Schriftelijke vraag betreffende de mogelijke fraude bij de rijopleiding en de rijexamens.
- Indiener(s)
- Bianca Debaets
- aan
- Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 920)
| Datum ontvangst: 05/05/2021 | Datum publicatie: 19/07/2021 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 20/21 | Datum antwoord: 01/07/2021 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 31/05/2021 | Ontvankelijk | p.m. |
| Vraag | In een recente Pano-reportage van de VRT kon men zien hoe in Vlaanderen sommige rijscholen turbo-cursussen theorie aanbieden. Daarbij wordt niet de wegcode aangeleerd, maar wel de antwoorden op examenvragen. Na 6 uur les gaan de kandidaten meteen ook naar het examencentrum. Slaagkans: 100 procent, zo beweren deze ‘bijzondere’ rijscholen. In de turbocursus krijgen de leerlingen immers een hoop trucjes en ezelsbruggetjes aangeleerd om de juiste antwoorden op de examenvragen te onthouden, zonder de materie zelf goed te kennen dus. De populariteit van die cursussen neemt de jongste jaren toe. Uit een enquête van VAB blijkt dat nu al 9 procent van de kandidaten bij het theorie-examen zo’n cursus volgt. Na het slagen op het theoretische examen is het blijkbaar ook mogelijk om een voorlopig rijbewijs te kopen waarmee men alleen de baan op mag. Normaal gezien mag dit enkel na het volgen van 20 uur rijles bij een erkende rijschool, maar er zijn dus ook rijscholen die een dergelijk 20-uursattest of bekwaamheidsattest verkopen, zonder ook maar één les te hoeven volgen. De reporter van Pano belde 7 erkende rijscholen op, waarvan men gehoord had dat ze wel eens valse attesten verkopen. Maar liefst 4 van die 7 rijscholen waren effectief bereid om zo’n attest te verkopen, telkens voor een prijs van rond de 1.000 euro. Daarnaast bestaat er ook een frauduleus netwerk dat dergelijke attesten vervalst waarop vermeld wordt dat de persoon in kwestie 12 uur les gevolgd heeft. Op sociale media circuleren berichten waarin vervalsers dat soort attesten aanbieden voor zo’n 100 euro, waarbij het achteraf blijkbaar zeer moeilijk is voor de examencentra om het verschil met een authentiek attest te verifiëren. Bij GOCA, de federatie van examencentra, beweert men dat het niet mogelijk is om via de turbocursussen te weten te komen welke exacte vragen er gesteld zullen worden op het examen. Elke kandidaat krijgt immers 50 andere vragen uit de hele korf van in totaal meer dan 1.400 mogelijke vragen. Desalniettemin blijkt een dergelijk frauduleus systeem toch wel te bestaan. Tot groot ongenoegen van veel weggebruikersorganisaties, zoals Ouders van Verongelukte Kinderen, die zich heel wat zorgen maken over het niveau van rijvaardigheid van de kandidaten die op zo’n frauduleuze manier hun rijbewijs behalen. Ook al ging deze VRT-reportage specifiek over Vlaamse rijscholen en -opleidingen, toch spreekt het voor zich dat deze problematiek zich mogelijk ook uitspreidt over Brussel. We kunnen niet uitsluiten dat dergelijke praktijken zich ook in ons Gewest voordoen. En bovendien kunnen deze Vlaamse ‘frauduleuze chauffeurs’ zich ook op de Brusselse wegen begeven, wat een enorm gevaar zou inhouden voor de verkeersveiligheid in ons Gewest. Een van de problemen die hieraan gekoppeld zijn, is dat de nodige documenten voor het theoretische en voorlopige rijbewijs momenteel allemaal op papier uitgereikt worden. Daardoor wordt het ook makkelijker om documenten te vervalsen. Een digitaal platform voor rijinstructeurs en examencentra zou hulp kunnen bieden om dergelijke vormen van fraude te helpen voorkomen. Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel: - Zijn er bewijzen van deze frauduleuze netwerken in Brussel bij u gemeld? Zijn er Brusselse rijscholen hierbij betrokken? Zo ja, welk gevolg werd hieraan gegeven en in welke mate werden hierbij sancties opgelegd? - Hebt u een specifiek onderzoek gelanceerd om na te gaan of er ook in ons Gewest dergelijke frauduleuze systemen bestaan voor het verkrijgen van vervalste attesten in het kader van de rijopleiding of het rijbewijs? Zo ja, zijn er al voorlopige conclusies beschikbaar? - Hoe wordt het fenomeen van turbolessen en vervalste attesten aangepakt? Hebt u reeds een overleg gehad met GOCA, de Federale Minister van Mobiliteit, de Brusselse gemeenten en/of de Brusselse rijscholen om deze problematiek te bespreken? - Hoeveel vragen werden er in totaal opgenomen in de database voor het theoretisch examen in ons Gewest? Worden deze per pakket van 50 gegroepeerd of worden de 50 vragen van een examen helemaal via een willekeurig systeem geselecteerd? - Bestaan er plannen voor wat betreft de digitalisering van alle attesten en resultaten gelinkt aan de rijopleiding? Staat u daarvoor in overleg met GOGA of de andere Gewesten? Voor wanneer is een hervorming op dit vlak voorzien? - Hebt u al de evaluatie van de Brusselse rijopleiding gelanceerd? Zo ja, wanneer verwacht u conclusies binnen te krijgen? |
| Antwoord | 1) Volgens de informatie waarover we beschikken werd er een politieonderzoek opgestart na de ontdekking van dergelijke praktijken in het Vlaamse Gewest. Helaas beschikken we momenteel over niet meer informatie. We kunnen dus niet zeggen of er Brusselse rijscholen betrokken zijn. Als er Brusselse rijscholen betrokken zijn, dan zal Brussel Mobiliteit onmiddellijk een procedure opstarten voor de opschorting van de erkenning van de desbetreffende rijscho(o)l(en), alsook voor de opschorting van de directie-of instructietoelating voor directeurs / instructeurs die er eventueel ook bij betrokken zijn. 2) Vóór de COVID-periode vonden er nog steeds regelmatig controles plaats binnen de rijscholen. Helaas werden deze controles stopgezet ingevolge de maatregelen die werden genomen om de verspreiding van het virus in te dijken. Controles vinden voortaan uitsluitend plaats bij een nieuwe aanvraag of een klacht / vermoeden. Meerdere politiezones hebben echter contact met ons opgenomen om informatie te verzamelen over de uitreiking van valse bekwaamheidscertificaten en/of getuigschriften van praktisch onderricht en we hopen dat ze een onderzoek voeren zodat we te weten komen vanwaar deze valse documenten komen. 3) Het is niet mogelijk om alle theorielessen te kunnen controleren die in de Brusselse rijscholen worden gegeven. De examencentra kijken heel goed naar de certificaten die hun worden overhandigd. Aangezien het echter nog steeds om papieren certificaten gaat, kunnen deze certificaten worden vervalst. We hebben nog geen gesprekken gehad met andere actoren uit de sector over dit probleem. We hopen dat de invoering van een informaticasysteem, waarin alle gegevens m.b.t. de lessen en de uitreiking van certificaten worden gebundeld, dit probleem zal oplossen. 4) Er bestaan ongeveer 1.200 vragen voor het theoretische examen. De vragen worden per thema gebundeld zoals is voorzien in de regelgeving en voor elk thema worden de vragen willekeurig getrokken. Dat vermindert de kans op identieke examens drastisch. 5) We hopen dat de komende jaren te kunnen verwezenlijken. Er moet dan een informaticasysteem worden ontwikkeld, wat tijd vraagt. Aangezien de GOCA in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd ontbonden, spreken we regelmatig met de andere gewesten om de verschillende, in de toekomst te implementeren systemen op elkaar af te stemmen. Het is logisch dat als er in elk gewest een verschillend systeem wordt ontwikkeld er minstens een centrale hub moet zijn die alle informatie met elkaar verbindt. 6) Voorlopig zijn er geen plannen om een evaluatie van de opleiding van de bestuurders te organiseren. |