Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de interne controlesystemen conform de Nieuwe Gemeentewet bij de gemeentebesturen

Indiener(s)
Mathias Vanden Borre
aan
Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 851)

 
Datum ontvangst: 07/12/2021 Datum publicatie: 28/01/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 19/01/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
17/12/2021 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Het nieuws dat vier ambtenaren van de gemeente Anderlecht de voorbije jaren honderden valse documenten verkocht zouden hebben, stond prominent op alle nieuwswebsites. Het parket schat dat het tekort door de vervalsingen kan oplopen tot in de miljoenen euro's.

De administratieve diensten van de gemeente Anderlecht kwamen de zwendel op het spoor na een intern onderzoek naar enkele gemeenteambtenaren.

In 2017 werd op vraag van de stad Brussel ook een onderzoek gestart naar een medewerker van de dienst Bevolking die verdacht werd van handel in identiteitsdocumenten.

De Nieuwe Gemeentewet legt gemeenten sinds 23 maart 2009 de verplichting op een performant systeem van interne controle op hun activiteiten in te voeren. Dat systeem, een geheel van maatregelen en procedures, moet een redelijke zekerheid verschaffen o.m. over het voorkomen van fraude, het naleven van wetten en procedures en het efficiënt en economisch gebruik van middelen, en tevens een aangepaste opvolging verzekeren van de problemen die hierbij opduiken.

In het antwoord van de minister op mijn schriftelijke vraag vorig jaar, blijkt dat momenteel slechts 8 gemeentes over een intern controlesysteem beschikken conform de Nieuwe Gemeentewet. Het betreft de gemeentes Anderlecht, Brussel, Elsene, Sint-Jans-Molenbeek, sint-Gillis, Schaarbeek, Oudergem en Watermaal-Bosvoorde.

In dat verband heb ik de volgende vragen:

  1. Hebben alle gemeenten ondertussen een intern controlesysteem, die wel conform is aan de wet? Indien neen, welke gemeenten hebben nog steeds geen intern controlesysteem zoals voorzien door de Nieuwe Gemeentewet en waarom?

  2. De minister ging een schrijven richten aan de gemeenten die nog niet voldoen aan de wettelijke voorschriften om hen aan te zetten de nodige stappen te ondernemen. Hoeveel gemeenten hebben geen gevolg gegeven aan die oproep en waarom?

 

 

 

 
 
Antwoord    De volgende gemeenten hebben een intern controlesysteem ingevoerd zoals voorzien door de Nieuwe Gemeentewet: Anderlecht, Stad Brussel, Elsene, Ganshoren, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Gillis, Schaarbeek, Sint-Pieters-Woluwe, Oudergem en Watermaal-Bosvoorde.


Dit is een vooruitgang van twee gemeenten tegenover de situatie in januari 2020, namelijk de gemeenten Ganshoren en Sint-Pieters-Woluwe.

De wettelijke regeling voorziet niet in uitvoeringsbepalingen voor de Regering, noch in sancties.

Het behoort aldus tot de autonomie van de gemeenten om zich met deze wettelijke bepalingen te conformeren.

Ik wil erop wijzen dat de GSOB de plaatselijke besturen blijft ondersteunen bij de implementatie van een intern controlesysteem en hun procesbeheer.

In mei 2021 werd aldus een webinar georganiseerd om de nieuwe ondersteuningsmaatregel voor de implementatie van een intern controlesysteem en voor procesbeheer voor te stellen. De toekomstige organisatie van thematische workshops werd er besproken.

In totaal namen 49 deelnemers van 15 gemeentebesturen en 11 OCMW's deel.


Onder de thema's van thematische workshops werden het risicobeheer in een context van telewerken, de mobilisatie van belanghebbenden en de koppeling met het systeem van interne controle met overweldigde meerderheid gekozen.

De eerste thematische workshop (juni 2021) was bijgevolg gericht op het beheersen van de risico's van telewerken.
Twintig referenten interne controle, afkomstig van 7 gemeentebesturen en 6 OCMW's, werkten mee aan de opstelling van een inventaris van risico's verbonden aan de context van telewerken in lokale besturen.
De referenten zorgden vervolgens voor een prioritering van de risico’s binnen hun bestuur.


Een tweede thematische workshop (september) spitste zich toe op "Het actieplan voor de beheersing van de risico's veroorzaakt door de context van telewerken". Het doel was om prioritaire acties te identificeren teneinde kritieke risico's te beheersen.

De laatste workshop (oktober) was gericht op communicatie en het betrekken van belanghebbenden van het bestuur bij het opzetten van een intern controlesysteem - vertrekkende van praktijkcases die tijdens de workshops werden besproken.

De GSOB biedt ook de mogelijkheid tot individuele coaching van een halve dag (op afstand) ter begeleiding van de referenten interne controle.
Deze maatregel heeft tot doel elke referent te ondersteunen bij de implementatie van een intern controlesysteem.

In totaal namen de referenten van 11 gemeenten en 9 OCMW's deel aan individuele coaching voor in totaal respectievelijk 17 en 15 halve dagen.

De deelnemende gemeenten: Anderlecht, Oudergem, Etterbeek, Ganshoren, Jette, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Gillis, Schaarbeek, Sint-Pieters-Woluwe, Elsene, Stad Brussel.
De deelnemende OCMW's: Anderlecht, Sint-Agatha-Berchem, Jette, Sint-Jans-Molenbeek, Schaarbeek, Sint-Lambrechts-Woluwe, Ukkel, Etterbeek, Sint-Pieters-Woluwe.