aan dat de impact van de coronacrisis op dit moment nog beperkt blijft. De steunmaatregelen voor de bedrijven en zelfstandigen hebben dus toegelaten om een deel van de effecten die de crisis had kunnen veroorzaken uit te stellen. De prognoses lopen soms ver uit elkaar, maar de gevolgen zullen zich in 2021 laten voelen.

Met een vrijwel algemene daling van de aanwervingen in 2020 zullen de sociaal-economische gevolgen van de coronacrisis volledige segmenten van de arbeidsmarkt hertekenen. Sommige veranderingen zullen tijdelijk zijn, andere zullen blijven. Tendensen die zich al voor de crisis aftekenden, zullen versnellen, of vertragen. Terwijl sommige sectoren die voorheen in Brussel als sectoren met tewerkstellingsmogelijkheden werden beschouwd, dat wellicht enige tijd of zelfs verscheidene jaren niet meer zullen zijn, zullen andere sectoren naar verwachting blijven groeien en misschien zelfs een boost krijgen wanneer de economische activiteit zich herstelt.

Sommige spanningen op de arbeidsmarkt dreigen zelfs toe te nemen als gevolg van een groeiende behoefte aan of zelfs afkeer van bepaalde beroepen die als essentieel worden beschouwd, maar waarvan de uiterst moeilijke arbeidsomstandigheden door de crisis onder de aandacht werden gebracht.

Terwijl een aantal sectoren zwaarder getroffen zijn (vooral de horeca, de handel, bepaalde transportsegmenten, het toerisme en de evenementen- en cultuursector), worden voor andere sectoren of beroepen wel werkmogelijkheden verwacht.

We zien reeds bepaalde tendensen die door de crisis in gang zijn gezet en die kwalitatieve informatie kunnen leveren voor een afbakening van de toekomstige sectorale evoluties op de arbeidsmarkt:

Er wordt verwacht dat er een structureel, meestal kwantitatief tekort zal blijven voor verschillende hogergekwalificeerde beroepen of dat dit tekort zelfs zal toenemen.

Het gaat meer bepaald om beroepen uit de non-profitsector (de sinds het begin van de crisis zogenaamde “essentiële beroepen”), en in het bijzonder om zorgberoepen (verpleger, verzorgende in ziekenhuizen, rusthuizen, thuishulpdiensten enz.);

Het gaat eveneens om de beroepen in het (lager en middelbaar) onderwijs. De vraag zal op korte, middellange en lange termijn blijven bestaan, gezien de demografische evoluties, maar zou op middellange termijn door de budgettaire impact van de crisis kunnen worden aangetast;

Verder gaat het om de vrije beroepen en de wetenschappelijke en technische activiteiten, die werk bieden aan loontrekkers en zelfstandigen, over het algemeen hooggeschoold en relatief jong, en die de voorbije jaren een groei kenden. Voor deze activiteiten kan de impact verschillend zijn. De vraag naar STEM- en IT-profielen zou moeten blijven aanhouden;

De crisis heeft eveneens verschillende meer of minder structurele “essentiële” knelpuntberoepen op de voorgrond geplaatst, die jobopportuniteiten voor lagergeschoolden zouden moeten blijven bieden.

Het gaat onder meer om artisanale beroepen in de voedingssector, zoals bakker en slager, en om bepaalde beroepen in de sector transport en logistiek (vrachtwagenbestuurder, magazijnier).

Tegelijkertijd heeft de crisis bepaalde meer of minder blijvende behoeften aan diensten of producten doen ontstaan of vergroot.

De digitale transitie is geen nieuw fenomeen, maar alles lijkt erop te wijzen dat de COVID-19-crisis de digitalisering die in de privé- en overheidsbedrijven is ingezet, zal versnellen. De vraag naar ICT-beroepen zal dus overeind blijven, terwijl de digitalisering van een aantal beroepen waarschijnlijk zal versnellen en digitale vaardigheden aan belang zullen winnen.

Er worden ook nieuwe of grotere opportuniteiten verwacht in met name het onderwijs en afstandsleren (bijvoorbeeld de vorming in nieuwe pedagogische technieken of de ontwikkeling van e-learningmodules), de e-commerce (ontwikkeling van een webaanbod, adviezen voor multichannelverkopen, digitale marketing, beroepen in de logistieke keten bijvoorbeeld voor de voorbereiding en de levering van bestellingen enz.) of de cybersecurity.

Behalve deze versnellende effecten, lijken er ook nieuwe arbeids- en opleidingsbehoeften te ontstaan of toe te nemen, al dan niet van duurzame aard.

Als voorbeeld, en zonder dat deze opsomming exhaustief is, kunnen we de evolutie noemen van profielen in de schoonmaak, met taken op het vlak van desinfecteren;

De ontwikkeling van afhaaldiensten door eetgelegenheden bij wijze van alternatief om de situatie enigszins op te vangen of om nieuwe diensten te ontwikkelen in het professionele kader;

Afstandsraadplegingen door zorgverstrekkers tijdens de lockdown;

Nieuwe mogelijkheden die men ziet ontstaan voor de ontwikkeling van banen om tegemoet te komen aan essentiële sociale behoeften (maatschappelijk werkers, familiaal bemiddelaars, huiswerkbegeleiding, arbeidsbemiddelaars enz.).

Verschillende beroepen werden verder, in de context van de crisis, op de voorgrond geplaatst gezien hun “essentiële” karakter. We denken bijvoorbeeld aan de handel in voedingsmiddelen (kassabediende, afdelingshoofd, verkoper van voedingsmiddelen enz.), apothekersassistenten, of bepaalde beroepen in de diensten aan personen of collectiviteiten (bewakingsagent, civiele bescherming, begrafenisondernemer, vuilnisophaler, openbaar vervoer enz.), beroepen in de logistieke keten (aanvuller, stockbeheerder, voorbereider van bestellingen, post- en leveringsdiensten enz.).

Deze beroepen zouden de crisis moeten doorstaan, al kunnen we niet meteen verwachten dat de vraag ernaar zal toenemen, behalve misschien voor de beroepen in de logistieke keten, die veel aan belang wonnen door de ontwikkeling van de e-commerce.

Ecologische transitie en ontwikkeling van activiteiten.

Tegelijkertijd heeft de gezondheidscrisis ook een nieuwe impuls gegeven aan de ecologische transitie, door bepaalde activiteiten naar het lokale niveau terug te brengen en de bevoorradingsketen te verkorten. Naast duurzame voeding komen ook andere sectoren meer in het vizier (al ontsnapt er geen enkele aan). Het gaat meer bepaald om de mobiliteitssector, de bouw en duurzame renovatie, het aanboren van hernieuwbare energie, de kringloopeconomie, het afval- en grondstoffenbeheer en de bescherming van de biodiversiteit.

Sinds de start van het platform “Ik zorg voor Brussel”:
o Er werden 178 vacatures ontvangen voor (niet-medische) ondersteunende profielen voor de medische sector, voor publicatie op de website.
o Voor 4 van deze vacatures werd Select Actiris gevraagd om de preselecties te doen. 3 van deze vacatures werden ingevuld en 2 kandidaten die door Select Actiris werden voorgesteld, werden aangeworven.
o De andere 174 werkaanbiedingen werden met de gegevens van de werkgever op onze website geplaatst.

Het platform zet ook werkaanbiedingen voor medische jobs in de kijker.

In 2020 hebben we 509 vacatures verspreid. Voor 94 van deze vacatures werd de preselectie van de kandidaten aan Select Actiris toevertrouwd.

21 van deze vacatures konden worden afgesloten met de aanwerving van een kandidaat voorgesteld door Select Actiris. 43 van deze werkaanbiedingen zijn nog in behandeling.

We merken hierbij op dat de preselecties bijzonder moeilijk zijn door het tekort aan personen met het gezochte profiel.

Op het platform wordt eveneens een oproep voor vrijwilligers gedaan. Een link op de pagina leidt hen naar de website van Iriscare met specifieke werkaanbiedingen. Dit heeft geholpen om een aantal vacante plaatsen in te vullen, maar de resultaten zijn Actiris niet bekend.

Voor de vacatures die met de gegevens van de werkgever op de website van Actiris worden geplaatst, kunnen we geen informatie geven over het aantal kandidaten die na de publicatie van de vacatures werden aangeworven, aangezien Actiris deze informatie niet systematisch ontvangt van werkgevers die het selectieproces volledig zelf beheren.