Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de installatie van voorzieningen "tegen daklozen" in het Brussels Gewest

Indiener(s)
Farida Tahar
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 402)

 
Datum ontvangst: 19/04/2021 Datum publicatie: 19/05/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 06/05/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
21/04/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    "Openbare banken voorzien van metalen hoepels, banken met individuele zitplaatsen, spikes op vensterbanken of zelfs pleinen waar geen openbare banken meer zijn", 1 zijn voorbeelden van stadsmeubilair dat vrijwillig en impliciet is ontworpen om bepaalde gebruiksvormen en gebruikers uit te sluiten: daklozen, die in de openbare ruimte aanwezig zijn - bij gebrek aan een verblijfplaats.

Het was een collectief dat mijn aandacht vestigde op dit nieuwe verschijnsel, "design for everyone" genoemd en opgestart door de vzw "articule", die tot doel heeft het asociale en niet-democratische karakter van de stadsplanning in vraag te stellen door middel van verschillende acties en interventies tussen kunst en activisme. Het collectief ontwikkelde in dit kader een kaart "De andere kaart - Brussel's Prout Map" waarop deze asociale ontwikkelingen staan aangegeven. Deze kaart is vorig jaar naar een aantal politieke vertegenwoordigers gestuurd. De onverschilligheid en banalisering die dit nieuwe straatmeubilair teweegbrengt, doet veel vragen rijzen!

Ik moet zeggen dat deze voorzieningen antidemocratisch zijn en de sociale samenhang niet versterken. We kunnen de aanwezigheid van daklozen in onze openbare ruimte niet verjagen en verbergen met asociale hulpmiddelen. Ik geloof dat ons Gewest beter kan doen op het gebied van respect voor de menselijke waardigheid! Te beginnen met de democratisering van de openbare ruimte. Straatmeubilair moet inclusief en toegankelijk zijn voor iedereen! Ook mensen die geen dak boven hun hoofd hebben!

De Brusselse regering heeft extra middelen vrijgemaakt om dakloosheid structureel te bestrijden en daar ben ik heel blij mee! Deze verhoging van de begroting zal onder meer worden gebruikt om de capaciteit van de opvangcentra en de oplossingen om van de straat te geraken te vergroten via het "housing first"-mechanisme.

Daarom is het van belang het sociaal beleid te versterken en een inclusieve aanpak te integreren in het beleid inzake stadsplanning.

Graag een antwoord op volgende vragen:

Bent u op de hoogte van de maatregelen "tegen daklozen" die in ons Gewest van kracht zijn?
Wat vindt u ervan?

Welke hefbomen gaat u activeren om het beleid inzake stadsplanning te versterken door een inclusieve en systemische aanpak te integreren?

Staat u in contact met de gemeenten die dergelijke voorzieningen inzetten? Zo ja, hoe gaat u deze voorzieningen op een beperkende manier reguleren op het gehele Brusselse grondgebied?

Bronnen :
https://www.rtbf.be/info/societe/detail_bruxelles-le-collectif-design-for-everyone-adapte-le- mobilier-urbain-anti-sdf?id=10072237
https://www.ieb.be/Brussel-s-Prout-Map
 
 
Antwoord    In het kader van haar bevoegdheden bevordert urban.brussels de toegankelijkheid van de openbare ruimtes voor iedereen.

Wat specifiek de banken betreft, is urban.brussels alert voor deze problematiek en volgt ze de aanbevelingen van Brussel Mobiliteit en “access and go” op, twee bevoegde instanties inzake toegankelijkheid en PBM-inrichtingen. In dat opzicht is het cahier voetgangerstoegankelijkheid van het BHG duidelijk (vademecum voetgangers 4 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).

De banken zijn belangrijke rustpunten voor alle personen die hun verplaatsingen door hun leeftijd en fysieke conditie moeten onderbreken. Ik wil dus verduidelijken dat de banken met armsteunen niet geplaatst werden om te vermijden dat daklozen er terecht kunnen maar wel om de oudere bevolking te helpen om gemakkelijker te kunnen gaan zitten en weer rechtstaan. Urban - met het advies van de instanties - besteedt er dus aandacht aan dat een deel van de zitplaatsen armsteunen heeft.

Niemand zou ertoe mogen worden gebracht om op straat te slapen. We hebben structurele oplossingen nodig.

Stadsmeubilair mag niet worden beschouwd als een alomvattend antwoord. Maar dat gebruik is de realiteit en kan niet worden ontkend. Er moet dus rekening mee worden gehouden. Niemand mag van de openbare ruimte worden uitgesloten. Ze is van iedereen. Deze denkoefening moet dus in het alomvattende algemene kader van het vademecum openbare ruimte worden gevoerd (behalve meubilair zijn er verlichting, overdekte zones, functieverdeling).
Ik zal daar alert voor zijn.

We werden in december 2019 ingelicht over de plaatsing van uitstalramen in pvc in de octrooipaviljoenen. Deze paviljoenen aan de Anderlechtsepoort herbergen het Riolenmuseum van de Stad Brussel. Voor de gebouwen zijn er gevels met zuilengalerijen, namelijk zuilenrijen die het dak dragen en een soort monumentaal portaal vormen. Deze zuilengalerijen gaven problemen voor de stad omdat de daklozen er gingen schuilen.

Twee jaar geleden had de Stad (zonder vergunning) sprinklers geplaatst. Dat zijn douches die automatisch aangaan bij aanwezigheid zodat de daklozen er niet zouden blijven. Maar die toestellen zijn er niet lang gebleven. Ze zorgden al erg snel voor een schandaal in de pers, waardoor de Stad ze erg snel weer heeft moeten verwijderen.  
In december 2019 hebben we Urban dus gevraagd om contact op te nemen met de conservatrice van de paviljoenen (die beschermd zijn).
Ze heeft bevestigd dat de Stad de zuilengalerijen heeft afgesloten met uitstalramen in pvc, zonder daarvoor een stedenbouwkundige vergunning te hebben aangevraagd.

Ik wil daar duidelijk over zijn. De plaatsing daarvan op een beschermd goed is illegaal. Er werd dus contact opgenomen om iets aan de situatie te doen. In de tussentijd heeft de Stad een stedenbouwkundige vergunningsaanvraag ingediend om de situatie te regulariseren. Urban wacht op het advies van de KCML vooraleer te beslissen, maar daar bestaat weinig twijfel over. Het is geen goede oplossing. We zullen geen toelating verlenen voor deze installatie en we zullen de verwijdering ervan verzoeken na afloop van de stedenbouwkundige vergunningsprocedure.

Niemand zou op straat mogen leven. Dat is zowel een vertrekpunt als een principieel standpunt. We zijn op een paar honderd meter van de woningen van SamuSocial. Maar zoals u weet is dakloosheid een complexe materie en kunnen we burgers niet verplichten om 's nachts onderdak te zoeken. Ook dat is een realiteit. Het kraken van deze ruimte is niet goed, noch voor de eigenaar, noch voor het erfgoed dat niet werd ontworpen om als onderdak te bieden.

Ik blijf inzetten op de piste van begeleiding, dialoog en opvang, vooral dankzij de daklozenrondes, maar ik zal niet aanvaarden dat erfgoed wordt geschonden onder het voorwendsel dat armoede en dakloosheid wordt verjaagd.