Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de dienst "School" en de "afwezige" ouders in het kader van de strijd tegen schooluitval.

Indiener(s)
Françoise Schepmans
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 821)

 
Datum ontvangst: 28/03/2022 Datum publicatie: 16/06/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 09/06/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/05/2022 Ontvankelijk p.m.
08/06/2022 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag   
In februari heeft de Ufapec (Union francophone des associations de parents de l'enseignement catholique) een treffende analyse gemaakt van een steeds vaker voorkomende situatie, namelijk de afwezigheid van sommige ouders in het schoolleven van hun kinderen. Terwijl sommige ouders de leraren ontmoeten, naar vergaderingen gaan en zelfs helpen met het huiswerk, zijn anderen volledig uit het beeld verdwenen. Schoolverzuim is aan vele factoren te wijten is en kan te wijten zijn aan ouders die zelf afhaken.

Hoe kan dit fenomeen van de "afwezige" ouders worden verklaard? Een van de mogelijke verklaringen is dat deze "onzichtbaarheid" van de ouders - om de term van het onderzoek te gebruiken - opvallender is in de scholen die als achtergesteld worden beschouwd. 1 Ouders uit achtergestelde wijken hebben een gebrek aan vertrouwen, want ze kunnen het gevoel hebben dat  ze niet op een lijn met de school zitten. Er zijn ook taalproblemen, vooroordelen, gebrek aan kennis van het schoolsysteem, enz.

Het onderzoek wijst ook op burn-out bij de ouders. Hoe kan men immers overbevraagde ouders om nog meer betrokkenheid vragen? Dat is een onderwerp dat ik al heb kunnen aankaarten bij uw collega in het Parlement van de Franstalige Brusselaars, die me heeft gesproken over de door de regering gesubsidieerde projecten ter ondersteuning van de opvoeding.

Het onderzoek preciseert dat “afwezige” ouders niet noodzakelijk afgehaakt hebben. Velen willen dat hun kinderen slagen, meer dan wat dan ook. Er wordt echter te weinig rekening gehouden met de sociale realiteit.

Hoe houdt u rekening met dat fenomeen in uw strijd tegen schoolverzuim. De schooldienst heeft zich daar immers toe verbonden via de uitvoering van verschillende programma's. Ik had u onder meer al vragen gesteld over:

  • de begroting van 350.000 euro om de strijd tegen schoolverzuim te versterken via de vzw’s,

  • Het Gemeentelijk Plan tegen Schoolverzuim (GPS) 2022-2024, waarvoor bijna 16,9 miljoen euro was uitgetrokken,

  • en ten slotte de aanwerving van VTE’s in de gemeenten zelf.

In dat verband wens ik u de volgende vragen te stellen:

  • Hoe houdt de school rekening met het fenomeen van de afwezige ouders in de strijd tegen schoolverzuim? Bestaat er steun voor het ouderschap?

  • Medio oktober zou met elke gemeente een vergadering worden belegd om de laatste hand te leggen aan de negentien actieprogramma's ter bestrijding van schoolverzuim. Wat is de stand van zaken? Hebben die vergaderingen plaatsgehad? Zijn de programma's zoals gepland op 1 januari van start gegaan? Kunt u daar een verslag van geven?

  • Na de oproep tot het indienen van proefprojecten voor jongeren van 15 tot 21 jaar die afhaken op school, werden 20 dossiers ingediend. Zijn die projecten opgestart? Kunt u dat toelichten? Is het mogelijk een lijst van de projecten, uitgesplitst per gemeente, te bezorgen?

1 https://www.ufapec.be/nos-analyses/0222-parents-invisibles.html
 
 
Antwoord    Om de grote uitdagingen van de preventie van het schoolverzuim aan te pakken, neemt het Gewest op meerdere vlakken zijn verantwoordelijkheid op. De wijk waar de jongere leeft, de sociaaleconomische status van zijn gezin, de vrienden waarmee hij optrekt, zijn school en ook zijn eigen karakter zijn stuk voor stuk risicofactoren die schoolverzuim in de hand kunnen werken.

De gewestelijke strategie voor de preventie van schoolverzuim die op 26 april 2018 door de Brusselse Regering is vastgelegd, neemt deze verschillende risicofactoren in aanmerking.
Meerdere van de projectoproepen die de dienst Scholen in 2021 heeft uitgeschreven, zijn erop gericht de ouders te betrekken bij de betoelaagde projecten,.
Het beleid ter ondersteuning van de schoolbegeleidingsactiviteiten en burgerschap is bedoeld om ervoor te zorgen dat er meer gelijkheid ontstaat ten opzichte van schooltaken door ondersteuning te bieden aan kinderen en jongeren die door hun zwakke materiële situatie of een ontbrekende gezinsomkadering geen gelijke kansen krijgen.

Via dit programma wil het Gewest de partnerwerking met de ouders uitbouwen. Van de 38 projecten die de Regering in december 2021 geselecteerd heeft voor de periode 2022-2024 betrekken er 37 de ouders bij de uitwerking.

Voor de evaluatiefase van de projecten is trouwens beslist dat de ouders het woord krijgen in tevredenheidsenquêtes.

Ook in het gemeentelijk Plan tegen schoolverzuim wordt met de ouderlijke dimensie rekening gehouden.

Van de opgezette projecten en initiatieven wordt verwacht dat ze werken aan een betere synergie en partnerwerking tussen de gezinnen, de scholen en/of de verenigingen en streven naar een grotere participatie van de kinderen/jongeren en ouders die door de projecten en maatregelen worden bereikt.
In totaal zijn niet minder dan 70 projecten met de ouders als doelgroep opgezet door de gemeenten voor de periode 2022-2024, zowel in een context van individuele opvolging als voor collectieve acties.
Ten slotte zal ook bij de evaluatie van de projecten van de gemeenten in de context van de gemeentelijke plannen gebruik worden gemaakt van tevredenheidsenquêtes die door de ouders moeten worden ingevuld.

Wij wijzen er ook op dat de definitieve versie van de 19 gemeentelijke plannen tegen schoolverzuim wel degelijk in overleg tot stand is gekomen via de organisatie van bilaterale vergaderingen met elke gemeente waarop de preventieambtenaar, de referent voor schoolverzuim, de interne evaluator en de financieel verantwoordelijke werden uitgenodigd. Deze vergaderingen vonden plaats tussen 14 oktober en 16 november 2021.

De Regering keurde op 2 december 2021 de toekenning van de subsidies aan de gemeenten goed voor de plannen 2022-2024.
De gemeentelijke plannen tegen schoolverzuim dienden tegemoet te komen aan 5 specifieke doelstellingen, wat voor de 19 gemeenten het geval was. In totaal gaan de gemeentelijke preventiediensten 345 projecten opzetten. Deze projecten zijn zeer uiteenlopend van omvang en impact: in een aantal grotere projecten worden meerdere activiteiten samengebracht, terwijl andere voorzien in één enkele eenmalige activiteit.

Sinds maart 2022 organiseert de Dienst Scholen met de gemeenten regelmatige opvolgingsvergaderingen voor de gemeentelijke plannen tegen schoolverzuim.

Wat ten slotte de oproep voor pilootprojecten bestemd voor jongeren van 15 tot 21 jaar in een acute fase van schoolverzuim betreft, werden van de 20 ingediende dossiers 16 projecten ontvankelijk geacht en door de jury onderzocht in het licht van de selectiecriteria vermeld in de oproep.

Rekening houdend met de kwaliteit van de ingediende projecten en de behoeften op het terrein heeft de Regering beslist de omslag die oorspronkelijk voor de oproep was voorzien te verhogen van een voorbehouden budget van 350.000 € naar 670.000 €.

Op grond daarvan kon de Regering 9 projecten selecteren (8 FR en 1 NL). Aangezien deze selectie niet voldoet aan de 80/20-verdeling van Franstalige en Nederlandstalige projecten, zoals bepaald door de Regering bij het uitschrijven van de oproep in juli 2021, is voor 2022 een begrotingsomslag vrijgemaakt voor een bijkomend Nederlandstalig project dat tegemoetkomt aan de voorschriften van de projectoproep.

Ik kan u uiteraard de lijst met projecten bezorgen indien u dat wenst, met dien verstande echter dat de uitsplitsing van de projecten per gemeente weinig relevant is omdat ze betrekking heeft op de maatschappelijke zetel van de vzw terwijl de projecten vaak op meerdere locaties worden uitgevoerd.