Schriftelijkde vraag betreffende de sorteer- en openbare netheidsprojecten
- Indiener(s)
- Aurélie Czekalski
- aan
- Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 759)
| Datum ontvangst: 19/04/2021 | Datum publicatie: 28/06/2021 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 20/21 | Datum antwoord: 02/06/2021 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 23/04/2021 | Ontvankelijk | p.m. | ||
| 02/06/2021 | Bijlage aan het antwoord | p.m. | Bijlage |
| Vraag | Tijdens de hoorzittingen van 31 maart 2021, die betrekking hadden op statiegeld, verklaarde Fost Plus dat de industrie en de handel jaarlijks een budget van 1,3 miljoen euro ter beschikking van Leefmilieu Brussel en Net Brussel stellen voor sorteer- en openbare netheidsprojecten. Wat is het doel van deze budgettaire enveloppe die ter beschikking wordt gesteld van Net Brussel en Leefmilieu Brussel? Met dit geld werden projecten gesteund zoals de statiegeld voor blikjes of de ondersteuning van evenementen. Deze ter beschikking gestelde premie maakt het mogelijk projecten op te zetten om de inspanningen ter bestrijding van het zwerfvuil te objectiveren aan de hand van verschillende proeven. Een win-winsituatie voor het Gewest, de gemeenten, de industrie en de handel. Het is in deze context dat de het proefproject van het statiegeld niets heeft opgeleverd, aangezien de openbare netheid niet is verbeterd (naast andere negatieve indicatoren), en dat de sorteerprojecten in de parken van het Gewest zeer positief zijn gebleken. Dit zijn essentiële benaderingen om op objectieve en feitelijke wijze te bepalen op welke elementen moet worden vertrouwd om de gewenste doelstellingen te bereiken: een wonderoplossing tegen zwerfvuil bestaat momenteel niet. Er zijn echter veel veelbelovende oplossingen. Dit soort initiatieven is een antwoord op een van de belangrijkste uitdagingen, namelijk een oplossing vinden voor het gebrek aan samenwerking/coördinatie tussen alle bij het afvalbeheer betrokken actoren. De bevoegdheidsverdeling tussen het Gewest en de gemeenten leidt heel vaak tot complexe situaties waarin de ene de andere de schuld geeft van het niet geleverde werk. Er moeten echte middelen worden verstrekt. Netheid en veiligheid vormen de basis van een kwaliteitsvolle leefomgeving voor de Brusselaars. Graag een antwoord op volgende vragen : - Welke sorteer- en openbare netheidsprojecten worden er met dit budget uitgevoerd door Brussel Leefmilieu en Net Brussel? - Wat zijn de resultaten van deze projecten? - Hoe verloopt de samenwerking met de gemeenten bij deze verschillende projecten? - Welke communicatie is voor deze projecten ontwikkeld? - Welke toekomstige sorteer- en openbare netheidsprojecten zullen door Net Brussel en Brussel Leefmilieu met dit budget worden uitgevoerd? - Wat zijn de doelstellingen van deze projecten? - Wat zijn de samenwerkingsverbanden met de privésector? |
| Antwoord | 1) Deze enveloppe wordt toegekend in het kader van de overeenkomst ‘Openbare Netheid en Leefomgeving’, die het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de verpakkingssector hebben ondertekend. Leefmilieu Brussel en Net Brussel gebruiken deze enveloppe om projecten op te zetten om het sorteren buitenshuis en de openbare netheid te stimuleren, om zo de doelstelling van de overeenkomst te bereiken, namelijk het terugdringen van sluikstorten en zwerfvuil en het verbeteren van de leefomgeving in het Gewest. Bijlage 1 bij dit antwoord bevat nadere gegevens en antwoorden op de gestelde vragen over alle projecten die tussen 2017 en 2021 in het kader van de overeenkomst zijn gelanceerd. De projecten die momenteel worden uitgevoerd zijn de volgende: - Campagne ‘Geen brol rond mijn bol’ (bewustmakingscampagne inzake (on)netheid rond glas- en textielcontainers) - Tweede editie van de campagne ‘Recycle BXL Pro’ (campagne om professionals te herinneren aan hun sorteerplicht) - Geleidelijke invoering van sortering in de groene ruimten of gewestelijke parken en steun voor proefprojecten inzake sortering in de gemeentelijke parken - Campagne over (on)netheid in de gewestelijke parken - Lancering van proefprojecten inzake sortering buitenshuis en openbare netheid in mogelijk tien gemeenten in 2021 (de overige negen kunnen in 2022 worden ondersteund) - Ondersteuning en begeleiding van vzw’s en gemeenten bij het sorteren en beheren van afval tijdens hun evenementen (uitlenen van materiaal, begeleiding door een facilitator, enz.) - Steun aan het Koning Boudewijnstadion en de club van Anderlecht (RSCA) voor de invoering van een permanent sorteersysteem en een efficiënte logistieke organisatie voor het afvalbeheer - Proefprojecten inzake sortering en openbare netheid voor de take away-sector (Panos, Exki, Burger King, enz.) - Psycho-gedragsstudie om de oorzaken en het (on)burgerlijk gedrag te begrijpen dat (on)netheid beïnvloedt - Project om de openbare netheid van het Gewest te objectiveren - Invoering van een zonemanager die de acties van de verschillende actoren in vier als problematisch aangemerkte gebieden coördineert - Opname van een onderdeel ‘openbare netheid’ in de projectoproep ‘Vooruit met de wijk’ (begeleiding van burgers) - Oprichting van een netwerk van ambassadeurs voor netheid - Enz. Andere projecten zullen in 2021 aan deze lijst worden toegevoegd, maar moeten nog door het sturingscomité worden gevalideerd. Elk jaar wordt het actieprogramma herzien aan de hand van de prioriteiten en goedgekeurd door het sturingscomité van de overeenkomst ‘Openbare Netheid en Leefomgeving’. 2) Aangezien de meeste projecten nog in uitvoering zijn of pas van start zijn gegaan, zijn ze nog niet geëvalueerd. Wij stellen echter vast dat projecten die op lange termijn lopen en door een veelheid van actoren worden gedragen, beter slagen. Dat is ook de reden waarom de in het kader van deze overeenkomst ontwikkelde communicatiecampagnes worden herhaald of in ‘golven’ worden georganiseerd (bv. Recycle BXL Pro, Geen brol rond mijn bol, enz.). Enkele proefprojecten inzake sortering in de parken zijn al wat meer geëvalueerd en de resultaten zijn veelbelovend. Zo is in het Elisabethpark in Koekelberg het zwerfvuil met ongeveer 79% gedaald dankzij de aanwezigheid van sorteervuilnisbakken tijdens de zomer van 2019. Tijdens dezelfde zomer is in het Park van Laken het zwerfvuil aanzienlijk afgenomen, maar is ook de sorteerkwaliteit van de pmd-bak verbeterd dankzij de herhaling van het proefproject inzake sortering: het percentage restafval bij het pmd-afval is van 2018 tot 2019 gedaald met 64%. In het Josaphatpark, dat bij wijze van proef met permanente installaties werd uitgerust, was het zwerfvuil één maand na de plaatsing ook met 13% gedaald. In de zomer van 2021 zal een tweede balans worden opgemaakt. 3) Zoals reeds gezegd, is samenwerking tussen verschillende actoren een belangrijke factor voor het welslagen van projecten, en dat geldt in het bijzonder voor de betrokkenheid van gemeenten. De gemeenten worden vanaf de ontwerpfase betrokken bij projecten die hen aangaan of die hen zouden kunnen interesseren. Voor de meeste projecten waarvoor een medewerking van de gemeenten vereist is, wordt via verschillende kanalen een oproep tot deelname gedaan en wordt samenwerking aangegaan met de gemeenten die daarop reageren. De actoren hebben samengewerkt of werken momenteel samen met de gemeenten aan de volgende projecten: - Oproep voor innoverende projecten - Terugbrengpremie - Sorteerkit - Koning Boudewijnstadion - Winterpret - Groene ruimten - Objectivering van de netheid - Josaphatpark - Vooruit met de wijk - Zonemanager - Geen brol rond mijn bol - Sorteer- en netheidsprojecten OTG 4) De communicatiemiddelen en -kanalen worden specifiek voor elk project vastgesteld. Wat de communicatiecampagnes betreft, wordt een massamediacampagne gevoerd en wordt op langere termijn gecommuniceerd via de voor deze campagnes ontwikkelde websites. Voor de proefprojecten inzake sortering buitenshuis en/of openbare netheid worden de resultaten via tussenactoren, platforms of specifieke vergaderingen meegedeeld aan de betrokken actoren of geïnteresseerden (bijvoorbeeld de gemeenten voor de sorteerprojecten in parken, de handelaarsverenigingen voor de proefprojecten inzake sortering voor take away, enz.) 5) Het algemene actieprogramma van Leefmilieu Brussel in het kader van de overeenkomst ‘Openbare Netheid en Leefomgeving’ spitst zich toe op vier gebieden/doelstellingen: bedrijven, groene ruimten, ‘On the Go’ (sorteerprojecten op openbare plaatsen zoals sportvoorzieningen, pleinen, winkelstraten, enz.) en evenementen. Het jaarlijkse actieprogramma is gedetailleerder en wordt elk jaar herzien naar gelang van nieuwe milieuprioriteiten of kansen. Het moet aan het begin van het jaar worden goedgekeurd door de leden van het sturingscomité van de overeenkomst ‘Openbare Netheid en Leefomgeving’. Het actieprogramma voor 2021 is bekend (zie lijst antwoord 1), maar dat voor 2022 nog niet. Bijzondere aandacht wordt uiteraard besteed aan de continuïteit van de lopende projecten met gunstige tussentijdse resultaten. 6) De doelstellingen van deze projecten, of het nu gaat om campagnes, proefprojecten, studies, begeleiding, enz., zijn het terugdringen van sluikstorten en zwerfvuil en het verbeteren van de sortering van verpakkingsafval in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Een secundaire doelstelling is de actoren of partners te ondersteunen om hen zo autonoom mogelijk te maken bij de tenuitvoerlegging van hun duurzame aanpak. 7) Fost Plus, de organisatie die verantwoordelijk is voor de selectieve inzameling, sortering en recyclage van huishoudelijk verpakkingsafval in België, financiert alle projecten van de overeenkomst ‘Openbare Netheid en Leefomgeving’. Het sturingscomité van de overeenkomst ‘Openbare Netheid en Leefomgeving’, dat drie tot vier keer per jaar bijeenkomt om projecten goed te keuren en op te volgen, is samengesteld uit vertegenwoordigers van de minister van Leefmilieu, vertegenwoordigers van de administratie van Leefmilieu Brussel en Net Brussel, en vertegenwoordigers van Fost Plus, Fevia en Comeos. De verpakkingssector wordt dus betrokken bij de keuze van de projecten. Een bredere samenwerking met de privésector wordt ook verzekerd via tussenpersonen, zoals handelaarsverenigingen, hub.brussels, Unizo, Beci en UCM. |