Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende au pairs in het BHG.

Indiener(s): Bianca Debaets
aan: Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 650)

Datum ontvangst: 12/03/2021		Datum publicatie: 06/05/2021
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 20/21	Datum antwoord: 05/05/2021

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
01/04/2021	Ontvankelijk	p.m.

Vraag	De Vlaams minister bevoegd voor Werk verklaarde gesprekken met de andere gewesten te voeren over het statuut van au pairs in ons land om de misbruiken die er nog zijn beter te kunnen indijken. Een onderling afgestemde oplossing is voor Vlaanderen het doel. De Strategische Adviesraad voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media (SARC), het Rekenhof en de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen brachten in Vlaanderen reeds adviezen uit over deze problematiek. De Vlaamse minister geeft aan gewonnen te zijn voor een piste waarbij de au pair wordt ingeschakeld in een arbeidsrelatie en de plaatsing van een au pair via een uitzendbureau moet gebeuren. Een bijkomende moeilijkheid is dat er vandaag enkel zicht is op de niet-Europese au pairs omdat zij een arbeidskaart nodig hebben. De Europese au pairs vallen buiten elke controle. Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel: - Bent u aanwezig en actief deelnemer in het interfederaal overleg over het statuut van au pairs? Hebt u daarin kennis genomen van de adviezen die uitgebracht zijn aan Vlaanderen? - Hebt u zelf reeds studies of adviezen aangevraagd om de situatie in het BHG in kaart te brengen en een standpunt te kunnen formuleren? - Welk standpunt verdedigt u daarin namens het Brussels Gewest? Werd dit op een regering goedgekeurd? Welke timing voor een akkoord is terzake vooropgesteld? - Hoeveel au pairs verblijven er in het BHG? Kan u een opdeling verschaffen per gemeente waar zij werken en uit welke landen zij afkomstig zijn? - Hoeveel controles voerde het Gewest uit aangaande de werkomstandigheden en de werkvoorwaarden van au pairs in het BHG? Hoeveel inbreuken en welke soort inbreuken werden er vastgesteld? Hoeveel PV’s werden opgesteld? Graag cijfers sinds het begin van de legislatuur. - Welke mogelijkheden of initiatieven bestaan er momenteel om au pairs in het BHG bewust te maken van hun rechten? Zo ja, kan u deze toelichten en welk budget trekt u hiervoor uit?


Antwoord	Minister Dermagne heeft me gevraagd wat het standpunt is van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest na vragen over het onderwerp van het Vlaamse Gewest. Er werd geen enkel extern advies gevraagd behoudens het advies van de directie Economische Migratie en van de Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie van Brussel Economie en Werkgelegenheid. Dit onderwerp werd nog niet besproken in de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, maar in tegenstelling tot het Vlaamse Gewest zien we niet meteen wat het belang is van een wijziging van de regelgeving. De Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie volgt de arbeidskaarten voor au pairs immers regelmatig op, zowel voor de aflevering van de kaart als tijdens de geldigheidsduur ervan, om na te gaan of de au pair in goede omstandigheden verblijft en of de werkuren het toegestane aantal niet overschrijden. Bovendien is het niet vanzelfsprekend een gewestelijke bevoegdheid te vinden om een uniek statuut voor jonge au pairs te verzekeren (ongeacht hun nationaliteit: Belgische, EU of van buiten de EU). Deze materie is zowel federaal als gemeenschappelijk en gewestelijk. Er werd door de verschillende machtsniveaus nooit beslist over de exacte reikwijdte van deze bevoegdheid. Het Gewest is in ieder geval enkel bevoegd voor het afleveren van arbeidskaarten aan personen van buiten de Europese Unie. De mogelijkheid van een verplichte voorafgaande aangifte is het mechanisme dat door de gewesten werd ingevoerd voor het afleveren van een arbeidskaart aan niet-Europese onderdanen (controle van het dossier en afleveren van een arbeidskaart), maar we beschikken over geen enkele bevoegdheid voor (noch enig zicht op) Europeanen en Belgen. Er zouden nog andere wijzigingen kunnen worden overwogen, zoals de creatie van een uniek statuut op het federale niveau (zodat alle aanvragen kunnen worden behandeld ongeacht de nationaliteit van de au pair). Ik heb zodoende minister Dermagne meegedeeld dat, als er op een globale manier over dit onderwerp moet worden nagedacht, we uiteraard wensen dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geraadpleegd wordt, maar de gewesten kunnen dit unieke statuut niet alleen invoeren. Op 13 april 2021 verbleven er 77 au pair-jongeren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest die in het bezit waren van een geldige arbeidskaart B. Het betreft dus derdelanders voor wie het gastgezin de benodigde toelating tot tewerkstelling heeft aangevraagd conform de bepalingen van het KB van 9 juni 1999. De verdeling over de Brusselse gemeenten heen was als volgt: - 1000/1020/1120/1130 Brussel: 5 - 1030 Schaarbeek: 8 - 1040 Etterbeek: 3 - 1050 Elsene: 8 - 1060 Sint-Gillis: 1 - 1080 Sint-Jans-Molenbeek: 1 - 1081 Koekelberg: 1 - 1140 Evere: 1 - 1150 Sint-Pieters-Woluwe: 12 - 1160 Oudergem: 11 - 1170 Watermaal-Bosvoorde: 2 - 1180 Ukkel: 19 - 1190 Vorst: 2 - 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe: 3 De verdeling per nationaliteit was als volgt: - Argentinië: 1 - Australië: 1 - Brazilië: 8 - Canada: 1 - China: 1 - Colombia: 4 - Filipijnen: 19 - Indonesië: 3 - Kenia: 2 - Madagaskar: 4 - Mexico: 3 - Moldavië: 1 - Namibië: 1 - Oekraïne: 1 - Taiwan: 1 - Thailand: 6 - Verenigde Staten van Amerika: 7 - Zuid-Afrika: 13 Het Gewest beschikt niet over cijfers betreffende de au pair-jongeren uit de EU die op zijn grondgebied verblijven, omdat de administratie geen vergunning voor hen uitgeeft. De Gewestelijke Werkgelegenheidsinspectie (GWI) van de Gewestelijke Overheidsdienst Brussel organiseert controles inzake au pairs, zowel voorafgaandelijk aan de toekenning van een arbeidskaart, alsook opvolgingscontroles achteraf, en dit zowel op vraag van onze directie Economische Migratie, alsook op eigen initiatief of op vraag van verenigingen voor hulp aan buitenlandse werknemers (zoals bijvoorbeeld de vereniging Fairwork). Een overzicht van de controles en de resultaten: 2015: 71 dossiers - 1x ongunstig advies - 1x voorstel navolgende controle - 1x voorstel intrekking arbeidskaart 2016: 73 dossiers - 4x ongunstig advies - 1x pro justitia - 1x rapport aan de arbeidsauditeur - 3x voorstel navolgende controle - 5x voorstel intrekking arbeidskaart 2017: 99 dossiers - 3x ongunstig advies - 1x termijn om zich in regel te stellen - 11x voorstel navolgende controle - 8x voorstel intrekking arbeidskaart 2018: 98 dossiers - 2x ongunstig advies - 1x pro justitia - 2x rapport aan de arbeidsauditeur - 7x voorstel navolgende controle - 1x voorstel intrekking arbeidskaart 2019: 122 dossiers - 3x ongunstig advies - 3x waarschuwing - 9x voorstel navolgende controle - 3x voorstel intrekking arbeidskaart 2020: 87 dossiers - 2x ongunstig advies - 1x waarschuwing - 2x rapport aan de arbeidsauditeur - 3x voorstel navolgende controle - 7x voorstel intrekking arbeidskaart 2021: 10 (lopende) dossiers De inspecteurs van de GWI die de au pair-dossiers behandelen, hebben ook een informerende rol en zijn daartoe opgeleid. Zij geven zowel aan het gastgezin als aan de au pair zelf gerichte informatie. Bij detectie van eventuele problemen of onregelmatigheden geven de inspecteurs dit door aan de bevoegde instanties, verwijzen zij de au pair en/of het gastgezin door en brengen zij de partijen met elkaar in contact. Om de vertrouwelijkheid van de gesprekken te garanderen, wordt de au pair meestal gehoord in onze kantoren, naast een bezoek ter plaatse (in COVID-19-tijden ook per fotodocumentatie mogelijk). De inspecteurs genoten eveneens een vorming sensibilisering inzake mensenhandel in het kader van de au pair-dossiers om eventuele gevallen te kunnen detecteren en signaleren aan de bevoegde federale overheden. De gewestelijke werkgelegenheidsinspecteurs kunnen in sommige dossiers ook bemiddelend optreden, bijvoorbeeld wanneer de relatie tussen het gastgezin en de au pair-jongere gespannen is.