Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de stand van zaken fairtrade-economie in het BHG (opvolgingsvraag nr 332)

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 611)

 
Datum ontvangst: 18/03/2022 Datum publicatie: 03/05/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 03/05/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
25/03/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
03/05/2022 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    Begin vorig jaar bevroeg ik u reeds over de stand van zaken van de eerlijke handel in het Brussels Gewest. Sindsdien werd de campagne gelanceerd ‘Maak van Brussel een fair trade Gewest!’ in samenwerking met onder andere Oxfam, Fair Trade Belgium en de Federale Overheid. .

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Er werd aan Brussels International gevraagd een studie uit te voeren met het oog op de Fair Trade situatie in het BHG? Beschikt u over de conclusies van deze studie en kan u deze overmaken? Welke waren de belangrijkste werkpunten en op welke manier zult u hier op inspelen?

  • Kan u het verbruiks- en bewustmakingsniveau inzake fair trade binnen de Brusselse administratie toelichten? Welke doelstellingen stelt u in deze voorop en welke acties worden bestudeerd of werden geïmplementeerd om deze te realiseren? Welk percentage van de aankopen door de GOB kan vandaag als fair trade producten beschouwd worden en kan u de evolutie hiervan sinds het begin van de legislatuur schetsen?

  • Hoeveel projecten die zich op de grens tussen buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking bevinden werden er door de werkgroep geïdentificeerd? Op welke schaal zijn deze actief en welke doelstellingen/werkpunten werden er omtrent deze projecten werden er geformuleerd?

  • Welke visie heeft deze Regering hieromtrent ontwikkeld om deze sector te ontwikkelen? Hoe werkt u eraan om het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te kunnen positioneren als interessante hotspot voor de fairtrade-economie? Welke rol wordt hieromtrent opgenomen door hub.brussels of welke afspraken werden daaromtrent reeds gemaakt?

  • Wanneer ging u laatst in overleg met de partners uit de opgezette samenwerking omtrent fair trade in Brussel? Welke regeringsdoelstellingen werden reeds gerealiseerd en hoe evalueert u dit?

  • Hoeveel Brusselse gemeentes zijn ondertussen in het bezit van het label ‘FairTradeGemeente’? Welke inspanningen levert u om gemeenten aan te sporen om dit label aan te vragen?

 
 
Antwoord    1) De studie werd uitgevoerd door het consortium dat de overheidsopdracht heeft binnengehaald, nl. Sonecom, het studie- en adviesbureau Dris en het Centre Permanent pour la Citoyenneté et la Participation (CPCP). Het eindverslag werd ingediend in februari 2021.
De studie heeft het mogelijk gemaakt cijfergegevens te verzamelen bij de ABI's en de besturen, zowel wat betreft de aankoop als het verbruik van fairtradeproducten. De studie geeft tevens een overzicht van de actoren van de fairtradehandel in het BHG op het moment waarop de studie werd uitgevoerd. Tot slot werden ook enkele verbeteringssporen opgelijst.
De resultaten van de studie vindt u hierbij. Een Nederlandse vertaling van de analyse door een Franstalig consortium is in de maak. De resultaten kunnen worden verspreid met uitdrukkelijke vermelding van de partners Sonecom-Dris-CPCP.

De studie wordt afgesloten met de volgende aanbevelingen:
(i) meer sensibiliseren voor de fairtradehandel, o.m. door uit te leggen wat die term inhoudt, welke uitdagingen ermee gepaard gaan, welke fairtradeproducten en -labels beschikbaar zijn, wat de wettelijke bepalingen zijn met betrekking tot ethische praktijken, enz.;
Deze sensibilisering gebeurt idealiter via workshops (bv. tijdens een fairtradeontbijt), webinars, opleidingen of evenementen (bv. in het kader van de week van fairtradehandel of op beurzen). De sensibilisering moet daarnaast ook gebruik maken van communicatietools.
Het te sensibiliseren doelpubliek bestaat enerzijds uit (gewestelijke, gemeentelijke, intergemeentelijke) overheidsdiensten en anderzijds uit burgers (via onderwijsinstellingen, verkooppunten, enz.).
(ii) De overheidsopdrachten aanpassen door er meer ethische bepalingen in op te nemen, en bepalingen die in het algemeen toelaten gebruik te maken van fairtradeproducten indien mogelijk. En om dit te ondersteunen commerciële informatie oplijsten van wat er op de markt beschikbaar is (producenten, prijzen, leveranciers, kopers, criteria, enz.).
(iii) Een wettelijk kader scheppen dat zorgt voor meer duidelijkheid van het concept en meer samenhang tussen alle actoren, en het beleid betrekken bij het sensibiliseren voor en het promoten van ethische alternatieven en fairtradeproducten.
Dat kan bv. gebeuren via de gewestelijke campagne "Van Brussel een fairtradegewest maken", waarbij de regering en het parlement betrokken zijn (zie criteria 1 en 2).
Het beleid heeft bovendien een belangrijke rol te spelen om het jaarlijkse actieplan te faciliteren en met name bij de invoering van een duidelijke en samenhangende wetgeving.
(iv) Ontmoetingen bevorderen tussen de verschillende actoren die actief zijn bij het promoten/sensibiliseren en bij de verkoop/aankoop van fairtradeproducten uit Noord en Zuid en lokale duurzame producten, wisselwerkingen tot stand brengen, elkaars kennis benutten.
In dit opzicht zouden wisselwerkingen tussen de fairtradehandel en de duurzame lokale handel relevant zijn, om zo te komen tot een breder begrip dan momenteel het geval is. Bepaalde actoren zijn reeds betrokken bij dit proces om beide concepten samen te brengen, ondanks hun duidelijke verschillen.
Al deze aanbevelingen werden gevolgd en opgenomen in het actieplan 2021-2022 van het platform voor fairtradehandel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest:
- Organisatie van een fairtradeontbijt (in november 2021);
- Organisatie van een evenement bij de GOB, in samenwerking met de cafetaria, rond de Werelddag van de Fair Trade (in mei 2022);
- Organisatie van een wedstrijd "Brussels Be Fair Awards", waarvan de prijsuitreiking zal plaatsvinden tijdens een evenement georganiseerd in het Brusselse parlement (in mei 2022);
- Organisatie van een opleiding over het opnemen van ethische bepalingen in overheidsopdrachten (in april 2022), voor (inter)gemeentelijke en (inter)gewestelijke overheidsdiensten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
- Organisatie van een workshop over communicatietools in verband met fairtradehandel (in september 2022 - tbc);
- Oprichting van een werkgroep met Brusselse volksvertegenwoordigers, op vrijwillige basis, om samen na te denken over thema's in verband met fairtradehandel in het BHG (start in februari 2022 en eerste themabijeenkomst in juni 2022 - datum nog te bevestigen);
- Momenteel wordt gewerkt aan een film om te sensibiliseren en de actoren van de fairtradehandel in het BHG te promoten, in samenwerking met de stad Brussel;
- Regelmatige vergaderingen van het platform van de fairtradehandel in het BHG, met TDC/Enabel, Oxfam Wereldwinkel, Maya Honing, Fairtrade Belgium, alsook met gewestelijke en gemeentelijke vertegenwoordigers, vertegenwoordigers van het verenigingsleven en burgers.


2) Wat de GOB betreft, werd de cafetaria betrokken bij de organisatie van een fairtradeontbijt en de cafetaria zal ook betrokken worden bij een evenement rond de Werelddag van de Fair Trade in mei, door zoute/zoete recepten aan te bieden met inbegrip van fairtradeproducten, gedeeltelijk gekocht bij de eigen leveranciers en gedeeltelijk uitbesteed. Ook de communicatiedienst steunt deze initiatieven, door aankondigingen te verspreiden. Dit vormt de aanzet tot een meer geëngageerde aanpak ter bevordering van de fairtradehandel bij de GOB, parallel met zijn aanvullend engagement ter bevordering van de lokale duurzame handel.
Een gedetailleerder beeld van de initiatieven bij de andere Brusselse besturen vindt u in de bijgevoegde studie, pagina 9 – 22.


3) Het platform van de fairtradehandel in het BHG heeft nog geen projecten bepaald die een verband leggen tussen buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking.


4) De regionale economische transitie strategie (“Shifting Economy”) zal het mogelijk maken een algemeen kader te ontwikkelen dat gunstig zal zijn voor de ontwikkeling van eerlijke handel.

Net als ik is ook hub.brussels ervan overtuigd dat internationale handel moet worden gezien als een hefboom voor positieve sociale impact. Het agentschap heeft deelgenomen aan het platform voor eerlijke handel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en zal zich blijven inzetten in het kader van de regionale strategie “Shifting Economy”.

5) De laatste officiële ontmoeting tussen leden van het platform van fairtradehandel in het BHG vond plaats in september 2021. De volgende ontmoeting zal plaatsvinden in april 2022.

Tussen deze twee vergaderingen in werden andere kleinere vergaderingen belegd tussen leden die in het bijzonder actief zijn op het gebied van diverse acties die opgenomen zijn in het actieplan 2021-2022 (zoals reeds uitgelegd).

6) Momenteel zijn er negen Brusselse gemeenten die de titel "Fairtradegemeente" voeren: de stad Brussel, Ukkel, Etterbeek, Sint-Gillis, Watermaal-Bosvoorde, Sint-Pieters-Woluwe, Sint-Lambrechts-Woluwe, Jette en Elsene.
De coördinatie van het luik "gemeenten" van het platform soliris.brussels werd bovendien eind 2021 opgestart. In het kader van hun deelname aan dit uitwisselings- en netwerkplatform zullen de gemeenten ook gesensibiliseerd worden voor fairtradehandel: via wedstrijden (bv. de Brussels Be Fair Awards), opleidingen (bv. over ethische bepalingen in overheidsopdrachten), communicatietools en goede praktijken. De verspreiding daarvan gebeurt via de website soliris.brussels, via informele ontmoetingen tussen gemeenten, het hele jaar door, via doelgerichte mailings en meer algemene nieuwsbrieven, en via uitwisselingen tijdens opleidingen en workshops.
Bovendien worden alle Brusselse besturen uitgenodigd op de vergaderingen van het platform voor fairtradehandel in het BHG