Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de vervrouwelijking van de openbare ruimte

Indiener(s)
Leila Agic
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1174)

 
Datum ontvangst: 31/01/2022 Datum publicatie: 18/03/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 15/03/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
10/02/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

De zichtbaarheid van vrouwen in onze openbare ruimte is van essentieel belang, niet alleen om vrouwen te eren die hun stempel hebben gedrukt op het leven van onze samenleving en om mentaliteitsveranderingen te bewerkstelligen, maar ook vanwege het vitale belang van rolmodellen voor de toekomstige generaties.

Het is in deze context dat u in samenwerking met de staatssecretaris voor Gelijke Kansen vooruitgang hebt geboekt met de wijziging van de naam van de Leopold II-tunnel. Bij die gelegenheid hebben wij kunnen horen hoe vastbesloten u bent om vooruitgang te boeken bij de vervrouwelijking van de openbare ruimte.

Zoals u weet, is het vergroten van de zichtbaarheid van vrouwen in de openbare ruimte een van de hefbomen die ten volle moeten worden ingezet om de gelijkheid van vrouwen en mannen in de openbare ruimte te bevorderen, maar slechts 6% van de straten in het Brussels Gewest draagt momenteel een vrouwennaam. In maart 2020 hebben "Open Knowledge Belgium " en de feministische vereniging "Vrouwen de straat op!", samen met een zestigtal burgers, een online kaart gecreëerd op de website EqualStreetNames.Brussels waarop deze straten zijn opgenomen.

Tijdens de vorige zittingsperiode is gestemd over een resolutie voor de vervrouwelijking van de openbare ruimte en enkele weken geleden hebben verschillende partijen ook een tekst ingediend voor de vervrouwelijking van de openbare ruimte via haltes en stations van de MIVB.

Maar het is inderdaad een grotere en niet een schuchtere vervrouwelijking van de openbare ruimte die ons in staat zal stellen deel te nemen aan de totstandbrenging van een vrijere en meer egalitaire samenleving, waarin elke Brusselaar zich bewust kan zijn van het belang van de vrouw in onze geschiedenis en in ons dagelijks leven.

Om het instrument van de wijziging van straatnamen in onze regio te kunnen inzetten, moet echter een procedure voor de wijziging van de namen van regionale wegen worden ingesteld door middel van een ontwerp-verordening.

Het Brusselse plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen vermeldt in actie 36 de uitvoering van een nieuwe Brusselse ordonnantie over het wijzigen van de namen van straten en wegen, met deelname van het parlement en een deadline van 2021.

Aan het begin van 2022 en enkele weken voor de evaluatie van het gewestelijk plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen, lijkt het belangrijk de balans op te maken van de vooruitgang die op dit gebied is geboekt.

Mevrouw de minister, mijn vragen zijn de volgende:

  • Wat is de stand van zaken met betrekking tot punt 36 van het Brussels plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen?

  • Wanneer gaat u ons deze ordonnantie voorleggen die de toekomstige Brusselse ordonnantie over de wijziging van de namen van wegen en straten mogelijk maakt?

  • Heeft uw kabinet contact opgenomen met het parlement om vooruitgang te boeken met het participatieve deel van punt 36?

 
 
Antwoord    Symbolisch gezien is het inderdaad van belang ervoor te zorgen dat diversiteit zichtbaar is in de openbare ruimte om de legitimiteit van het gebruik ervan voor iedereen te versterken.

Zo dringen wij al geruime tijd aan op de vervrouwelijking van bepaalde plaatsen, zoals de Leopold II-tunnel. In 2021 zijn 7 nieuwe tram- en bushaltes naar vrouwen vernoemd. Vier bestaande haltes en drie nieuwe werden vernoemd naar beroemde vrouwen.
Hier zijn ze:
· De halte Demunter, die bediend wordt door de buslijnen 13 en 88, is de halte Audrey Hepburn geworden.
· De halte Ieper, die bediend wordt door tram 51, is omgedoopt tot Marguerite Duras.
· De halte Stallaert, die bediend wordt door bus 60, werd omgedoopt tot Marie Depage.
· De halte Outre-Ponts, bediend door de trams 62 en 93 en bus 57, werd omgedoopt tot Marie-Christine.
· De nieuwe lijn 74 die Erasmus met Ukkel Calevoet verbindt is naar Clémence Everard genoemd.
· De nieuwe buslijn 52, aangelegd in het kader van het busplan, verbindt het Centraal Station met Vorst Nationaal. Een van de haltes, gelegen aan de rue de la Madeleine in het centrum van de stad, kreeg de naam Madeleine.
· De halte Park, die buslijnen 63, 65 en 66 bedient, werd omgedoopt tot Rosa Parks.
Bovendien zijn deze veranderingen dit jaar gepland:
· De halte Dieudonné Lefèvre van buslijn 88 wordt Andrée De Jongh, een Belgische verzetsstrijder geboren in Schaarbeek, stichter van het Comète-netwerk, een ontsnappingsroute voor geallieerde vliegeniers.
· De halte Rechtschapenheid van buslijn 53 wordt Amélie Gomand een verzetsstrijdster uit de Tweede Wereldoorlog.
· De halte Reniers, die de bussen 13 en 83 bedient, wordt Fernande Volral, een Belgische verzetsstrijdster in de Tweede Wereldoorlog.
· De halte Livingstone, waar de bussen 59 en 64 stoppen, is genoemd naar Louise-Marie, de eerste Koningin der Belgen en echtgenote van Leopold I.
Volgend jaar zullen nog 5 haltes per jaar de namen van vrouwen krijgen.
Deze zijn:
· Een nieuwe halte Akarova op lijn van bus 42 die wordt doorgetrokken naar Boitsfort. Akarova is het pseudoniem van Marguerite Acarin, een Belgische danseres, choreografe, beeldhouwster en schilderes geboren in Sint-Joost-ten-Noode.
· Er komt een nieuwe halte Juliette Wytsman bij het verlengde van buslijn 72. Juliette Wytsman is een Belgische impressionistische schilderes.
· De halte Pasteur van buslijn 43 wordt Jacqueline Harpman, een Belgische schrijfster.
· De halte Invaliden van buslijn 72 wordt Ginette Javaux, Belgische expressionistische schilderes.
Bovendien zijn de twee nieuwe voetgangersbruggen tussen Molenbeek en de stad Brussel, in samenwerking met de gemeenten, genoemd naar twee uitzonderlijke vrouwen, Loredana Marchi en Fatima Mernissi.

Voor de toekomstige stations van metrolijn 3 is een denkoefening aan de gang en wij zullen niet nalaten vrouwen in de schijnwerpers te plaatsen.
Andere gemeentelijke wegen zijn ook vervrouwelijkt. Voor regionale wegen (die noch tunnels noch bruggen zijn) laat de huidige procedure de regio niet toe om de namen te wijzigen.
De procedure voor de wijziging van de wegnamen in het Brussels Gewest is het voorwerp van een hoofdstuk in het huidige ontwerp van wegordonnantie, dat momenteel bij mijn kabinet in behandeling is. Dit project heeft tot doel een algemeen juridisch kader voor wegen te definiëren. Met het oog op de samenhang leek het ons namelijk beter alle regelgeving betreffende wegen in één tekst onder te brengen. De naamgeving van wegen is slechts één onderdeel van deze kolossale taak.
Mijn kabinet en het kabinet van staatssecretaris Nawal Ben Hamou hebben samen het project voor de naamsverandering van de Leopold 2-tunnel begeleid om een procedure te ontwikkelen voor toekomstige naamsveranderingen van regionale wegen en om een methodologie voor te stellen die de gemeenten in hun eigen procedures kunnen gebruiken. De Commissie gelijke kansen en rechten van de vrouw zal hoorzittingen met verenigingen organiseren om een inclusieve en participatieve procedure voor toekomstige naamsveranderingen van Brusselse wegen vast te stellen. Wij zullen rekening houden met de aanbevelingen die uit deze werkzaamheden zullen voortvloeien en indien nodig de in de wegenverordening opgenomen procedure aanvullen.