Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de samenwerking tussen start-ups en maatwerkbedrijven

Indiener(s)
Isabelle Emmery
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 532)

 
Datum ontvangst: 11/03/2022 Datum publicatie: 16/05/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 05/05/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
17/03/2022 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Een recent artikel in de pers ging over een jonge ondernemer uit Doornik die een kleine start-up runde om binnenbanden van fietsen om te vormen tot tassen, hoezen, portefeuilles enz. In plaats van de productie uit te besteden aan een fabriek in het buitenland, koos hij ervoor een beroep te doen op een Belgisch maatwerkbedrijf1. Het lijkt erop dat de laatste jaren steeds meer start-ups een deel van hun activiteiten toevertrouwen aan maatwerkbedrijven die personen met een handicap tewerkstellen. Uit overtuiging of om economische redenen, maar in ieder geval is het gebaseerd op gemeenschappelijke belangen. Kwaliteitswerk, de mogelijkheid van productie "op maat", aantrekkelijke prijzen voor een jonge startende onderneming en de flexibiliteit die geboden wordt zijn enkele van de voordelen die start-ups ertoe aanzetten een beroep te doen op maatwerkbedrijven. Deze flexibiliteit is overigens wederkerig: het inschakelen van werknemers met een handicap leidt vaak tot het zoeken naar speciale oplossingen. Aanpassingsvermogen is het kernidee in deze samenwerking. De nabijheid wordt ook door start-ups benadrukt: dit maakt een rechtstreekse en frequente uitwisseling mogelijk met de personen die de voorwerpen vervaardigen en draagt bij tot de ontwikkeling van nieuwe producten.

Mevrouw de staatssecretaris,

Jaarlijks worden er in Brussel meer dan 11.000 bedrijven opgericht. Op de website van Innoviris staat dat "dit dynamisme van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de Europese regio met het hoogste aantal nieuwe bedrijven per inwoner [maakt]. Brussel telt in absolute cijfers dubbel zoveel startups als steden zoals Gent, Antwerpen, Luik of Leuven.”

In dit verband lijkt de samenwerking start-up - maatwerkbedrijf voor beide partijen interessant, en zou zij ook kunnen bijdragen tot de bestrijding van sociale dumping.

- Beschikken we over een schatting van het aantal Brusselse start-ups dat een beroep doet op maatwerkbedrijven, die al dan niet in Brussel gevestigd zijn?

- Worden studies uitgevoerd op dit gebied?

- Wordt informatie over maatwerkbedrijven verstrekt aan startende ondernemingen?

- Wat doet het Gewest om bruggen te bouwen tussen maatwerkbedrijven en start-ups?

1 Le Soir, dinsdag 1 maart 2022: “Start-up et travail adapté, deux mondes faits pour s’entendre”
 
 
Antwoord    De maatwerkbedrijven vallen onder verschillende bevoegdheden: die van de gewestelijke minister van Tewerkstelling voor het werkgelegenheidsaspect en die van de minister bevoegd voor gehandicapten bij de Cocof voor de integratie van personen met een handicap.

Volgens een analyse van FEBRAP in 2018 bestaat 3% van de B2B-klanten van maatwerkbedrijven uit start-ups.

Tal van start-ups die actief zijn in de circulaire economie, zoals MCB-ATELIERS (moduleerbare modules uit hout), ISATIO (textiel) en LOOOPS (speelgoed), doen een beroep op maatwerkbedrijven vanwege hun betrouwbaarheid, regelmaat en logistieke faciliteiten die ze aanbieden. De diensten van maatwerkbedrijven zijn bijzonder performant om start-ups te helpen, van de experimenteer-/prototypefase tot de ontwikkelingsfase. Het initiatief om 200.000 maskers te vervaardigen tijdens de covidcrisis, dat gedragen werd door een vrijwilligersnetwerk, het maatwerkbedrijf TRAVIE en de coöperatie voor leveringen Urbike heeft aangetoond dat maatwerkbedrijven aan dringende behoeften kunnen tegemoetkomen door samen te werken met andere privé-structuren, met name start-ups.

In het kader van mijn bevoegdheden, via de actie van citydev.brussels, ondersteun ik de ontwikkeling van Brusselse maatwerkbedrijven en samenwerkingen tussen hen en andere bedrijven. Citydev.brussels heeft namelijk de vestigingscriteria uitgebreid om maatwerkbedrijven op haar sites te kunnen ontvangen en de ontwikkeling ervan te kunnen ondersteunen. Dat heeft met name geleid tot de vestiging van APAM, TRAVCO, Manufast en La Ferme Nos Pilifs.

APAM is momenteel gevestigd op de Kalevoetsite van citydev in Ukkel, terwijl TRAVCO en Manufast toestemming kregen van de raad van bestuur van citydev.brussels om te verhuizen en hun nieuwe hoofdzetels te herlokaliseren op de Darwinsite van citydev in Ganshoren. TRAVCO zal in september 2022 al van start gaan met de werkzaamheden, terwijl MANUFAST zijn financiering en architectuurproject aan het voorbereiden is om een totaal nieuw gebouw op te richten met kantoren en een logistiek gedeelte dat enkele Brusselse start-ups of kleine bedrijven zal huisvesten.

Het is een hele hub rond circulaire economie en een echt ecosysteem op het gebied van logistiek en duurzame voeding die ondersteund wordt en ontwikkeld zal worden in samenwerking met particuliere actoren. Urbike zal betrokken worden en zal de vruchten plukken van afzetmarkten voor de levering van voedingsmiddelen per fiets op het hele Brusselse grondgebied.

De creatie van die hub rond circulaire economie heeft als doel om voedingsactoren onder één dak samen te brengen om te produceren, transformeren, verpakken en de e-picking van klantenbestellingen te beheren, als onderdeel van de Good Food-strategie van het Brussels Gewest.

Naast de steun van citydev.brussels kunnen maatwerkbedrijven een beroep doen op tal van regionale financierings- en steuninstrumenten.

Wat de financiering betreft, denk ik aan de producten van Brusoc die openstaan voor sociale ondernemingen: Rise Up-leningen voor sociale ondernemingen, Open Up-leningen voor particulieren en Coop Us-aandelen en -leningen voor coöperaties.

Aan de ondersteunende kant is Coopcity, het Brusselse centrum voor steun aan sociaal ondernemerschap, een belangrijke speler, die maatwerkbedrijven kunnen steunen die willen uitbreiden.
Er bestaan tal van studies over maatwerkbedrijven, maar die gaan vooral over de werknemers van die bedrijven en niet over de samenwerkingen tussen maatwerk- en andere bedrijven.

Wat informering betreft, vestigt de dienst 1819 van hub.brussels de aandacht van ondernemers die op zoek zijn naar leveranciers op het bestaan van verschillende oplossingen, met inbegrip van de maatwerkbedrijven.

FEBRAP voert jaarlijks een communicatiecampagne om maatwerkbedrijven bij ondernemers te promoten. In de praktijk wordt FEBRAP gefinancierd dankzij de toegekende budgetten aan de dienst PHARE, die informatie, adviezen en financiële interventies levert aan personen met een handicap in het Brussels Gewest.

Daarnaast heeft de regering steun verleend aan een communicatiecampagne om de sociale economie eind 2021 te promoten. Deze campagne is opgezet door ConcertES, met haar leden, waaronder de FEBRAP. Het heeft aldus bijgedragen tot een grotere bekendheid van de sociale economie, en in het bijzonder van maatwerkbedrijven.

Om maatwerkbedrijven in staat te stellen zich te handhaven en te ontwikkelen, zijn overheidsopdrachten bovendien een essentiële hefboom. In dit verband heeft de FEBRAP een gids opgesteld voor overheidsinstanties om sociale clausules in hun overheidsopdrachten op te nemen. Deze gids belicht de door maatwerkbedrijven aangeboden banen, die zich aanpassen aan de evolutie van de markt en de mechanisering van bepaalde functies.