Schriftelijke vraag betreffende het ecosysteem "climate tech" in Brussel.
- Indiener(s)
- Véronique Lefrancq
- aan
- Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 451)
| Datum ontvangst: 07/09/2021 | Datum publicatie: 16/11/2021 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 20/21 | Datum antwoord: 09/11/2021 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 24/09/2021 | Ontvankelijk | p.m. |
| Vraag | Het weekblad The Economist heeft in zijn editie van 21 augustus 2021 een artikel gewijd aan de decarbonisatie, waarin staat dat volgens een onderzoek van consultant PWC de investeringen in klimaattechnologie tussen 2013 en 2020 vervijfvoudigd zijn. In 2021 zullen de investeringen goed zijn voor 60 miljard dollar, d.w.z. 36 miljard meer dan in 2020. Volgens het weekblad is er geen sprake van een uitzonderlijke zeepbel, maar van een potentieel voor duurzame groei. Verschillende grote ondernemingen, zowel aan de andere kant van de Atlantische Oceaan als in Europa, doen immers massale investeringen om hun activiteiten minder vervuilend te maken. Zo wil Microsoft de broeikasgassen die de onderneming sinds haar oprichting heeft uitgestoten, tegen 2050 compenseren en heeft de Europese Commissie een overeenkomst voor een miljard dollar gesloten met Breathrough Energy Catalyst voor de uitvoering van milieuvriendelijke technologieprojecten. De milieu-inspanningen moeten in overeenstemming met de ontwikkeling van onze samenlevingen geleverd worden. De ondernemingen lijken die maatschappelijke doelstellingen eindelijk te omarmen.
|
| Antwoord | Veel Brusselse bedrijven en projecten zijn actief op het gebied van klimaattechnologie. Bij wijze van voorbeeld zou ik enkele recente projecten willen noemen die voor hun onderzoek- en innovatieprojecten op dit gebied subsidies van Innoviris hebben ontvangen: - De ontwikkeling van alternatieve technologieën voor de afvang en omzetting van CO2 met gebruikmaking van plasma's, microgolven en elektrochemische benaderingen (het resultaat van een interuniversitaire samenwerking met Solvay); - De ontwikkeling van bijstand in real time om de kwaliteit en kwantiteit van het opknapproces van huishoudelijke apparaten te verbeteren, waarbij werkgelegenheid wordt geboden aan laaggeschoolde werknemers of aan werknemers die zich in een beroepsreïntegratieproces bevinden; - De ontwikkeling van oplossingen om het onderhoud van windmolenparken te verbeteren met behulp van kunstmatige intelligentie; - Het ontwerp van een autonome fotovoltaïsche "waterverwarmer" die kan worden gebruikt op kleine daken of gevels. - Enz. Deze projecten worden uitgevoerd door een verscheidenheid van actoren die het dynalisme van het Brusselse ecosysteem illustreren: universiteiten, kleine, middelgrote en grote ondernemingen, de associatieve sector, collectieve onderzoekscentra, die regelmatig in doeltreffende samenwerking aan gemeenschappelijke projecten werken. Meer in het algemeen blijven wij ons inspannen om ervoor te zorgen dat regionale steun bij voorrang wordt gemobiliseerd voor onderzoek- en ontwikkelingsprojecten die een positief milieu-effect hebben. Concreet komt dit tot uiting in de bijzondere aandacht die aan deze criteria wordt besteed bij de evaluatie van de ingediende projecten en door de inzet van een reeks instrumenten die het mogelijk maken veelbelovende sectoren te stimuleren, waaronder de sector waarop uw vraag betrekking heeft. Ik kom later op deze instrumenten terug. Dat gezegd hebbende, ondanks het belang van de uitdagingen die verband houden met het koolstofvrij maken van onze economische modellen, en dus het belang van het stimuleren van, naast andere innoverende oplossingen, ‘climate techs’ (klimaattechnologieën), stuit de kwantificering op een groot probleem, namelijk het ontbreken van een duidelijke definitie van deze sector, die overigens niet past in een indeling op basis van de NACE-codes. Niettemin wil ik hier de acties belichten die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn ondernomen en uw vraag illustreren om een nauwkeuriger beeld te krijgen van dit ecosysteem binnen het Gewest. Allereerst wil ik terugkomen op de strategische keuzes van het Gewest die gevalideerd zijn in het nieuwe Gewestelijk Innovatieplan (GIP) 2021-2027, dat in juni 2021 door de Brusselse regering is goedgekeurd. Van de zes strategische innovatiedomeinen (SID’s) is met name het domein gewijd aan ‘Klimaat: klimaatrobuuste gebouwen en infrastructuur’ bijzonder relevant voor de ontwikkeling van ‘climate tech’-oplossingen in Brussel. Twee andere SID’s zullen het mogelijk maken gerichte steun voor onderzoek en ontwikkeling van ‘climate tech’-oplossingen te bieden: ‘Optimaal gebruik van de hulpbronnen’ en ‘Intelligente en duurzame stedelijke stromen voor een inclusief beheer van de stedelijke ruimte’. Naast de strategische innovatiedomeinen en de perspectieven voor thematische projectoproepen die zij openen, bevat het GIP-actieplan ook specifieke initiatieven die in dit verband relevant zijn, namelijk: · Begeleiding voor duurzame innovatie in de bouw; · Stimulering van innovatieve experimentele projecten waarbij stedelijke grondstoffen/afvalstromen worden geëxploiteerd; · Ontwikkeling van een innovatieplatform voor binnenstedelijk vrachtvervoer. Ik maak van deze gelegenheid gebruik om u eraan te herinneren dat het GIP online beschikbaar is en dat u er alle details over deze strategische innovatiedomeinen zult vinden (zie: https://innoviris.brussels/sites/default/files/documents/innoviris_gewestelijk_innovatieplan_gip_digital_nl_1.pdf met name pp. 24-26). Deze onderzoeks- en innovatieprioriteiten zijn in overeenstemming met de investeringsstrategie van finance&invest.brussels, waarin "stedelijk welzijn en gezondheid" als een van de vijf prioritaire investeringsthema's is opgenomen, met inbegrip van voorkoming en bestrijding van verontreiniging, hernieuwbare energie en efficiënt gebruik van hulpbronnen en energie. Dan wil ik nu ingaan op de regionale instrumenten die worden ingezet om deze sectoren te stimuleren. Uitgaande van een brede definitie van "schone technologie", d.w.z. "elke technologie met een toegevoegde waarde voor het milieu, ongeacht de sector waarin deze wordt toegepast", bedragen de begrotingsprognoses voor 2021 ongeveer 6 miljoen euro voor de industriële programma's van Innoviris alleen. Verscheidene projectoproepen tot het indienen van projecten helpen dit ecosysteem te stimuleren, hetzij door de aard van de programma's zelf, hetzij door de specifieke thema's die worden vastgesteld. Ik noem hier Be.Circular, het nieuwe instrument voor de valorisatie van stedelijke depots, maar ook de recente thema's die zijn geselecteerd voor onderzoeksprojecten in samenwerkingsverband tussen industrie en onderzoeksinstellingen (bv. “The Industry of Tomorrow : Green, Human & Smart” ; “Towards Carbon Neutral Energy”, enz.). De bouw- en renovatiesector speelt uiteraard een centrale rol bij de ontwikkeling en uitvoering van ‘climate tech’, en meer in het algemeen bij de verwezenlijking van de door het Gewest vastgestelde doelstellingen. Hoewel minister Alain Maron u een gedetailleerder overzicht zal kunnen geven van de maatregelen die op dit niveau zijn genomen dan ik, denk ik dat het nuttig is om een aantal sectoriële acties te vermelden die eveneens een sterke regionale dynamiek stimuleren: - Het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) wordt door Innoviris gefinancierd voor technisch-technologische begeleidingsopdrachten in diverse bovengenoemde domeinen, die aan alle Brusselse actoren van de sector worden aangeboden; - De Brusselse cluster voor duurzaam bouwen ecobuild.brussels; - De versneller voor duurzame start-ups Greenlab. Innoviris was ook betrokken bij het EFRO-project ‘Living Labs Brussels RETROFIT’ dat tot doel heeft om de renovatie van Brusselse woningen te bevorderen door het creëren van bevoorrechte ruimtes voor experimenten en innovatie. Die ruimtes, ‘Living Labs’ genoemd, zijn testomgevingen waar multidisciplinaire consortia samenwerken om technologische of organisatorische innovaties te ontwikkelen, te testen en te implementeren die tegemoetkomen aan de uitdagingen van de energierenovatie van woningen. Op lange termijn moeten deze Living Labs uitmonden in vernieuwende oplossingen die op grote schaal kunnen worden ingezet op de renovatiemarkt in Brussel. Vijf Living Labs zijn geselecteerd tijdens de projectoproep die in september 2016 werd gelanceerd: Bruwatt, Modul’Air, Prio-Climat, Reno-lab C, WVDM. Van september 2017 tot december 2021 heeft elk van deze projecten gewerkt aan de ontwikkeling van innovatieve processen en zijn onderzoek toegepast op een concreet renovatieproject. Met name in het kader van Modul’Air, dat de studie vooropstelt van de toepassing van geprefabriceerde gevels voor renovatie door deze te combineren met geïntegreerde ventilatiesystemen, was Innoviris betrokken bij het uitwerken van een nieuwe innoverende vorm van overheidsopdracht, die werd opgepikt door de Brusselse Gewestelijke Huisvestigingsmaatschappij (BGHM) (zie: https://www.livinglabs-brusselsretrofit.be/nl/modulair_nl/). Voor wat de begrotingsvooruitzichten gelinkt aan de uitvoering van het GIP betreft, evenals de begrotingsramingen voor elk SID, verwijs ik opnieuw naar het GIP, meer bepaald naar bijlage 3. De verdeling van de middelen per SID zal ook jaarlijks worden opgevolgd, zodat de prioriteiten, indien nodig, op een evoluerende basis kunnen worden aangepast. Tot slot wil ik, naast de specifieke ondersteuningsinstrumenten voor OOI, het Bruseed-fonds voor innoverende Brusselse kmo's vermelden. Dit is een succesvolle samenwerking tussen Innoviris en finance&invest.brussels, die zich onder meer richt op de bouw, hernieuwbare energie en grond- en afvalstoffen. |