Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de openbare toiletten in het Brussels Gewest.

Indiener(s)
Lotte Stoops
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 600)

 
Datum ontvangst: 11/03/2021 Datum publicatie: 19/07/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 07/07/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
27/05/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Een aantal studenten kaartte het onlangs nog op een ludieke manier aan met een filmpje: de openbare toiletten in het Brussels Gewest zijn weinig proper. Daklozenorganisatie Bij Ons – Chez Nous organiseerde in het verleden ook al het Pispotfestival om aandacht te vragen voor het gebrek aan gratis openbare toiletten, ook aangepast aan de behoeften van vrouwen. De vzw AMT Concept, achter het platform handy.brussels, noemt bovendien het vinden van een aangepast openbaar toilet voor personen met beperkte mobiliteit "een echte prestatie". En de Gentse vzw Plasactie, sinds 2004 strijdend voor gelijke sanitaire rechten tussen vrouwen en mannen, bekwam in 2014 dat vrouwen en mannen op de Gentse Feesten niet langer betalen voor een toiletbezoek. Burgers en organisaties laten hun stem dus op verschillende manieren horen om de problematiek naar voren te blijven schuiven.

Vele collega's ondervroegen reeds de Minister van mobiliteit, maar de toiletten binnen de metrostations zijn maar één onderdeel van het nu nog veel te kleine geheel. Er is een transversaal inhaalmanoeuvre in samenwerking met de 19 gemeenten nodig op niveau van stadsontwikkeling.

Nu door de covidcrisis de horeca gesloten is, is het tekort aan propere openbare toiletten nog meer 
zichtbaar.
  
In dit kader heb ik de volgende vragen:

· Beschikt het Gewest als basis voor een toiletbeleid over een overzicht van het totaal aantal openbare toiletten op haar grondgebied, bijvoorbeeld bij Perspective? 
· Zo ja, hoeveel openbare toiletten telt het grondgebied van het Gewest?
· Kunnen de noden geobjectiveerd in kaart gebracht worden in samenspraak met de Brusselaars, zijn bezoekers en Brusselse actoren (openbare gebouwen, cultuur, horeca,...) waarop het beleid zich dan kan richten? Een toiletbeleid is geen 'one size fits all', er zijn gediversifieerde noden en complementaire oplossingen die samen met de 'gebruikers' kunnen uitgezet worden. (bv. markten, horeca naast vele winkelwandelstraten of consumptiemogelijkheden zonder sanitaire maatregelen, nachtmodaliteiten, scholen en culturele spelers,....). 
· Is er reeds overleg geweest met andere wereldsteden die gelijkaardige problematieken tackelden of te tackelen hebben?
· Kunnen openbare toiletten verplicht meegenomen worden in plannen voor stadsontwikkeling die de openbare ruimte aanpassen? (zodat er naast bijvoorbeeld groene ruimte ook toiletten worden ingepland)
· Zijn er vanuit het Gewest reeds stimulansen om de gemeenten aan te sporen om meer openbare toiletten te plaatsen, of om toiletten van openbare gebouwen open te stellen voor het publiek? Hoe kan het Gewest andere gemeenten motiveren om zich te inspireren op het Toiletplan van Stad Brussel en voor toiletnetwerken te zorgen?
· Kan men een gewestelijke kader creëren met minimumcriteria bij gemeentelijke terrasvergunningen? Hoe kan de horeca die geen of niet voldoende sanitaire voorzieningen wil treffen, mee in een toiletbeleid opgenomen worden? Belangrijk perspectief om mee te nemen bij een participatieve kaart tav de noden.
· Is er overleg of samenwerking tussen Perspective en andere Gewestadministraties, publieke actoren en private actoren zoals horeca en handelaren over het beschikbaar stellen van toiletten aan het publiek?
· Op welke manier kunnen onze gewestelijke openbare gebouwen op het grondgebied van Stad Brussel mee ingeschreven worden in het gastvrije toilettennetwerk van de Stad Brussel?
 
 
Antwoord    De beschikbaarheid van openbare toiletten maakt deel uit van doelstelling 6 van de Agenda 2030 van de VN, waarin ervoor gepleit wordt om tegen 2030 voor iedereen toegang tot sanitaire voorzieningen te waarborgen.

Meerdere steden ter wereld besteden aandacht aan de toegang tot openbare toiletten, maar ook aan het
genderaspect (neutrale, non-binaire en veilige toiletten) en de ecologische dimensie ervan. Verschillende Europese grootsteden hebben er zelfs al specifieke programma’s aan gewijd.

Metropolis, het netwerk van grootsteden en grootstedelijke gebieden van over de hele wereld, verricht momenteel een studie over veiligheid in de openbare ruimte vanuit genderperspectief, waarin tevens het thema van de openbare toiletten wordt belicht.

Perspective.brussels beschikt momenteel niet over een kadaster met een volledig overzicht van het totale aantal openbare toiletten op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Wat vandaag wel al bestaat of voor zeer binnenkort wordt verwacht:
· OpenStreetMap (OSM) biedt een overzicht van openbare toiletten (link:
http://overpass-turbo.eu/s/17ZE). Die gegevensbank wordt aangevuld door de OSM-community en wordt niet beheerd door perspective.brussels. Die bron biedt de meest recente gegevens over het totale aantal openbare toiletten in Brussel. Aangezien de database vrijwillig wordt aangevuld door de gebruikers, zijn de volledigheid en nauwkeurigheid ervan echter niet gegarandeerd.
· Infrastructuurbeheerders zullen in het toekomstige sportregister van de sportcel van perspective.brussels kunnen aangeven of een infrastructuur uitgerust is met toiletten. Die gegevens zijn echter niet verplicht. Het is dus weinig waarschijnlijk dat ze op korte termijn zullen worden ingevuld. 


Perspective.brussels nam voor het project be running een enquête af over wat lopers nodig vinden. Die enquête wees op een gebrek aan toiletten op bepaalde plaatsen van de loopparcours, in de parken, langs de groene wandeling, enz. Perspective.brussels maakte op basis van de resultaten een kaart op met het voorstel om op strategische locaties nieuwe toiletten te plaatsen. Die kaart heeft geen verordenende waarde voor het gewest, maar het biedt een idee van de ideale verdeling van openbare toiletten voor lopers.


Perspective.brussels gaat met het oog op de wijziging van het GBP en de vaststelling van de bestaande situatie over het hele gewest gegevens verzamelen op het terrein. Het is mogelijk om daarbij ook aandacht te hebben voor de bestaande toiletten in de openbare ruimte. Dat zal dan toelaten om de huidige situatie in kaart te brengen