In april 2019 gingen nieuwe regels in met betrekking tot de screening van buitenlandse investeringen in strategische sectoren in de Europese Unie. Binnen dat kader moeten lidstaten elkaar en de Europese Commissie op de hoogte houden van de investeringen van derde landen in hun strategische sectoren. Bepaalde informatie moet gedeeld worden op verzoek van een andere lidstaat of de Commissie. Ook kan die laatste adviezen uitbrengen bij investeringen waarvan ze vermoedt dat ze een impact kunnen hebben op de veiligheid of openbare orde in één of meerdere lidstaten, of op Europese programma’s.

Tijdens de herfst van vorig jaar gaf Peter Lanssens, de directeur van de ‘analysedienst’ van de Staatsveiligheid, een opgemerkte lezing voor studenten van de Vrije Universiteit Brussel. Een van de opmerkelijke bedreigingen waar hij voor waarschuwde, waren buitenlandse investeringen. ‘Een gevolg van de huidige Covid 19-pandemie en vooral de economische nasleep ervan, is dat andere landen, zoals China, uit zijn op strategische overnames van voor hun overleven worstelende bedrijven. Vooral in de hoogtechnologische industrie kunnen opportuniteiten ontstaan, zodat een land zijn strategische positie kan versterken en zich kan vestigen op de Europese markt.’

De federale minister van justitie kondigde eind april aan dat ons land buitenlandse investeringen gaat screenen. Ook de Staatsveiligheid zal daarbij een rol spelen. ‘Er wordt een 'investeringsscreeningscommissie' opgericht in de schoot van de federale overheidsdienst Economie’.

Om te weten hoe onze bedrijven ontwikkelen en daarop te kunnen inspelen en een gefundeerd beleid te ontwikkelen, is het beschikken over degelijke achtergrondinformatie, zeer belangrijk.

De staatssecretaris is niet enkel bevoegd voor de buitenlandse handel maar wil met zijn beleid ook buitenlandse investeringen aantrekken in bedrijven gevestigd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

In het licht van wat ik heb geschetst had ik graag een beeld gekregen van de situatie in het Hoofdstedelijk Gewest.

1. Werden er al vragen gesteld door andere lidstaten of de Europese Commissie met betrekking tot buitenlandse investeringen in Brusselse bedrijven? Zo ja, om welke investeringen in welke bedrijven ging het?

2. Werden er al adviezen uitgebracht door de Europese Commissie bij investeringen in Brusselse bedrijven waarbij de Commissie vermoedde dat ze een impact zouden kunnen hebben op de veiligheid of openbare orde in één of meerdere lidstaten? Zo ja, om welke adviezen bij welke investeringen en bedrijven ging het?

3. Worden gewestelijke diensten betrokken of op de hoogte gebracht bij de screening door federale diensten?

4. Heeft de staatssecretaris een zicht op de situatie inzake buitenlandse participaties in Brusselse bedrijven, dit naar analogie van de screening door de Vlaamse gewestelijke diensten?

• Wordt het aandeel buitenlandse participaties in Brusselse bedrijven permanent/regelmatig gemonitord? Zo ja, op welke manier? Zo niet, waarom niet en acht de staatssecretaris het technisch haalbaar en/of wenselijk om dit op permanente en/of regelmatige basis te monitoren?

• Indien de staatssecretaris een regelmatige monitoring van het aandeel buitenlandse participaties in Brusselse bedrijven niet haalbaar acht, zal hij dan eventueel in samenwerking met zijn collega staatssecretaris van Economische transitie vragen een dergelijke screening hub. Brussels te gelasten? Zo niet, waarom niet?

5. Er wordt van diverse zijden gewag gemaakt van een groeiende en zorgen barende invloed van China. Heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering zicht op deze ontwikkelingen? Zoniet, waarom wordt dit niet opgevolgd? Ziet de staatsecretaris bepaalde economische activiteiten in het Hoofdstedelijk gebied als een bedreiging?