Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de rol van de apothekers als schakel in het opsporen van intrafamiliaal geweld.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 588)

 
Datum ontvangst: 18/03/2021 Datum publicatie: 21/06/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 17/06/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
19/05/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Enkele maanden terug mocht ik u reeds schriftelijk ondervragen omtrent de samenwerking met de apotheken om een specifiek meldingssysteem op te zetten voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld (cf. schriftelijke vraag nr. 405).

Zoals u weet, hebben de huidige gezondheidscrisis en de restrictieve maatregelen gezorgd voor extra spanning wat betreft de problematiek van het intrafamiliaal geweld. Dat vormde mee de aanleiding voor de oprichting van een specifiek meldsysteem voor slachtoffers van intrafamiliaal geweld, waarbij ze met een codewoord (‘masker-19’) hun apotheker op de hoogte konden brengen van hun probleem. In uw antwoord op mijn vorige vraag gaf u aan dat de apothekers en politiediensten open stonden om hun medewerking te verlenen aan dit systeem, waarover tevens reeds een resolutie werd goedgekeurd, maar dat er nog enkele zaken wettelijk uitgeklaard dienden te worden. Als gevolg daarvan stonden er nog verschillende gesprekken gepland.

In dat kader is het ook interessant om te vermelden dat de Vlaamse Regering, die een soortgelijk meldsysteem installeerde, op vrijdag 12 maart laatstleden bekendmaakte dat het een extra projectsubsidie van 120.000 euro voorziet om de rol van de apothekers in het opsporen van familiaal geweld te versterken. Uit een evaluatie van het oorspronkelijke systeem bleek immers dat slachtoffers het codewoord niet makkelijk durfden uitspreken wanneer er nog andere aanwezigen waren. Daarom moet de rol van de apothekers dus sterker in de verf gezet worden, zodat zij vlotter en efficiënter kunnen doorverwijzen naar de juiste hulpkanalen.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Kan u een stand van zaken geven wat betreft de uitvoering van deze resolutie? Welke stappen werden er reeds gezet richting de verdere uitrol van dit meldingssysteem bij de apothekers? Welke middelen werden hiertoe reeds vrijgemaakt?
- Hebt u reeds, naar analogie met Vlaanderen, onderzocht of en hoe de apothekers versterkt kunnen worden als schakel in het opsporen van intrafamiliaal geweld, bijvoorbeeld door het aanbieden van specifieke opleidingen of het uitwerken van een uniforme checklist? Hebt u hieromtrent reeds overleg gepleegd met de andere Gewesten, om zo good practices uit te wisselen met het oog op het verder versterken van dit meldingssysteem?
- Hebben de vaststellingen op het terrein of het overleg met de andere Gewesten reeds tot aanpassingen aan het initiële meldingssysteem geleid? Zo ja, kan u dit nader toelichten? Welke acties en middelen worden hiertoe voorzien?
- Hebt u zicht op het aantal personen die intussen reeds gebruik hebben gemaakt van dit meldingssysteem? Kan u deze cijfers opsplitsen naargelang het geslacht en de leeftijdscohorte waartoe het slachtoffer behoort en diens woonplaats?
- Kan u nader toelichten welk verder overleg er hieromtrent plaatsgevonden heeft met de apothekers en hulpverleners? Welke bevindingen vloeiden hier reeds uit voort met betrekking tot de manier waarop dit systeem uitgerold wordt of zal worden?
- Kan u meedelen of alle apotheken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest meewerken aan dit meldingssysteem? Staat u hieromtrent in overleg met de Algemene Pharmaceutische Bond, opdat dit systeem zoveel mogelijk ingang kan vinden in ons Gewest?
- Kan u nader toelichten welk verder overleg er hieromtrent plaatsgevonden heeft met de politiezones? Zijn alle wettelijke kwesties intussen uitgeklaard? Zo ja, kan u duiden op welke manier deze werden opgelost? Zo neen, welke hinderpalen bestaan er nog en welk tijdspad voorziet u om deze op te lossen?
 
 
Antwoord    Het tweede Globaal Veiligheids- en Preventieplan voor de periode 2021-2024, dat de Brusselse regering onlangs heeft goedgekeurd, besteedt in het onderdeel over de fysieke en psychische menselijke integriteit nadrukkelijk aandacht aan de problematiek van intrafamiliaal geweld.

Het plan bestempelt de bestrijding van dat soort geweld als een prioriteit voor het Gewest en biedt een leidraad voor de preventie- en veiligheidsactoren aan de hand van verscheidene maatregelen die rechtstreeks gebaseerd zijn op de aanbevelingen uit de resolutie van het Brussels Parlement. Ik verwijs in dat verband naar de maatregelen 1.1, 1.4 en 1.6.

Maatregel 1.1 strekt ertoe te “de preventie- en veiligheidsactoren bewust te maken van en op te leiden over fenomenen die onder dit thema vallen en over de manier waarop ze moeten worden beheerd, van preventie en opsporing van slachtoffers tot de opvang en begeleiding van slachtoffers en daders, waarbij de voorkeur uitgaat naar een multidisciplinaire benadering”. Brusafe werkt met de academische partners momenteel mee aan de opmaak van het gewestelijke opleidingsplan, waarin met die doelstelling rekening zal worden gehouden.


Ook maatregel 1.4 is gewijd aan deze problematiek en schuift de volgende doelstelling naar voor: “Wat intrafamiliale en seksuele geweldplegingen betreft: zorgen voor continuïteit en coördinatie bij het opsporen en opvangen van de slachtoffers door laagdrempelige opvang- en steunregelingen aan te bieden, door voor hun veiligheid te zorgen en door een interdisciplinaire follow-up van de verschillende aspecten van de situatie te garanderen”.

Ik wil in dat verband ook verwijzen naar het Brusselse plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen dat door de staatssecretaris voor Gelijke Kansen werd opgesteld. Actie 50 van dat plan voorziet in de invoering, via de implementatie van de resolutie van 11 mei 2020 van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement, van een “specifiek meldingssysteem dat slachtoffers van intrafamiliaal geweld in staat stelt om het geweld op hun persoon aan te geven door zich naar een apotheek te begeven”.

De invoering van een systeem om slachtoffers bijstand te verlenen via de apothekers, kadert dus in die maatregelen.

Om die maatregelen concreet uit te voeren, werkt het Gewest aan de invoering van een systeem om de Brusselse apothekers te laten fungeren als aanspreekpunt voor de slachtoffers van intrafamiliaal geweld. Algemeen genomen, en vooral tijdens een lockdown, zijn apotheken vaak één van de enige externe plaatsen waar slachtoffers van geweld zich gemakkelijk en veilig naartoe kunnen begeven.

Equal.brussels, Brussel Preventie en Veiligheid (BPV), het kabinet van de staatssecretaris voor Gelijke Kansen en mijn kabinet stellen momenteel een brochure voor de apothekers op met uitleg over de rol die zij als “aanspreekpunt” kunnen vervullen. Die brochure zal de apothekers op een bevattelijke manier adviseren en informeren over hoe zij slachtoffers van intrafamiliaal geweld een luisterend oor kunnen bieden en hoe zij hen moeten doorverwijzen naar de gepaste ondersteunende diensten.

BPV verzamelt voor de uitwerking van die brochure nuttige informatie bij de Brusselse gemeenten en politiezones.


Het kabinet van de staatssecretaris voor Gelijke Kansen verzorgt het ontwerp en de inhoud van de brochure. Het werkt daarvoor nauw samen met de intra-Brusselse task force inzake intrafamiliaal geweld, waarin de partnerverenigingen en -instellingen vertegenwoordigd zijn.

Er vindt ook overleg plaats met de Apothekersvereniging van Brussel om de brochure af te stemmen op wat de apothekers zelf nodig hebben en om af te spreken hoe die correct kan worden verdeeld. Zo werd overeengekomen dat de AVB de brochure onder haar leden zal verspreiden. Daarnaast zal de brochure op bewustmakings- en informatiesessies met experts uit de sector aan de apothekers worden voorgesteld.

Er zijn geen gegevens beschikbaar over het aantal personen die al een beroep hebben gedaan op het “aanspreekpunt bij de apotheken” en over hun profiel, omdat het systeem nog niet operationeel is. Er wordt nagedacht over de mogelijkheid en een manier om dergelijke gegevens te verzamelen.